Το φως στο κατάστρωμα – Μία ιστορία διάσωσης στη Μεσόγειο

Ο Maurizio Debanne επέστρεψε πρόσφατα από την αποστολή του στη Μεσόγειο, όπου ως υπεύθυνος Επικοινωνίας ήταν μέλος της ομάδας των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στο πλοίο έρευνας και διάσωσης, Geo Barents. Μοιράζεται την εμπειρία του από αυτή την αποστολή και περιγράφει πώς μπλέκονται για πάντα οι ζωές των ανθρώπων πάνω στο κατάστρωμα του πλοίου.

«Μπορούμε να επιλέξουμε τις εκπαιδεύσεις που κάνουμε. Αλλά ποτέ δεν μπορούμε να επιλέξουμε τις διασώσεις στις οποίες θα συμμετάσχουμε. Αυτά ήταν τα πρώτα λόγια που άκουσα από ένα μέλος της ομάδας έρευνας και διάσωσης των Γιατρών Χωρίς Σύνορα κατά τη διάρκεια εκπαιδευτικής άσκησης.

Πρόσφατα βρέθηκα σε αποστολή στο Geo Barents, το πλοίο έρευνας και διάσωσης των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στη Μεσόγειο. Έπρεπε να προετοιμαστώ όσο καλύτερα μπορούσα, γνωρίζοντας, αλλά πάνω απ’ όλα αποδεχόμενος, ότι θα έπρεπε να περιμένω τα πάντα.

Τις πρώτες μέρες κάναμε τις απαραίτητες εκπαιδεύσεις για το πώς θα μπορούσαμε να διαχειριστούμε μία κατάσταση στην οποία άνθρωποι θα βρίσκονταν στο νερό χωρίς σωσίβια, έγκυες γυναίκες με υποθερμία και αναίσθητα παιδιά που χρειάζονταν ανάνηψη.

Τη νύχτα της πρώτης μου διάσωσης, δεν υπήρχαν παιδιά ή γυναίκες. Μόνο άντρες, πολλοί από αυτούς ξυπόλητοι. Όλοι με μουσκεμένα ρούχα. Βρίσκονταν στη θάλασσα 24 ώρες. Έχοντας φύγει από τη Λιβύη, ταξίδευαν με μία βάρκα που είχε μείνει κυριολεκτικά ακυβέρνητη στη θάλασσα. Υπήρχαν δεκάδες άνθρωποι, ακόμη και στην οροφή της καμπίνας. Η βάρκα ταλαντευόταν. Ένας λάθος ελιγμός θα ήταν αρκετός για να βρεθούν όλοι στη θάλασσα.

Την ημέρα μετά τη διάσωση, ήταν εντυπωσιακό ότι οι άνθρωποι αυτοί περίμεναν σε μία μεγάλη ουρά για να εξεταστούν από την ιατρική μας ομάδα. Για μήνες, ίσως και χρόνια, κανείς δεν τους είχε προσφέρει βοήθεια. Η παροχή ιατρικής φροντίδας είναι μία αναγέννηση. Κάποιος που σε ακούει, που ακουμπά τα χέρια του πάνω σου μόνο για να σε θεραπεύσει.

Ως μέλος της ομάδας στο πλοίο, μπαίνεις στη ζωή των ανθρώπων που διασώζεις με διαφορετικούς τρόπους.

Ο Ahmed*, λίγο πάνω από 30 ετών, κατάγεται από την πόλη Homs της Συρίας. Για χρόνια εργάστηκε στην Αφρική. Τον συνάντησα ένα βράδυ, στο κατάστρωμα του Geo Barents. Με πλησιάζει, προσπαθώντας να τραβήξει την προσοχή μου. Χαμογελάω. Είναι προφανές ότι θέλει να μιλήσει.

Ο Ahmed μου λέει την ιστορία του στα γαλλικά. Στο κεφάλαιο για τη Λιβύη, οι λέξεις ξαφνικά λιγοστεύουν. Μου δείχνει μια πληγή στο χέρι του. Μια παύση. Και συνεχίζει: «Με συνέλαβε δύο φορές στη θάλασσα η ακτοφυλακή της Λιβύης και αναγκάστηκα να επιστρέψω στη Λιβύη. Τώρα είμαι χαρούμενος και σας ευχαριστώ για αυτό».

Του λέω να ξεκουραστεί, είναι 1 η ώρα το πρωί. Απομακρύνεται προς την πρύμνη. Δέκα λεπτά αργότερα, επέστρεψε. Αυτή τη φορά το βλέμμα του είναι ανήσυχο.

“Φως, φως, παρακαλώ, έλα να δεις το φως”.

Αρχικά νομίζω ότι μου ζητάει να σβήσω λίγα τα φώτα που αφήνουμε στη γέφυρα τη νύχτα. Με πηγαίνει μέχρι το πίσω μέρος του σκάφους. Μια μικρή ομάδα από εμάς κοιτάζει μέσα στο σκοτάδι, και τότε βλέπω το φως. Αναβοσβήνει.

«Είναι οι Λίβυοι; Κινδυνεύουμε;» ρωτάει ο Ahmed. Του λέω ότι είναι εντάξει, είναι απλά ένα φως. Μπορεί να χαλαρώσει, κανείς δεν θα τον πάρει πίσω. Αλλά επιμένει. Μου ζητάει να του δώσω το λόγο μου. Βάζω το χέρι μου στον ώμο του και του λέω χωρίς δισταγμό: “Είσαι σε ασφαλές μέρος, αύριο θα είμαστε στο Μπάρι”.

Πολλές φορές οι διασωθέντες μας ζητάνε να φορτίσουμε τα κινητά τους τηλέφωνα. Κάθε φορά που αποσυνδέω ένα πλήρως φορτισμένο τηλέφωνο για να το επιστρέψω στον ιδιοκτήτη του, το τηλέφωνο ανάβει για λίγα δευτερόλεπτα και στην οθόνη εμφανίζονται παιδιά, αδέλφια, γονείς. Ζωές. Ζωές που μπήκαν και στη δική μου.

*Το όνομα έχει αλλάξει

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα πραγματοποιούν επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης στην κεντρική Μεσόγειο από το 2015, σε οκτώ διαφορετικά σκάφη έρευνας και διάσωσης, μόνοι τους ή σε συνεργασία με άλλες ΜΚΟ. Από το 2015, οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα έχουν προσφέρει βοήθεια σε περισσότερους από 85.000 ανθρώπους που βρίσκονταν σε κίνδυνο στη θάλασσα. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα ξεκίνησαν εκ νέου τις επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης στην κεντρική Μεσόγειο τον Μάιο του 2021, ναυλώνοντας το δικό τους πλοίο, το Geo Barents. Μέχρι τώρα, η ομάδα των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στο πλοίο Geo Barents έχει διασώσει πάνω από 6.500 ανθρώπους.

Ακολουθήστε το News 24/7 στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις