Πώς ο εμπορικός πόλεμος του Τραμπ μπορεί να βγει γρήγορα εκτός ελέγχου

Από τις πρώτες κιόλας ημέρες της διακυβέρνησής του, ο Ντόναλντ Τραμπ έκανε πράξη όσα είχε προαναγγείλει, επιβάλλοντας δασμούς. Ο εν λόγω εμπορικός πόλεμος που ξεκίνησε εξελίσσεται με ταχύτατους ρυθμούς, σε μια επικίνδυνη αντιπαράθεση ανταποδοτικών μέτρων με σοβαρές συνέπειες για την παγκόσμια οικονομία.

Από τις συγκρούσεις με τον Καναδά μέχρι τις κλιμακούμενες αντιδράσεις από την Κίνα και την Ευρωπαϊκή Ένωση, οι διεθνείς εμπορικές σχέσεις βρίσκονται σε κίνδυνο και η κατάσταση μπορεί εύκολα να ξεφύγει από τον έλεγχο, δημιουργώντας αβεβαιότητα στις αγορές και αυξάνοντας τις πιέσεις στις οικονομίες των χωρών.

Ο εμπορικός πόλεμος ξεκίνησε όταν ο Τραμπ επέβαλε δασμούς 25% στον Καναδά, προκαλώντας την έντονη αντίδραση των Καναδών ηγετών. Η πρόκληση ήταν τόσο μεγάλη που η επαρχία του Οντάριο αντέδρασε αφαιρώντας αμερικανικά ποτά από τα ράφια των καταστημάτων της.

Μάλιστα, ο πρωθυπουργός του Οντάριο, Νταγκ Φορντ, απείλησε να επιβάλει επιπλέον χρεώσεις ή ακόμα και να διακόψει την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας σε τρεις αμερικανικές πολιτείες, αυξάνοντας τον κίνδυνο εκτίναξης των λογαριασμών ρεύματος ή ακόμη και μπλακ άουτ.

Σε μια καθόλου ψύχραιμη αντίδρασή του, ο Τραμπ απείλησε να επιβάλει δασμούς 50% σε όλες τις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου από τον Καναδά, πριν επικρατήσει η ψυχραιμία.

Αυτές οι ανταποδοτικές κινήσεις δείχνουν πόσο εύκολα μπορεί να ξεφύγει η κατάσταση από τον έλεγχο και να εισέλθει σε έναν επικίνδυνο κύκλο κλιμάκωσης.

Κίνα και ΕΕ, οι επόμενοι στόχοι του Τραμπ

Η αντιπαράθεση του Τραμπ δεν περιορίζεται μόνο στον Καναδά. Η Κίνα, ανταποκρινόμενη στους πρώτους δασμούς του Τραμπ, αντέτεινε με δικούς της δασμούς και νέους περιορισμούς στις εξαγωγές, ενώ συμπεριέλαβε την ιδιοκτήτρια εταιρεία του Calvin Klein, PVH Group, στη λίστα μαύρης λίστας της κυβέρνησης.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση απάντησε με δασμούς σε αμερικανικά προϊόντα, όπως τζιν, σκάφη και ουίσκι, πλήττοντας ιδιαίτερα τη βιομηχανία ποτών στις ΗΠΑ. Ο Τραμπ, σε νέα δήλωσή του, είπε ότι «φυσικά θα απαντήσει» στην αντίδραση αυτή.

Η απειλή του Τραμπ να επιβάλει δασμούς 200% σε κρασιά, σαμπάνιες και άλλα αλκοολούχα ποτά ευρωπαϊκής προέλευσης εντείνει την αβεβαιότητα και δημιουργεί μια νέα αναταραχή στις παγκόσμιες αγορές.

Αν η ΕΕ αντιδράσει σε αυτούς τους νέους δασμούς, ο φαύλος κύκλος της κλιμάκωσης μπορεί να ενταθεί ακόμα περισσότερο.

Η αντίδραση των επιχειρηματιών

Η κλιμάκωση του εμπορικού πολέμου έχει προκαλέσει ανησυχία σε επενδυτές, οικονομολόγους και επιχειρηματίες, καθώς η αβεβαιότητα στις διεθνείς αγορές αυξάνεται.

Ο Κεντ Σμέτερς, καθηγητής στο Penn Wharton Model, εξέφρασε την ανησυχία του για μια ενδεχόμενη ύφεση στις ΗΠΑ φέτος, καθώς οι δασμοί αυξάνουν τις πιέσεις στην οικονομία.

Η επέκταση των δασμών πέρα από το εμπόριο, όπως η σύνδεσή τους με θέματα μετανάστευσης, προστασίας του δολαρίου και άλλες πολιτικές, καθιστά την κατάσταση πιο περίπλοκη.

Ο Τραμπ φαίνεται να χρησιμοποιεί τους δασμούς ως ένα εργαλείο πίεσης για πολιτικά θέματα, αυξάνοντας τον κίνδυνο ανεξέλεγκτης κλιμάκωσης.

Ανησυχία και συνέπειες για την επιχειρηματικότητα

Οι ανησυχίες για τις συνέπειες του εμπορικού πολέμου εντείνονται στην αμερικανική επιχειρηματική κοινότητα. Η Business Roundtable ανέφερε ότι οι CEOs περιορίζουν τα σχέδιά τους για προσλήψεις και επενδύσεις, με το 85% να αντιτίθεται στη στρατηγική του Τραμπ.

Το 94% των CEOs πιστεύουν ότι οι δασμοί θα προκαλέσουν πληθωριστικές πιέσεις, ενώ το 85% θεωρούν ότι η εμπορική πολιτική του Τραμπ αποτυγχάνει.

Η αντίδραση των επιχειρηματιών είναι έντονη, καθώς οι λόγοι για την επιβολή των δασμών συνεχώς μεταβάλλονται, προκαλώντας απογοήτευση και ανησυχία στην επιχειρηματική κοινότητα.

Η ευρύτερη επίθεση κατά των συμμάχων αντί για ανταγωνιστές και εχθρικές χώρες έχει προκαλέσει έντονη δυσαρέσκεια.

Αν και είναι πολύ νωρίς για να προβλεφθεί πώς θα εξελιχθεί ο εμπορικός πόλεμος, είναι σαφές ότι η κλιμάκωση των εμπορικών συγκρούσεων δημιουργεί αυξανόμενη αβεβαιότητα στις παγκόσμιες αγορές. Οι ηγέτες άλλων χωρών ενδέχεται να είναι διστακτικοί να συνεχίσουν αυτόν τον κύκλο, γνωρίζοντας ότι οι δασμοί βλάπτουν τις οικονομίες τους.

Είναι επίσης πιθανό ο Τραμπ να αναγκαστεί να μειώσει την πίεση με τους δασμούς αν η οικονομία των ΗΠΑ αρχίσει να επιβραδύνεται ή αν οι αντιδράσεις από τη Wall Street γίνουν πιο έντονες.

Όπως δήλωσε στο CNN ο Σάιμον Τζόνσον, καθηγητής του MIT, «ο πρόεδρος βρίσκεται σε δύσκολη θέση και κάθε δασμός (ή απειλή για δασμό) καθιστά τη θέση του πιο δύσκολη».