‘Πάγωμα’ ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Τουρκία ψήφισαν οι ευρωβουλευτές

Οι ευρωβουλευτές ζήτησαν σήμερα να σταματήσουν προσωρινά οι ενταξιακές συνομιλίες με την Τουρκία εξαιτίας της «δυσανάλογης» αντίδρασης της Άγκυρας στην αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος του Ιουλίου, αλλά και της πιθανότητα να επανέλθει από το καθεστώς η θανατική ποινή, αν και οι κυβερνήσεις της ΕΕ είναι μάλλον απίθανο να ανταποκριθούν στο αίτημα. Η απόφαση αυτή έρχεται μια μέρα μετά τις δηλώσεις Ερντογάν πως, λίγο αφορούν την Τουρκία οι αποφάσεις του ευρωκοινοβουλίου. Το αγκάθι της θανατικής ποινής, αλλά και των εκκαθαρίσεων του καθεστώτος μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα, αλλά και η διαδικασία με βάση την οποία μπορούν όντως να ανασταλούν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις.

Τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ψήφισαν με ευρεία πλειοψηφία, υπέρ ενός μη δεσμευτικού αιτήματος για πάγωμα των διαπραγματεύσεων, το οποίο απευθύνουν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τις κυβερνήσεις των κρατών μελών. Το μη νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου εγκρίθηκε συγκεκριμένα με 479 ψήφους υπέρ, 37 κατά και 107 αποχές. Το ψήφισμα δεν είναι νομικά δεσμευτικό, καθώς το ΕΚ δεν έχει επίσημο ρόλο στην αρχική ενεργοποίηση των μηχανισμών αυτών. Θα πρέπει, ωστόσο,  να ενημερωθεί σε περίπτωση που ληφθεί μία τέτοια απόφαση.

Η θανατική ποινή, κόκκινη γραμμή για το ΕΚ

Η επαναφορά της θανατικής ποινής από την τουρκική κυβέρνηση θα οδηγούσε αναγκαστικά σε επίσημη διακοπή της ενταξιακής διαδικασίας, σημειώνουν οι ευρωβουλευτές, και προσθέτουν ότι «η κατηγορηματική απόρριψη της θανατικής ποινής αποτελεί ουσιώδες στοιχείο του κεκτημένου της Ένωσης».

Το ΕΚ καταδικάζει επίσης απερίφραστα τα δυσανάλογα μέτρα καταστολής που εφαρμόζονται στην Τουρκία μετά το αποτυχημένο στρατιωτικό πραξικόπημα του Ιουλίου 2016. Τα μέτρα αυτά  «παραβιάζουν βασικά δικαιώματα και ελευθερίες που προστατεύονται από το τουρκικό σύνταγμα» υπογραμμίζουν οι ευρωβουλευτές.

Τι περιελάμβανε το ψήφισμα

Πιο συγκεκριμένα το ψήφισμα που ψήφισαν σχεδόν όλες οι ευρωομάδες και έγινε αποδεκτό με συντριπτική πλειοψηφία, στεκόταν στα παρακάτω σημεία:

1.  καταδικάζει απερίφραστα τα δυσανάλογα μέτρα καταστολής που εφαρμόζονται στην Τουρκία μετά το αποτυχημένο στρατιωτικό πραξικόπημα του Ιουλίου 2016· διατηρεί τη δέσμευση να παραμείνει η Τουρκία προσδεδεμένη στην ΕΕ· καλεί, ωστόσο, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προχωρήσουν σε προσωρινή αναστολή των εν εξελίξει ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Τουρκία·

2.  δεσμεύεται να επανεξετάσει τη θέση του όταν αρθούν τα δυσανάλογα μέτρα που έχουν ληφθεί στο πλαίσιο της κατάστασης έκτακτης ανάγκης στην Τουρκία, θα έχει ως βάση για την επανεξέτασή του το κατά πόσον θα αποκατασταθούν το κράτος δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα σε ολόκληρη τη χώρα· θεωρεί ότι η κατάλληλη χρονική στιγμή για τη δρομολόγηση της επανεξέτασης θα είναι όταν θα αρθεί η κατάσταση έκτακτης ανάγκης·

3.  επαναλαμβάνει ότι η επαναφορά της θανατικής ποινής από την τουρκική κυβέρνηση θα οδηγούσε αναγκαστικά σε επίσημη διακοπή της ενταξιακής διαδικασίας·

4.  σημειώνει ότι μέχρι σήμερα η Τουρκία δεν έχει εκπληρώσει 7 από τα 72 σημεία αναφοράς του χάρτη πορείας για την ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων, ορισμένα από τα οποία είναι ιδιαίτερα σημαντικά·

5.  σημειώνει ότι η αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης είναι σημαντική για την Τουρκία· τονίζει ότι η αναστολή των εργασιών για την αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης θα είχε σοβαρές οικονομικές συνέπειες για τη χώρα·

6.  καλεί την Επιτροπή να μελετήσει, στο πλαίσιο της ενδιάμεσης έκθεσης επισκόπησης του MΠB που έχει προγραμματιστεί για το 2017, τις πρόσφατες εξελίξεις στην Τουρκία· ζητεί από την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο να αυξήσει τη βοήθεια από το Ευρωπαϊκό μέσο για τη δημοκρατία και τα δικαιώματα του ανθρώπου προς την τουρκική κοινωνία των πολιτών·

7.  προτρέπει την Επιτροπή, το Συμβούλιο της Ευρώπης και την Επιτροπή της Βενετίας να παράσχουν πρόσθετη δικαστική συνδρομή στις τουρκικές αρχές·

8.  υπογραμμίζει τη στρατηγική σημασία που έχουν οι σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας και για τις δύο πλευρές· αναγνωρίζει ότι, παρότι η Τουρκία αποτελεί σημαντικό εταίρο της ΕΕ, στο πλαίσιο μιας εταιρικής σχέσης πρέπει να υπάρχει εκατέρωθεν πολιτική βούληση για συνεργασία· εκτιμά ότι η Τουρκία δεν επιδεικνύει αυτή την πολιτική βούληση, δεδομένου ότι οι ενέργειες της κυβέρνησης εκτρέπουν ακόμη περισσότερο την Τουρκία από την ευρωπαϊκή της πορεία·

9.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας, το Συμβούλιο, την Επιτροπή, τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών και στο κοινοβούλιο και την κυβέρνηση της Τουρκίας.

Πώς μπορούν να ανασταλούν στην πράξη οι διαπραγματεύσεις;

Αν και το ψήφισμα και ο συμβολισμός του έχουν τη σημασία τους, το διαπραγματευτικό πλαίσιο ορίζει τον τρόπο που μπορεί η ΕΕ να αναστείλει τις συζητήσεις προς ένταξη με την Άγκυρα. Συγκεκριμένα, η παράγραφος 5 αυτού του πλαισίου προβλέπει ότι, «σε περίπτωση σοβαρής και διαρκούς παραβίασης στην Τουρκία των αρχών της ελευθερίας, της δημοκρατίας, του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών και του κράτους δικαίου, στις οποίες εδράζεται η Ένωση, η Επιτροπή, με δική της πρωτοβουλία ή κατόπιν αιτήματος του ενός τρίτου των κρατών μελών, συνιστά την αναστολή των διαπραγματεύσεων και προτείνει τους όρους για ενδεχόμενη επανάληψή τους».

Οι εμπρηστικές δηλώσεις Ερντογάν

«Θα υπάρξει συνάντηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αύριο, και θα ψηφίσουν για τις συνομιλίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Τουρκία, όποιο και αν είναι το αποτέλεσμα, αυτή η ψηφοφορία δεν έχει αξία στα μάτια μας» δήλωνε ο Τούρκος πρόεδρος Ρετσέπ Ταγίπ Ερντογάν την Τετάρτη, σε μια προσπάθεια απαξίωσης του ευρωκοβοβουλίου.

«Έχουμε καταστήσει σαφές ξανά και ξανά ότι φροντίζουμε τις ευρωπαϊκές αξίες περισσότερο από πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά δεν έχουμε δει συγκεκριμένη υποστήριξη από τους δυτικούς μας φίλους…Καμία από τις υποσχέσεις δεν έχει τηρηθεί», δήλωσε επίσης ο Τούρκος πρόεδρος κατά τη διάρκεια διάσκεψης του Οργανισμού Ισλαμικής Συνεργασίας στην Κωνσταντινούπολη.

ΠΗΓΗ: ΑΠΕ