Στην Ευρώπη του 2016, ένας στους τέσσερις θεωρεί τον βιασμό δικαιολογημένο

“Αυτό που μία γυναίκα αντιλαμβάνεται ως κακοποίηση σε μία χώρα, σε μία άλλη το εκλαμβάνει ως φιλοφρόνηση”…

Με αυτά τα λόγια η Ευρωπαία Επίτροπος αρμόδια για θέματα Δικαιοσύνης και Ισότητας των Φύλων, Βέρα Γιούροβα, περιγράφει το χάσμα μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ στο θέμα αντίληψης του τι είναι βία, τονίζοντας την ανάγκη ανάληψης πρωτοβουλίας και λήψης μέτρων για την εξάλειψη του φαινομένου.

Με σημείο αναφοράς τη Διεθνή Ημέρα για την καταπολέμηση της βίας κατά των Γυναικών, στις 25 Νοεμβρίου, η Επίτροπος Βέρα Γιούροβα παρουσιάζει το σχέδιο δράσης της Κομισιόν για το 2017. Η καμπάνια, διάρκειας ενός έτους, έχει στόχο την ενημέρωση και κινητοποίηση κυβερνήσεων, Οργανισμών, ΜΚΟ, ΜΜΕ και πολιτών για τις επιπτώσεις της βίας σε προσωπικό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, με κόστος που ξεπερνά τα 220 δισ. ετησίως.

Το NEWS 247 βρέθηκε στην αποκλειστική Συνέντευξη Τύπου, που παραχώρησε η Επίτροπος Γιούροβα, η οποία κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την δοκιμαζόμενη από την οικονομική και προσφυγική κρίση Ελλάδα, λέγοντας:

“Οι γυναίκες, συχνά, υποφέρουν περισσότερο σε περίοδο οικονομικής κρίσης. Αντιμετωπίζουν την απώλεια θέσεων απασχόλησης και υψηλότερα επίπεδα στρες στις οικογένειές τους. Η καλύτερη προστασία των Ελληνίδων και από την ενδοοικογενειακή βία θα αρχίσει με την ανάκτηση της οικονομικής τους ανεξαρτησίας. Θέλουμε να προστατέψουμε όλες τις γυναίκες στην Ελλάδα από τη βία, αλλά οι μετανάστριες είναι ιδιαίτερα ευάλωτες τόσο στη βία όσο και στην εμπορία ανθρώπων, οπότε αναλαμβάνουμε δράσεις ευαισθητοποίησης σχετικά με το ζήτημα αυτό. Συνεργαζόμαστε στενά με ελληνικές οργανώσεις, που ήδη εργάζονται σκληρά για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών”.

Τα στοιχεία μιλούν από μόνα τους

ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΤΟΥ 2016 ΜΙΛΑΜΕ ΑΚΟΜΗ ΓΙΑ ΒΙΑ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ

Η κακοποίηση υπάρχει παντού. Στο σπίτι, στους δρόμους, στον χώρο εργασίας. Οι συνέπειες είναι πολλαπλές και κυμαίνονται μεταξύ ψυχολογικής φθοράς του θύματος και θανάτου του.

“Μπορεί να καταπολεμηθεί, μόνο αν απευθύνουμε το πρόβλημα σε όλες τις κατευθύνσεις και σε όλα τα επίπεδα, από τα Αστυνομικά Τμήματα μέχρι τις κυβερνήσεις των κρατών μελών της ΕΕ, τα ΜΜΕ και τους Διεθνείς Οργανισμούς”, είναι το μήνυμα της Κομισιόν για την καμπάνια. “Ζούμε στο 2016. Οι γυναίκες και τα κορίτσια πρέπει, ελεύθερες να συμμετέχουν σε κάθε πτυχή της κοινωνικής ζωής, χωρίς να φοβούνται ότι θα υποστούν ξυλοδαρμό, παρενόχληση, βιασμό και χωρίς να ανακόπτεται η πορεία τους λόγω βίας”.

Τα στοιχεία του Ευρωβαρόμετρου του Νοεμβρίου 2016 απεικονίζουν την τρομακτική πραγματικότητα.

Μεταξύ γυναικών ηλικίας από 15 ετών και άνω:

• 1 στις 3 γυναίκες έχει κακοποιηθεί σεξουαλικά, έχει υποστεί ψυχολογική βία ή και τα δύο
• 1 στις 3 γυναίκες έχει υποστεί ψυχολογική κακοποίηση από τον σύντροφό της
• 1 στις 5 γυναίκες έχει πέσει θύμα καταδίωξης
• Περισσότερες από 1 στις 2 γυναίκες (ποσοστό 55%) έχουν υποστεί σεξουαλική παρενόχληση
• 3 στις 4 γυναίκες σε θέσεις διοίκησης έχουν υποστεί σεξουαλική παρενόχληση στην εργασία τους
• 1 στις 20 γυναίκες έχει πέσει θύμα βιασμού

Πώς βλέπουν οι Ευρωπαίοι πολίτες τη βία… ποια είναι η πραγματικότητα

ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΞΑΝΑΓΚΑΣΜΟ ΣΕ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΕΠΑΦΗ ΜΕΧΡΙ ΤΑ ΕΡΩΤΙΚΑ ΜΗΝΥΜΑΤΑ

Σύμφωνα με το Ευρωβαρόμετρο, η συντριπτική πλειοψηφία θεωρεί “απαράδεκτη” οποτεδήποτε, τόσο την ενδοοικογενειακή βία, όσο και τον εξαναγκασμό στο σεξ, την ψυχολογική βία, την οικονομική εκμετάλλευση και τα απρεπή αγγίγματα στον χώρο εργασίας. Η πραγματικότητα όμως, όπως φαίνεται από τα στοιχεία, είναι διαφορετική.

Όσον αφορά στην ενδοοικογενειακή βία:

• Το 96% θεωρεί ότι δεν είναι αποδεκτή, σε καμία περίπτωση
• Ποσοστό 22% έχει υποστεί ψυχολογική ή σεξουαλική βία από τον σύντροφό του

Όσον αφορά τον εξαναγκασμό σε σεξουαλική επαφή:

• Το 96% τον θεωρεί λάθος, σε κάθε περίπτωση
• Ποσοστό 7% έχει πέσει θύμα σεξουαλικής βίας από σύντροφό του

Όσον αφορά στην αρνητική κριτική σε βάρος της συντρόφου:

• Το 93% την θεωρεί λάθος, σε κάθε περίπτωση
• Ποσοστό 43% έχει υποστεί ψυχολογική βία

Όσον αφορά στην απαγόρευση μίας γυναίκας, να δει τους φίλους και συγγενείς της ή τον εκφοβισμό της, μέσω χρημάτων:

• Το 91% θεωρεί ότι είναι λάθος, σε κάθε περίπτωση
• Ποσοστό 12% έχει υποστεί οικονομική βία

Όσον αφορά στα απρεπή αγγίγματα στον χώρο εργασίας:

• Το 95% θεωρεί ότι είναι λάθος, σε κάθε περίπτωση
• Ποσοστό 75% των senior managers έχουν υποστεί σεξουαλική παρενόχληση στην εργασία

Όσον αφορά στην αποστολή μηνυμάτων με σεξουαλικό περιεχόμενο:

• Το 94% το θεωρεί λάθος σε κάθε περίπτωση
• Ποσοστό 11% έχει υποστεί παρενόχληση μέσω διαδικτύου

Απαντώντας σε ερώτηση του NEWS 247 για το κατά πόσο προστατευμένες είναι οι γυναίκες και ανήλικες στο διαδίκτυο, η Ευρωπαία Επίτροπος δηλώνει, πως το πρόβλημα είναι υπαρκτό και αφορά σε πολλές και ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.

“Σεβόμαστε το διαδίκτυο, ως ελεύθερο χώρο έκφρασης, αλλά έχουμε ζητήσει τη συνδρομή των Αρχών κάθε κράτους, για να καταπολεμήσουμε το φαινόμενο της κακοποίησής τους. Η ελευθερία της έκφρασης αφήνει ένα πολύ μεγάλο μέρος στον καθένα, για να γράφει ό,τι θέλει. Ζητάμε τη συνδρομή των υπηρεσιών για να πετύχουμε την προστασία των γυναικών στον αχανή χώρο του διαδικτύου”, σημειώνει.

Ακόμη, όσον αφορά στα σχόλια με σεξουαλικά υπονοούμενα, στον δρόμο:

• Το 91% το θεωρεί λάθος σε κάθε περίπτωση
• Ποσοστό 24% έχει δεχτεί προσβλητικά σχόλια

Δείτε το σχετικό infographic

Ένας στους τέσσερις θεωρεί τον βιασμό δικαιολογημένο

“ΤΟ ΘΥΜΑ ΕΙΧΕ ΝΤΥΘΕΙ ΠΡΟΚΛΗΤΙΚΑ… Ο ΒΙΑΣΤΗΣ ΔΕΝ ΗΞΕΡΕ ΤΙ ΕΚΑΝΕ”

Ένα από τα πιο σοκαριστικά στοιχεία που προκύπτουν από το Ευρωβαρόμετρο, είναι το ποσοστό των Ευρωπαίων πολιτών, που θεωρούν τον βιασμό δικαιολογημένο, υπό προϋποθέσεις.

Πιο συγκεκριμένα, θεωρούν δικαιολογημένο τον βιασμό, σε ποσοστό:

• 12%, εάν το θύμα έχει καταναλώσει αλκοόλ

• 11% εάν η γυναίκα επέστρεψε στο σπίτι της με “παρέα”

• 10% εάν η γυναίκα “απέτυχε να πει ‘όχι’ ξεκάθαρα” ή δεν “αντέδρασε”

• 10% εάν φορούσε προκλητικά ρούχα

• 7% αν περπατούσε μόνη τη νύχτα, όταν συνέβη

• 7% εάν φλέρταρε προηγουμένως με τον βιαστή της

• 7% εάν είχε στο παρελθόν έντονη σεξουαλική ζωή

• 4% εάν ο βιαστής δεν ήξερε τι έκανε, κατά την τέλεση του βιασμού

• 2% εάν ο βιαστής δήλωσε, ότι μετάνιωσε για την πράξη του εκ των υστέρων

Δείτε τα στοιχεία του Ευρωβαρόμετρου

Ασύλληπτο προσωπικό και οικονομικό κόστος

ΟΙ ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ΤΗ ΒΙΑ, ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΜΙΛΟΥΝ

“Υπάρχει πρόβλημα στην Ευρώπη, όπου παρά τη στήριξη της κοινής γνώμης, δεν έχουν γίνει σημαντικές αλλαγές. Η βία κατά των γυναικών στοιχίζει στην ΕΕ περίπου 226 δισ. ευρώ τον χρόνο, για την κάλυψη των αναγκών των θυμάτων από κοινωνικές υπηρεσίες, που παρέχουν κάθε είδους βοήθεια”, είπε η Επίτροπος στη Συνέντευξη Τύπου.

Όπως σημειώνει η Επίτροπος, ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που παρακωλύουν την καταπολέμηση της βίας, είναι η ανεπαρκής ενημέρωση από τα θύματα στις αρμόδιες δομές και υπηρεσίες.

“Μόλις το 12% – 15% των θυμάτων ενημερώνουν για την κακοποίηση που έχουν υποστεί. Δεν εμπιστεύονται τις δομές και υπηρεσίες, ότι θα μπορέσουν να τις βοηθήσουν”, λέει.

Σύμφωνα με το Ευρωβαρόμετρο:

• Ποσοστό 74% θεωρούν την ενδοοικογενειακή βία συνηθισμένη

• 23% των ερωτηθέντων γνωρίζει μία γυναίκα θύμα από το οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον

• 17% γνωρίζει μία γυναίκα θύμα από την γειτονιά του

• 9% γνωρίζει μία γυναίκα θύμα από τον χώρο εργασίας ή σπουδών του

Γιατί διστάζουν οι άνθρωποι να μιλήσουν:

• Ποσοστό 26% θεωρεί, ότι “δεν είναι δική τους δουλειά”

• 18% λένε, ότι δεν έχουν αρκετές πληροφορίες

• 16% δεν είναι σίγουρο για το εάν κατάλαβε καλά

• 16% δεν θέλει να προκαλέσει προβλήματα

Ακόμη:

• Μόλις ένα ποσοστό 12% απάντησε, πως απευθύνθηκε στην Αστυνομία

• ποσοστό 7% απευθύνθηκε σε άλλη κοινωνική υπηρεσία για το περιστατικό

• Το 74% γνωρίζει, ότι υπάρχουν δομές και υπηρεσίες για τα θύματα κακοποίησης

• Το 15% θεωρεί, ότι είναι ιδιωτικό ζήτημα και θα πρέπει να παραμένει εντός της οικογένειας

Δείτε τα στοιχεία

“Θέλω το 2017 να γυρίσει ο τροχός και να αλλάξει το παιχνίδι υπέρ των γυναικών, στο θέμα της βίας. Στο τέλος του χρόνου ελπίζω ότι κάθε γυναίκα που θα έχει υποστεί βία, θα νιώθει ικανή να το καταγγείλει στην αστυνομία και να δεχθεί την υποστήριξη που της αξίζει. Και θα ήθελα όλοι στην Ευρώπη να συμφωνήσουμε ότι σεξουαλική συνεύρεση χωρίς συναίνεση δεν δικαιολογείται σε καμία περίπτωση”, προσθέτει εκφράζοντας την ελπίδα και ευχή της ενόψει έναρξης της ευρωπαϊκής καμπάνιας.

Καμπάνια και στόχοι για “να γίνει η βία παρελθόν”

ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΜΙΑ ΓΥΝΑΙΚΑ ΝΙΩΘΕΙ ΒΙΑ ΣΕ ΜΙΑ ΧΩΡΑ, ΑΛΛΟΥ ΤΟ ΕΚΛΑΜΒΑΝΕΙ ΩΣ ΦΙΛΟΦΡΟΝΗΣΗ

Επιστρατεύοντας τα κράτη μέλη και άπαντες τους φορείς σε πολιτικό, ακαδημαϊκό και κοινωνικό επίπεδο, η κυρία Γιούροβα καλεί σε συστράτευση, ώστε “η βία κατά των γυναικών να γίνει παρελθόν”.

Η συμφωνία για την καμπάνια επετεύχθη μεταξύ υπουργών των κρατών μελών της ΕΕ, στο περιθώριο του Συμβουλίου των Ηνωμένων Εθνών, τον περασμένο Μάρτιο.

“Αυτό που μία γυναίκα νιώθει βία και κακοποίηση σε μία χώρα, σε μία άλλη το εκλαμβάνει ως φιλοφρόνηση. Γι’αυτό θέλουμε, τα κράτη να κάνουν καμπάνιες ‘κομμένες και ραμμένες’ στα μέτρα τους, που θα ανταποκρίνονται στις ανάγκες της χώρας τους και θα προσεγγίζουν αναλόγως το πρόβλημα”, δήλωσε η Επίτροπος.

Στο πλαίσιο αυτό, η Κομισιόν χρηματοδοτεί το 2017:

• Προγράμματα στοχευμένης ενημέρωσης και εκπαίδευσης, καθώς και προτάσεις για την αντιμετώπιση του προβλήματος που απευθύνονται κυρίως στις αστυνομικές αρχές και τα υπουργεία Παιδείας (4 εκατ. ευρώ)

• Στηρίζει οικονομικά οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών που θα έχουν έμπρακτα αποτελέσματα για τη ζωή των γυναικών στην ΕΕ

• Ενθαρρύνει τις χώρες μέλη να αξιοποιήσουν τα Ευρωπαϊκά Περιφερειακά και Αναπτυξιακά Ταμεία για τα θύματα της βίας

• Ενθαρρύνει την αξιοποίηση του Erasmus+ στο οποίο υπάρχει πρόβλεψη προκειμένου να αντιμετωπιστεί η βία στο πεδίο του αθλητισμού

• Σε διεθνή κλίμακα η Επιτροπή στηρίζει οικονομικά προγράμματα, ειδικά για τις “απομακρυσμένες και ευαίσθητες περιοχές”, ενώ θα συνεχίσει να στηρίζει προγράμματα σε περιβάλλον ανθρωπιστικής κρίσης

Στο πολιτικό πεδίο, η Επίτροπος επιθυμεί να αναβαθμίσει το θέμα της βίας κατά των γυναικών πολύ ψηλά στην ατζέντα: Προγραμματίζεται ειδική ευρωπαϊκή σύνοδος τον Φεβρουάριο στη Μάλτα, η οποία θα έχει την προεδρία της ΕΕ, θα δημιουργηθούν εργαλεία μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα και θα οργανωθούν εκδηλώσεις, στον καλλιτεχνικό χώρο (στο πλαίσιο του φεστιβάλ Berlinale), ευρωπαϊκό αθλητικό φόρουμ και φόρουμ για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Οι ευρωπαϊκές δράσεις περιλαμβάνουν και ενίσχυση της νομοθεσίας για την πρόληψη και την καταπολέμηση του φαινομένου, μεταξύ των οποίων είναι η υιοθέτηση της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης του Συμβουλίου της Ευρώπης και η εφαρμογή της Οδηγίας για τα Δικαιώματα των Θυμάτων.

Νέες έρευνες θα μπουν επίσης στην υπηρεσία των ευρωπαϊκών θεσμών, από τη Eurostat και την Επιτροπή, αλλά και από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης, η οποία θα δημοσιεύσει Ετήσια Έκθεση για τη δράση της ΕΕ για τον τερματισμό της Σεξουαλικής βίας σε κατάσταση Συγκρούσεων.