Πόσο πιθανός είναι ένας πόλεμος μεταξύ Χεζμπολάχ και Ισραήλ

Εξαιρετικά κρίσιμη χαρακτηρίζεται η κατάσταση στη Μέση Ανατολή, μετά την επίθεση που αποδίδει το Ισραήλ στην Χεζμπολάχ και από την οποία σκοτώθηκαν 12 παιδιά και έφηβοι, στα κατεχόμενα από το Ισραήλ υψίπεδα του Γκολάν.

Πρόκειται για το πιο θανατηφόρο περιστατικό εντός και γύρω από τα βόρεια σύνορα του Ισραήλ σε εννέα μήνες σχεδόν καθημερινών ανταλλαγών πυρών μεταξύ του Ισραήλ και της Χεζμπολάχ. Ένα περιστατικό που αύξησε σημαντικά τους φόβους για την έναρξη πολέμου μεταξύ των δύο πλευρών.

Το ερώτημα που προκύπτει τώρα είναι πόσο πιθανό είναι το σενάριο ενός πολέμου μεταξύ Ισραήλ και Χεζμπολάχ; Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή.

Η Χεζμπολάχ και ο ρόλος της στην περιοχή

Η Χεζμπολάχ είναι μια σιιτική μουσουλμανική οργάνωση που έχει τόσο πολιτική επιρροή όσο και τον έλεγχο της ισχυρότερης ένοπλης δύναμης στον Λίβανο.

Το κίνημα ιδρύθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1980 από την πιο κυρίαρχη σιιτική δύναμη της περιοχής, το Ιράν, για να αντιταχθεί στο Ισραήλ, οι δυνάμεις του οποίου είχαν καταλάβει τον νότιο Λίβανο κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου της χώρας.

Η Χεζμπολάχ συμμετέχει στις εθνικές εκλογές από το 1992 και έχει πλέον σημαντική πολιτική παρουσία.

Η ένοπλη πτέρυγά της πραγματοποίησε μια σειρά θανατηφόρων επιθέσεων εναντίον ισραηλινών και αμερικανικών δυνάμεων στο Λίβανο, και όταν το Ισραήλ αποσύρθηκε από το Λίβανο το 2000, η Χεζμπολάχ ήταν αυτή που πήρε τα εύσημα για την απώθησή τους.

Έκτοτε, η Χεζμπολάχ διατηρεί χιλιάδες μαχητές και ένα τεράστιο πυραυλικό οπλοστάσιο στο νότιο Λίβανο και συνεχίζει να αντιτίθεται στην παρουσία του Ισραήλ στις αμφισβητούμενες περιοχές στα σύνορα.

Έχει χαρακτηριστεί τρομοκρατική οργάνωση από δυτικά κράτη, το Ισραήλ, τις αραβικές χώρες του Κόλπου και τον Αραβικό Σύνδεσμο.

Το 2006 ξέσπασε ένας καταστροφικός πόλεμος μεταξύ της Χεζμπολάχ και του Ισραήλ, όταν η Χεζμπολάχ πραγματοποίησε μια θανατηφόρα διασυνοριακή επιδρομή. Τα ισραηλινά στρατεύματα εισέβαλαν στο νότιο Λίβανο για να “εξαλείψουν” την απειλή από τη Χεζμπολάχ.

Ο πόλεμος είχε ως αποτέλεσμα να καταστραφούν οι λιβανέζικες υποδομές και να πέσουν νεκροί περισσότεροι από 1.200 άνθρωποι στη χώρα, κυρίως αμάχων. Στην ισραηλινή πλευρά 160 άνθρωποι σκοτώθηκαν, στην πλειονότητά τους στρατιωτικοί.

Η Χεζμπολάχ κατάφερε να επιζήσει από τον πόλεμο και έκτοτε αύξησε τον αριθμό των μαχητών της και απέκτησε νέα και καλύτερα όπλα. Από τότε ο ηγέτης της, Χασάν Νασράλα, εμφανίζεται σπάνια δημοσίως. Πριν την ομιλία του τον περασμένο Νοέμβριο, η τελευταία του δημόσια εμφάνιση έγινε τον Οκτώβριο του 2016.

Από τότε που η Χαμάς πραγματοποίησε τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου στο Ισραήλ, σκοτώνοντας περισσότερους από 1.400 ανθρώπους, ο Λίβανος βρίσκεται σε αναμμένα κάρβουνα, παρακολουθώντας στενά τη Χεζμπολάχ.

Η οργάνωση έχει εντείνει τις επιθέσεις της κατά του Ισραήλ, το οποίο ανταποδίδει. Αλλά και οι δύο πλευρές έχουν προφανώς λάβει μέτρα για να αποφύγουν μια επικίνδυνη κλιμάκωση και τα περισσότερα πλήγματα έχουν περιοριστεί στη συνοριακή περιοχή. Αυτό, ωστόσο, θα μπορούσε να αλλάξει ανά πάσα στιγμή.

Πάντως, ένας πόλεμος πλήρους κλίμακας με το Ισραήλ θα ήταν καταστροφικός για τον Λίβανο, εξ ου και δεν υπάρχει μεγάλη δημόσια υποστήριξη για ένα τέτοιο σενάριο, ενώ είναι ένα σενάριο που θέλουν να αποφύγουν και οι ΗΠΑ, δεδομένης της στήριξης του Ιράν στη Χεζμπολάχ.

Σημειώνεται πως το Ιράν υποστηρίζει τον λεγόμενο Άξονα της Αντίστασης, μια συμμαχία που περιλαμβάνει τη Χεζμπολάχ -τη σημαντικότερη δύναμή του- καθώς και πολιτοφυλακές στο Ιράκ, τον πρόεδρο της Συρίας Μπασάρ αλ Άσαντ, τους Χούτι στην Υεμένη και τη Χαμάς.

Ποιος είναι ο Χασάν Νασράλα

Ο Χασάν Νασράλα, από την πλευρά του, είναι ένας σιίτης κληρικός που ηγείται της Χεζμπολάχ από το 1992, και έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη μετατροπή της οργάνωσης σε πολιτική – αλλά και στρατιωτική- δύναμη.

Έχει στενούς δεσμούς με το Ιράν και τον ανώτατο ηγέτη του, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, οι οποίοι χρονολογούνται από το 1981, όταν, σύμφωνα με το BBC, ο πρώτος ανώτατος ηγέτης του Ιράν, Αγιατολάχ Ρουχολάχ Χομεϊνί, τον διόρισε προσωπικό του αντιπρόσωπο στο Λίβανο.

Ο Νασράλα δεν είχε εμφανιστεί δημοσίως εδώ και χρόνια, μια κίνηση που ερμηνεύτηκε ως κίνηση φόβου δολοφονίας του από το Ισραήλ. Ωστόσο, παραμένει δημοφιλής και εμπνέει τον σεβασμό των ανθρώπων της Χεζμπολάχ και εκφωνεί τηλεοπτικές ομιλίες κάθε εβδομάδα.

Πόσο ισχυρές είναι οι δυνάμεις της Χεζμπολάχ

Η Χεζμπολάχ είναι μία από τις πιο βαριά οπλισμένες, μη κρατικές στρατιωτικές δυνάμεις στον κόσμο. Η χρηματοδότησή της και ο εξοπλισμός της προέρχονται αποκλειστικά από το Ιράν.

Ο σεΐχης Χασάν Νασράλα έχει ισχυριστεί ότι διαθέτει 100.000 μαχητές, αν και οι ανεξάρτητες εκτιμήσεις κυμαίνονται μεταξύ 20.000 και 50.000. Οι περισσότεροι εξ αυτών είναι καλά εκπαιδευμένοι και σκληραγωγημένοι στη μάχη και πολέμησαν στον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας.

Εκτιμάται ότι διαθέτει 130.000 ρουκέτες και πυραύλους και το μεγαλύτερο μέρος του οπλοστασίου της αποτελείται από μικρούς, μη κατευθυνόμενους πυραύλους πυροβολικού.

Σύμφωνα με το BBC, υπάρχουν αναφορές ότι διαθέτει επίσης αντιαεροπορικούς και αντιπλοϊκούς πυραύλους, καθώς και κατευθυνόμενους πυραύλους που μπορούν να πλήξουν βαθιά μέσα στο Ισραήλ.

Αυτά είναι πολύ πιο εξελιγμένα από αυτά που έχει στη διάθεσή της η Χαμάς στη Γάζα.

Θα μπορούσε η Χεζμπολάχ να πάει σε πόλεμο με το Ισραήλ

Οι προηγούμενες σποραδικές συγκρούσεις κλιμακώθηκαν στις 8 Οκτωβρίου – μια ημέρα μετά την πρωτοφανή επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ – όταν η Χεζμπολάχ πυροβόλησε ισραηλινές θέσεις, σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους Παλαιστίνιους.

Έκτοτε, έχει εκτοξεύσει ρουκέτες κατά του βόρειου Ισραήλ και ισραηλινών θέσεων στα υψίπεδα του Γκολάν, έχει εκτοξεύσει αντιαρματικούς πυραύλους κατά τεθωρακισμένων οχημάτων και έχει επιτεθεί σε στρατιωτικούς στόχους με εκρηκτικά drones.

Οι Ισραηλινές Δυνάμεις Άμυνας (IDF) έχουν προβεί σε αντίποινα, χρησιμοποιώντας αεροπορικές επιδρομές και πυρά αρμάτων μάχης και πυροβολικού εναντίον θέσεων της Χεζμπολάχ στο Λίβανο.

Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, οι επιθέσεις έχουν αναγκάσει περισσότερους από 90.000 ανθρώπους στο Λίβανο να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, ενώ περίπου 100 άμαχοι και 366 μαχητές της Χεζμπολάχ σκοτώθηκαν σε ισραηλινά πλήγματα.

Στο Ισραήλ, αξιωματούχοι λένε ότι 60.000 άμαχοι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και 33 άνθρωποι σκοτώθηκαν, μεταξύ των οποίων 10 άμαχοι, εξαιτίας των επιθέσεων της Χεζμπολάχ.

Παρά τις μάχες, οι παρατηρητές λένε ότι μέχρι τώρα και οι δύο πλευρές έχουν ως στόχο να περιορίσουν τις εχθροπραξίες χωρίς να περάσουν τα όρια σε πόλεμο πλήρους κλίμακας. Όμως υπάρχουν φόβοι ότι ένα ιδιαίτερα θανατηφόρο περιστατικό θα μπορούσε να φέρει την κατάσταση εκτός ελέγχου.