Τα πέντε πρόσωπα στο Ισραήλ που αποφασίζουν για την εισβολή στη Γάζα

Πέντε άνδρες διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη του πολέμου του Ισραήλ με τη Χαμάς: Πρόκειται για πρόσωπα που απαρτίζουν το «υπουργικό συμβούλιο πολέμου» που συγκρότησε ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου για να επιβλέψει την επικείμενη εισβολή στη Λωρίδα της Γάζας, τη μεγαλύτερη στρατιωτική επιχείρηση του Ισραήλ τα τελευταία χρόνια.

Το «υπουργικό συμβούλιο πολέμου», το οποίο συγκροτήθηκε αφότου η Χαμάς εξαπέλυσε την πιο θανατηφόρα επίθεση που έγινε ποτέ κατά του Ισραήλ, βρίσκεται τώρα ενώπιον της κρίσιμης απόφασης πώς θα διαχειριστεί τη χερσαία εισβολή στη Γάζα, την οποία ο Νετανιάχου έχει υποσχεθεί στο πλαίσιο της προσπάθειας να καταστρέψει τη Χαμάς και να βάλει τέλος στην κυριαρχία της στον παλαιστινιακό θύλακα.

Το εν λόγω συμβούλιο απαρτίζεται από τρεις άνδρες: τον Μπενιαμίν Νετανιάχου, τον Μπένι Γκαντζ και τον υπουργό Άμυνας Γιοάβ Γκάλαντ. Σε αυτούς προστίθενται δύο «παρατηρητές»: Ο Ρον Ντέρμερ, ο στενότερος πολιτικός σύμμαχος του Νετανιάχου και υπουργός στρατηγικών υποθέσεων, και ο Γκάντι Άιζενκοτ, σύμμαχος του Γκαντζ και πρώην αρχηγός του επιτελείου του ισραηλινού στρατού.

Σε εκτενές άρθρο τους, οι Financial Times παρουσιάζουν τον ρόλο του καθενός από αυτούς.

Μπενιαμίν Νετανιάχου

Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός και ηγέτης του κόμματος Λικούντ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, υποσχέθηκε να ανατρέψει την κυριαρχία της Χαμάς στη Γάζα το 2009. Αλλά, παρά το γεγονός ότι ηγήθηκε της χώρας το μεγαλύτερο διάστημα των 14 ετών που μεσολάβησαν, ο πρώην καταδρομέας της επίλεκτης μονάδας αναγνώρισης Sayeret Matkal δεν προσπάθησε ποτέ να το κάνει.

Άνθρωποι που έχουν συνεργαστεί με τον 74χρονο πολιτικό λένε ότι δεν συνάδει η πομπώδης ρητορική του με τις πολύ προσεκτικές ενέργειές του στο πεδίο. Αν και ο Νετανιάχου ενέκρινε μια περιορισμένη χερσαία επιχείρηση στη Γάζα το 2014, δεν διέταξε ποτέ κάτι αντίστοιχο της κλίμακας ή της πολυπλοκότητας της χερσαίας επιχείρησης για την οποία προετοιμάζεται αυτή τη στιγμή ο στρατός του Ισραήλ.

«Ο Νετανιάχου κάνει ζιγκ ζαγκ, αυτός είναι στην πραγματικότητα» δηλώνει πρώην αξιωματούχος. «Λέει μεγάλα λόγια. Αλλά η δράση [που ακολουθεί] απέχει πολύ από το να είναι μεγάλη».

Η επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου έχει καταστήσει -για την πολιτική ηγεσία του Ισραήλ- τη χερσαία επιχείρηση που ο Νετανιάχου απέφευγε στο παρελθόν φαινομενικά αναπόφευκτη. Αλλά τρεις εβδομάδες μετά, δεν έχει ακόμη δώσει το πράσινο φως, προς απογοήτευση των σκληροπυρηνικών της δεξιάς κυβέρνησής του.

Γιοάβ Γκάλαντ

Πρώην επικεφαλής της Νότιας Διοίκησης του Ισραήλ και βασικός παράγοντας στον πόλεμο κατά της Χαμάς το 2008-09, ο υπουργός Άμυνας Γιοάβ Γκάλαντ θεωρείται ένα από τα «γεράκια» του υπουργικού συμβουλίου πολέμου.

Μετά την προ ημερών επίθεση της Χαμάς, δεσμεύτηκε ότι η απάντηση του Ισραήλ θα «αλλάξει τα δεδομένα στο έδαφος της Γάζας για τα επόμενα 50 χρόνια». «Πριν από 15 χρόνια, ως επικεφαλής της Νότιας Διοίκησης, έφτασα κοντά στο να “κόψω τον λαιμό” της Χαμάς. Με σταμάτησε πολιτικό κλιμάκιο» είπε. «Αυτό το φαινόμενο δεν θα επαναληφθεί».

Το πολεμοχαρές στιλ του Γκάλαντ έρχεται σε αντίθεση με την πιο προσεκτική προσέγγιση του Νετανιάχου. Οι δύο τους αναγκάστηκαν να εκδώσουν μια ανακοίνωση αυτή την εβδομάδα, με την οποία αρνούνταν ότι διαφωνούσαν σχετικά με τον τρόπο διεξαγωγής του πολέμου, μετά από αναφορές των μέσων ενημέρωσης ότι η καθυστέρηση στην έναρξη χερσαίας επίθεσης προκαλούσε τριβές μεταξύ τους.

Αυτή, πάντως, δεν ήταν η πρώτη τους σύγκρουση. Τον Μάρτιο, ο Νετανιάχου απέλυσε τον Γκάλαντ αφού ο τελευταίος προειδοποίησε ότι μια αμφιλεγόμενη δικαστική μεταρρύθμιση που προωθούσε η κυβέρνηση θα έβλαπτε τον στρατό. Ωστόσο, αναγκάστηκε να τον επαναφέρει στη θέση του λόγω των σφοδρών αντιδράσεων.

Μπένι Γκαντζ

Πρώην αλεξιπτωτιστής που βρέθηκε στα υψηλά κλιμάκια του ισραηλινού στρατού και υπηρέτησε ως αρχηγός του επιτελείου κατά τη διάρκεια του πολέμου με τη Χαμάς το 2014, ο Μπένι Γκαντζ ήταν ένας από τους κύριους αντιπάλους του Νετανιάχου μέχρι που η επίθεση της Χαμάς άλλαξε τα δεδομένα.

Στον απόηχο της επίθεσης, ο Γκαντζ -ο οποίος ηγείται ενός από τα κόμματα της αντιπολίτευσης του Ισραήλ, της Εθνικής Ενότητας- συμφώνησε να σχηματίσει κυβέρνηση ενότητας και να συμμετάσχει στο «υπουργικό συμβούλιο πολέμου».

Όμως, αυτός και ο σύμμαχός του, Γκάντι Άιζενκοτ, επέμειναν στην κατάρτιση ενός σαφούς σχεδίου για το πώς οι ισραηλινές δυνάμεις θα αποχωρούσαν από τη Γάζα μετά τον πόλεμο και ποια δομή διακυβέρνησης θα αντικαθιστούσε τη Χαμάς, κάτι που οι αρμόδιοι φαίνεται πως δεν έχουν καταφέρει ακόμη να λύσουν.

Αξίζει να σημειωθεί πως αυτή είναι η δεύτερη φορά που ο Γκαντζ «συμμαχεί» με τον Νετανιάχου. Το 2020, μετά από 18 μήνες πολιτικού αδιεξόδου, σχημάτισαν κυβέρνηση ενότητας για την καταπολέμηση της πανδημίας της Covid-19. Όμως, κατέρρευσε μετά από μόλις επτά μήνες, με τον Νετανιάχου να επιβάλει τη διάλυσή της προτού ο Γκαντζ μπορέσει να τον διαδεχθεί στην πρωθυπουργία, όπως είχε αρχικά προβλεφθεί.

Ρον Ντέρμερ

Κανείς στην ισραηλινή πολιτική δεν είναι πιο κοντά στον Νετανιάχου από τον μακροχρόνιο σύμμαχό του, Ρον Ντέρμερ. Ως υπουργός Οικονομικών στις αρχές της δεκαετίας του 2000, ο Νετανιάχου διόρισε τον Ντέρμερ, ο οποίος προέρχεται από μια πολιτικά ενεργή οικογένεια από τη Φλόριντα, ως οικονομικό ακόλουθο στην ισραηλινή πρεσβεία στην Ουάσιγκτον, ενώ το 2013 τον αναβάθμισε σε πρέσβη στις ΗΠΑ.

Όταν ο Νετανιάχου επέστρεψε στην εξουσία τον Ιανουάριο, έκανε τον Ντέρμερ -που κάποτε είχε χαρακτηριστεί ως «εγκέφαλος» του Νετανιάχου– υπουργό στρατηγικών υποθέσεων, αναθέτοντάς του μια σειρά από ευαίσθητα χαρτοφυλάκια εξωτερικής πολιτικής.

Ένα από τα πιο σημαντικά αφορούσε την προσπάθεια εξομάλυνσης των σχέσεων με τη Σαουδική Αραβία, υπόθεση η οποία πριν από την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ βρίσκονταν στις προτεραιότητες της κυβέρνησης του Ισραήλ. Ο Ντέρμερ διαδραμάτισε, επίσης, σημαντικό ρόλο στη διαχείριση των σχέσεων με τις ΗΠΑ, τον σημαντικότερο εταίρο του Ισραήλ σε θέματα ασφάλειας.

Γκάντι Άιζενκοτ

Ο Γκάντι Άιζενκοτ διαδέχθηκε τον Γκαντζ ως αρχηγός του επιτελείου του στρατού του Ισραήλ και στη συνέχεια τον ακολούθησε στην πολιτική, εκλεγόμενος πέρυσι στο κοινοβούλιο ως μέλος της συμμαχίας Εθνικής Ενότητας.

Κατά τη διάρκεια της θητείας του στο στρατό, έπαιξε καθοριστικό ρόλο στις μάχες του Ισραήλ κατά των παραστρατιωτικών ομάδων που πρόσκεινται στο Ιράν, στη Συρία. Ήταν, επίσης, επικεφαλής της Βόρειας Διοίκησης του Ισραήλ, με αποτέλεσμα να διαθέτει εμπειρία στη μάχη με τη Χιζμπολάχ, την υποστηριζόμενη από το Ιράν μαχητική ομάδα στο Λίβανο, η οποία έχει εμπλακεί σε μια σειρά κλιμακούμενων αψιμαχιών με τις ισραηλινές δυνάμεις τις τελευταίες εβδομάδες.

«Δεν είναι άνθρωπος των μεγάλων λόγων και των ανακοινώσεων. Αλλά είναι ένας πολύ, πολύ προσηλωμένος στο έργο του διοικητής» δηλώνει ο Michael Milstein, πρώην αξιωματούχος των μυστικών υπηρεσιών των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων.

«Άνθρωποι όπως ο Γκαντζ και ο Άιζενκοτ είναι σκληροί, αλλά είναι ισορροπημένοι και ρεαλιστές. Όταν η κυβέρνηση λέει ότι στόχος της είναι να εξαλείψει τη Χαμάς, γνωρίζει τη δυσκολία του εγχειρήματος καθώς διαθέτει ανθρώπους που ξέρουν τι μπορείς να πετύχεις και τι όχι».