Τι κατάληξη θα είχε ένας ολοκληρωτικός πόλεμος στη Μέση Ανατολή

Την τελευταία φορά που το Ισραήλ οδηγήθηκε σε πόλεμο με τη Χεζμπολάχ το 2006, απείλησε να «γυρίσει το ρολόι του Λιβάνου 20 χρόνια πίσω» και να διώξει τη μαχητική οργάνωση από τα σύνορα. Όταν η σύγκρουση τελείωσε ένα μήνα αργότερα, η Χεζμπολάχ είχε δεχτεί ανυπολόγιστο πλήγμα, αλλά οι μαχητές της παρέμειναν στη θέση τους.

Οι αλλεπάλληλες δολοφονίες ανώτερων στελεχών της Χεζμπολάχ και της συμμάχου της Χαμάς αυτή την εβδομάδα έχουν εντείνει τους φόβους ότι οι δύο πλευρές, μετά από σωρεία εκατέρωθεν χτυπημάτων και την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου,  ολισθαίνουν για άλλη μια φορά προς έναν ολοκληρωτικό πόλεμο.

Μια πλήρης σύγκρουση θα έφερνε τον πιο εξελιγμένο στρατό της Μέσης Ανατολής, ενισχυμένο από προηγμένο δυτικό υλικό και όπλα, ενάντια στον αναμφισβήτητα πιο βαριά οπλισμένο μη κρατικό παράγοντα στον κόσμο. Οι δυνατότητες τόσο του Ισραήλ όσο και της Χεζμπολάχ που υποστηρίζεται από το Ιράν έχουν επίσης εξελιχθεί από την προ 18 ετών ανάφλεξη, η οποία απειλεί να κάνει την επόμενη σύγκρουση ακόμη πιο καταστροφική.

«Η δυναμική έχει αλλάξει από το 2006. Αυτό που θα την έκανε αυτή τη φορά χειρότερη είναι ότι ένας πόλεμος σήμερα δεν θα ήταν μια σύγκρουση μόνο μεταξύ Ισραήλ και Χεζμπολάχ», αλλά και με άλλα μέλη του «Άξονα της Αντίστασης» υπό την ηγεσία του Ιράν να εμπλέκονται, σύμφωνα με τον Σανάμ Βακίλ, επικεφαλής του προγράμματος Μέσης Ανατολής στο think-tank Chatham House, ο οποίος μίλησε στους Financial Times.

Αυτή η ομάδα που περιλαμβάνει τους αντάρτες Χούθι της Υεμένης και τις πολιτοφυλακές στο Ιράκ και τη Συρία, καθώς και τη Χαμάς, «λειτουργεί και συντονίζεται με διεθνικό τρόπο, πράγμα που σημαίνει ότι ένας πόλεμος δεν θα περιοριστεί σε μια συγκεκριμένη γεωγραφία και θα επηρεάσει την ευρύτερη Μέση Ανατολή».

Η ικανότητα της Χεζμπολάχ να χτυπήσει σε όλο το Ισραήλ

Όπως αναφέρει η ανάλυση των FT, το Ισραήλ συγκαταλέγεται μεταξύ των καλύτερα εξοπλισμένων στρατών στον κόσμο, στα πρότυπα του ΝΑΤΟ και με αμερικανικά όπλα, με μαχητικά αεροσκάφη F35, καθώς και αντιαεροπορικά συστήματα άμυνας κορυφαίας εμβέλειας. Έχει, επίσης, καλλιεργήσει μια καλά ανεπτυγμένη εγχώρια βιομηχανία όπλων που παράγει τα δικά της άρματα μάχης, τεθωρακισμένα οχήματα, αντιαεροπορικές άμυνες, πυραύλους και drones.

Από την πλευρά της, η Χεζμπολάχ με έδρα τον Λίβανο, η οποία σύμφωνα με τους αναλυτές διαθέτει 20.000 έως 40.000 μαχητές, παρουσιάζει επίσης μια πολύ πιο ισχυρή δύναμη από ό,τι το 2006. Πλέον, διαθέτει ένα πολύ πιο ογκώδες και εξελιγμένο οπλοστάσιο πυραύλων και μη επανδρωμένων αεροσκαφών, μεγάλο μέρος του οποίου παρέχεται από το Ιράν, για να δημιουργήσει μια μαχητική δύναμη που είναι σημαντικά ανώτερη από τη Χαμάς.

Σύμφωνα με το think tank CSIS με έδρα τις ΗΠΑ, η Χεζμπολάχ διαθέτει μεταξύ 120.000 και 200.000 βλημάτων, συμπεριλαμβανομένων πυραύλων ακριβείας και οπλισμένων μη επανδρωμένων αεροσκαφών, καθώς και αντιαρματικών και αντιαεροπορικών πυραύλων. Είναι, επίσης, πλέον σε θέση να χτυπήσει σε όλο το Ισραήλ και στρατηγικούς στόχους με ακρίβεια, που σημαίνει ότι καμία πόλη δεν θα ήταν ασφαλής.

Στο παρελθόν, η Χεζμπολάχ έχει στείλει μη επανδρωμένα αεροσκάφη βαθιά στο εσωτερικό του Ισραήλ, τα οποία διείσδυσαν στην εξελιγμένη αεράμυνα της χώρας για να καταγράψουν πλάνα από στρατιωτικές τοποθεσίες. Χρησιμοποίησε, επίσης, πύραυλο εδάφους-αέρος κατασκευασμένο από το Ιράν για πρώτη φορά τον Ιούνιο, αναγκάζοντας τα ισραηλινά μαχητικά αεροσκάφη να υποχωρήσουν.

Ο Κασέμ Κασίρ, Λιβανέζος αναλυτής κοντά στη Χεζμπολάχ, είπε ότι η ομάδα έχει αναπτύξει περίπου 5.000 πυραύλους από το απόθεμά της από τον Οκτώβριο, ενώ διατηρεί πολλά από τα πιο προηγμένα βλήματα σε εφεδρεία, συμπεριλαμβανομένων όπλων μεγαλύτερου βεληνεκούς. Εκτίμησε ότι η ομάδα είχε χρησιμοποιήσει μόλις το 10 τοις εκατό της στρατιωτικής, υλικοτεχνικής της ικανότητας εκείνη την περίοδο.

Το τεχνολογικό πλεονέκτημα του ισραηλινού στρατού

Όπως αναφέρουν πάντα οι Financial Times, το Ισραήλ παρουσιάζει επίσης μια διαφορετική εικόνα από το 2006, με νέα τεχνολογία και μεγαλύτερη αποφασιστικότητα που έχει σκληρύνει από την αγριότητα της 7ης Οκτωβρίου. Οι ηγέτες του Ισραήλ έχουν προειδοποιήσει ότι, εάν ξεσπάσει ολοκληρωτικός πόλεμος, οι στρατιωτικές του ενέργειες θα ήταν πολύ πιο σκληρές και βαθύτερες από ό,τι στην 2006, με καταστροφικές συνέπειες για τον Λίβανο.

Επίσης, είναι ο μεγαλύτερος αποδέκτης της εξωτερικής βοήθειας των ΗΠΑ στον κόσμο, η οποία έρχεται κυρίως με τη μορφή στρατιωτικής βοήθειας. Η μακροχρόνια δέσμευση των ΗΠΑ να διατηρήσουν αυτό που περιγράφεται ως «ποιοτικό στρατιωτικό πλεονέκτημα» του Ισραήλ διασφαλίζει ότι το εβραϊκό κράτος έχει τεχνολογικό πλεονέκτημα έναντι των γειτόνων του.

Αυτό σημαίνει ότι έχει πρόσβαση στα πιο προηγμένα αμερικανικά όπλα, συμπεριλαμβανομένων των μαχητικών αεροσκαφών F35. Σύμφωνα με τους Financial Times, η Ουάσιγκτον έχει παράσχει τουλάχιστον 12,5 δισεκατομμύρια δολάρια σε στρατιωτική βοήθεια από την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου.

Το Ισραήλ είναι, επίσης, το μόνο κράτος της Μέσης Ανατολής με πυρηνικά όπλα.

Παράλληλα, μπόρεσε τα τελευταία χρόνια να χρησιμοποιήσει την ανώτερη αεροπορική του δύναμη και το δίκτυο πληροφοριών του για να εξαπολύσει εκατοντάδες πλήγματα εναντίον της Χεζμπολάχ και στόχων που συνδέονται με το Ιράν στη γειτονική Συρία. Έχει σκοτώσει περισσότερους από 350 μαχητές της Χεζμπολάχ από τις 7 Οκτωβρίου – μεγαλύτερος από τον αριθμό που σκοτώθηκαν στον πόλεμο του 2006 – και εξαπέλυσε επιδρομές στο Ιράν, τη Συρία και την Υεμένη.

Τι δυσκολίες θα συναντούσε το Ισραήλ σε γενικευμένο πόλεμο;

Παρά το γεγονός αυτό, οι αναλυτές λένε ότι το Ισραήλ θα αντιμετωπίσει πολλαπλές απειλές και προκλήσεις εάν εξαπολύει χερσαία επίθεση στον Λίβανο.

«Ο στρατός του Ισραήλ είναι τεχνολογικά εξελιγμένος, το ερώτημα είναι για ποιο είδος πολέμου μιλάμε;» λέει ο Seth Jones, ανώτερος αντιπρόεδρος στο CSIS. Εάν οι ισραηλινές χερσαίες δυνάμεις κινήθηκαν στο νότιο Λίβανο, «αυτή είναι μια διαφορετική ιστορία, επειδή η Χεζμπολάχ βρίσκεται σε έδαφος που γνωρίζει πολύ καλά, διεξάγει έναν αμυντικό πόλεμο».

Το Ισραήλ θα αντιμετώπιζε, επίσης, τον κίνδυνο να καταρριφθεί η πολυδιαφημισμένη αεράμυνά του, που θεωρείται η καλύτερη στην περιοχή, συμπεριλαμβανομένου του συστήματος Iron Dome του.

Αυτή η απειλή θα επιδεινωνόταν εάν το Ιράν και τα μέλη του αντιστασιακού του άξονα παρέμβουν υπέρ της Χεζμπολάχ εξαπολύοντας τις δικές τους επιθέσεις από διάφορα μέτωπα. Οι Χούθι, για παράδειγμα, έχουν εκτοξεύσει πολλαπλούς πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη στο Ισραήλ από τον Οκτώβριο, συμπεριλαμβανομένου ενός του περασμένου μήνα που σκότωσε έναν Ισραηλινό στο Τελ Αβίβ.

Τότε, ακόμη και με την τεχνολογική του υπεροχή, το Ισραήλ θα ήταν ευάλωτο. Σε περίπτωση ολοκληρωτικού πολέμου, ο στρατός του «θα είναι σε θέση να προστατεύσει ορισμένες πολύ συγκεκριμένες τοποθεσίες, αλλά όχι, ας πούμε, τμήματα του Τελ Αβίβ» τονίζει στους FT ο Seth Jones.

Ο Emile Hokayem, ανώτερος συνεργάτης για την ασφάλεια της Μέσης Ανατολής στο Διεθνές Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών, λέει ότι το 2006, η Χεζμπολάχ εκτόξευε κατά μέσο όρο 124 ρουκέτες την ημέρα για 34 ημέρες. «Αυτή τη φορά, σύμφωνα με τις δυτικές μυστικές υπηρεσίες και τους ισραηλινούς αναλυτές, η Χεζμπολάχ θα μπορούσε να εκτοξεύει έως και 3.000 ρουκέτες την ημέρα για 10 ημέρες, ενδεχομένως και περισσότερο» εκτιμά.

Ακόμη και ο στρατός του Ισραήλ αναγνωρίζει ότι η Χεζμπολάχ έχει την ικανότητα να εκτοξεύει χιλιάδες βλήματα την ημέρα.

Ο σύμμαχος της Χεζμπολάχ που μπορεί να πλήξει “μέχρι και τη νοτιοανατολική Ευρώπη”

Από την άλλη, η Χεζμπολάχ δεν έχει επιδείξει την ικανότητα να καταρρίπτει τα μαχητικά αεροσκάφη του Ισραήλ, αν και έχει καταρρίψει πολλά drones τους τελευταίους μήνες, συμπεριλαμβανομένου του ισραηλινού Hermes 900. Ο Μάθιου Σάβιλ, διευθυντής ερευνών στο Rusi, μια δεξαμενή σκέψης με έδρα το Λονδίνο, λέει ότι το Ισραήλ υποτίμησε τη Χεζμπολάχ το 2006, τόσο όσον αφορά τον επαγγελματισμό του κινήματος όσο και τις δυνατότητές του.

«Αυτό που είχαν το 2006 ήταν αξιοπρεπείς τακτικές, γνωρίζοντας το έδαφος και πολλά αντιαρματικά όπλα, ώστε να μπορέσουν να αιφνιδιάσουν τα ισραηλινά τεθωρακισμένα» επισημαίνει ο Savill. «Φαίνεται απίθανο οι Ισραηλινοί να είναι ανεπαρκώς προετοιμασμένοι αυτή τη φορά».

Έπειτα, δεν είναι μόνο η Χεζμπολάχ για την οποία πρέπει να ανησυχεί το Ισραήλ. Το Ιράν έχει δεσμευτεί να εκδικηθεί τη δολοφονία του πολιτικού ηγέτη της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγιε.

Δεδομένης της γεωγραφικής απόστασης μεταξύ Ισραήλ και Ιράν, οποιαδήποτε άμεση μάχη μεταξύ των δύο εχθρών θα ήταν ουσιαστικά ένας αεροπορικός πόλεμος. Το Ιράν, υπό βαριές κυρώσεις, δεν διαθέτει τα συμβατικά όπλα για να αμφισβητήσει το Ισραήλ, με λίγα αεροσκάφη, αποκλείοντας μερικά γηρασμένα αεροσκάφη που αποκτήθηκαν πριν από την Ισλαμική Επανάσταση του 1979, αλλά δεν ήταν σε θέση να εξυπηρετήσει.

Ωστόσο, έχει δημιουργήσει όλο και πιο εξελιγμένες εγχώριες ικανότητες πυραύλων και drone και βασίζεται σε ασύμμετρο πόλεμο, κινητοποιώντας τους περιφερειακούς πληρεξούσιους της και τη δύναμη των Φρουρών της Επανάστασης 120.000 ατόμων.

Σύμφωνα με το CSIS, το Ιράν έχει το «μεγαλύτερο και πιο ποικιλόμορφο πυραυλικό οπλοστάσιο» της Μέσης Ανατολής που αποτελείται από χιλιάδες βαλλιστικούς πυραύλους και πυραύλους κρουζ, ορισμένοι ικανοί να πλήξουν το Ισραήλ και μέχρι τη νοτιοανατολική Ευρώπη.