Πολωνία: Πρώτη συγγνώμη από τη δημόσια τηλεόραση μετά από 8 χρόνια προπαγάνδας κατά των ΛΟΑΤΚΙ+

Για πρώτη φορά μετά από οκτώ χρόνια ακροδεξιάς στην κυβέρνηση της Πολωνίας, παρουσιαστής του κρατικού ραδιοτηλεοπτικού φορέα της χώρας ζήτησε συγγνώμη για τα χρόνια των “ντροπιαστικών λόγων” που απευθύνονταν σε ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα, σε μια κίνηση που χαιρετίστηκε από ακτιβιστές και δημιουργεί ελπίδες ότι θα κλείσει ένα σκοτεινό κεφάλαιο στην πολωνική κοινωνία.

Η είδηση έγινε γνωστή όταν ο Bart Staszewski, ακτιβιστής και κινηματογραφιστής, δήλωσε, σύμφωνα με τον Guardian, ότι η συγγνώμη που του ζητήθηκε ζωντανά στον αέρα την Κυριακή σηματοδοτεί τη μεταμόρφωση του ραδιοτηλεοπτικού φορέα που χρησίμευσε ως φερέφωνο του κόμματος Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS) κατά τη διάρκεια της θητείας του στην εξουσία.

“Επί οκτώ χρόνια παρουσίαζαν τους ΛΟΑΤΚΙ+ ακτιβιστές – αλλά και συνολικά στην κοινότητα – ως απειλή για το πολωνικό έθνος … τροφοδοτώντας με αυτό το μίσος τον λαό”, δήλωσε ο Staszewski την Τρίτη. “Τώρα τα λόγια από το τηλεοπτικό στούντιο ήταν λόγια αναγνώρισης, συγγνώμης”.

Λίγη ώρα πριν την έναρξη της εκπομπής του TVP το βράδυ της Κυριακής, ο Staszewski, ο οποίος είχε προσκληθεί να εμφανιστεί στον ραδιοτηλεοπτικό φορέα για πρώτη φορά μετά από οκτώ χρόνια, μαζί με την τρανς ακτιβίστρια Maja Heban, εμφανιζόταν αμήχανος έξω από το στούντιο.

“Φοβόμουν πολύ να περάσω την πόρτα”, είπε. “Αυτή ήταν η πόρτα του εργαλείου προπαγάνδας που χρησιμοποιήθηκε εναντίον μας για τόσα πολλά χρόνια”.

Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του περασμένου έτους, ο Ντόναλντ Τουσκ υποσχέθηκε να μεταρρυθμίσει γρήγορα τον ραδιοτηλεοπτικό φορέα, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης μεταρρύθμισης με στόχο την αντιστροφή της ζημίας που προκλήθηκε στο κράτος δικαίου κατά τη διάρκεια των ετών της εξουσίας του PiS.

Λίγες ημέρες μετά την ορκωμοσία του Τουσκ ως πρωθυπουργού, η κυβέρνησή του καθαίρεσε την ανώτατη διοίκηση του ραδιοτηλεοπτικού φορέα και προχώρησε σε σαρωτικές αλλαγές στο προσωπικό, προκαλώντας επικρίσεις ότι η νέα διοίκηση κινδύνευε να δημιουργήσει και αυτή από την μεριά της ένα πολιτικοποιημένο δημόσιο τηλεοπτικό δίκτυο.

Το βράδυ της Κυριακής, ο παρουσιαστής της εκπομπής, Wojciech Szeląg, ο οποίος εντάχθηκε στο κανάλι τον Ιανουάριο, ξεκίνησε την εκπομπή ανακοινώνοντας ότι έπρεπε να πει μερικά λόγια.

Κοιτάζοντας κατευθείαν στην κάμερα, ο Szeląg είπε: “Για πολλά χρόνια στην Πολωνία, ντροπιαστικά λόγια απευθύνονταν σε πολυάριθμα άτομα επειδή επέλεξαν να καθορίσουν οι ίδιοι ποιοι είναι και ποιον αγαπούν”.

Σε μια κίνηση που “σπάει” την προκατάληψη που έσπειρε η προηγούμενη κυβέρνηση, πρόσθεσε: “Τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα δεν είναι μια ιδεολογία αλλά άνθρωποι- συγκεκριμένα ονόματα, πρόσωπα, συγγενείς και φίλοι”.

Στη συνέχεια, στράφηκε προς το μέρος των δύο ακτιβιστών, και είπε: “Όλοι αυτοί οι άνθρωποι πρέπει να ακούσουν κάπου τη λέξη “συγγνώμη”. Εδώ είναι που ζητώ συγγνώμη”.

Ο Staszewski είπε στη συνέχεια: “Για κάποιους ανθρώπους αυτό δεν είναι τίποτα, αλλά για μένα είναι πολλά. Μετά από οκτώ χρόνια που δεν ήμουν ορατός, που ήμουν κάποιου είδους κατώτερος πολίτης. Τόσο η Maja όσο και εγώ μείναμε αρκετά έκπληκτοι από αυτό. Ήταν μια συγκινητική στιγμή”.

Το βίντεο της συγγνώμης ανέβηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και έγινε γρήγορα viral. “Πολλοί άνθρωποι στο Twitter και το Instagram μου είπαν ότι τους έκανε να κλάψουν”, είπε. “Ήταν τόσο ουσιαστικό και τόσο απαραίτητο … τώρα ξέρουμε ότι κάποιο κεφάλαιο κλείνει”.

Περιέγραψε την αλληλεπίδραση ως ένα βήμα προς την επούλωση των πληγών, καθώς η χώρα εργάζεται για την ανοικοδόμηση της δημοκρατίας της. Τους τελευταίους μήνες, ο Staszewski και άλλοι ακτιβιστές για τα δικαιώματα διαβουλεύτηκαν με την κυβέρνηση για αλλαγές όπως η προσθήκη του σεξουαλικού προσανατολισμού και της ταυτότητας φύλου στη νομοθεσία της χώρας για τα εγκλήματα μίσους και η εισαγωγή του συμφώνου συμβίωσης μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου.