Σύνοδος Κορυφής: Έκλεισε η συμφωνία για το Σχέδιο Ανάκαμψης ύψους 750 δισ. ευρώ

Έπειτα από πέντε ημέρες μαραθώνιων διαβουλεύσεων επιτεύχθηκε συμφωνία των 27 χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το ιστορικό σχέδιο με σκοπό την ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας μετά το πλήγμα που δέχθηκε εξαιτίας της πανδημίας του κορονοϊού.

“Έχουμε συμφωνία” τουίταρε στα αγγλικά ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, ενώ ο Εμμανουέλ Μακρόν μέσω twitter έκανε λόγο “για ιστορική ημέρα για την Ευρώπη”, λίγα δευτερόλεπτα μετά την επίτευξηη της συμφωνίας, τις πρώτες πρωινές ώρες της Τρίτης (21/07).

Αντικείμενο σκληρής, παρατεταμένης μάχης ανάμεσα στις λεγόμενες «φειδωλές» χώρες του ευρωπαϊκού Βορρά από τη μια και τη Γαλλία και τη Γερμανία από την άλλη, το σχέδιο ύψους 750 δισεκατομμυρίων ευρώ, ποσού που θα αντληθεί με την έκδοση — για πρώτη φορά — κοινού ευρωπαϊκού χρέους, θα εγγραφεί στο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο της ΕΕ (2021-2027), ύψους 1,074 τρισεκ. ευρώ.

“Για πρώτη φορά η πατρίδα μας αποκτά πρόσβαση σε τόσο φιλόδοξα χρηματοδοτικά εργαλεία. Επιστρέφουμε στην Αθήνα με ένα συνολικό πακέτο το οποίο ξεπερνάει τα 70 δισ. ευρώ, ένα μέγεθος πρωτοφανές για τη χώρα μας (31,5 δισ. από το Ταμείο Ανάκαμψης και τα υπόλοιπα από τον Ευρωπαϊκό προϋπολογισμό)”, τόνισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, σε συνέντευξη τύπου μετά την επίτευξη συμφωνίας.

Ολονύχτια διαπραγμάτευση

Οι αρχηγοί των κρατών και των κυβερνήσεων των 27 χωρών μελών της ΕΕ κλήθηκαν να ξαναρχίσουν τις συνομιλίες τους σε επίπεδο ολομέλειας όσον αφορά το σχέδιο ανάκαμψης της ευρωπαϊκής οικονομίας μετά την πανδημία του κορονοϊού στις 06:15 (ώρα Ελλάδας), γνωστοποίησε εκπρόσωπος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου μέσω Twitter, ενώ αρκετές ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές είχαν σημειώσει νωρίτερα ότι ήταν πλέον έτοιμο το κείμενο της συμφωνίας και απέμενε μόνο να το εγκρίνουν οι ηγέτες.

Νωρίτερα τη νύχτα της Δευτέρας (20/07) προς Τρίτη (21/07), η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανέφερε μέσω Twitter ότι είναι πλέον η ώρα «να κινηθούμε προς έναν εποικοδομητικό συμβιβασμό», αφήνοντας να εννοηθεί ότι η μαραθώνια Σύνοδος Κορυφής όδευε στην ολοκλήρωσή της.

«Οι ευρωπαίοι πολίτες περιμένουν ένα ισχυρό σχέδιο ανάκαμψης. Ο κόσμος μας παρακολουθεί. Έπειτα από 4 ημέρες εντατικών διαπραγματεύσεων, είναι ώρα να κινηθούμε προς έναν εποικοδομητικό συμβιβασμό στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο», έγραψε η φον ντερ Λάιεν.

Κατά τη διάρκεια της νύχτας, οι ηγέτες κατέληξαν σε συμβιβασμό όσον αφορά τη σύνδεση μεταξύ της χορήγησης χρηματοδότησης για την αντιμετώπιση του αντίκτυπου της πανδημίας του κορονοϊού και τον σεβασμό στις δημοκρατικές αξίες.

Αυτή η συμφωνία αφορά πολύ περισσότερα πράγματα από τα χρήματα

Η συμφωνία που κλείστηκε στη μαραθώνια Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες για το σχέδιο ανάκαμψης της ευρωπαϊκής οικονομίας δείχνει ότι οι 27 χώρες μέλη μπόρεσαν να σταθούν η μια δίπλα στην άλλη με πίστη στο κοινό τους μέλλον, έκρινε σήμερα ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ.

«Η συμφωνία αυτή στέλνει το ισχυρό μήνυμα ότι η Ευρώπη είναι μια δύναμη που αναλαμβάνει δράση», είπε ο Μισέλ κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε μετά το πέρας της συνόδου, στην πέμπτη της ημέρα.

Η συμφωνία που κλείστηκε «αφορά πολύ περισσότερα πράγματα από τα χρήματα. Αφορά τους εργαζόμενους και τις οικογένειες, τις θέσεις εργασίας τους, την υγεία τους και την ευημερία τους. Πιστεύω ότι η συμφωνία αυτή θα θεωρηθεί κομβική στιγμή στο ταξίδι της Ευρώπης, αλλά και ότι θα μας εκτοξεύσει στο μέλλον».

Συμβιβασμός των 27 για τη σύνδεση της βοήθειας με το Κράτος Δικαίου

Οι ηγέτες των 27 κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατέληξαν επίσης σε συμβιβασμό όσον αφορά τη σύνδεση μεταξύ της χορήγησης χρηματοδότησης για την αντιμετώπιση του αντίκτυπου της πανδημίας του κορονοϊού και τον σεβασμό στις δημοκρατικές αξίες, δήλωσαν διπλωματικές πηγές στις Βρυξέλλες νωρίτερα την Τρίτη (21/07), λίγο πριν εγκριθεί τελικώς η συμφωνία.

Ουγγρικά ΜΜΕ προσκείμενα στην κυβέρνηση του πρωθυπουργού Βίκτορ Όρμπαν, αντιμέτωπης με διαδικασία επί παραβάσει από τις Βρυξέλλες εξαιτίας της αυταρχικής της παρέκκλισης, έκαναν λόγο για «μεγάλη νίκη».

Ωστόσο, ο εκπρόσωπος της γερμανίδας καγκελαρίου Άγγελας Μέρκελ δεν θέλησε να επιβεβαιώσει τον ισχυρισμό κατά τον οποίο η επικεφαλής της κυβέρνησης της χώρας που ασκεί την εναλλασσόμενη προεδρία της ΕΕ ως το τέλος του έτους υποσχέθηκε ότι η λεγόμενη διαδικασία βάσει του άρθρου 7, που θεωρητικά μπορεί να οδηγήσει στην επιβολή κυρώσεων, θα τερματιστεί οριστικά.

«Η Ουγγαρία δήλωσε έτοιμη να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα στο πλαίσιο της διαδικασίας του άρθρου 7 ώστε να μπορέσει να ληφθεί απόφαση στο (Ευρωπαϊκό) Συμβούλιο», είπε ο Στέφεν Ζάιμπερτ. «Η γερμανική προεδρία του (Ευρωπαϊκού) Συμβουλίου δέχθηκε να φροντίσει η διαδικασία αυτή να προχωρήσει, εντός των ορίων των δυνατοτήτων της», πρόσθεσε ο ίδιος.

Τόσο η Ουγγαρία, όσο και η Πολωνία ανακαλούνταν συχνά στην τάξη από τις Βρυξέλλες, καθώς οι κυβερνήσεις των δύο χωρών κατηγορήθηκαν πως υπονομεύουνν τους κανόνες για την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης και τις ευρωπαϊκές δημοκρατικές αξίες. Βουδαπέστη και Βαρσοβία είναι αμφότερες αντιμέτωπες με τη λεγόμενη διαδικασία βάσει του άρθρου 7.

Είχε προταθεί πριν από τη Σύνοδο Κορυφής να προβλεφθεί η δυνατότητα αναστολής, ή μείωσης, της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης στις χώρες αυτές εάν κριθεί πως δεν σέβονται τις ευρωπαϊκές αξίες.

Πολωνία και Ουγγαρία απείλησαν ότι θα πρόβαλαν το βέτο τους εάν αποκρυσταλλωνόταν στην απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου οποιαδήποτε σύνδεση ανάμεσα στη χρηματοδότηση και το Κράτος Δικαίου αλλά, κατά τη διάρκεια της τέταρτης νύχτας διαπραγματεύσεων, προέκυψε ένα κείμενο στο οποίο θεωρείται πλέον πως συναινούν όλοι οι ηγέτες, σύμφωνα με ευρωπαϊκές πηγές.

Με βάση τον μηχανισμό που προβλέπεται, η οποιαδήποτε αναστολή ή μείωση των ευρωπαϊκών κονδυλίων εξαιτίας παραβιάσεων των αρχών του Κράτους του Δικαίου θα πρέπει να εγκρίνεται από ειδική, ενισχυμένη πλειοψηφία των κρατών μελών (το 55%, που θα πρέπει να αντιπροσωπεύει το 65% του συνολικού πληθυσμού) της ΕΕ, κάτι που καθιστά πολύ πιο δύσκολο να επιβληθεί το μέτρο που εισηγήθηκε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Το ενδεχόμενο βέτο του Όρμπαν για το ζήτημα αυτό θα έθετε εν αμφιβόλω όλη τη συνεχιζόμενη διαπραγμάτευση για το σχέδιο ανάκαμψης 750 δισεκατομμυρίων ευρώ που θα συμπεριληφθεί στο προσεχές Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο της ΕΕ για την περίοδο 2021-2027, συνολικού ύψους 1,074 τρισεκ. ευρώ.

Η διαδικασία βάσει του άρθρου 7 σε βάρος της Πολωνίας ανάγεται στον Δεκέμβριο του 2017. Τον Σεπτέμβριο του 2018 κινήθηκε η ίδια διαδικασία σε βάρος της Ουγγαρίας, αυτή τη φορά με πρωτοβουλία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Προς το παρόν, έχουν ανασταλεί.