Σουδάν: Επιθέσεις ενόπλων σε σπίτια υπαλλήλων του ΟΗΕ – Τουλάχιστον 270 νεκροί από τις μάχες

Πυρά και εκρήξεις συνέχιζαν χθες βράδυ να συνταράσσουν το Χαρτούμ, την πρωτεύουσα του Σουδάν, παρά τις εκκλήσεις να υπάρξει εκεχειρία, την τέταρτη ημέρα μαχών ανάμεσα στον στρατό και παραστρατιωτικούς.

Όπως μετέδωσε το CNN, ένοπλοι φέρονται να εισέβαλαν στα σπίτια ανθρώπων που εργάζονται για τα Ηνωμένα Έθνη και άλλους διεθνείς οργανισμούς προχωρώντας σε κλοπές, ενώ υπήρξαν αναφοράς ακόμα και για βιασμούς. Χθες η Ουάσινγκτον ανακοίνωσε πως μία από τις διπλωματικές αυτοκινητοπομπές της δέχθηκε πυρά και η ΕΕ ότι ο πρεσβευτής της δέχθηκε επίθεση στο σπίτι του.

Την ίδια ώρα η αγωνία για τους 150 Έλληνες που βρίσκονται εγκλωβισμένοι στη χώρα παραμένει καθώς δεν μπορεί να υπάρξει απομάκρυνση τους εάν δεν εξασφαλιστούν ασφαλείς δίοδοι, όπως εξήγησε στην ΕΡΤ ο υφυπουργός Εξωτερικών Ανδρέας Κατσανιώτης, τονίζοντας πως το καλύτερο μέτρο αυτοπροστασίας αυτή τη στιγμή είναι η αποφυγή των μετακινήσεων.

Αλληλοκατηγορίες για την παραβίαση της κατάπαυσης του πυρός

Κατόπιν μεσολάβησης του Νότιου Σουδάν, οι παραστρατιωτικοί των Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (ΔΤΥ), του στρατηγού Μοχάμεντ Χαμντάν Ντάγκλο, ή «Χαμέτι», και οι ένοπλες δυνάμεις υπό τον στρατηγό Άμπντελ Φάταχ αλ Μπουρχάν, που κυβερνά το Σουδάν μετά το πραξικόπημα του 2021, δεσμεύτηκαν να τηρήσουν εκεχειρία 24 ωρών, για να απομακρυνθούν άμαχοι από τις πιο επικίνδυνες περιοχές.

Όμως τη συμφωνημένη ώρα (στις 19:00 ώρα Ελλάδας), εκρήξεις, στήλες καπνού, η οσμή του καμένου μπαρουτιού και ριπές όπλων ήταν ακόμα εκεί. «Δεν υπάρχει καμιά ένδειξη κατευνασμού στο Χαρτούμ και σε άλλες περιοχές», διαπίστωσε ο ΟΗΕ το βράδυ.

Στρατός και ΔΤΥ έσπευσαν να αλληλοκατηγορηθούν για την «παραβίαση της κατάπαυσης του πυρός».

Στρατιωτικά αεροσκάφη πέταγαν πάνω από το Χαρτούμ και έπληξαν τέσσερα νοσοκομεία, σύμφωνα με γιατρούς. Σε όλη τη χώρα –μια από τις φτωχότερες στον κόσμο, όπου το σύστημα υγείας έχει γονατίσει εδώ και δεκαετίες– «16 νοσοκομεία έχουν τεθεί πλέον εκτός λειτουργίας».

Ενώ οι μάχες επικεντρώνονται στην πρωτεύουσα Χαρτούμ και στην πολιτεία Νταρφούρ (δυτικά), ο Ερυθρός Σταυρός και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) καλούν απεγνωσμένα τα αντίπαλα μέρη να εγγυηθούν την πρόσβαση στο σύστημα υγείας όλων όσοι το χρειάζονται.

Ο επικεφαλής του ΠΟΥ, ο Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεέσους, κατήγγειλε τις «λεηλασίες δομών υγείας» και τη «χρησιμοποίηση άλλων για στρατιωτικούς σκοπούς».

Σε μια χώρα όπου η πείνα πλήττει τον έναν κάτοικο στους τρεις, στελέχη ανθρωπιστικών οργανώσεων και διπλωμάτες λένε πως αδυνατούν πλέον να δουλέψουν. Τρεις εργαζόμενοι του Παγκόσμιου Επισιτιστικού Προγράμματος (ΠΕΠ) δολοφονήθηκαν στο Νταρφούρ.

ΠΟΥ: Τουλάχιστον 270 νεκροί, 2.600 τραυματίες

Οι μάχες που μαίνονται από το Σάββατο έχουν στοιχίσει τη ζωή σε τουλάχιστον 270 ανθρώπους και έχουν τραυματίσει άλλους 2.600, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ).

«Καταδικάζω όλες τις απώλειες ανθρωπίνων ζωών» και «στεκόμαστε αλληλέγγυοι προς τους αδελφούς και τις αδελφές μας στο Σουδάν», ανέφερε χθες Τρίτη ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεέσους.

Κατήγγειλε ακόμη τις «λεηλασίες δομών υγείας» και τη «χρησιμοποίηση άλλων για στρατιωτικούς σκοπούς».

Η βοήθεια που είχε διανείμει ο ΠΟΥ προτού ξεσπάσουν οι μάχες σε δομές υγείας στη χώρα έχουν εξαντληθεί, είπε ακόμη, και επειδή βρίσκονται σε εξέλιξη εχθροπραξίες, είναι αδύνατο να οργανωθούν νέες παραδόσεις και νοσοκομεία στο Χαρτούμ δεν έχουν απολύτως απαραίτητα εφόδια για να περιθάλψουν τραυματίες.

Κάλεσε εκ νέου να προσφερθεί ανεμπόδιστη πρόσβαση στις δομές υγείας σε όσους τη χρειάζονται και κάλεσε τις αντιμαχόμενες πλευρές να «εργαστούν για να υπάρξει ειρήνη».

Αποκλεισμένοι χωρίς ρεύμα και νερό

Οι εκκλήσεις της G7, του ΟΗΕ, των ΗΠΑ και άλλων να τερματιστεί η σύγκρουση έπεσαν στο κενό: άνδρες με στολές παραλλαγής, κάποιοι με τουρμπάνια όπως αυτά που φορούν νομάδες στο Νταρφούρ, εξακολουθούν να σκορπούν τρόμο στο Χαρτούμ, ενώ γίνονται αεροπορικά πλήγματα του στρατού σε πυκνοκατοικημένους τομείς.

Πολλοί κάτοικοι έχουν κλειστεί στα σπίτια τους, χωρίς ηλεκτρισμό, ούτε τρεχούμενο νερό, και βλέπουν τα στοκ των τροφίμων τους, αν είχαν, να εξανεμίζονται αφότου η πολιτική σύγκρουση ανάμεσα στους δυο στρατηγούς εκτραχύνθηκε, μεταμορφώθηκε σε πόλεμο το Σάββατο.

Πολιτικοί και διπλωμάτες τους πίεζαν να συμφωνήσουν στο χρονοδιάγραμμα και στους όρους ένταξης των ΔΤΥ στον τακτικό στρατό και την επανέναρξη της διαδικασίας μετάβασης της χώρας στη δημοκρατία. Συμφωνία δεν υπήρξε· οι στρατηγοί έβγαλαν τα όπλα.

Την τέταρτη ημέρα των μαχών, στα ελάχιστα μπακάλικα που απέμεναν ανοιχτά οι καταστηματάρχες παραδέχονταν πως δεν θα αντέξουν πολύ ακόμα, ελλείψει εφοδιασμού. Οι κάτοικοι αρχίζουν να φεύγουν προς την επαρχία, προς νότο, όπου δεν γίνονται μάχες.

Κάτω από έναν ουρανό στον οποίο υψώνονται στήλες μαύρου πυκνού καπνού από τα αρχηγεία του στρατού και των παραστρατιωτικών, άλλοι έψαχναν τρόφιμα, ή μια γεννήτρια.

Στο Χαρτούμ «πάνε τέσσερις μέρες που δεν έχουμε κοιμηθεί», είπε η Ντάλια, 37 ετών.

Ο πιο πρόσφατος απολογισμός των θυμάτων, που δόθηκε από τον ΟΗΕ, έκανε λόγο για 185 νεκρούς σε όλη τη χώρα. Πολλές μη κυβερνητικές οργανώσεις και υπηρεσίες των Ηνωμένων Εθνών έχουν ανακοινώσει πως ανέστειλαν κάθε δραστηριότητα, δεν είναι σε θέση να προσφέρουν βοήθεια.

Τη Δευτέρα, αμερικανική διπλωματική οχηματοπομπή έγινε στόχος πυρών και ο πρεσβευτής της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπέστη «επίθεση μέσα στην κατοικία του» στο Χαρτούμ. Η σουδανική διπλωματία –πιστή στον στρατηγό Μπουρχάν– κατηγόρησε τις ΔΤΥ.

Απόγνωση στα νοσοκομεία

Ο ΟΗΕ έκανε λόγο για 1.800 τραυματίες, αλλά σίγουρα υπάρχουν πολλοί περισσότεροι, καθώς η πρόσβαση στις εμπόλεμες ζώνες είναι δύσκολη ως αδύνατη για τους ασθενείς και τους γιατρούς.

Στο Νταρφούρ, οχυρό του στρατηγού Νταγκλό και των χιλιάδων ανδρών του, που διέπραξαν απερίγραπτες ωμότητες στον πόλεμο στην πολιτεία το 2003, η οργάνωση Γιατροί Χωρίς Σύνορα (Médecins sans Frontières, MSF) ανέφερε πως μέσα σε τρεις ημέρες εισήγαγε 183 τραυματίες, «ανάμεσά τους πολλά παιδιά», στο τελευταίο νοσοκομείο της που συνεχίζει να λειτουργεί.

Είναι αδύνατο να εκτιμηθεί ποιος ελέγχει τι. Οι αντίπαλες πλευρές επιδίδονται σε πόλεμο αντιφατικών ανακοινώσεων, λένε πως έχουν στα χέρια τους το αεροδρόμιο, το προεδρικό παλάτι, το αρχηγείο του γενικού επιτελείου…

Ο στρατός καταγγέλλει «πραξικόπημα» από πλευράς «ανταρτών υποστηριζόμενων από το εξωτερικό», ο «Χαμέτι» μιλά περί αγώνα για «λευτεριά, δικαιοσύνη και δημοκρατία».

Χρησιμοποιεί δηλαδή το σύνθημα της «επανάστασης» του 2019, που ακουγόταν ως πολύ πρόσφατα στις διαδηλώσεις του δημοκρατικού κινήματος, που θέλει η χώρα να τελειώνει με τις στρατιωτικές χούντες, οι οποίες άσκησαν την εξουσία το μεγαλύτερο μέρος της σύγχρονης ιστορίας του μετά την ανεξαρτησία το 1956.

Για τον αιγύπτιο πολιτολόγο Αμρ Σομπάκι, «η τρέχουσα κατάσταση είναι αποτέλεσμα λαθών του καθεστώτος του (Όμαρ ελ) Μπασίρ και της περιόδου μετάβασης στην οποία επρόκειτο, μετά την πτώση του Μπασίρ (το 2019), να υπάρξει ενοποίηση των ένοπλων δυνάμεων».

«Οι πολίτες ήθελαν να κατεδαφίσουν το ancien regime (το παλιό καθεστώς), αλλά αυτό που κατεδαφίστηκε ήταν οι πολιτικές δυνάμεις και ο στρατός», κρίνει.

Η Αίγυπτος, ο γείτονας με επιρροή στο Σουδάν, πολλαπλασιάζει τις επαφές στην περιοχή επιδιώκοντας «την επιστροφή στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων».

Σεξουαλικές επιθέσεις και κλοπές σε βάρος υπαλλήλων διεθνών οργανισμών

Σύμφωνα με αναφορές σε εσωτερικό έγγραφο του ΟΗΕ το οποίο επικαλείται το αμερικανικό δίκτυο CNN, ένοπλοι εισέβαλαν σε σπίτια εργαζομένων στον Οργανισμό, όπως και υπαλλήλων άλλων διεθνών οργανισμών, στο κέντρο του Χαρτούμ. Κατά τις ίδιες αναφορές, οι ένοπλοι επιτέθηκαν σεξουαλικά σε γυναίκες και έκλεψαν αντικείμενα και αυτοκίνητα. “Στο Χαρτούμ ένοπλο ένστολο προσωπικό, που φέρεται να ανήκει στην RSF, εισέρχεται στις κατοικίες των ομογενών, χωρίζει άνδρες και γυναίκες και τους παίρνει μακριά”, αναφέρεται στην έκθεση. Αναφέρθηκε επίσης ένα περιστατικό βιασμού.

Οι RSF διέψευσαν αυτές τις αναφορές, σχολιάζοντας ότι δεν επιτέθηκε ποτέ σε προσωπικό ή υπαλλήλους του ΟΗΕ και ότι σέβεται το διεθνές δίκαιο, και κατηγορώντας το αντίπαλο στρατόπεδο του στρατιωτικού ηγέτη της χώρας Αμπντέλ Φατάχ αλ-Μπουρχάν για προβοκάτσια: “Αυτός είναι ο νέος απελπισμένος τρόπος μάχης του στρατού του Μπουρχάν. Προμηθεύουν τους ανθρώπους τους με ομοιόμορφο ρουχισμό των RSF, ώστε να μπορούν να διαπράττουν εγκλήματα κατά αμάχων και πρεσβειών και άλλων ομάδων, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Εθνών, ώστε η εικόνα και η προοπτική των RSF να καταστραφεί εντός και εκτός συνόρων”.

Οι Ένοπλες Δυνάμεις του Σουδάν (SAF) αρνήθηκαν ότι τα στρατεύματά τους εμπλέκονται στις επιθέσεις και παρέπεμψαν σε προηγούμενη δήλωση σχετικά με εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας που φέρονται να διέπραξαν οι δυνάμεις των RSF.

Άκαρπες ακόμα οι διπλωματικές προσπάθειες

Οι προσπάθειες για κατάπαυση του πυρός συνεχίζονται, με τον ΟΗΕ να καλεί τις αντίπαλες πλευρές να τερματίσουν τις εχθροπραξίες τους χωρίς όμως να τους πείθει. “Δεν υπάρχουν σημάδια πραγματικής ύφεσης των μαχών”, δήλωσε ο εκπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες.

Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν δήλωσε ότι μίλησε με τους δύο στρατηγούς και “υπογράμμισε την επείγουσα ανάγκη για κατάπαυση του πυρός”.

Οι υπουργοί Εξωτερικών της G7, στην οποία συμμετέχουν οι ΗΠΑ, είχαν επίσης καλέσει την Τρίτη τα αντιμαχόμενα μέρη να “τερματίσουν αμέσως τις εχθροπραξίες”, καθώς ακούγονταν δυνατές εκρήξεις στο Χαρτούμ, όπου πολιτοφύλακες με τουρμπάνια και στολές περιφέρονταν στους δρόμους.

Ο Μπλίνκεν συζήτησε με τον υπουργό Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας πρίγκιπα Φαϊζάλ μπιν Φαρχάν τρόπους για να “σταματήσει η στρατιωτική κλιμάκωση, να τερματιστεί η βία και να κατευναστούν οι εντάσεις” στο Σουδάν.

Η Αιγύπτος, η οποία ασκεί επιρροή στο βόρειο τμήμα της χώρας, δήλωσε ότι συζήτησε με τη Σαουδική Αραβία, το Νότιο Σουδάν και το Τζιμπουτί -όλοι στενοί σύμμαχοι του Σουδάν- “την ανάγκη να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια για τη διατήρηση της σταθερότητας και της ασφάλειας”.

Και οι δύο στρατηγοί έχουν περιγράψει τους εαυτούς τους ως σωτήρες του Σουδάν και “θεματοφύλακες της δημοκρατίας”. Οι ίδιοι είναι και οι ενορχηστρωτές του πραξικοπήματος του 2021.

Οι μάχες που ξεκίνησαν το Σάββατο ήταν η κατάληξη των διαφωνιών μεταξύ του Μπουρχάν και του Ντάγκλο σχετικά με τη σχεδιαζόμενη ενσωμάτωση των RSF στον τακτικό στρατό – βασική προϋπόθεση για μια τελική συμφωνία με στόχο την επανέναρξη της δημοκρατικής μετάβασης.

Και οι δύο ισχυρίζονται ότι ελέγχουν βασικές τοποθεσίες, συμπεριλαμβανομένου του αεροδρομίου και του προεδρικού μεγάρου. Μέχρι στιγμής κανείς δεν ξέρει με βεβαιότητα τι ισχύει. Αυτό που είναι γνωστό είναι πως ΜΚΟ έχουν αναστείλει προσωρινά τις επιχειρήσεις τους στη χώρα, την ώρα που το ένα τρίτο του πληθυσμού χρειάζεται επειγόντως βοήθεια. Σημειώνεται ότι τρεις υπάλληλοι του Παγκόσμιου Επισιτιστικού Προγράμματος του ΟΗΕ είναι μεταξύ των νεκρών.

Οι ΗΠΑ δεν καταρτίζουν σχεδιασμούς για επιχείρηση απομάκρυνσης πολιτών τους

Η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Καρίν Ζαν-Πιερ δήλωσε χθες Τρίτη ότι η αμερικανική κυβέρνηση δεν καταρτίζει «αυτή τη στιγμή» σχεδιασμούς για τη διεξαγωγή επιχείρησης εσπευσμένης απομάκρυνσης πολιτών των ΗΠΑ από το Σουδάν, όπου χθες συνεχίζονταν οι μάχες ανάμεσα στον στρατό και τους παραστρατιωτικούς, παρότι συμφωνήθηκε κατάπαυση του πυρός.

Η κυρία Ζαν-Πιερ σημείωσε κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης των διαπιστευμένων συντακτών πως οι Αμερικανοί που βρίσκονται στο Σουδάν θα πρέπει να κάνουν δικές τους διευθετήσεις για «να μείνουν ασφαλείς».

Ο γερμανικός στρατός ετοιμάζεται για πιθανή επιχείρηση απομάκρυνσης

Από την άλλη, η διοίκηση της Μπούντεσβερ –των ομοσπονδιακών ένοπλων δυνάμεων της Γερμανίας– ετοιμάζεται να υποστηρίξει το υπουργείο Εξωτερικών αν απαιτηθεί επιχείρηση εσπευσμένης απομάκρυνσης υπηκόων της χώρας από τη σουδανική επικράτεια.

Εκπρόσωπος της διοίκησης επιχειρήσεων εξήγησε χθες στο Γερμανικό Πρακτορείο πως η Μπούντεσβερ διαθέτει εξειδικευμένο προσωπικό για τέτοια σενάρια, που διατηρεί «μόνιμα σε επιφυλακή» για το ενδεχόμενο να χρειαστεί να επιχειρήσει.

Στο πλαίσιο της εθνικής στρατηγικής πρόληψης κρίσεων, οι γερμανικές ένοπλες δυνάμεις διατηρούν μέσα για την εσπευσμένη απομάκρυνση πολιτών από ξένα κράτη και επίσης συνεισφέρουν μέλη σε ομάδες υποστήριξης, που συμβουλεύουν πρεσβείες στη διαχείριση κρίσεων.

Το γερμανικό ΥΠΕΞ ανέφερε προχθές Δευτέρα πως «χαμηλός τριψήφιος αριθμός» Γερμανών ενδέχεται να χρειαστεί να απομακρυνθεί εσπευσμένα.

Δεν δόθηκαν λεπτομέρειες για το προσωπικό της Μπούντεσβερ που θα συμμετείχε σε ενδεχόμενη επιχείρηση εκκένωσης για λόγους ασφαλείας.

Ακολουθήστε το News 24/7 στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις