Συνεργασία Κύπρου – ΗΠΑ στον τομέα της ασφάλειας

Η ενίσχυση και η περαιτέρω ανάπτυξη των διμερών σχέσεων στον τομέα της ασφάλειας, βρέθηκε στο επίκεντρο των επαφών που είχε ο Κύπριος υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Χριστοδουλίδης, στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ, με τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο και τον υφυπουργό Εξωτερικών αρμόδιο για Ευρωπαϊκές Υποθέσεις, Γουές Μίτσελ.

Σε αυτό το πλαίσιο, οι δύο πλευρές υπέγραψαν δήλωση προθέσεων, η οποία αποσκοπεί στην επισημοποίηση, αλλά και στη διεύρυνση του φάσματος της συνεργασίας στον τομέα της ασφάλειας. Απώτερος στόχος αυτής της κίνησης είναι η προώθηση των κοινών συμφερόντων Κύπρου-ΗΠΑ για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, τη θωράκιση των συνόρων, τη διασφάλιση της ασφάλειας στις θαλάσσιες συγκοινωνίες αλλά και την προώθηση της περιφερειακής σταθερότητας στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο.

Σε δηλώσεις που έκανε, κατά την έξοδο του από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ο κ. Χριστοδουλίδης ανέφερε πως «τρία ήταν τα θέματα που κυριάρχησαν στις συζητήσεις τόσο με τον κ. Μίτσελ όσο και με τον κ. Πομπέο. Πρώτον οι διμερείς μας σχέσεις και η κοινή επιθυμία για ενίσχυση των διμερών μας σχέσεων σε όλα τα επίπεδα. Ήταν μέσα σε αυτό το πλαίσιο που υπογράφηκε και δήλωση προθέσεων, ειδικότερα στον τομέα των θεμάτων της ασφάλειας που θέτει το πλαίσιο της συνεργασίας μας αλλά και πως θα κινηθούμε το αμέσως επόμενο διάστημα».

Σύμφωνα με τον Κύπριο υπουργό, η αμερικανική πλευρά έδειξε να αναγνωρίζει τον εποικοδομητικό ρόλο που διαδραματίζει η Κυπριακή Δημοκρατία σε περιφερειακό επίπεδο μέσω των τριμερών συνεργασιών που έχει αναπτύξει με γειτονικά κράτη. «Ο δεύτερος τομέας αφορά τις περιφερειακές εξελίξεις και τον ρόλο που η Κυπριακή Δημοκρατία διαδραματίζει μέσα από τις τριμερείς συνεργασίες που έχει σχηματίσει με τα γειτονικά κράτη. Είναι σημαντικό ότι οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν τη δουλειά που γίνεται και τα αποτελέσματα που προκύπτουν από αυτές τις τριμερείς συνεργασίες και ευελπιστούμε ότι σύντομα θα υπάρξουν εξελίξεις σε ό,τι αφορά και τη συμμετοχή από πλευράς των ΗΠΑ σε αυτές τις συνεργασίες».

Εκφράζοντας την ικανοποίηση της κυπριακής κυβέρνησης για την υπογραφή της δήλωσης προθέσεων, ο κ. Χριστοδουλίδης τόνισε ότι βασικός στόχος αυτής της συνεργασίας είναι η οικοδόμηση μιας θετικής ατζέντας, η οποία θα συμβάλει στην αντιμετώπιση κοινών προκλήσεων και θα διευρύνει ταυτόχρονα την περιφερειακή συνεργασία ανάμεσα στις χώρες τις περιοχής που μοιράζονται τις ίδιες αρχές και αξίες.

«Ολοκληρώνοντας θέλω να εκφράσω την ικανοποίηση της κυπριακής κυβέρνησης για τις συζητήσεις, για την πολύ σημαντική υπογραφή της δήλωσης προθέσεων και γενικότερα για τα όσα έχουμε ακούσει. Θέλω, κλείνοντας, να αναφέρω ότι η περαιτέρω ενίσχυση της στρατηγικής μας συνεργασίας με τις ΗΠΑ, δεν στρέφεται ενάντια σε όποια τρίτη χώρα. Εργαζόμαστε πάνω σε μια θετική ατζέντα μέσα από θετικές προσεγγίσεις έτσι ώστε να αντιμετωπίσουμε κοινές προκλήσεις και κοινά προβλήματα. Αυτή η συνεργασία εξάλλου είναι ανοιχτή και έτσι ώστε να συμμετάσχουν και άλλα κράτη που μοιράζονται μαζί μας τις ίδιες αξίες, τις ίδιες αρχές και έχουν το ίδιο όραμα για την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου».

Σχετικά με τις τουρκικές απειλές που έχουν ενταθεί ενόψει της έναρξης των ερευνών της EXXON, αλλά και την στάση του αμερικανικού παράγοντα, ο κ. Χριστοδουλίδης υπογράμμισε ότι η κυπριακή πλευρά δεν πρόκειται να παρασυρθεί στο επικοινωνιακό παιχνίδι της Άγκυρας. Παράλληλα, διαβεβαίωσε πως η κυβέρνηση υλοποιεί μεθοδικά τον στρατηγικό της σχεδιασμό για την άσκηση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων που πραγματοποιείται πάντα με γνώμονα τον σεβασμό στο διεθνές δίκαιο.

«Αντιλαμβάνεστε ότι εδώ και έξι μήνες, σχεδόν καθημερινά, έχουμε από την πλευρά της Τουρκίας δηλώσεις που στην ουσία πρόκειται για απειλές εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας και της άσκησης των κυριαρχικών της δικαιωμάτων. Δεν πρόκειται να ακολουθήσουμε μια τέτοια τακτική. Έχουμε απόλυτη εμπιστοσύνη στις ενέργειες της Κυπριακής Δημοκρατίας που γίνονται στη βάση του διεθνούς δικαίου, στη βάση της σχετικής σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας το 1982. Αντιλαμβάνεστε ότι όλα αυτά συζητήθηκαν μέσα στο πλαίσιο των διαβουλεύσεων και με τον κ. Μίτσελ και με τον κ. Πομπέο. Αναμένεται να εκδοθεί και σχετική ανακοίνωση από πλευράς του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών που είμαι σίγουρος ότι θα αναφέρεται στη θέση των ΗΠΑ στο συγκεκριμένο θέμα της ενάσκησης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ΑΟΖ της».

Συνεχίζοντας τον σχολιασμό του για το θέμα των τουρκικών απειλών, ο κ. Χριστοδουλίδης ξεκαθάρισε πως η Κυπριακή Δημοκρατία δεν πρόκειται να εμπλακεί σε δημόσιο διάλογο με την Άγκυρα, κάτι που, όπως εκτίμησε, θα έδινε τροφή στην αμφισβήτηση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων. Από την άλλη πλευρά, υπενθύμισε ότι η Κύπρος έχει καθορίσει θαλάσσια σύνορα με όλα τα γειτονικά κράτη και διαβεβαίωσε πως η κυβέρνηση έχει προβεί σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για την αποφυγή προβλημάτων που θα μπορούσαν να προκύψουν.

«Εκείνο που θέλω να επαναλάβω είναι ότι δεν πρόκειται, και αυτή είναι μια αν θέλετε αν μπορώ να αναφέρω κοινή προσέγγιση που υπάρχει, να εμπλακούμε σε ένα δημόσιο διάλογο με την Τουρκία, αμφισβητώντας με αυτό τον τρόπο τα κυριαρχικά μας δικαιώματα. Οι ενεργειακοί μας σχεδιασμοί συνεχίζονται κανονικά και εκείνο που πράττουμε είναι να προβαίνουμε σε όλες εκείνες τις ενέργειες, ειδικότερα προληπτικά, έτσι ώστε να μην υπάρξει το οποιοδήποτε πρόβλημα» υπογράμμισε. Το τρίτο θέμα που κυριάρχησε στις συνομιλίες του κ. Χριστοδουλίδη στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ ήταν το Κυπριακό, με τις δύο πλευρές να ανταλλάσουν απόψεις για το θέμα της ασφάλειας και των εγγυήσεων.

«Οι ΗΠΑ εκφράζουν την στήριξη τους τόσο στον γενικό γραμματέα (του ΟΗΕ) όσο και στις προσπάθειες της κ. Λουτ. Είχαμε την ευκαιρία, ειδικότερα, να ανταλλάξουμε απόψεις για το κεφάλαιο της ασφάλειας και των εγγυήσεων και την ανάγκη, μέσα από την λύση του Κυπριακού, η Κυπριακή Δημοκρατία συνεχίζει να διαδραματίζει τον ρόλο της στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου ως πυλώνας σταθερότητας και ως παροχέας ασφάλειας».

Τέλος, ο Κύπριος ΥΠΕΞ πρόσθεσε ότι επίκειται επίσκεψη του Γουές Μίτσελ στην περιοχή. Σήμερα ο κ. Χριστοδουλίδης θα συνεχίσει τον δεύτερο γύρω των επαφών του στην Ουάσινγκτον, όπου θα συναντηθεί στον Λευκό Οίκο με τον σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας του προέδρου Τραμπ, Τζον Μπόλτον.