Συμφωνία στην ΕΕ για φον ντερ Λάιεν, Κόστα και Κάλας

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο άναψε το πράσινο φως για την ανανέωση της θητείας της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στο τιμόνι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για άλλα πέντε χρόνια.

Ο πρώην πρωθυπουργός της Πορτογαλίας, Αντόνιο Κόστα, από τους Σοσιαλδημοκράτες, θα είναι ο επόμενος Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για θητεία 2,5 ετών με δυνατότητα ανανέωσης και η Εσθονή πρωθυπουργός, Κάγια Κάλας από τους Φιλελεύθερους, θα είναι η επόμενη Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας για θητεία πέντε ετών.

Τα προτεινόμενα πρόσωπα, από τις τρεις βασικές πολιτικές οικογένειες (ΕΛΚ, Σοσιαλιστές, Φιλελεύθεροι), εγκρίθηκαν με ειδική πλειοψηφία (σ.σ. τουλάχιστον 21 χώρες που αντιπροσωπεύουν το 65% του ευρωπαϊκού πληθυσμού).

Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι ψήφισε κατά των υποψηφιοτήτων της Κάγια Κάλας και του Αντόνιο Κόστα, ενώ επέλεξε την αποχή στην ψηφοφορία για την υποψηφιότητα της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Κατά μιας δεύτερης θητείας της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στην Προεδρία της Κομισιόν, ψήφισε ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, Βίκτορ Όρμπαν, ενώ η αποχή ήταν η επιλογή του στην ψηφοφορία για την υποψηφιότητα της Κάγια Κάλας.

Μετά την έγκρισή της από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, η υποψηφιότητα της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θα πρέπει να περάσει από ψηφοφορία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η οποία θα διεξαχθεί κατά πάσα πιθανότητα στις 18 Ιουλίου, στην πρώτη Ολομέλεια της νέας Ευρωβουλής, στο Στρασβούργο. Για την έγκρισή της χρειάζεται απόλυτη πλειοψηφία, δηλαδή τουλάχιστον 361 ψήφοι από το σύνολο των 720 ευρωβουλευτών.

Μητσοτάκης: Η συμφωνία για τη Στρατηγική Ατζέντα λαμβάνει υπόψη όλες τις ελληνικές προτεραιότητες

Την ικανοποίηση του για το deal στη Σύνοδο Κορυφής εξέφρασε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος μαζί με Τουσκ ήταν ένας εκ των δυό διαπραγματευτών για λογαριασμό του ΕΛΚ, σε δηλώσεις του αργά τη νύχτα. Ιδιαίτερα στάθηκε στη συμφωνία για την επανεκλογή φον ντερ Λάιεν, η οποία βέβαια πρέπει να επικυρωθεί και από το Ευρωκοινοβούλιο.

“Το γεγονός ότι οι τρεις σημαντικές πολιτικές οικογένειες στηρίζουν την κα Φον ντερ Λάιεν δίνει και τα μέγιστα δυνατά εχέγγυα για την εξασφάλιση της πλειοψηφίας που απαιτείται στη μυστική ψηφοφορία που θα λάβει χώρα σε δυόμισι εβδομάδες από τώρα”, εκτίμησε πάντως ο κ.Μητσοτάκης.

Ο πρωθυπουργός υπογράμμισε επίσης ότι η συμφωνία για τη Στρατηγική Ατζέντα “λαμβάνει υπόψη και όλες τις σημαντικές ελληνικές εθνικές προτεραιότητες, τη μεγαλύτερη έμφαση που πρέπει να δώσουμε στα θέματα της άμυνας, τη μεγαλύτερη έμφαση που δίνουμε ήδη στα θέματα της μετανάστευσης και ειδικά της εξωτερικής φύλαξης των συνόρων, την ανάδειξη ζητημάτων ανταγωνιστικότητας.”

Σε ερώτηση για τη θητεία του Αντόνιο Κόστα, ο πρωθυπουργός σημείωσε: «Όπως ξέρετε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου εκλέγεται βάσει των συνθηκών για δυόμισι χρόνια. Έχει όμως τη δυνατότητα να ανανεωθεί για άλλα δυόμισι χρόνια. Κάτι το οποίο έγινε με τον κύριο Mισέλ, αλλά προφανώς δεν θα ήταν δόκιμο αυτήν τη στιγμή να προδικάσω την απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σε δυόμισι χρόνια από τώρα».

Υπενθυμίζεται ότι στην άτυπη Σύνοδο Κορυφής στις 17 Ιουνίου δεν είχε επιτευχθεί συμφωνία γιατί το ΕΛΚ είχε ζητήσει μετά τα δυόμιση χρόνια να μην ανανεωθεί η θητεία Κόστα μέχρι τις επόμενες ευρωεκλογές, αλλά να αναλάβει κεντροδεξιός πολιτικός τη θέση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Σε ό,τι αφορά τα χαρτοφυλάκια που θα διεκδικήσει η Ελλάδα και το όνομα του Έλληνα Επιτρόπου, ο πρωθυπουργός δήλωσε: «Δεν θα σας απαντήσω γι’ αυτό το θέμα, καθώς το πρώτο το οποίο προέχει αυτήν τη στιγμή είναι να εξασφαλιστεί, όπως σας είπα, η εκλογή της κυρίας Φον ντερ Λαιεν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Από κει και πέρα γνωρίζετε ότι η κατανομή των χαρτοφυλακίων είναι αρμοδιότητα της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και η Ελλάδα θα επιδιώξει σίγουρα ένα δυνατό χαρτοφυλάκιο το οποίο θα μας επιτρέψει να κάνουμε για ακόμη μια φορά αισθητή την παρουσία μας σε ευρωπαϊκό επίπεδο».

Η συζήτηση για την ευρωπαϊκή άμυνα τώρα ξεκινά

Σχετικά με τη συζήτηση για την κοινή άμυνα, ο πρωθυπουργός απάντησε ότι αναμένεται από τη νέα Ευρωπαΐκή Επιτροπή η κατάθεση  συγκεκριμένων προτάσεων και επιλογών για το πώς μπορεί να ενισχυθεί η αμυντική συνεργασία σε όλα τα επίπεδα. “Προφανώς δεν υπάρχει, σήμερα που συζητάμε, συμφωνία για κοινή  χρηματοδότηση ευρωπαϊκών αμυντικών δαπανών. Αλλά είναι κάτι το οποίο δεν μπορεί κανείς να αποκλείσει ότι θα γίνει στο μέλλον”, είπε ο κ.Μητσοτάκης.

Τόνισε ότι ο ίδιος θα εξακολουθήσει να επιμένει σε αυτήν την κατεύθυνση. “Δεν μπορεί να ισχυριζόμαστε ότι πρέπει να ενισχύσουμε την αμυντική δυνατότητα της Ευρώπης και να παραγνωρίζουμε το γεγονός ότι αυτό δεν μπορεί να γίνει μόνο από τους εθνικούς προϋπολογισμούς”, πρόσθεσε ο πρωθυπουργός. Υπενθύμισε ότι υπήρχαν έντονες αντιδράσεις από πολλά κράτη μέλη και πριν τη δημιουργία του Ταμείου Ανάκαμψης, οι οποίες κάποια στιγμή κάμφθηκαν. “Οπότε νομίζω ότι είμαστε στην αρχή αυτής της διαδικασίας. Όμως η κοινή αμυντική συνεργασία σε πολλά επίπεδα νομίζω ότι για πολλούς συναδέλφους μας στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποτελεί τελικά μονόδρομο”, κατέληξε.

Σε ό,τι αφορά την αντιπρόταση Γαλλίας και Γερμανίας στο κείμενο της Στρατηγικής Ατζέντας της ΕΕ, ο κ. Μητσοτάκης σημείωσε: “Πράγματι θα σας έλεγα ότι κάπως αιφνιδιαστικά η Γαλλία και Γερμανία κατέθεσαν κείμενο τροποποιήσεων ως προς την στρατηγική ατζέντα, σημαντικών τροποποιήσεων σε πολλά επίπεδα. Δεν έγινε δεκτό το κείμενο αυτό, υπήρξαν κάποιες ελάχιστες αλλαγές. Και δεν έγινε δεκτό, για τον πολύ απλό λόγο ότι το κείμενο αυτό της στρατηγικής ατζέντας είχε συμφωνηθεί σε επίπεδο μονίμων αντιπροσώπων, ήταν αποτέλεσμα μιας διαβούλευσης πολλών μηνών και δεν θα ήταν δόκιμο την τελευταία στιγμή και εν είδη αιφνιδιασμού να δεχτούμε τέτοιου είδους αλλαγές, κάποιες από τις οποίες ήταν και εξαιρετικά ουσιαστικές, χωρίς να έχουν συζητηθεί εκτενώς σε κάποιο άλλο επίπεδο. Οπότε, τελικά, νομίζω ότι αντελήφθησαν και ο Γερμανός  Καγκελάριος και ο Γάλλος Πρόεδρος ότι δεν θα είχε πολύ νόημα να συνεχίσουμε αυτήν τη συζήτηση, οπότε ουσιαστικά το κείμενο της στρατηγικής ατζέντας παρέμεινε το ίδιο”.

Ο πρωθυπουργός, σύμφωνα με πληροφορίες, αντέδρασε έντονα στη γαλλογερμανική πρόταση, εγείροντας θέμα αρχής και θεσμικής διαδικασίας. Υπενθύμισε επίσης ότι το κείμενο της Στρατηγικής Συμφωνίας είχε συζητηθεί εκτενώς στην Επιτροπή Μονίμων Αντιπροσώπων και ζήτησε να μείνει  ως έχει.

Η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι στήριξε αμέσως την πρόταση αυτή και ζήτησε να παραμείνει το κείμενο ως έχει. Η παρέμβαση υπέρ της διατήρησης του κειμένου χωρίς σημαντικές τροποποιήσεις υποστηρίχθηκε από την πλειονότητα των εταίρων, μεταξύ των οποίων της Κύπρου, της Πολωνίας, της Πορτογαλίας, της Σουηδίας, του Λουξεμβούργου, της Φινλανδίας, της Εσθονίας, της Τσεχίας, της Λιθουανίας και του Βελγίου.