Σε τεντωμένο σχοινί οι σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας

Κι ενώ ήταν στο προσκήνιο η κρίση στις σχέσεις Τουρκίας- Γερμανίας με αφορμή την απαγόρευση εκστρατείας από Τούρκους πολιτικούς της κυβέρνησης για το ΝΑΙ στο δημοψήφισμα της 16ης Απριλίου, το Σαββατοκύριακο ξέσπασε πιο βαθιά κρίση με την Ολλανδία. Πρέπει να σημειωθεί ότι δεν πρόκειται παρά για την εκδήλωση μιας υποβόσκουσας κρίσης, αφού νωρίτερα αλλά σε πιο χαμηλούς τόνους οι ολλανδικές αρχές είχαν διαμηνύσει ότι δεν επιθυμούν τέτοιες συγκεντρώσεις και είχαν προειδοποιήσει τον ΥΠΕΞ Μεβλούτ Τσαβούσογλου ότι θα μπορούσαν να ακυρώσουν την άδεια προσγείωσης του αεροπλάνου του στην Ολλανδία.

Με αντίποινα «με τους πιο σκληρούς τρόπους» προειδοποίησε η Τουρκία μέσω του ΥΠΕΞ και του πρωθυπουργού Μπιναλί Γιλντιρίμ, ενώ ακολούθως, η κρίση στις σχέσεις των δυο χωρών κορυφώθηκε όταν η υπουργός Οικογενειακών Υποθέσεων της Τουρκίας, Φατμά Μπετούλ Σαγιάν Καγιά απομακρύνθηκε με απειλή γερανού από τη λιμουζίνα της και με αστυνομική συνοδεία οδηγήθηκε ως ανεπιθύμητη στη χώρα, στα σύνορα της Ολλανδίας με τη Γερμανία.

Η επίσκεψη Τσαβούσογλου τροφοδοτούσε την κορύφωση της έντασης μεταξύ των δύο χωρών εδώ και αρκετές ημέρες. Με τη Χάγη να αρνείται να δεχθεί μια κυβερνητική επίσκεψη «για να διεξάγει πολιτική εκστρατεία για το δημοψήφισμα».

Λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση της Χάγης ότι δεν επιτρέπει στο αεροπλάνο του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών να προσγειωθεί, η Άγκυρα απάντησε αποκλείοντας την πρόσβαση στην ολλανδική πρεσβεία και το προξενείο «για λόγους ασφαλείας», ενώ ο Τούρκος Πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν κατήγγειλε «τα απομεινάρια του ναζισμού». Δηλώσεις τις οποίες ο Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε χαρακτήρισε «τρελές» και «απαράδεκτες». Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωσε ότι δεν επιθυμεί την επιστροφή του Ολλανδού πρεσβευτή στην Άγκυρα, ο οποίος βρίσκεται σε άδεια, «για κάποιο χρονικό διάστημα».

Το χρονικό της κρίσης

Η κρίση Ολλανδίας – Τουρκίας σημειώνεται παραμονές των ολλανδικών βουλευτικών εκλογών της Τετάρτης, έπειτα από μια προεκλογική εκστρατεία στο επίκεντρο της οποίας βρέθηκαν οι μετανάστες και το ισλάμ. Το ακροδεξιό κόμμα του Γκέερτ Βίλντερς που χαιρέτησε την απαγόρευση εμφανίζεται να κερδίζει τη δεύτερη θέση.

Η προεκλογική εκστρατεία του κυβερνώντος κόμματος της Τουρκίας στο εξωτερικό, έχει προκαλέσει εντάσεις πρώτα με τη Γερμανία, καθώς πολλές γερμανικές πόλεις ακύρωσαν με διάφορες προφάσεις πολλές εκδηλώσεις.

Ακολούθησαν σκληρές δηλώσεις και από τις δυο πλευρές, με τη Γερμανίδα καγκελάριο Άγγελα Μέρκελ να δηλώνει την βαθιά διάσταση απόψεων που παρατηρείται με την Άγκυρα τον τελευταίο καιρό και να επαναλαμβάνει το αίτημα αποφυλάκισης του τουρκικής καταγωγής Γερμανού δημοσιογράφου ανταποκριτή της Die Welt Ντενίζ Γιουτζέλ, με του οποίου τη σύλληψη ουσιαστικά είχε πυροδοτηθεί η κρίση.

Παράλληλα η κ. Μέρκελ δήλωσε ότι δεν είναι υπέρ της απομάκρυνσης από την Τουρκία και πως το θέμα αφορά την ελευθερία του Τύπου, την ελευθερία έκφρασης και συγκεντρώσεων, θέματα που όπως τόνισε έχουν τεθεί από την πλευρά της επανειλημμένα προς την Τουρκία.

Εξάλλου, και η Γερμανία βαίνει προς εκλογές και μάλιστα με την προσφυγική συμφωνία να είναι ιδιαίτερα κρίσιμης σημασίας για την επιτυχία της Ά. Μέρκελ σε αυτές.

Η Άγκυρα παρά την απογοήτευση με το θέμα κατάργησης της θεώρησης στους Τούρκους πολίτες, κρατά μεν υψηλούς τόνους αλλά εξακολουθεί να τηρεί την προσφυγική συμφωνία, αν και δηλώνει ότι θα την αναστείλει αν η ΕΕ δεν τηρήσει το σκέλος θεώρησης της συμφωνίας. Θέμα ζωτικής σημασίας για τον προεκλογικό αγώνα της Ά. Μέρκελ. Μάλιστα παρά την άρνηση της, η κυβέρνηση ετοιμάζει και μια νέα διατύπωση του αντιτρομοκρατικού νόμου που είχε σταθεί εμπόδιο στην άρση της θεώρησης.

Η εκτίμηση των αναλυτών

Αναλυτές, πάντως, στην Τουρκία, τονίζουν ότι η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί ευνοεί όλους. Και τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις που προεκλογικά πιέζονται από ακροδεξιά κόμματα, αλλά ακόμη περισσότερο τον ίδιο τον Ταγίπ Ερντογάν, αφού θεωρούν ότι κάθε εκδήλωση προπαγάνδας για το δημοψήφισμα που απαγορεύεται στην Ευρώπη συσπειρώνει ακόμη περισσότερο τους εθνικιστές στην Τουρκία υπέρ του ΝΑΙ. Αυτό φαίνεται να ενισχύει τη ρητορική της βαλλόμενης από παντού Τουρκίας, που έχει βρει πρόσφορο έδαφος μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα. Βούτυρο στο ψωμί του Προέδρου Ερντογάν , που σύμφωνα με πληροφορίες δεν είχε και τα καλύτερα δυνατά μηνύματα για την έκβαση του δημοψηφίσματος. Ιδιαίτερα που στο στρατόπεδο τον εθνικιστών που προσεταιρίστηκαν για το δημοψήφισμα της αναθεώρησης του Συντάγματος επικρατεί διχασμός.

Πρέπει να σημειωθεί επίσης πως κυβέρνηση και Ερντογάν δεν επιθυμούν απλά μια οριακή επικράτηση του Ναι, τύπου 51-52% έναντι 49-48%, που θα άφηνε περιθώρια αμφισβήτησης του αποτελέσματος. Αλλά μια ξεκάθαρη νίκη με όσο μεγαλύτερη δυνατή διαφορά.

Οι εξελίξεις φαίνεται πως θα ευνοήσουν την πολιτική πόλωσης εν όψει του δημοψηφίσματος και θα δώσουν τη δυνατότητα στο κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης να αυξήσει και τα ποσοστά του ΝΑΙ μεταξύ των Τούρκων που ζουν σε ευρωπαϊκές χώρες και στους οποίους το κόμμα είχε υψηλά ποσοστά και στις τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις.

Σόιμπλε: “Η διαμάχη καθιστά εξαιρετικά δύσκολη την οικονομική βοήθεια”

Ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε δήλωσε σήμερα ότι είναι δύσκολη η συνέχιση της συνεργασίας με την Τουρκία στο θέμα της οικονομικής βοήθειας εξαιτίας της διαμάχης για την καμπάνια τούρκων υπουργών σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης και τη σύλληψη του τουρκο-γερμανού δημοσιογράφου στην Τουρκία.

«Υπό τις συνθήκες αυτές είναι φυσικά εξαιρετικά δύσκολο να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε επί του θέματος αυτού», δήλωσε ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε στο δίκτυο ZDF. «Δεν θέλουμε να το κλιμακώσουμε, όλοι στη γερμανική κυβέρνηση είναι σύμφωνοι, αυτό που θέλουμε είναι η Τουρκία να επιστρέψει στη λογική».

Παγώνει η προενταξιακή βοήθεια

Την ίδια στιγμή η ΕΕ προχωρά στο “πάγωμα” της χρηματοδότησης από τον Μηχανισμό Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ) προς την Τουρκία, καθώς η χώρα «κινείται μακριά από την Ευρώπη», όπως δήλωσε ο Ευρωπαίος επίτροπος, αρμόδιος για τη Διεύρυνση, Γιοχάνες Χαν.

Μάλιστα όπως πρόσθεσε “η Τουρκία δεν κινείται προς την κατεύθυνση της Ευρώπης, αλλά σε αντίθετη τροχιά. Είμαστε νομικά δεσμευμένοι να συσχετίζουμε την οικονομική στήριξη με την πρόοδο που καταγράφει κάθε (υποψήφια) χώρα”, προσθέτοντας ότι η αρνητική πορεία της Άγκυρας ξεκίνησε να καταγράφεται ακόμα και πριν την απόπειρα στρατιωτικού πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου καταλήγοντας πως η Τουρκία δεν κινείται ενάντια “μόνο στα πρότυπα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά ενάντια και στα πρότυπα του διεθνούς δικαίου”