Ουκρανία: Τι σημαίνει η παύση της στρατιωτικής βοήθειας από τις ΗΠΑ

Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανέστειλε το βράδυ της Δευτέρας (03/03) τη στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ προς την Ουκρανία, μια πράξη επίδειξης ισχύος μετά την αντιπαράθεση του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι και του Τραμπ στο Οβάλ Γραφείο την περασμένη εβδομάδα, με στόχο να τον πιέσει να επιστρέψει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

«Ο Πρόεδρος Τραμπ έχει καταστήσει σαφές ότι επικεντρώνεται στην ειρήνη», δήλωσε αξιωματούχος του Λευκού Οίκου στο POLITICO. «Πρέπει οι εταίροι μας να δεσμευτούν κι εκείνοι σε αυτόν τον στόχο. Κάνουμε παύση και επανεξετάζουμε τη βοήθειά μας για να διασφαλίσουμε ότι συμβάλλει στη λύση», πρόσθεσε.

Αυτή η οδηγία ήρθε μόλις λίγες ώρες αφότου ο Τραμπ είπε στους δημοσιογράφους ότι δεν είχε καν συζητήσει κάτι τέτοιο. Ο Τραμπ και ο Αμερικανός αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς εξέφρασαν τη δυσαρέσκειά τους για αυτό που χαρακτήρισαν ως έλλειψη ευγνωμοσύνης από τον πρόεδρο της Ουκρανίας, ο οποίος, όπως του είπε ο Τραμπ κατά πρόσωπο, δεν «έχει τα χαρτιά» για να επικρατήσει της Ρωσίας χωρίς τη συνεχή βοήθεια των ΗΠΑ.

Ωστόσο, ο Τραμπ κατέστησε επίσης σαφές στις δημόσιες δηλώσεις του τη Δευτέρα ότι η οικονομική συμφωνία, για την οποία ο Ζελένσκι είχε ταξιδέψει στην Ουάσινγκτον παραμένει στο τραπέζι. Η τακτική «καρότο και μαστίγιο» αποσκοπεί στην άσκηση πίεσης στον Ζελένσκι ώστε να εμπλακεί σε μια ευρύτερη διαπραγμάτευση για τον τερματισμό του πολέμου με τη Ρωσία.

Ένας αξιωματούχος της κυβέρνησης, με γνώση της διαδικασίας και επιθυμώντας να διατηρήσει την ανωνυμία του, είπε ότι ο Τραμπ και η ομάδα του εξακολουθούν να πιστεύουν ότι ένας σχετικά γρήγορος τερματισμός του πολέμου που ξεκίνησε η Ρωσία πριν από τρία χρόνια είναι εφικτός και θέλουν να πιέσουν τον Ζελένσκι προκειμένου να μετριάσει τη ρητορική του, ώστε να μπορέσουν να φέρουν και τις δύο πλευρές στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. 

Υψηλόβαθμος Ουκρανός αξιωματούχος ανέφερε πως με την απόφασή του ο Ντόναλντ Τραμπ μοιάζει σαν να προσπαθεί να ωθήσει το Κίεβο προς τη συνθηκολόγηση με βάση τους ρωσικούς όρους.

«Το να σταματήσει τώρα η βοήθεια σημαίνει βοήθεια προς (τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ) Πούτιν», δήλωσε στο Reuters ο Ολεξάντρ Μερέζκο, επικεφαλής της ουκρανικής κοινοβουλευτικής επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων. «Εκ πρώτης όψεως, αυτό φαίνεται πολύ κακό. Μοιάζει σαν να μας ωθεί προς την συνθηκολόγηση, που σημαίνει (αποδοχή) των ρωσικών απαιτήσεων», δήλωσε. «Το βασικό πράγμα είναι ότι πρόκειται για ψυχολογικό πλήγμα, για πολιτικό πλήγμα κατά της Ουκρανίας, δεν βοηθά το ηθικό μας», δήλωσε ο Μερέζκο.

Ο ίδιος συνέκρινε την αναστολή της βοήθειας με τη Συμφωνία του Μονάχου το 1938, όταν επετράπη στη ναζιστική Γερμανία να προσαρτήσει μέρος της Τσεχοσλοβακίας. «Αυτό είναι χειρότερο από το Μόναχο, διότι τουλάχιστον εκεί δεν προσπάθησαν να παρουσιάσουν την Τσεχοσλοβακία ως τον επιτιθέμενο, αλλά εδώ προσπαθούν να κατηγορήσουν το θύμα της επίθεσης –αυτό είναι εξαιρετικά επικίνδυνο».

Η προεδρική εντολή για πάγωμα όλης της τρέχουσας αμερικανικής στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία τίθεται σε ισχύ άμεσα και περιλαμβάνει όλο τον αμερικανικό στρατιωτικό εξοπλισμό που δεν βρίσκεται αυτή τη στιγμή στην Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένων όπλων που βρίσκονται σε μεταφορά και σε αποθήκες στην Πολωνία, σημειώνει σε ανάλυσή του το BBC.

Η παύση αυτή θα επηρεάσει περισσότερα από 1 δισεκατομμύριο δολάρια (790 εκατομμύρια λίρες) σε οπλισμό και πυρομαχικά, συμπεριλαμβανομένων ρουκετών, αντιαρματικών όπλων και θωρακισμένων οχημάτων, είδη στα οποία η Ουκρανία βασίζεται για να αποκρούσει την προέλαση των ρωσικών δυνάμεων.

Tι έχουν προσφέρει οι ΗΠΑ στην Ουκρανία

Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν παράσχει 65,9 δισεκατομμύρια δολάρια σε στρατιωτική υποστήριξη στην Ουκρανία από την εισβολή της Ρωσίας τον Φεβρουάριο του 2022, αναφέρει ο Guardian. Ωστόσο, η περαιτέρω βοήθεια βρίσκεται πλέον στον “αέρα”.

Η βοήθεια προς την Ουκρανία είχε εγκριθεί από τον τότε πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, επιβεβαιώνοντας αυτό που το Στέιτ Ντιπάρτμεντ αποκαλούσε «ακλόνητη υποστήριξη στην κυριαρχία και εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας».

Αυτό όμως άλλαξε με τη στροφή του Τραμπ στην προσέγγισή του για τον πόλεμο, προκαλώντας αντιδράσεις.

Σύμφωνα με λίστα του Στέιτ Ντιπάρτμεντ που δημοσιεύτηκε στις 20 Ιανουαρίου, ην οποία επικαλείται ο Guardian, η Ουάσινγκτον έχει προσφέρει στην Ουκρανία:

Αντιαεροπορική Άμυνα

Με δεδομένες τις ασταμάτητες ρωσικές αεροπορικές επιθέσεις, η Ουάσινγκτον έχει στείλει στην Ουκρανία τρία συστήματα Patriot, καθώς και 12 συστήματα Nasams, πυραύλους Hawk και περισσότερους από 3.000 πυραύλους Stinger.

Για την ενίσχυση της αεράμυνας, έχουν παρασχεθεί 21 ραντάρ αεροπορικής επιτήρησης, καθώς και εξοπλισμός που επιτρέπει την ενσωμάτωση δυτικών εκτοξευτών και πυραύλων στα συστήματα της Ουκρανίας.

Όπλα και πυρομαχικά

Οι ΗΠΑ έχουν στείλει περισσότερους από 200 πυροβόλα όπλα των 155 χιλιοστών με τρία εκατομμύρια βλήματα, καθώς και 72 πυροβόλα όπλα των 105 χιλιοστών με ένα εκατομμύριο βλήματα.

Επιπλέον, έχουν παραδοθεί πάνω από 700.000 όλμοι και περισσότερα από 40 εκτοξευτές Himars, καθώς και πάνω από 10.000 αντιαρματικοί πύραυλοι Javelin, σύμβολο της ουκρανικής αντίστασης τις πρώτες εβδομάδες της ρωσικής εισβολής.

Συνολικά, η Ουκρανία έχει λάβει πάνω από 120.000 άλλα αντιαρματικά όπλα και 10.000 πυραύλους Tow, ενώ οι στρατιώτες της έχουν προμηθευτεί πάνω από 500 εκατομμύρια φυσίγγια και χειροβομβίδες.

Άρματα μάχης και ελικόπτερα

Αν και το Πεντάγωνο είχε αρνηθεί να στείλει μαχητικά αεροσκάφη στο Κίεβο, η κυβέρνηση Μπάιντεν παρέδωσε 20 στρατιωτικά ελικόπτερα Mi-17 σοβιετικού σχεδιασμού, καθώς και διάφορα μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones).

Μετά από καθυστερήσεις, η Ουάσινγκτον παρέδωσε 31 άρματα μάχης Abrams, τα πιο προηγμένα αμερικανικά άρματα, καθώς και 45 σοβιετικού τύπου T-72B.

Η λίστα του Στέιτ Ντιπάρτμεντ περιλαμβάνει επίσης 300 Bradley, 1.300 τεθωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού, περισσότερα από 5.000 στρατιωτικά Humvee και 300 θωρακισμένα ασθενοφόρα.

Επιπλέον, η Ουάσινγκτον έχει παραδώσει πάνω από 100 περιπολικά σκάφη, συστήματα παράκτιας άμυνας, νάρκες Claymore, δορυφορικά συστήματα επικοινωνίας, κιάλια νυχτερινής όρασης και περισσότερα από 100.000 αλεξίσφαιρα γιλέκα.

Μετά τις 20 Ιανουαρίου

Τα παραπάνω στοιχεία προέρχονται από τη λίστα του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, η οποία εκδόθηκε στις τελευταίες ώρες της διακυβέρνησης Μπάιντεν.

Από την ανάληψη της προεδρίας από τον Ντόναλντ Τραμπ, η Ουάσινγκτον συνέχισε να παραδίδει στην Ουκρανία μόνο τα ήδη εγκεκριμένα κρίσιμα πυρομαχικά, όπως αντιαρματικά όπλα και βλήματα πυροβολικού.

Ωστόσο, με την αναστολή της στρατιωτικής βοήθειας που διέταξε ο Τραμπ, το μέλλον της αμερικανικής υποστήριξης προς την Ουκρανία παραμένει αβέβαιο.

Οι επιπτώσεις θα μπορούσαν να είναι “παραλυτικές”

«Οι επιπτώσεις θα είναι μεγάλες. Θα τις χαρακτήριζα παραλυτικές», δήλωσε, σύμφωνα με το CNN, ο Μαρκ Κάνσιαν, ανώτερος σύμβουλος στο Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών, ο οποίος έχει παρακολουθήσει στενά τον πόλεμο.

Ο Κάνσιαν εκτίμησε ότι η Ουκρανία θα αισθανθεί τις επιπτώσεις της παύσης της βοήθειας εντός δύο έως τεσσάρων μηνών, καθώς η βοήθεια από τις ευρωπαϊκές χώρες στηρίζει προς το παρόν το Κίεβο προκειμένου να παραμείνει στον αγώνα. «Γι’ αυτό δεν πέφτουν αμέσως στο κενό, αλλά όταν οι προμήθειές σου μειώνονται στο μισό, τελικά αυτό θα φανεί στην πρώτη γραμμή», δήλωσε ο Κάνσιαν. «Οι γραμμές του μετώπου τους θα συνεχίσουν να υποχωρούν και τελικά θα καταρρεύσουν, αναγκάζοντας την Ουκρανία να αποδεχτεί μια δυσμενή – ίσως και καταστροφική – ειρηνευτική συμφωνία».

Ωστόσο, ο Κάνσιαν προειδοποίησε ότι η κυβέρνηση Τραμπ προσφέρει και άλλου είδους βοήθεια προς την Ουκρανία που μπορούν να παγώσουν ή να ακυρωθούν εντελώς, συμπεριλαμβανομένης της ανταλλαγής πληροφοριών και της εκπαίδευσης των ουκρανικών δυνάμεων.

«Μπορεί να υπάρχει μια διέξοδος από αυτή την κατάσταση, αλλά θα είναι εξαιρετικά ταπεινωτική για τον Ζελένσκι», είπε ο Κάνσιαν.

Η παύση της βοήθειας τοποθετεί τον Τραμπ σε ακόμη μεγαλύτερη σύγκρουση με τους παραδοσιακούς Ευρωπαίους συμμάχους των ΗΠΑ, όπως η Βρετανία και η Γαλλία, οι οποίες εξέφρασαν σαφώς την υποστήριξή τους προς τον Ζελένσκι σε μια σύνοδο στο Λονδίνο την Κυριακή.

Ένας Ευρωπαίος αξιωματούχος χαρακτήρισε την απόφαση της κυβέρνησης Τραμπ να παγώσει τη στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία «μικροπρεπή και λανθασμένη». Ο αξιωματούχος είπε ότι αυτό θα εντείνει αμέσως τη δυσπιστία προς την αμερικανική κυβέρνηση μεταξύ των Ουκρανών πολιτών. Προέβλεψε επίσης ότι η απόφαση αυτή θα προκαλέσει περιττές απώλειες αμάχων, καθώς η Ουκρανία δεν θα μπορεί να αμυνθεί απέναντι στις ρωσικές αεροπορικές επιθέσεις όταν εξαντληθούν τα αντιαεροπορικά της πυραύλια. «Είμαι πέρα για πέρα απογοητευμένος», δήλωσε ο αξιωματούχος στο CNN.

Από την πλευρά του, ο Γάλλος υπουργός αρμόδιος για ευρωπαϊκές υποθέσεις Μπενζαμέν Χαντάντ  εκτίμησε σήμερα μιλώντας στο τηλεοπτικό δίκτυο France 2, ότι το “πάγωμα” της βοήθειας των ΗΠΑ στην Ουκρανία απομακρύνει το ενδεχόμενο επίτευξης ειρήνης μεταξύ Κιέβου και Μόσχας.

“Αν θέλουμε ειρήνη (μεταξύ του Κιέβου και της Μόσχας), η απόφαση για την αναστολή της παροχής όπλων στην Ουκρανία ενισχύει την ειρήνη ή την απομακρύνει;”, διερωτήθηκε.

“Την απομακρύνει διότι απλώς ενισχύει τη δύναμη του επιτιθέμενου επί του πεδίου, που είναι η Ρωσία”, πρόσθεσε ο Χαντάντ.

“Δεν πρέπει να το ξεχνάμε ποτέ: υπάρχει ένας επιτιθέμενος σε αυτόν τον πόλεμο που είναι η Ρωσία κι η Ουκρανία αμύνεται γενναία εδώ και τρία χρόνια”, τόνισε.

Ο Αμερικανός πρόεδρος ζήτησε χθες Δευτέρα “την αναστολή” της στρατιωτικής βοήθειας που παρέχουν οι ΗΠΑ στην Ουκρανία, αφού επέκρινε τον πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι ότι είναι ασεβής και αγνώμων προς την Ουάσινγκτον για τη βοήθεια που έχει προσφέρει στη χώρα του. Ο Ζελένσκι έχει επανειλημμένα ευχαριστήσει τις ΗΠΑ για τα όπλα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, καθώς και σε τηλεφωνικές επικοινωνίες και συναντήσεις με Αμερικανούς αξιωματούχους.