Σλοβακία: Τα νεότερα για την κατάσταση της υγείας του Φίτσo

Η ζωή του Σλοβάκου πρωθυπουργού Ρόμπερτ Φίτσο δεν διατρέχει πλέον κίνδυνο, δήλωσε σήμερα (19/5) στους δημοσιογράφους ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Ρόμπερτ Κάλινακ, τέσσερις ημέρες μετά την επίθεση της οποίας ο επικεφαλής της κυβέρνησης αποτέλεσε τον στόχο.

“Δεν υπάρχει πλέον άμεσος κίνδυνος για τη ζωή του, όμως η κατάστασή του παραμένει σοβαρή και χρειάζεται εντατική φροντίδα”, είπε ο Κάλινακ, ο πιο στενός πολιτικός συνεργάτης του Φίτσο.

Μάλιστα, ο άνδρας που κατηγορείται για την απόπειρα δολοφονίας κατά του πρωθυπουργού Ρόμπερτ Φίτσο τέθηκε υπό κράτηση, σύμφωνα με την απόφαση σλοβακικού δικαστηρίου που ανακοίνωσε εκπρόσωπός του χθες, Σάββατο (18/5).

Ο άνδρας, ο οποίος κατονομάστηκε από τα σλοβακικά μέσα ενημέρωσης ως ο 71χρονος συγγραφέας Γιουράι Σίντουλα, πυροβόλησε πέντε φορές την Τετάρτη τον Σλοβάκο πρωθυπουργό, ο οποίος επλήγη τις τέσσερις.

Η απόπειρα σημειώθηκε την ώρα που ο Φίτσο χαιρετούσε υποστηρικτές του έπειτα από κυβερνητική συνεδρίαση που έγινε στην πόλη Χάντλοβα.

Η απόπειρα δολοφονίας

Η πολιτική ατμόσφαιρα στην Σλοβακία ήταν αρκετά τεταμένη ακόμα και πριν τα γεγονότα της 15ης Μαΐου. Ο Φίτσο και το κόμμα του Κατεύθυνση – Σοσιαλδημοκρατία (Smer) κυριαρχούν σε μεγάλο βαθμό στην πολιτική σκηνή της χώρας από τη δεκαετία του 2000. Πριν από την τρέχουσα θητεία του, η οποία ξεκίνησε το 2023, ηγήθηκε της κυβέρνησης από το 2006 έως το 2010 και από το 2012 έως το 2018 και έτσι κατέχει το ρεκόρ του μακροβιότερου πρωθυπουργού στην ιστορία της χώρας.

Ο Φίτσο είναι φαινομενικά ένας κεντροαριστερός πολιτικός. Αλλά σε πολλά σημεία η λαϊκιστική και εθνικιστική πολιτική του μοιάζει περισσότερο με εκείνη του Βίκτορ Όρμπαν, του ακροδεξιού αυταρχικού πρωθυπουργού της Ουγγαρίας. Το Smer είναι μέλος του Κόμματος των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αλλά η συμμετοχή της ανεστάλη στα τέλη του 2023 λόγω της δεξιάς της διολίσθησης.

Όπως πάντως σημειώνει το The Conversation, σε αντίθεση με τον Όρμπαν, ο Φίτσο θεωρείται ένας από τους πιο φιλορώσους πολιτικούς ηγέτες στην Ευρώπη. Διεξήγαγε την προεκλογική του εκστρατεία το 2023, αναδεικνύοντας τον τερματισμό της οικονομικής και στρατιωτικής υποστήριξης της Σλοβακίας προς την Ουκρανία.

Η απόπειρα δολοφονίας του Φίτσο αναμένεται να έχει τόσο εσωτερικές όσο και περιφερειακές επιπτώσεις. Για τη Σλοβακία, το πιο πιθανόν είναι ότι θα αυξηθούν οι εντάσεις στη χώρα. Οι προεκλογικές εκστρατείες διεξάγονται όλο και περισσότερο σε φορτισμένο κλίμα, από όταν ήρθε στην εξουσία ο Φίτσο το 2006, σε συνασπισμό με δύο ανελεύθερα και εθνικιστικά κόμματα, το Εθνικό Κόμμα της Σλοβακίας και το Κίνημα για μια Δημοκρατική Σλοβακία.

Αντίστοιχα φορτισμένο ήταν το κλίμα και στις εκλογές του 2023, όπου ο πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας αποτελούσε κύριο μέλημα. Σε μια έρευνα του Ευρωβαρόμετρου εκείνη την περίοδο, ο πόλεμος αξιολογήθηκε ως το πιο σημαντικό ζήτημα που αντιμετώπιζε η χώρα, με 50-50 διχασμό ως προς την παροχή ή όχι βοήθειας προς την Ουκρανία.

Αυτή η πόλωση έχει ήδη αρχίσει να αποτυπώνεται στον τρόπο με τον οποίο οι πολιτικοί -τόσο από την πλευρά της κυβέρνησης όσο και από την πλευρά της αντιπολίτευσης- αντέδρασαν στην απόπειρα δολοφονίας.

Ο υπουργός Εσωτερικών Matúš Šutaj-Eštok ισχυρίστηκε ότι η επίθεση είχε σαφώς «πολιτικά κίνητρα» και ότι η χώρα βρισκόταν στα πρόθυρα «εμφυλίου πολέμου». Είναι πάντως ανησυχητικό ότι σε μια χώρα με πρόσφατο ιστορικό βίας κατά δημοσιογράφων, τόσο ο Šutaj-Eštok όσο και ο συνάδελφός του Lubos Blaha κατηγόρησαν τα «φιλελεύθερα μέσα ενημέρωσης» της χώρας ότι σπέρνουν το «μίσος».

Δεδομένων αυτών των σχολίων και της άθλιας κατάστασης της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης σε ολόκληρη την περιοχή του Βίσεγκραντ – η οποία περιλαμβάνει την Τσεχική Δημοκρατία, την Ουγγαρία, την Πολωνία και τη Σλοβακία – δεν θα ήταν έκπληξη να υπάρξει κάποια μορφή καταστολής.

Πριν από την επίθεση, ο Φίτσο είχε ήδη αναπτύξει σχέδια για να θέσει τον εθνικό ραδιοτηλεοπτικό φορέα της Σλοβακίας υπό κυβερνητικό έλεγχο, προκαλώντας διαμαρτυρίες από το κοινό.  Υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με την κατάσταση του πολιτεύματος της δημοκρατία στη Σλοβακία, που ενδέχεται να βρεθεί υπό πίεση. Και πάλι, ο Φίτσο είχε εμπλακεί σε έναν πόλεμο λέξεων με το ανώτατο δικαστήριο της χώρας πριν από την επίθεση και είχε προειδοποιήσει ότι παρακολουθούσε στενά το σώμα.

Έξω από τα σύνορα της Σλοβακίας, η επίθεση είναι πολύ πιθανό να αποτελέσει ένα ακόμη μέτωπο στον συνεχιζόμενο πόλεμο πληροφοριών μεταξύ της Ρωσίας από τη μία πλευρά και της ΕΕ και της Ουκρανίας από την άλλη.

Η απόπειρα δολοφονίας κατά του Φίτσο, που έρχεται εν μέσω μιας μεγάλης ρωσικής επίθεσης στα ανατολικά της Ουκρανίας και των εκστρατειών για τις επερχόμενες εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, έχει τη δυνατότητα να προσθέσει μεγαλύτερη αίσθηση αστάθειας στο ήδη αμφιλεγόμενο περιβάλλον.