Reichsbürger: Η απειλή της νέας γερμανικής ακροδεξιάς

Στις 19 Οκτωβρίου του 2016 η αστυνομία της Βαυαρικής πόλης Georgensgmuend επιχειρεί να πραγματοποιήσει έφοδο στο σπίτι ενός άνδρα με το όνομα Wolfgang P., προκειμένου να κατασχέσει 31 όπλα που ο P. δεν είχε παραδώσει στις αρχές μέχρι την λήξη της προθεσμίας που του είχε δοθεί.

Ενώ οι αστυνομικοί βρίσκονται έξω από την πόρτα του, ο Wolfgang P., που είχε ανακηρύξει το σπίτι του αυτόνομο κράτος, ανοίγει πυρ με μία κοντόκανη καραμπίνα τραυματίζοντας 4 από αυτούς. Ο ένας θα ξεψυχήσει λίγες ώρες αργότερα, στο νοσοκομείο.

Μερικούς μήνες πριν από το περιστατικό με τον Wolfgang P, τον Αύγουστο του 2016, ο πρώην Μίστερ Γερμανία  Adrian Ursache, τραυματίστηκε κατά την διάρκεια εφόδου της αστυνομίας στο σπίτι των πεθερικών του, το οποίο είχε ανακηρύξει ανεξάρτητο κράτος με το όνομα “Ur”.  Τον Μάιο της  ίδιας χρονιάς, η αστυνομία του κρατιδίου της Ρηνανίας-Βεστφαλίας συλλαμβάνει τον αυτοανακηρυγμένο ηγέτη του φανταστικού κράτους της “Γερμανιτίας”.

Φαινομενικά, πρόκειται απλώς για τρία περιστατικά οι δράστες των οποίων χρήζουν ψυχιατρικής παρακολούθησης. Το γεγονός όμως ότι τα περιστατικά αυτά συνδέονται μεταξύ τους, φανερώνει μία βαθύτερη περιπλοκότητα.

Πολίτες του Ράιχ

Η σύνδεσή των τριών περιστατικών έγκειται σε ένα ιδιότυπο κίνημα της γερμανικής ακροδεξιάς, το λεγόμενο “Reichsbürger”, μέλη του οποίου ήταν οι τρεις δράστες. Το Reichsbürger (πολίτες του κράτους της Γερμανίας) έκανε την εμφάνισή του στα μέσα της δεκαετίας του 1980 και έχει ως αφετηρία την ιδέα ότι το Σύνταγμα της Βαϊμάρης (1919) δεν καταργήθηκε ποτέ πλήρως (ούτε από το ναζιστικό καθεστώς αλλά ούτε και από τις συμμαχικές δυνάμεις) και επομένως παραμένει σε ισχύ. Έτσι, τα μέλη του Reichsbürger, αρνούνται να αναγνωρίσουν την γερμανική ομοσπονδιακή κυβέρνηση, θεωρώντας την παράνομη.

Πολλοί από αυτούς, ζητούν τη διαγραφή τους από τα κρατικά μητρώα (όπως έκανε και ο Wolfgang P.), αρνούνται να πληρώσουν φόρους ή ακόμη και να συμμορφωθούν με απλές κρατικές οδηγίες όπως π.χ. να δηλώσουν τα κατοικίδιά τους.

Πρόκειται για ένα κίνημα με μεγάλη ανομοιογένεια και χωρίς κεντρική διεύθυνση: κάποιοι ανακηρύσσουν αυτόνομα κρατίδια, άλλοι θεωρούν ότι τα σύνορα του γερμανικού κράτους παραμένουν εκείνα πριν το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου,  ενώ άλλοι δηλώνουν την πίστη τους στην Πρωσία του 1871.

“Γραφικοί” ή πιθανή τρομοκρατική απειλή;

Οι “πολίτες του Ράιχ” αντιμετωπίζονταν για πολλά χρόνια από τα γερμανικά Μέσα και την γερμανική κοινή γνώμη ως γραφικοί και εκκεντρικοί, παρά το προφανές γεγονός ότι ανάμεσά τους βρίσκονται ακροδεξιοί και νοσταλγοί των ναζί.

Τα γεγονότα του 2016, που σχετίζονται με το Reichsbürger, οδήγησαν τον υπουργό Εσωτερικών Τόμας ντε Μεζιέρ να ζητήσει από την  υπηρεσία πληροφοριών της Γερμανίας την επανεξέτασή του.

Ο επικεφαλής της υπηρεσίας Εσωτερικής Ασφάλειας (BfV),  Hans-Georg  Maassen, δήλωσε τον περασμένο Οκτώβριο πως οι γερμανικές αρχές θα επικεντρώσουν της προσπάθειές τους στη διάλυση του, καθώς, σύμφωνα με τον  Maassen, ο κίνδυνος γίνεται όλο και πιο προφανής, με τους “Πολίτες του Ράιχ” να καταφεύγουν στη βία για να αντιτεθούν στις διαδικασίες της αστυνομίας και της δικαιοσύνης.

Το καλοκαίρι του 2017, σύμφωνα με την εφημερίδα Die Welt,  η Ομοσπονδιακή Αστυνομία με έγγραφό της ανέφερε πως οι οπαδοί του Reichsbürger θα μπορούσαν να προχωρήσουν σε “πράξεις ακραίας βίας και τρομοκρατικές ενέργειες”.

Η χρήση όμως πιο ενεργητικών μεθόδων “αντίστασης” των “Πολιτών του Ράιχ” στην Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση της Γερμανίας δεν είναι ο μόνος λόγος που την ανάγκασε να ασχοληθεί σοβαρά με το ζήτημα.

Ραγδαία άνοδος

Το “κίνημα” γνώρισε μεγάλη εξάπλωση τον τελευταίο χρόνο, αυξάνοντας τις δυνάμεις του κατά πλέον του 50% μέσα σε ένα μόλις χρόνο. Σύμφωνα με άρθρο του γερμανικού περιοδικού Focus που επικαλείται στοιχεία της BfV, τον τρέχοντα Ιανουάριο, τα μέλη των “Πολιτών του Ράιχ” αγγίζουν τα 15.600 άτομα, τη στιγμή που πριν από έναν χρόνο υπολογίζονταν σε περίπου 10.000!

Σε άρθρο της, η Deutche Welle, επικαλούμενη στοιχεία των υπηρεσιών πληροφοριών, αναφέρει πως από όσους σχετίζονται με το κίνημα Reichsbürger, οι 900 έχουν ταυτοποιηθεί ως ακροδεξιοί εξτρεμιστές, 1000 άτομα έχουν άδεια οπλοφορίας, ενώ το μεγαλύτερο ποσοστό τους εντοπίζεται-πού αλλού;- στη Βαυαρία, λίκνο του ναζισμού.

Σύμφωνα με ανώνυμη πηγή των υπηρεσιών ασφαλείας που μίλησε στο περιοδικό Focus,  τα μέλη του Reichsbürger προσπαθούν να δημιουργήσουν στρατιωτικό σκέλος, καθώς “έχουν αρχίσει να προετοιμάζονται για την ‘Ημέρα Χ’”,  την ημέρα δηλαδή της εξέγερσης απέναντι στην γερμανική κυβέρνηση!

Η ανομοιογένεια, όμως, του ακροδεξιού αυτού κινήματος φαίνεται πως  καθιστά μη ρεαλιστική μία τέτοια εξέλιξη για αυτό και οι υπηρεσίες ασφαλείας δεν ανησυχούν για ένα σημαντικό ξέσπασμα βίας με όρους μαζικότητας.

Αντίθετα, οι επιθέσεις ακροδεξιών “μοναχικών λύκων” από τη μία και η αύξηση του παράνομου εμπορίου όπλων, από την άλλη, αποτελούν τις δύο βασικές ανησυχίες των γερμανικών αρχών σε σχέση με το Reichsbürger.

(Φωτογραφία: Maurizio Gambarini/dpa via AP)