Το “βρώμικο deal” ΗΠΑ – Ρωσίας για την Ουκρανία που φοβάται η Ευρώπη 

Ανησυχία έχει προκαλέσει στην Ευρώπη η “μακροσκελής και ιδιαίτερα παραγωγική” τηλεφωνική επικοινωνία του Ντόναλντ Τραμπ με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, για μια ειρηνευτική συμφωνία στην Ουκρανία, καθώς υπάρχουν φόβοι για μία “βρώμικη συμφωνία” που θα οδηγούσε μεν σε τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία με όρους όμως ευνοϊκούς για τη Μόσχα και μάλιστα χωρίς τη συμμετοχή του Κιέβου.

Οι δηλώσεις Τραμπ προκάλεσαν, όπως αναμενόταν, απογοήτευση και δυσπιστία στο Κίεβο, καθώς όπως όλα δείχνουν, απομακρύνεται ολοένα και περισσότερο μία ευνοϊκή ειρηνευτική συμφωνία με τη Ρωσία. Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι ξεκαθάρισε σήμερα πως δεν θα δεχθεί καμία ειρηνευτική συμφωνία που θα διαπραγματευτούν Ηνωμένες Πολιτείες και Ρωσία μόνες τους, χωρίς τη συμμετοχή της Ουκρανίας.

Ο Ουκρανός πρόεδρος δεν έκρυψε τη δυσαρέσκειά του για το γεγονός ότι ο Ντόναλντ Τραμπ συνομίλησε πρώτα με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, πριν επικοινωνήσει με το Κίεβο, αμφισβητώντας έτσι τη δυτική δέσμευση στο δόγμα “τίποτα για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία”, που είχε τηρηθεί τα τελευταία τρία χρόνια της ρωσικής εισβολής.

Την ίδια ώρα, η επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Κάγια Κάλλας, τάχθηκε κατά μίας “γρήγορης λύσης” ή ενός “βρώμικου deal” για τον τερματισμό του πολέμου. “Η Ευρώπη και η Ουκρανία πρέπει να βρίσκονται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, γιατί καμία συμφωνία δεν μπορεί να εφαρμοστεί χωρίς τη συμμετοχή τους”, τόνισε.

Βέβαια, ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε σήμερα ότι η Ουκρανία θα έχει θέση στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τη Ρωσία για τον τερματισμό του πολέμου.

Μιλώντας σε δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο, ο Τραμπ τόνισε ότι ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν “θέλει ειρήνη”. Νομίζω ότι θα μου το έλεγε, εάν δεν ήθελε”, είπε και επανέλαβε ότι “ο πόλεμος στην Ουκρανία πρέπει να τελειώσει”.

Ευρώπη: “Καμία συμφωνία πίσω από την πλάτη μας δεν θα λειτουργήσει”

Καθώς ο Ντόναλντ Τραμπ επικεντρώνεται σε μια συμφωνία με τον Βλαντιμίρ Πούτιν για τον τερματισμό αυτού που ο ίδιος έχει χαρακτηρίσει ως “μάταιη αιματοχυσία” στην Ουκρανία, οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι, τόσο στο ΝΑΤΟ όσο και στην Ευρωπαϊκή Ένωση, δυσκολεύονται να κάνουν τη φωνή τους να ακουστεί.

Η Κάγια Κάλλας, επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, ξεκαθάρισε ότι “καμία συμφωνία πίσω από την πλάτη μας δεν θα λειτουργήσει” και τόνισε: “Ο κατευνασμός αποτυγχάνει πάντα, πάντα. Η Ουκρανία θα συνεχίσει να αντιστέκεται και η Ευρώπη θα συνεχίσει να τη στηρίζει. Οι σύμμαχοι είχαν υιοθετήσει το δόγμα ‘Καμία διευθέτηση για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία’, όμως οι τελευταίες εξελίξεις ενδέχεται να το επεκτείνουν σε “…χωρίς την Ουκρανία και την Ευρώπη“.

Το βράδυ της Τετάρτης, έξι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, μεταξύ των οποίων η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γερμανία, εξέδωσαν κοινή, ανήσυχη ανακοίνωση, στην οποία τονίζουν: “Ανυπομονούμε να συζητήσουμε το μέλλον μαζί με τους Αμερικανούς συμμάχους μας… Η Ουκρανία και η Ευρώπη πρέπει να είναι μέρος οποιωνδήποτε διαπραγματεύσεων”.

“Δεν θα υποστηρίξουμε ποτέ μια υπαγορευμένη ειρήνη” στην Ουκρανία, τόνισε ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς και επανέλαβε τη θέση της γερμανικής κυβέρνησης για μια “δίκαιη ειρήνη“.

“Η ειρήνη πρέπει να μπορεί να διαρκέσει. Και για αυτό μια υπαγορευμένη ειρήνη δεν θα έχει ποτέ την υποστήριξή μας”, δήλωσε ο κ. Σολτς. Ταυτόχρονα, πρόσθεσε, “θα πρέπει να κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας προκειμένου να μην υπάρξει ποτέ ξανά πόλεμος στη Γερμανία”.

Αυτή η δήλωση μπορεί να ακούγεται ασυνήθιστη, αλλά σε αυτή την κατάσταση είναι κατάλληλη, συνέχισε ο καγκελάριος και επανέλαβε ότι το “φρένο χρέους” θα πρέπει να μεταρρυθμιστεί προκειμένου να χρηματοδοτηθούν επιπλέον αμυντικές δαπάνες.

Κάλεσε μάλιστα το ομοσπονδιακό κοινοβούλιο να κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης, λόγω του συνεχιζόμενου πολέμου στην Ουκρανία, προκειμένου να απελευθερωθούν τα απαραίτητα κεφάλαια πέρα από τον τρέχοντα προϋπολογισμό.

Σε δηλώσεις του σήμερα, υπουργός Ενόπλων Δυνάμεων της Γαλλίας, Σεμπαστιάν Λεκορνί εξέφρασε την ανησυχία ότι η νέα αμερικανική κυβέρνηση μπορεί να “παραχωρήσει τα πάντα” στη Ρωσία κατά τις διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου.

“Την ώρα που ο πρόεδρος Τραμπ λέει: ‘πρέπει να διαπραγματευτούμε, πρέπει να επιβάλουμε την ειρήνη δια της ισχύος’, η δική μας ανησυχία στο Παρίσι είναι μήπως αυτή η δύναμη είναι μόνο αδυναμία”, δήλωσε ο Λεκορνί στο τηλεοπτικό δίκτυο BFMTV.

Καθώς η Ουάσινγκτον δήλωσε ότι δεν θα αναπτυχθούν αμερικανικά στρατεύματα στην Ουκρανία, στο πλαίσιο ενδεχόμενης ειρηνευτικής συμφωνίας και ότι το Κίεβο δεν θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, “εσείς, τί έχετε στο μανίκι σας;”, διερωτήθηκε. “Στο βάθος αυτό που μπορεί να μας ανησυχεί, είναι ότι στο τέλος, η αμερικανική κυβέρνηση μπορεί να παραχωρήσει τα πάντα”.

Η Ευρώπη στο περιθώριο;

Η Μόσχα δεν κρύβει την ικανοποίησή της για τον παραγκωνισμό της Ευρώπης από τις εξελίξεις, βάζοντας την σε ρόλο θεατή.

Απαντώντας σε ερώτηση του Fred Pleitgen από το CNN, την Πέμπτη, στη Μόσχα, ο Ρώσος Υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, ειρωνεύτηκε την αντίδραση της Ευρώπης, λέγοντας: “Πολλοί στη Δύση, συμπεριλαμβανομένων των ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σοκαρίστηκαν όταν είδαν ότι δύο ευγενικοί, μορφωμένοι άνθρωποι είχαν μια απλή, φυσιολογική συζήτηση“.

Παρ’ όλα αυτά, οι Ευρωπαίοι δεν μπορούν να μην ανατρέξουν σε γεγονότα της σύγχρονης ιστορίας, όπου η Ευρώπη βρέθηκε στο περιθώριο.

Ένας από τους πιο ανησυχητικούς ιστορικούς παραλληλισμούς είναι η Συμφωνία του Μονάχου το 1938, όταν οι μεγάλες δυνάμεις της Ευρώπης έδωσαν στον Χίτλερ το ελεύθερο να συνεχίσει τη ναζιστική του επιθετικότητα, απέναντι σε συμμάχους που δεν ήταν ούτε οπλισμένοι ούτε έτοιμοι για πόλεμο με μια ήδη απόλυτα στρατιωτικοποιημένη Γερμανία.

Όπως επίσης και η σοβιετική εισβολή στην Τσεχοσλοβακία το 1968 που κατέστειλε την Άνοιξη της Πράγας, μια προσπάθεια φιλελευθεροποίησης που απειλούσε την κυριαρχία της Μόσχας στην Ανατολική Ευρώπη, όπως ακριβώς η απότομη κλίση της Ουκρανίας προς την ΕΕ θεωρήθηκε απειλή από τον Πούτιν.