Το Glyphosat-gate φέρνει σε δύσκολη θέση τη Μέρκελ

Οι διαπραγματεύσεις για το σχηματισμό κυβέρνησης μεγάλου συνασπισμού στη Γερμανία ξεκινούν αύριο με τη συνάντηση της Άνγκελα Μέρκελ (CDU), του Μάρτιν Σουλτς (SPD) και του Χόρστ Ζέεχοφερ (CSU) υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Φρανκ Βάλτερ Στάινμαγιερ, αλλά στη σκιά της πολιτικής θύελλας για τη γλυφοσάτη, γεγονός που περιπλέκει την κατάσταση.

Η στήριξη του υπουργού Αγροτικής Οικονομίας Κριστιάν Σμιτ, που προέρχεται από τους Χριστιανοκοινωνιστές (CSU) στην ανανέωση της άδειας του ζιζανιοκτόνου, παρά τις αντιρρήσεις της υπουργού Περιβάλλοντος, Μπάρμπαρα Χέντρικς, που προέρχεται από τους Σοσιαλδημοκράτες, φέρνει την Άνγκελα Μέρκελ σε ακόμη πιο δύσκολη θέση και από το Μάρτιν Σουλτς, που βρίσκεται ούτως ή άλλως στο μάτι του εσωκομματικού πολιτικού κυκλώνα, λόγω της αρχικής του αντίθεσης σε συνομιλίες για μεγάλο συνασπισμό.

Είναι ενδεικτικό όμως ότι σήμερα, η μεν Sueddeutsche Zeitung χαρακτηρίζει το Σουλτς “πρόεδρο υπό επιτροπεία”, αλλά και η ναυαρχίδα του συντηρητικού τύπου Die Welt σε άρθρο με τίτλο “Άνγκελα Μέρκελ, η γυναίκα του χθες” προαναγγέλει δύσκολες ημέρες για την μέχρι πρότινος παντοδύναμη “Mutti”.

Η Μέρκελ αντέδρασε εξαρχής με οργή στην κίνηση του Σμιτ, τονίζοντας ότι η συμπεριφορά του δεν αντικατοπτρίζει τις οδηγίες που είχε επεξεργατεί η (υπηρεσιακή αυτή τη στιγμή) κυβέρνηση και ότι περιμένει να μην επαναληφθεί. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι ο Σμιτ σχεδίαζε τη συγκεκριμένη ενέργεια εδώ και οκτώ μήνες και ενήργησε αυτοβούλως και χωρίς να ενημερώσει όχι τη Σοσιαλδημοκράτη υπουργό Περιβάλλοντος, αλλά ούτε την καγκελάριο, που ηγείται της Ένωσης κομμάτων στην οποία υπάγεται και η CSU. (Υπενθυμίζεται ότι η Μέρκελ είναι πρόεδρος της Union, δηλαδή της Ένωσης των Χριστιανοδημοκρατών και των Χριστιανοκοινωνιστών. Το δεύτερο είναι το βαθιά συντηρητικό κόμμα της Βαυαρίας, το οποίο εν τω μεταξύ έχει και τα δικά του εντελώς εσωτερικά θέματα. Ο Γιοακίμ Χέρμαν κατεβαίνει απέναντι στον Μάρκους Ζέντερ για την πρωθυπουργία του κρατιδίου της Βαυαρίας, ενώ την επόμενη Δευτέρα η ομάδα της CSU στο τοπικό κοινοβούλιο συνεδριάζει για να προτείνει το διάδοχο του Χορστ Ζέεχοφερ.) Η Μέρκελ φέρεται άλλωστε να είχε υποσχεθεί και στους εταίρους ότι η Γερμανία θα τηρούσε ουδέτερη στάση και θα δήλωνε “παρούσα” στις διεργασίες στην Κομισιόν για το ζιζανιοκτόνο της Μονσάντο.  Αντίθετα η Γερμανία με απόφαση του Σμιτ ψήφισε τη δευτέρα υπέρ της παράτασης της άδειας για τη γλυφοσάτη για πέντε χρόνια.

Οι Σοσιαλδημοκράτες πάντως είναι έξαλλοι με την καγκελάριο, καθώς δεν ικανοποιούνται με τις εξηγήσεις περί αυτόνομης κίνησης Σμιτ ούτε με τις αντιδράσεις της “Μητερούλας” και η εικόνα στον τύπο δείχνει πως οι αντιδράσεις είναι ευρύτερες, όπως και το πρόβλημα για τη Μέρκελ.

H SPD και ιδίως η δεξιά πτέρυγα του κόμματος, που ήθελε τη συζήτηση για κυβέρνηση συνεργασίας, διαμηνύει σε κάθε περίπτωση ότι θα ‘πουλήσει’ ακριβά τη γλυφοσάτη στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για το σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού. “Στην Ένωση θα κοστίσει ακριβά” δήλωσε ο Γιοχάνες Καρς και επιτέθηκε στην καγκελάριο: “Είτε η κ.Μέρκελ γνώριζε για την απόφαση και άρα γκρέμισε την εμπιστοσύνη. Είτε δεν το γνώριζε και άρα δεν ελέγχει το μαγαζί της”, προσθέτοντας: “Εάν θέλουμε να συνομιλήσουμε, πρέπει να δημιουργηθεί και πάλι κλίμα εμπιστοσύνης”. Ο δε δήμαρχος του Αμβούργου Ολαφ Σολτς (πιθανός δελφίνος έναντι του Σουλτς στο άμεσο μέλλον) χαμήλωσε τον πήχυ των προσδοκιών για μεγάλο συνασπισμό, έκανε δε λόγο για αδυναμία της Μέρκελ ως ηγέτη και σχολίασε: “Το πολιτικό της στύλ έχει φτάσει στα όρια του”.

Και ο Σουλς φυσικά εξέφρασε την έντονη δυσαρέσκεια του, κάνοντας λόγο για “σκανδαλώδη” συμπεριφορά από πλευράς Σμιτ. Η SPD προτείνει μάλιστα απαγόρευση της Γλυφοσάτης στη Γερμανία. Οι δε Πράσινοι (που μπορεί να ξαναβρεθούν σε συζητήσεις για κυβέρνηση συνεργασίας, εάν μπουν στο τραπέζι τα σενάρια για “Κένυα” δηλαδή για συγκυβέρνηση Χριστιανοδημοκρατών/Χριστιανοκοινωνιστών, Σοσιαλδημοκρατών και Πρασίνων) ζητούν την παραίτηση του Σμιτ, θέτοντας το ερώτημα: “Ποιος πιθανός κυβερνητικός εταίρος θα εμπιστευτεί στο μέλλον τη Μέρκελ;” O Σμιτ όμως παρά την οργή της καγκελαρίου δε δείχνει τέτοια διάθεση.

Όλα αυτά συμβαίνουν μακριά από την Αθήνα, στην κυβέρνηση όμως τα παρακολουθούν με προσοχή. Για την Ελλάδα θα ήταν ευχής έργον να υπάρξει κυβέρνηση σύντομα στη Γερμανία, προκειμένου να ξεκινήσει η τελική συζήτηση για το χρέος με το βλέμμα στην ολοκλήρωση του προγράμματος τον Αύγουστο του 2018 και νέες εκλογές θα παρέτειναν την αβεβαιότητα και ως προς αυτό το ζήτημα- αν και φυσικά όλη η Ευρώπη στρέφει το βλεμμα με αγωνία στη Γερμανία, τη μεγαλύτερη οικονομική και πολιτική δύναμη της γηραιάς ηπείρου τα τελευταία χρόνια.

Ωστόσο είναι πολύ νωρίς ακόμη για να φανεί ποιες θα είναι οι συνέπειες του Glyphosat-gate στη γερμανική πολιτική. Θα τινάξει στον αέρα τις συνομιλίες για μεγάλο συνασπισμό; Ή θα αναγκάσει τη Μέρκελ σε περισσότερες παραχωρήσεις προς τους Σοσιαλδημοκράτες; Και εάν ναι, το κρίσιμο για την Ελλάδα ερώτημα είναι ποιες θα είναι αυτές και ποιους τομείς πολιτικής θα αφορούν; Πολλοι στην Αθήνα θα ήθελαν να έβλεπαν ακόμη και το υπουργείο Οικονομικών σε σοσιαλδημοκρατικά χέρια- γιατί όχι και στα χέρια του ίδιου του Σουλτς. Όμως ο δρόμος των συζητήσων για το σχηματισμό κυβέρνησης στη Γερμανία είναι ακόμη μακρύς και στρωμένος με ζιζάνια.

(Michael Kappeler/dpa via AP)