Πώς θα γίνει η ανταλλαγή των ομήρων μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς – Η μεγάλη ανησυχία

Η συμφωνία που ανακοινώθηκε, τις πρώτες πρωινές ώρες της Τετάρτης, για προσωρινή ανθρωπιστική κατάπαυση του πυρός στη Γάζα και απελευθέρωση 50 από τους συνολικά περίπου 240 ομήρους της Χαμάς είναι η πρώτη που επιτεύχθηκε μετά την έναρξη του πολέμου στις 7 Οκτωβρίου.

Ανεξαρτήτως από το ποιες θα είναι οι εξελίξεις μέχρι την τελική εφαρμογή της, η συμφωνία σηματοδοτεί καμπή στον πόλεμο, πριν από την ενδεχόμενη μετάβαση στην επόμενη φάση του.

Σύμφωνα με τον Ισραηλινό υπουργό Εξωτερικών, Έλι Κοέν, η διαδικασία της απελευθέρωσης των πρώτων ομήρων από τη Χαμάς θα ξεκινήσει αύριο, Πέμπτη. Μιλώντας στο ραδιόφωνο του στρατού, πάντως, ο Κοέν αρνήθηκε να επιβεβαιώσει την πληροφορία ότι η διαδικασία θα ξεκινήσει στις 5 π.μ., τοπική ώρα.

Πάντως, η Χαμάς δήλωσε από την πλευρά της ότι η κατάπαυση του πυρός με το Ισραήλ θα τεθεί σε ισχύ την Πέμπτη στις 10 π.μ. (τοπική ώρα), πληροφορία την οποία μεταδίδει και το BBC.

Σημειώνεται πως καθοριστικό ρόλο στην επίτευξη της συμφωνίας μεταξύ Ισραήλ – Χαμάς έπαιξε το Κατάρ.

Ποιοι όμηροι θα απελευθερωθούν

Σε ανακοίνωση του γραφείου του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου, αναφέρθηκε ότι 50 γυναίκες και παιδιά θα απελευθερωθούν σε τέσσερις ημέρες, κατά τη διάρκεια των οποίων «θα πραγματοποιηθεί παύση των μαχών».

Το Ισραήλ προσέφερε, επίσης, στη Χαμάς ένα κίνητρο για να απελευθερώσει περισσότερους ομήρους, λέγοντας: «Η απελευθέρωση κάθε επιπλέον 10 ομήρων θα έχει ως αποτέλεσμα μία επιπλέον ημέρα παύσης των μαχών».

Αναμένεται ότι οι 50 όμηροι που θα απελευθερωθούν σε τέσσερις παρτίδες των 12, με βάση τη συμφωνία, θα είναι Ισραηλινοί υπήκοοι ή άτομα με διπλή υπηκοότητα.

Δεν έχει δημοσιευθεί κατάλογος ονομάτων, αλλά ανώτερος Αμερικανός αξιωματούχος δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι τουλάχιστον τρεις Αμερικανοί πολίτες -μεταξύ των οποίων και η τρίχρονη Abigail Idan, οι γονείς της οποίας σκοτώθηκαν στις 7 Οκτωβρίου- θα είναι ανάμεσά τους.

Ανώτερος Ισραηλινός αξιωματούχος δήλωσε το απόγευμα της Τρίτης ότι η Χαμάς θα μπορούσε, επίσης, να απελευθερώσει μονομερώς τους 26 υπηκόους της Ταϊλάνδης που εκτιμάται ότι βρίσκονται μεταξύ των ομήρων.

Η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού (ΔΕΕΣ) ανέφερε ότι είναι έτοιμη να διευκολύνει τις όποιες απελευθερώσεις, όπως έκανε το προσωπικό της όταν η Χαμάς απελευθέρωσε δύο Ισραηλινοαμερικανίδες και δύο Ισραηλινές τον περασμένο μήνα.

Η ισραηλινή κυβέρνηση ανακοίνωσε, πάντως, ότι «θα συνεχίσει τον πόλεμο προκειμένου να επιστρέψουν στην πατρίδα τους όλοι οι όμηροι, να ολοκληρωθεί η εξόντωση της Χαμάς και να διασφαλιστεί ότι δεν θα υπάρξει νέα απειλή για το κράτος του Ισραήλ από τη Γάζα».

Τι γίνεται με τους Παλαιστίνιους κρατούμενους;

Σύμφωνα με τη Χαμάς, με βάση τη συμφωνία θα απελευθερωθούν επίσης 150 Παλαιστίνιοι κρατούμενοι – όλοι γυναίκες και παιδιά – από το Ισραήλ.

Η ανακοίνωση της ισραηλινής κυβέρνησης δεν το ανέφερε αυτό, αλλά το πρωί της Τετάρτης το υπουργείο Δικαιοσύνης δημοσίευσε στα εβραϊκά έναν κατάλογο με τα ονόματα 300 κρατουμένων που μπορούν να απελευθερωθούν στο πλαίσιο της συμφωνίας.

Πέντε είναι μόλις 14 ετών, φυλακισμένοι για διάφορα αδικήματα, σύμφωνα με την ισραηλινή εφημερίδα Haaretz.

Ο ανταποκριτής του BBC επισημαίνει ότι ο λόγος που έπρεπε να δημοσιευτεί ο κατάλογος είναι μια νομική τυπική διαδικασία στο Ισραήλ. Πριν από κάθε απελευθέρωση κρατουμένου, οι Ισραηλινοί πολίτες πρέπει να έχουν 24 ώρες προθεσμία για να ασκήσουν έφεση στο Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ. Ωστόσο, προσθέτει, δεν αναμένονται σοβαρές καθυστερήσεις.

Το Ισραήλ κρατά σήμερα περίπου 7.000 Παλαιστίνιους που κατηγορούνται ή έχουν καταδικαστεί για αδικήματα που σχετίζονται με την ασφάλεια, σύμφωνα με ισραηλινές και παλαιστινιακές οργανώσεις για τα δικαιώματα. Σχεδόν 3.000 Παλαιστίνιοι φέρονται να έχουν συλληφθεί στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη και την Ανατολική Ιερουσαλήμ, όπου η βία έχει επίσης ενταθεί, από τις 7 Οκτωβρίου.

Η ανακοίνωση της Χαμάς κατέληγε λέγοντας ότι η συμφωνία αποσκοπεί «στην εξυπηρέτηση του λαού μας και στην ενίσχυση της σταθερότητάς του απέναντι στην επιθετικότητα». Προειδοποίησε, επίσης: «Τα δάχτυλά μας παραμένουν στη σκανδάλη και οι νικητές μαχητές μας θα παραμείνουν σε επιφυλακή για να υπερασπιστούν το λαό μας και να νικήσουν την κατοχή».

Η ανησυχία

Σύμφωνα με τον ιστότοπο Gzeromedia, πάντως, μπορεί η συμφωνία για κατάπαυση του πυρός και απελευθέρωση ομήρων να είναι μια σημαντική πρόοδος στη σύγκρουση, αλλά είναι μόνο μια αρχή.

Κι αυτό διότι «υπάρχει ελάχιστη εμπιστοσύνη μεταξύ της Χαμάς και του Ισραήλ. Και οι δύο πλευρές θα πρέπει να διατηρήσουν αυστηρό έλεγχο στις δυνάμεις τους για να τηρήσουν την κατάπαυση του πυρός. Ακόμη και η παραμικρή ενέργεια που θα εκληφθεί ως πρόκληση θα μπορούσε να οδηγήσει σε βίαια επεισόδια και σε ναυάγιο τη συμφωνία».