Πέθανε ο Πρίγκιπας Φίλιππος, Δούκας του Εδιμβούργου

Ο Πρίγκιπας Φίλιππος πέθανε σήμερα σε ηλικία 99 ετών, όπως ανακοίνωσε το παλάτι του Μπάκιγχαμ. Ο Δούκας του Εδιμβούργου, ο οποίος ήταν παντρεμένος με τη Βασίλισσα για 73 χρόνια, πέθανε στο Κάστρο του Windsor σήμερα το πρωί, ενώ το τελευταίο διάστημα η υγεία του είχε επιδεινωθεί.

“Με βαθιά θλίψη, η Αυτού Μεγαλειότητα η Βασίλισσα ανακοινώνει το θάνατο του αγαπημένου συζύγου της, του Πρίγκιπα Φίλιππου, του Δούκα του Εδιμβούργου. Πέθανε ειρηνικά σήμερα το πρωί στο Κάστρο Windsor. Περαιτέρω ανακοινώσεις θα γίνουν εν ευθέτω χρόνω. Η Βασιλική Οικογένεια ενώνεται με ανθρώπους σε όλο τον κόσμο για να πενθήσει την απώλεια του”, αναφέρει η ανακοίνωση του παλατιού.

Η επιδείνωση της υγείας του Πρίγκιπα Φίλιππου

Ο Πρίγκιπας Φίλιππος, Δούκας του Εδιμβούργου, εισήχθη στο νοσοκομείο King Edward VII στο Λονδίνο στις 17/2.

“Η εισαγωγή του Δούκα στο νοσοκομείο αποτέλεσε προληπτικό μέτρο, ύστερα από συμβουλή του γιατρού του, μετά από αδιαθεσία. Η βασίλισσα Ελισάβετ και ο Πρίγκιπας Φίλιππος διέμεναν στο κάστρο του Ουίνδσορ, δυτικά του Λονδίνου, κατά τη διάρκεια της πανδημίας του νέου κορονοϊού.

Ο Φίλιππος, ο οποίος αποσύρθηκε από τα επίσημα βασιλικά καθήκοντά του τον Αύγουστο του 2017, είχε εισαχθεί στο νοσοκομείο και στα τέλη του 2019.

Πρίγκιπας Φίλιππος: Ο Έλληνας πίσω από το στέμμα

Γεννήθηκε (10/6/1921) στην Κέρκυρα, στη βίλα ‘Mon Repos’, όπου είχε εγκατασταθεί η οκταμελής οικογένεια μετά το θάνατο του Βασιλιά Γεωργίου του Α’ (18/3/1913). Ήταν το νεότερο μέλος (και ο μόνος γιος) της οικογένειας του Πρίγκιπα Ανδρέα της Ελλάδος και της Πριγκίπισσας Αλίκης του Μπάτενμπεργκ. Ο απόγονος του Οίκου του Σλέσβιχ-Χόλσταϊν-Σόντερμπουργκ-Γκλύξμπουργκ ήταν εγγονός του Πρίγκιπα της Δανίας -που έγινε Βασιλιάς της Ελλάδος.

Η οικογένεια φυγαδεύτηκε, μετά την καταδίκη του πατέρα του Φίλιππου ως εκ των πρωταίτιων της Μικρασιατικής καταστροφής. Πριν τη λήξη της Μικρασιατικής εκστρατείας, είχε φύγει για την Ελλάδα, με στρατιώτες να αποδίδουν σε δικές του εντολές τις καταστροφές τουρκικών χωριών -κάτι που αρνείτο ο ίδιος. Συνελήφθη τον Οκτώβριο του 1922 και μεταφέρθηκε στην Αθήνα, για έκτακτο στρατοδικείο. Καταδικάστηκε σε θάνατο, ως ένοχος για άρνηση εκτέλεσης διαταγής κατά τις μάχες του Σαγγάριου.

Δεν εκτελέστηκε, κατόπιν μεσολάβησης της βρετανικής κυβερνήσεως. Η ποινή άλλαξε σε ισόβια υπερορία και διαγραφή από το μητρώο των αξιωματικών. Συνοδεία του συμμαθητή του -από τη σχολή Ευελπίδων- Θεόδωρου Πάγκαλου και του Άγγλου Πλοίαρχου Τάλμποτ, πήγε στο Φάληρο και αναχώρησε με το βρετανικό αντιτορπιλικό “Καλυψώ’ για την Κέρκυρα. Αφότου παρέλαβε την οικογένεια του, χάραξαν πορεία για την Ιταλία και από εκεί για τη Γαλλία, όπου εγκαταστάθηκαν σε προάστιο του Παρισιού, ως φιλοξενούμενοι της συζύγου του αδελφού του, Πριγκίπισσας Μαρία Βοναπάρτη.

Η -γνωστή για την περιουσία της- Μαρία Βοναπάρτη, ήταν ανιψιά του Ναπολέοντα Α’ της Γαλλίας και εγγονή του Φραγκίσκου Μπλανκ, μεγαλύτερου κατασκευαστή ακινήτων του Μόντε Κάρλο. Ήταν και οπαδός της ψυχανάλυσης και φίλη του Σίγκμουντ Φρόιντ. Έγινε και αυτή που τον έσωσε από τους Ναζί. Πρωτύτερα, σύστησε στον Φρόιντ τη νύφη της, Αλίκη, η οποία άρχισε να διατείνεται πως επικοινωνεί με το Θεό, λίγο καιρό μετά την εγκατάσταση στη Γαλλία.

Άρχισε την πρωτοβάθμια εκπαίδευση στο αμερικανικό σχολείο του Παρισιού (Elms). Ως μαθητή τον είχαν περιγράψει “εξυπνάκια ξερόλα, αλλά πάντα απίστευτα ευγενικό”. Όταν ήταν 7 τον έστειλαν στο Ηνωμένο Βασίλειο, για να ζήσει με τη μητέρα της μητέρας του (Βικτόρια Μάουντμπατεν) και το θείο του Γεώργιο, στο Παλάτι του Κένσινγκτον και πήγε στο μεικτό σχολείο Cheam (ειρήσθω εν παρόδων, εκεί πήγε και ο γιος του Κάρολος). Στα τρία χρόνια που ακολούθησαν οι τέσσερις αδελφές του παντρεύτηκαν πρίγκιπες της Γερμανίας -και μετακόμισαν εκεί-, η μητέρα του διαγνώστηκε με σχιζοφρένεια και νοσηλεύτηκε και ο πατέρας του αποφάσισε να εγκατασταθεί στο Μόντε Κάρλο. Άρα έχασε κάθε επαφή με την άμεση οικογένεια του, έως τα 12 (1933) που άλλαξε πάλι χώρα και σχολείο.

Έγινε μαθητής και οικότροφος ενός εκ των κορυφαίων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της Ευρώπης, του Schule Schloss Salem, το οποίο άνηκε στην οικογένεια ενός εκ των γαμπρών του “οπότε δεν πληρώναμε και δίδακτρα”. Ο ιδρυτής του σχολείου ήταν Εβραίος και αυτό έγινε πρόβλημα όταν προέκυψαν στη ζωή του πλανήτη οι Ναζί. Ο Κερτ Χάλεν διέφυγε της σύλληψης και πήγε στη Σκωτία, όπου δημιούργησε το σχολείο Gordonstoun, όπου εμφανίστηκε και ο Φίλιππος ένα εξάμηνο αργότερα -στην τέταρτη αλλαγή χώρας και σχολείου και πάντα χωρίς να ‘χει κάποιον από την οικογένεια του, κοντά του.

Μια πενταετία μετά (1937) σκοτώθηκαν η αδελφή του Σεσίλ, ο σύζυγός της, τα τρία τους παιδιά και η πεθερά της σε αεροπορικό δυστύχημα στην Οστάνδη. Το 1938 ο Φίλιππος ‘έχασε’ το θείο και κηδεμόνα του Λόρδο Μίλφορντ -από καρκίνο στον μυελό των οστών και το 1939 κατατάχθηκε στο βασιλικό ναυτικό.

Την ίδια χρονιά, ο Βασιλιάς Γεώργιος ο τέταρτος επισκέφτηκε τη Βασιλική Ναυτική Ακαδημία, μαζί με τη σύζυγο του (τότε Βασίλισσα Ελισάβετ -μετά Βασιλομήτωρ). Ο Ναύαρχος Λούις Μάουντμπατεν ζήτησε από τον ανιψιό του (ναι, τον Φίλιππο) να κάνει παρέα στις δυο κόρες του Βασιλιά που ήταν τρίτου βαθμού συγγένειας εξαδέλφες του -ως τρισέγγονα της Βασίλισσας Βικτόριας και ανίψια του Βασιλιά Χριστιανού IX της Δανίας. Η Μαργαρίτα ήταν 9. Η Ελισάβετ 13.

Οι αναφορές τη θέλουν να ερωτεύτηκε κεραυνοβόλα τον Φίλιππο, όταν τον είδε να πηδάει πάνω από τα φιλέ του γηπέδου τένις. Την επομένη ήταν προσκεκλειμένος της οικογενείας, στο γιο της ‘και η Ελισάβετ δεν μπορούσε να πάρει τα μάτια της από πάνω του‘. Ένα χρόνο αργότερα (1940) άρχισαν να ανταλλάσσουν γράμματα.

Με την ολοκλήρωση της εκπαίδευσης επέστρεψε στην Ελλάδα για να ζήσει με τη μητέρα του. Πρόλαβε να μείνει κοντά της ένα μήνα, καθώς με εντολή του Βασιλιά της Ελλάδος, Γεωργίου του Β’ επέστρεψε στη Βρετανία ώστε να συνεχίσει τη θητεία του. Πήρε απολυτήριο ένα χρόνο μετά, ως ο καλύτερος της ‘τάξης’ του. Στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο κλήθηκε να υπηρετήσει τις βρετανικές δυνάμεις. Δυο γαμπροί του πολεμούσαν με τις γερμανικές. Το 1940 έγινε δόκιμος αξιωματικός του ναυτικού και πέρασε τέσσερις μήνες στο θωρηκτό HMS Ramillies που συνόδευσε την Αυστραλιανή Εκστρατευτική Δύναμη στον Ινδικό Ωκεανό. Μετά την εισβολή των Ιταλών στην Ελλάδα (Οκτώβρης του 1940), μετατέθηκε στο θωρηκτό HMS Valiant που ‘δρούσε’ στη μεσόγειο.

Ο σύζυγος Φίλιππος

Το καλοκαίρι του 1946 ο Φίλιππος ζήτησε το χέρι της Ελισάβετ από το Βασιλιά (είχε πει για εκείνον ότι “είναι έξυπνος, έχει καλή αίσθηση του χιούμορ και σκέφτεται σωστά”). Ο πεθερός το έδωσε μεν, αλλά του είπε πως για να γίνει επίσημη η σχέση η πριγκίπισσα θα έπρεπε να ‘κλείσει’ τα 21 -τον Απρίλιο του 1947. Μεσολαβούσε σχεδόν ένας χρόνος. Σε αυτό το διάστημα ο γαμπρός απαρνήθηκε τον ελληνικό βασιλικό τίτλο, πήρε το επίθετο της οικογενείας της μητέρας του (Μάουντμπατεν) και έγινε Βρετανός υπήκοος. Ο αρραβώνας ανακοινώθηκε στις 10/7 του 1947. Ο γάμος θα γινόταν στις 21/11. Την παραμονή ο Βασιλιάς Γεώργιος απέδωσε στον Φίλιππο βασιλικές τιμές. Έγινε ο Δούκας του Εδιμβούργου και Βαρώνος του Γκρίνουϊτς. Η τελετή μαγνητοσκοπήθηκε και μεταδόθηκε από το BBC, σε 200 εκατομμύρια ανθρώπους σε όλον τον κόσμο. Δεν παρέστησαν οι αδελφές του, καθώς δεν επιτρέπονταν οι σχέσεις του Δούκα του Εδιμβούργου με Γερμανούς -και οι τρεις εν ζωή αδελφές του ήταν ακόμα παντρεμένες με Γερμανούς πρίγκιπες.

Απέκτησαν τα δυο πρώτα παιδιά (τον Κάρολο το 1948 και την Άννα το 1950), πριν η Ελισάβετ γίνει βασίλισσα -είχε ακόμα το επίθετο του συζύγου της και ήταν η Δούκισα του Εδιμβούργου.

Από το 1949 έως το 1951 το ζευγάρι ζούσε στη Μάλτα, όπου ο Φίλιππος τελούσε τα χρέη του ως μέλος του βασιλικού ναυτικού. Ο βιογράφος Μπεν Πίμλοτ έχει γράψει πως “αυτές ήταν οι πιο φυσιολογικές μέρες ολόκληρης της ζωής της Ελισάβετ”. Ήταν νεόνυμφοι, είχαν μόνο ένα παιδί (είχε μείνει στην Αγγλία) και -το κυριότερο- η Ελισάβετ δεν ήταν βασίλισσα. Μεταξύ αυτών που απολάμβαναν ήταν και η ιδιωτική τους ζωή (δεν τους ενοχλούσε κανείς), ως ελεύθεροι από τις βασιλικές υποχρεώσεις.

Τότε ήταν που ο Φίλιππος ‘κόλλησε’ στην Ελισάβετ το παρατσούκλι ‘λουκάνικο’, καθώς το πρόσωπο της δεν ήταν ακριβώς χαμογελαστό -στη δομή του- και όταν τη γνώριζε κάποιος για πρώτη φορά, πίστευε πως ήταν μουτρωμένη.

Όπως αναφέρει το Red Book το ζευγάρι ζούσε τακτικά μακριά από τα παιδιά του, εξαιτίας των ταξιδιών που έπρεπε να κάνει για το Παλάτι. Πολλά από αυτά κράτησαν για μήνες. Σε βιβλίο που κυκλοφόρησε το 1994, ο Πρίγκιπας Κάρολος περιγράφει τη μητέρα του ως ‘απόμακρη και απρόσιτη’. Σημειώνει ότι “ό,τι έκανα για πρώτη φορά, ό,τι έμαθα ως παιδί το οφείλω στο προσωπικό του παλατιού που με μεγάλωσε και όχι στους συναισθηματικά συγκρατημένους γονείς μου”.

Η σχέση του Φίλιππου με την Ελισάβετ άρχισε να αποκτά ‘ρωγμές’, αφότου εκείνη έγινε Βασίλισσα. Το κύριο θέμα ήταν πως έγινε πιο ισχυρή από εκείνον. Επιπροσθέτως, ο Φίλιππος υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει το ναυτικό -που λάτρευε- για να αναλάβει τις υποχρεώσεις που προέκυπταν από το νέο του status. Έφυγαν από το σπίτι που είχε αγαπήσει, για να ζήσουν στο Buckingham -που δεν λάτρευε ακριβώς. Όπως μπορείτε να δείτε και στο ‘Crown’ ο νέος του ρόλος και ο τίτλος του δεν ήταν λόγοι για να αισθάνεται έξοχα, αλλά έγιναν αφορμή να αμφισβητήσει τα πάντα.

Σημείωση: το ζευγάρι δεν κοιμόταν ποτέ στο ίδιο δωμάτιο. Πάντα είχαν δυο διαφορετικούς χώρους, που ενώνονταν με μια πόρτα -ως όφειλε να κάνει κάθε ζεύγος της ανωτατης κοινωνικής τάξης. Αυτό έγινε και στο Παλάτι. Επίσης, δεν κρατήθηκαν ποτέ από τα χέρια δημοσίως -αφού αυτό δεν ήταν αποδεκτό από την κοινωνία της εποχής.

Μεταξύ αυτών που δεν άρεσαν στον Δούκα ήταν ότι δεν μπορούσαν να πάρουν το επίθετο του τα παιδιά του. Φέρεται να είχε πει “είμαι ο μόνος άνδρας σε αυτήν τη χώρα που δεν μου επιτρέπεται να δώσω το όνομα μου στα παιδιά μου. Δεν είμαι τίποτα περισσότερο από αμοιβάδα”.

Τη δεκαετία του ’50 ο Φίλιππος έγινε μέλος ενός club κυρίων που έκανε ταξίδια με το βασιλικό γιοτ Britannia. Κάπως έτσι προέκυψαν οι φήμες πως ο Δούκας δεν ήταν ιδιαίτερα πιστός, ενώ εφημερίδα (Baltimore Sun) είχε γράψει ότι είχε και σχέση με συγκεκριμένη γυναίκα. Το Παλάτι διέψευσε τα πάντα, με ανακοίνωση και ο Φίλιππος σχολίασε “πώς θα μπορούσα να έχω εξωσυζυγική σχέση, αφού πάντα ήταν δίπλα μου ένας ιδιωτικός πράκτορας από το 1947 και μετά;”. Στοιχεία αποδεικνύουν ότι είχε μάθει να είναι πιο προσεκτικός.

Στη συμπλήρωση των 50 χρόνων γάμου, ο Φίλιππος είχε πει πως ο λόγος που άντεξαν τόσο ήταν η ανοχή που είχαν ο ένας με τον άλλον. “Το κύριο μάθημα που διδαχθήκαμε ήταν πως η ανοχή είναι βασικό συστατικό κάθε ευτυχισμένου γάμου και στοιχείο ζωτικής σημασίας, όταν προκύπτουν δυσκολίες. Πιστέψτε με. Η Βασίλισσα έχει εν αφθονία την ποιότητα της ανοχής“.

O άνθρωπος Φίλιππος

Από το 2001 όταν πέθανε η νεότερη αδελφή του, Πριγκίπισσα Σοφία. Ήταν 1987. Ο Φίλιππος έμεινε ως ο μόνος επιζών, καθώς η μεγαλύτερη αδελφή του, Μαργαρίτα πέθανε το 1981, σε ηλικία 76 χρόνων (ήταν η νονά της κόρης του, Άννας), η δεύτερη σε σειρά Θεοδώρα πέθανε το 1969 στα 63 της (πέντε εβδομάδες πριν τη μητέρα της) και η τρίτη Σεσίλια στο αεροπορικό δυστύχημα του 1937 (ήταν 26).

Υπήρξε καπνιστής. Η Ελισάβετ είχε γίνει αντικαπνίστρια λόγω του πατέρα της που ήταν διαρκώς με ένα τσιγάρο στο χέρι. Ο Φίλιππος εγκατέλειψε τη συνήθεια, την επομένη του γάμου τους. Ήταν φαν των σπορ, έπαιζε χόκεϊ επί χόρτου και έγινε εξ αυτών που έβγαλαν τους κανονισμούς των αμαξοδρομιών, όπου επίσης είχε διακριθεί. Ήταν ερασιτέχνης ιστιοπλόος, ενώ εξασφάλισε και δίπλωμα πιλότου (έκανε το πρώτο μάθημα το 1952 και στα 70 είχε συμπληρώσει 5.510 ώρες πτήσης).

Στα καλλιτεχνικά, ασχολείτο με τις ελαιογραφίες, ενώ υπήρξε συλλέκτης τέχνης -συμπεριλαμβανομένων σύγχρονων cartoons τα οποία υπάρχουν σε τοίχους του Buckingham, του Windsor και άλλων παλατιών και κάστρων. Ήταν γνωστός για τον ίδιο τρόπο που μιλούσε σε όλους -ήταν οικείος και απλός. Το χιούμορ του συχνά παρεξηγείτο. Όπως για παράδειγμα όταν είπε σε κωφό παιδί που καθόταν στην πρώτη σειρά pop συναυλίας ‘είναι λογικό να είσαι κουφός, με την ένταση του ήχου σε αυτή τη σειρά’. Σε επίσκεψη του σε πανεπιστήμιο της Κίνα, το 1986 είχε πει σε Βρετανούς φοιτητές “αν μείνετε περισσότερο εδώ, θα γίνετε σχιστομάτηδες”.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις