Το παράδειγμα του iPhone εξηγεί το βασικό λάθος στο πλάνο του Τραμπ με τους δασμούς

Υπάρχουν δημοπρασίες που δεν είχαν τα “χτυπήματα” τα οποία έκαναν την Τετάρτη οι Ντόναλντ Τραμπ και Σι Τζινπίνγκ, διεκδικώντας την παγκόσμια οικονομική κυριαρχία.

Δεν έδειξαν να ενδιαφέρονται ιδιαίτερα για τις επιπτώσεις του δασμολογικού “πόκερ” σε όλον τον άλλον πλανήτη έως το σημείο που φάνηκε να απειλείται και η παγκόσμια ειρήνη –μετά το 84% των Κινέζων στα αμερικανικά προϊόντα, ως συνέπεια του 106% των Αμερικανών στα κινεζικά προϊόντα.

Όλοι περιμέναμε να δούμε πώς θα αντιδράσει ο Τραμπ. Είπε πως αυξάνει τους δασμούς στην Κίνα (φευ) στο 125% και βάζει άνω τελεία όποιες άλλες αυξήσεις για 90 ημέρες.

Επισήμως είπε πως προέβη σε αυτήν την κίνηση γιατί «they were getting yippy. They were getting a little bit yippy, a little afraid». Όλο αυτό μεταφράζεται -πάνω κάτω- σε «άρχισαν να τρελαίνονται και να φοβούνται».

Ποιοι; Αυτοί που ασχολούνται με την αγορά των ομολόγων, η οποία φλέρταρε με την καταστροφή. Όπως είπε ο Τραμπ την παρακολουθούσε μετά τους back to back δασμούς στην Κίνα και είδε τον πανικό στα μάτια των ανθρώπων. Σχολίασε έτσι, ότι «η αγορά ομολόγων είναι πολύ δύσκολη, την παρακολούθησα. Αυτή τη στιγμή είναι όμορφη. Αλλά ναι, είδα χθες το βράδυ πως οι άνθρωποι ήταν λίγο ανήσυχοι».

Πάμε τώρα, και στον πραγματικό λόγο που έκανε πίσω ο 47oς πρόεδρος των ΗΠΑ, ο οποίος ανακοίνωσε πως η χώρα ‘βγάζει’ 2 δισεκατομμύρια την ημέρα από τους δασμούς και απαντούσε «οι πολιτικές μου δεν θα αλλάξουν ΠΟΤΕ» σε όσους Ρεπουμπλικάνους, στελέχη επιχειρήσεων και πάμπλουτους φίλους του, του έλεγαν να ηρεμήσει λίγο με τους δασμούς επί μια εβδομάδα.

Όπως έγραψε ο Γιώργος Αλεξάκης, η λευκή σημαία είχε να κάνει με τη διεύρυνση των σχέσεων της Κίνας με όσα άλλα κράτη έχει πλήξει ο Πλανητάρχης με τους δασμούς.

Αυτό δεν σημαίνει πως τελείωσε ο εμπορικός πόλεμος. Ας πούμε ότι έγινε μια κατάπαυση πυρός.

ΤΑ ΠΟΛΥ ΛΑΘΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΤΟΥ ΤΡΑΜΠ

Ο Willy Shih διδάσκει πρακτικές μάνατζμεντ στο Harvard Business School. Επί 28 χρόνια ερευνά διάφορα σχετικά με τον ανταγωνισμό, όπως και τη δομή και την εξέλιξη της παγκόσμιας εφοδιαστικής αλυσίδας που γνωρίζει νέα απειλή μετά το μπαράζ δασμών μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας. Χρήστες τoυ Χ (Twitter) του ζήτησαν να εξηγήσει τι συμβαίνει με τους δασμούς, αρχής γενομένης από το πώς λειτουργούν.

«Οι δασμοί (tariffs) είναι χρέωση επιπλέον ποσού, πρόσθετη επιβάρυνση που επιβάλλεται επιπρόσθετα του κόστους του εισαγόμενου προϊόντος. Όταν αγοράζετε κάτι εισαγόμενο, από εταιρεία του εξωτερικού που σας το πουλάει, η κυβέρνηση των ΗΠΑ -για παράδειγμα- θα προσθέσει τον φόρο που είναι επιπρόσθετος της αξίας.

Αν αγοράσουμε κάτι που κοστίζει 100 δολάρια και οι δασμοί είναι 25%, η κυβέρνηση των ΗΠΑ θα πάρει τα 25 δολάρια από εσάς, προκειμένου να πάρετε στα χέρια το προϊόν. Οι άνθρωποι που πληρώνουν τον φόρο είναι αυτοί που αγοράζουν το προϊόν, οι καταναλωτές. Δηλαδή, εσείς κι εγώ».

Είμαστε σε εμπορικό πόλεμο;

«Ναι και επιδεινώνεται διαρκώς. Ο σκοπός του εμπορικού πολέμου είναι να ευνοήσει τους παραγωγούς μιας χώρας έναντι εκείνων άλλης χώρας. Στην πραγματικότητα, άρχισε στην πρώτη θητεία του Ντόναλντ Τραμπ ως προέδρου των ΗΠΑ, με την επιβολή δασμών στην Κίνα.

Η κυβέρνηση Μπάιντεν επίσης διατήρησε πολλούς δασμούς, ενώ πρόσθεσε και κάποιους, μαζί με εμπορικούς περιορισμούς.

Ο πρόεδρος Τραμπ επιβάλει δασμούς γιατί λέει ότι “θέλω οι εταιρείες να παράγουν πράγματα στις ΗΠΑ. Κάνοντας πιο ακριβές τις εισαγωγές, θα σας ενθαρρύνω να φτιάχνετε πράγματα στη χώρα. Ίσως θα είναι και φθηνότερα”. Το πρόβλημα με το επιχείρημα των δασμών είναι πως το κόστος του να παράγονται πράγματα στις ΗΠΑ είναι πολύ υψηλό.

Αν δείτε σήμερα το εργατικό κόστος στις ΗΠΑ έναντι αυτού στο Μεξικό ή την Κίνα, είναι 4 με 5 φορές πιο υψηλό.

Τι μπορούν να γίνει ώστε οι ΗΠΑ να είναι ανταγωνιστικές; Να παράγονται πράγματα εντός των συνόρων, όπου δεν υπάρχει πολύ εργατικό περιεχόμενο στα προϊόντα τους».

Παρεμπιπτόντως, το περιεχόμενο εργασίας είναι το ποσό των χρημάτων που ξοδεύει μια επιχείρηση για την «άμεση εργασία», την εργασία που είναι άμεσα απαραίτητη για την παροχή του προϊόντος ή των υπηρεσιών σας. Για παράδειγμα, σε μια κατασκευαστική επιχείρηση, οι μηχανικοί και οι συναρμολογητές είναι το άμεσο εργατικό δυναμικό.

Όπως είπε ο Shih «ένα παράδειγμα παραγωγής προϊόντων εντός των ΗΠΑ που δεν εμπεριέχουν πολύ εργατικό περιεχόμενο, είναι οι κινητήρες των τζετ. Υπάρχει σημαντικό εργατικό κόστος, ωστόσο είναι σχετικά μικρό ποσοστό της συνολικής αξίας».

«Eάν θέλω να συναρμολογήσω ένα iPhone, το εργατικό περιεχόμενο είναι 4 ώρες. Στην Κίνα -όπου συναρμολογούνται τα iPhone- το ωρομίσθιο είναι 6 δολάρια. Οι 4 ώρες στοιχίζουν 24 δολάρια. Στις ΗΠΑ το ωρομίσθιο είναι 40 δολάρια. Άρα το labor cost για το iPhone είναι 160 δολάρια».

Σύμφωνα με ανάλυση που έγινε, η τιμή του iPhone θα τριπλασιαστεί αν γίνει 100% made in USA.

ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΥΚΟΛΗ Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ

Η “σημαία” του Τραμπ σε όλον τον παραλογισμό που συμβαίνει με τους δασμούς είναι πως θέλει οι ΗΠΑ να παράγουν ό,τι χρειάζονται -παρεμπιπτόντως, εισάγουν από την Κίνα και φαγητό μεταξύ πάρα πολλών άλλων.

Αυτό θα μπορεί να γίνει, αν προηγηθεί προετοιμασία χρόνων και εμπιστοσύνη αυτών που θα βάλουν τα λεφτά στο ότι ο 47ος πρόεδρος της χώρας θα είναι μακροπρόθεσμα συνεπής στις πολιτικές του.

Ο ειδικός εξήγησε ότι για να ξαναγίνει παραγωγός η Αμερική «αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να επικεντρωθούμε στις βιομηχανίες που είτε δεν έχουν πολύ εργατικό κόστος στα προϊόντα που παράγουν ή σε τομείς στους οποίους μπορούμε να νικήσουμε, βάσει παραγωγικότητας.

Αν έχεις υψηλό εργατικό κόστος, αυτό το εργατικό δυναμικό πρέπει να έχει υψηλή παραγωγικότητα. Ο τρόπος για να το επιτύχεις αυτό, είναι ο αυτοματισμός, με νέα σχέδια. Είναι δύσκολο πρόβλημα, καθώς όσο μετακινείται η παραγωγή εκτός συνόρων, για παράδειγμα η κατασκευή επίπλων (σημειωτέων κάνει η Κίνα για τους Αμερικανούς), οι άνθρωποι που ασχολούνταν στη Νορθ Καρολάινα με αυτήν προχώρησαν σε άλλες δουλειές.

Εάν θες να φέρεις πίσω την παραγωγή, πρέπει να εκπαιδεύσεις εκ νέου ανθρώπους να φτιάχνουν έπιπλα. Θα χρειαστεί χρόνος, όπως και χρήματα.

Κάτι άλλο που πρέπει να αναγνωρίσουμε είναι πως όταν μετακινείς μια παραγωγή εκτός συνόρων, σημαίνει ότι παίρνεις ένα εργοστάσιο και το πας στην Κίνα. Χτίζεις δηλαδή, εκεί το κτήριο, προσλαμβάνεις τους εργάτες, τη διοίκηση, εκπαιδεύεις ανθρώπους, εξασφαλίζεις τους προμηθευτές.

Όλα αυτά τα κάνεις για να έχεις χαμηλότερο παραγωγικό κόστος και κάνεις την απόσβεση -των εξόδων της μετακόμισης σε χώρα με χαμηλό παραγωγικό κόστος- συνήθως σε έναν χρόνο.

Όταν τώρα, θες να επιστρέψεις σε χώρα με υψηλό παραγωγικό κόστος, πότε θα κάνεις απόσβεση της μετακόμισης, της δημιουργίας νέου κτηρίου, της πρόσληψης υπαλλήλων κλπ και πότε θα βγάλεις κέρδη;

Το προϊόν θα κοστίζει πιο ακριβά».

Όλα λάθος.