Πώς το Ισραήλ “πιάστηκε στον ύπνο” – Η προειδοποίηση της Αιγύπτου και η έκπληξη των ΗΠΑ

Η αιφνιδιαστική επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ το Σάββατο (7/10) συνοδεύτηκε από μια εξίσου εντυπωσιακή αποτυχία των υπηρεσιών πληροφοριών του Ισραήλ, η οποία περιελάμβανε προειδοποιήσεις που δεν ανιχνεύθηκαν, την υπερεκτίμηση των δυνατοτήτων της πυραυλικής άμυνας, καθώς επίσης και την αργή αντίδραση από τις -όπως όλα δείχνουν- απροετοίμαστες στρατιωτικές δυνάμεις, όπως δηλώνουν πρώην και νυν αξιωματούχοι των ΗΠΑ.

Αμερικανοί αξιωματούχοι υποστηρίζουν, σύμφωνα με τους New York Times, ότι η Χαμάς πέτυχε έναν συνολικό αιφνιδιασμό, που αποτυπώνεται με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο στον απολογισμό των τουλάχιστον 700 νεκρών Ισραηλινών. Η παλαιστινιακή μαχητική ομάδα έστειλε εκατοντάδες μαχητές μέσα από τα τείχη, τα οποία έσπασαν με μπουλντόζες, ενώ στη συνέχεια σκότωσαν πολίτες και στρατιώτες σε πυροβολισμούς που συνεχίστηκαν για ώρες.

Καμία από τις υπηρεσίες πληροφοριών του Ισραήλ δεν είχε συγκεκριμένη προειδοποίηση ότι η Χαμάς προετοίμαζε μια τέτοιας εμβέλειας επίθεση που απαιτούσε συντονισμένα χερσαία, εναέρια και θαλάσσια πλήγματα, σύμφωνα με έναν Ισραηλινό αξιωματούχο στην Άμυνα και Αμερικανούς αξιωματούχους.

Η επιτυχία αυτή έχει προκαλέσει μεγάλη έκπληξη σε Αμερικανούς αξιωματούχους με εμπειρία στην περιοχή. Με την πάροδο των ετών, το Ισραήλ έχει δημιουργήσει ένα δίκτυο ηλεκτρονικών υποκλοπών, αισθητήρων και ανθρώπινων πληροφοριοδοτών σε όλη τη Γάζα. Το Ισραήλ και οι γείτονές του έχουν επενδύσει στο παρελθόν πολλά στην προσπάθεια να εντοπίσουν και να εμποδίσουν τα δίκτυα της Χαμάς, αναχαιτίζοντας συχνά ρουκέτες που εκτοξεύονται από την περιοχή.

Γιατί όμως τίποτα από αυτά δεν λειτούργησε αυτή τη φορά;

Γιατί το σύστημα πυραυλικής άμυνας Iron Dome του Ισραήλ, που είναι πλέον δώδεκα ετών, προφανώς εξουδετερώθηκε από τον καταιγισμό φθηνών αλλά θανατηφόρων πυραύλων κατά την έναρξη της επίθεσης; Πώς κατάφερε η Χαμάς να δημιουργήσει ένα τόσο μεγάλο οπλοστάσιο με ρουκέτες και πυραύλους χωρίς οι ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες να εντοπίσουν το αυξανόμενο απόθεμα;

Μήπως το Ισραήλ επικεντρώθηκε υπερβολικά στις απειλές από τη Χεζμπολάχ και τη Δυτική Όχθη, αντί να εστιάσει τους στρατιωτικούς πόρους και τις πληροφορίες στη Γάζα; Και γιατί τόσες πολλές ισραηλινές δυνάμεις βρίσκονταν σε άδεια ή απομακρύνονταν από τα νότια σύνορα, επιτρέποντας στη Χαμάς να υπερφαλαγγίσει τις ισραηλινές στρατιωτικές βάσεις κοντά στη Γάζα;

Ενώ οι απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα είναι δύσκολο να απαντηθούν σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα, υπάρχουν ωστόσο κάποια στοιχεία που έρχονται στη δημοσιότητα και προκαλούν προβληματισμό σχετικά με το αν υπήρχαν ενδείξεις για μια τέτοιου τύπου επίθεση στο Ισραήλ.

“Η Αίγυπτος είχε προειδοποιήσει”

Αξιωματούχος των αιγυπτιακών μυστικών υπηρεσιών δήλωσε ότι η Αίγυπτος, η οποία συχνά λειτουργεί ως μεσολαβητής μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς, είχε μιλήσει επανειλημμένα με τους Ισραηλινούς για “κάτι μεγάλο”, χωρίς βέβαια να προχωρήσει σε διευκρινίσεις, αναφέρει η HAARETZ.

Όπως σημειώνει, οι Ισραηλινοί αξιωματούχοι επικεντρώθηκαν στη Δυτική Όχθη και υποβάθμισαν την απειλή από τη Γάζα. Άλλωστε η κυβέρνηση Νετανιάχου αποτελείται από υποστηρικτές των εβραίων εποίκων της Δυτικής Όχθης, οι οποίοι έχουν απαιτήσει την καταστολή και την ενίσχυση της ασφάλειας (για τους ίδιους) μπροστά στο ενισχυόμενο κύμα βίας εκεί τους τελευταίους 18 μήνες.

“Τους έχουμε προειδοποιήσει ότι αναμένεται έκρηξη της κατάστασης, και μάλιστα πολύ σύντομα, και θα είναι μεγάλη. Αλλά υποτίμησαν αυτές τις προειδοποιήσεις”, δήλωσε ο αξιωματούχος, ο οποίος μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας, επειδή δεν είχε την εξουσιοδότηση να συζητήσει το περιεχόμενο των ευαίσθητων συζητήσεων των μυστικών υπηρεσιών με τα μέσα ενημέρωσης.

Το γραφείο του πρωθυπουργού του Ισραήλ διέψευσε ότι έλαβε προειδοποίηση από την Αίγυπτο για επικείμενη επίθεση, όπως μεταδίδει το δημόσιο ραδιόφωνο του Ισραήλ.

Τα στοιχεία της επίθεσης που προκαλούν το ενδιαφέρον Αμερικανών αξιωματούχων

“Η Χαμάς έχει αμφισβητήσει την πολύ θεμελιώδη έννοια της ισραηλινής αποτροπής”, δήλωσε ο Kenneth F. McKenzie Jr., στρατηγός εν αποστρατεία του Σώματος Πεζοναυτών και πρώην κορυφαίος Αμερικανός διοικητής στη Μέση Ανατολή. “Μπορεί να αποκατασταθεί μόνο με την εφαρμογή συντριπτικής, συγκλονιστικής χρήσης βίας. Και αυτό μόλις τώρα αρχίζει”.

Οι προηγούμενες πυραυλικές επιθέσεις της Χαμάς μέχρι πρότινος αντιμετωπιζόντουσαν από το σύστημα πυραυλικής άμυνας του Ισραήλ, το Iron Dome. Αλλά το Σάββατο το σύστημα φάνηκε να δέχεται μεγάλη πίεση. Η Χαμάς μπόρεσε να εκτοξεύσει εκατοντάδες πυραύλους με μεγάλη ταχύτητα, ενδεχομένως περισσότερους από όσους μπορούσαν να διαχειριστούν οι αναχαιτιστές του συστήματος. Το Iron Dome έχει σχεδιαστεί για να προστατεύει τα πληθυσμιακά κέντρα και δεν πυροβολεί εάν διαπιστώσει ότι ένας εισερχόμενος πύραυλος ή ρουκέτα θα προσγειωθεί ακίνδυνα. Όμως διαθέτει περιορισμένο αριθμό αναχαιτιστικών πυραύλων Tamir και η επαναφόρτωση του συστήματος μπορεί να πάρει χρόνο. Η Χαμάς, δήλωσε ένας πρώην αξιωματούχος της κυβέρνησης, φαίνεται ότι έχει μελετήσει τα τρωτά σημεία του συστήματος.

Αλλά το σύστημα έχει αντιμετωπίσει αποτελεσματικά μεγάλες ποσότητες από πυρά στο παρελθόν, είπαν πρώην αξιωματούχοι στους New York Times, γεγονός που μπορεί να υποδηλώνει ότι τα νέα όπλα που εκτόξευσε η Χαμάς για πρώτη φορά το Σάββατο είναι πιο δύσκολο να αναχαιτιστούν. Η Χαμάς χρησιμοποίησε ένα νέο πυραυλικό σύστημα γνωστό ως Rajum κατά τη διάρκεια της επίθεσης, και χρησιμοποίησε επίσης μικρά μη επανδρωμένα αεροσκάφη που έριχναν πυρομαχικά σε ισραηλινές στρατιωτικές θέσεις, σύμφωνα με την Janes, εταιρεία αμυντικών πληροφοριών και πληροφοριών ανοικτού κώδικα.

Το Σάββατο, η Χαμάς εκτόξευσε μια μεγάλη ποικιλία πυραύλων και πυραυλικών συστημάτων, τόσο τα νέα όσο και παλαιότερα μοντέλα. Όμως σχεδόν όλοι οι πύραυλοι και οι ρουκέτες της είναι όπλα ιρανικού σχεδιασμού που εισάγονται λαθραία στη Γάζα ως εξαρτήματα και στη συνέχεια συναρμολογούνται κρυφά.

Τόσο το Ισραήλ όσο και η Αίγυπτος προσπαθούν να παρακολουθούν τις προσπάθειες λαθρεμπορίας εξαρτημάτων, πολλά από τα οποία προέρχονται αρχικά από το Ιράν, μέσω της χερσονήσου του Σινά και της Γάζας μέσα από υπόγειες σήραγγες, σύμφωνα με πρώην αξιωματούχους των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών. Το 2021, το Ισραήλ ανέφερε ότι κατέστρεψε 62 μίλια υπόγειων σηράγγων και κατασκεύασε υπόγεια φράγματα βάθους 65 μέτρων. Η Αίγυπτος έχει επίσης εργαστεί για να σφραγίσει τις σήραγγες μεταξύ της Γάζας και της χερσονήσου.

Αλλά κανένα φράγμα δεν είναι τέλειο. Και, εκτός από τις υπόγειες και θαλάσσιες διαδρομές, εξαρτήματα πυραύλων και ρουκετών διακινούνται λαθραία μέσω των νόμιμων διαβάσεων, όπως προσθέτουν πρώην αξιωματούχοι.