Το σάντουιτς με τρούφα που δεν βγάζει νόημα αλλά λατρεύουν οι Ολλανδοί

Υπάρχει μια πεποίθηση στην Ολλανδία ότι αυτό το ασυνήθιστο σάντουιτς μπορεί να βελτιώσει τη διάθεση ολόκληρης της χώρας. Τα hagelslag –που στα ολλανδικά σημαίνει «χαλαζόπτωση», είναι μικροσκοπικά, τραγανά ζαχαρένια στικ, που θυμίζουν τρούφα συνήθως με γεύση σοκολάτας και είναι επικαλυμμένες με γυαλιστερό γλάσο.

Στα σούπερ μάρκετ οποιασδήποτε άλλης χώρας δεν θα έβρισκες εύκολα, ωστόσο στην Ολλανδία είναι το πρώτο σε ζήτηση σνακ. Υπολογίζεται ότι οι Ολλανδοί καταναλώνουν περισσότερα από 14 εκατομμύρια κιλά hagelslag κάθε χρόνο και 750.000 σάντουιτς με hagelslag κάθε μέρα.

Το broodje hagelslag, δηλαδή το σάντουιτς με βούτυρο και hagelslag, είναι μια κλασική επιλογή για πρωινό, σνακ ή ακόμα και μεσημεριανό. Μπορεί να μοιάζει παρωχημένο στην εποχή που όλοι μιλούν για τη μείωση της ζάχαρης, αλλά οι Ολλανδοί εξακολουθούν να πιστεύουν πως τους φτιάχνει τη διάθεση.

Όπως γράφει το BBC, το καλό hagelslag είναι τραγανό στην πρώτη δαγκωματιά και στη συνέχεια λιώνει στο στόμα. Οι παραλλαγές του αλλάζουν ανάλογα με την εποχή: μικρά κουνελάκια για το Πάσχα, πορτοκαλί εκδοχές για την Ημέρα του Βασιλιά (Koningsdag), το μεγάλο εθνικό πάρτι της χώρας. Σε κάθε περίπτωση, είναι μια συνήθεια που συνδέεται με την παιδική ηλικία, μια παράδοση που αντέχει στον χρόνο και παραμένει αναπόσπαστο κομμάτι της ολλανδικής κουλτούρας.

Το hagelslag είναι ένα πασπάλισμα από βερμιτσέλλι (είδος ζυμαρικού που μοιάζει με τον δικό μας φιδέ) με βάση τη ζάχαρη που έχει γεύση σοκολάτας ή φρούτων, αλλά το όνομά του έχει συνδεθεί και με άλλα συσκευασμένα toppings που βρίσκονται στα ράφια των σούπερ μάρκετ, όπως τα vlokken, που είναι νιφάδες σοκολάτας, αλλά και τα muisjes, τα οποία είναι σπόροι γλυκάνισου με ζάχαρη που σερβίρονται, συνήθως, σε beschuit (παξιμάδια).

Η πρώτη εκδοχή των ζαχαρωτών toppings εμφανίστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα, όταν ο Κορνήλιος Ρούτγκερους ντε Ρέιτερ άρχισε να πουλάει muisjes (ζαχαρωμένο γλυκάνισο) από τον φούρνο του στην Ουτρέχτη. Η εταιρεία του, η σημερινή ηγέτιδα της αγοράς De Ruijter, ξεκίνησε τη βιομηχανική παραγωγή φρουτένιου hagelslag το 1928 και σοκολατένιου στις δεκαετίες του 1950. Ακόμα και οι Ολλανδοί βασιλείς το λάτρευαν. Το 1883, ο βασιλιάς Βίλεμ Γ’ ανακήρυξε τη μάρκα ως επίσημο προμηθευτή της βασιλικής αυλής, ενώ το 1985, υπό τη βασίλισσα Βεατρίκη, η εταιρεία έλαβε το βασιλικό παράσημο Koninklijk, μια διάκριση που απονέμεται μόνο σε εταιρείες με ιστορία άνω των 100 ετών και εθνική σημασία.

Στο Τίλμπουργκ, κοντά στα σύνορα με το Βέλγιο, λειτουργεί το μεγαλύτερο εργοστάσιο hagelslag στον κόσμο. Ο φωτογράφος Τζόρντι Λέντερς από το Αϊντχόβεν ήταν ένας από τους ελάχιστους που μπήκαν στα άδυτα του εργοστασίου το 2018. «Ένιωσα σαν τον Τσάρλι στο εργοστάσιο σοκολάτας», λέει.

Αφού απολυμάνθηκε και πέρασε από ειδικό θάλαμο απομάκρυνσης σκόνης, μπήκε σε έναν τεράστιο χώρο γεμάτο ατελείωτες γραμμές παραγωγής, όπου τα hagelslag περνούν από διαφορετικά στάδια για να αποκτήσουν το σωστό μέγεθος, υφή και σχήμα. «Η μυρωδιά της σοκολάτας ήταν έντονη, αλλά αυτό που με σόκαρε περισσότερο ήταν ο ήχος – σαν να ρίχνεις 2.000 κιλά ρύζι σε έναν κουβά», περιγράφει. Η πιο εντυπωσιακή διαδικασία ήταν η εξώθηση: «Φτιάχνουν ατελείωτες σοκολατένιες κλωστές, τις κόβουν και μετά τις ψεκάζουν με μια λεπτή στρώση ζάχαρης για να αποκτήσουν τη γυαλάδα τους». Η κλίμακα της παραγωγής τον άφησε άφωνο. «Όταν κρατάς το hagelslag στο χέρι σου, νομίζεις ότι είναι κάτι απλό, αλλά δεν είναι καθόλου».

Το hagelslag έχει μια ιδιαίτερη θέση στην ολλανδική κουζίνα, που χαρακτηρίζεται από λιτότητα και πρακτικότητα. «Είναι το μοναδικό φαγητό που είναι λαμπερό, αστραφτερό και παιχνιδιάρικο». Αλλά δεν είναι μόνο η γεύση. «Είναι και η νοσταλγία. Είναι το ένα πράγμα που επιτρέπεται να κάνεις ως ενήλικας, αν και το έτρωγες ως παιδί».