Τουρκία: Η πανδημία θα έχει πολλαπλές συνέπειες στα θέματα ασφάλειας της χώρας

Συνέντευξη με τον Νιχάτ Αλί Οζτζάν, απόστρατο αξιωματικό του τουρκικού στρατού και νυν αναπληρωτή καθηγητή στο Πανεπιστήμιο TOBB της Άγκυρας με ειδίκευση σε στρατιωτικά θέματα και θέματα μυστικών πληροφοριών, δημοσιεύει η αγγλόφωνη έκδοση της τουρκικής εφημερίδας Χουριέτ.

Ο Οζτζάν εξηγεί γιατί η πανδημία του COVID-19 θα έχει πολλαπλή επίδραση στα θέματα ασφάλειας της Τουρκίας αλλά και των υπόλοιπων χωρών. Εξηγώντας τον αντίκτυπο της πανδημίας του κορονοϊού στις διάφορες κοινωνίες, ο τούρκος ειδικός, επισημαίνει ότι “πρώτα απ ‘όλα, η πανδημία δημιουργεί οικονομικά προβλήματα και προκλήσεις για το σύστημα υγείας. Εάν αυτά δεν αντιμετωπιστούν σωστά, η επακόλουθη κοινωνική αναταραχή, η οποία θα ασκήσει πίεση στη δημόσια τάξη, θα μπορούσε να μετατραπεί σε πρόκληση ασφάλειας σε πολλές χώρες. Εάν τα μέτρα κατά της πανδημίας οδηγήσουν σε ακραίες οικονομικές δυσκολίες, τότε αυτά θα μπορούσαν να μετατραπούν σε προβλήματα ασφάλειας,” υποστηρίζει.

Πέρα όμως από την οικονομία, ο καθηγητής Οζτζάν πιστεύει ότι η πανδημία επηρεάζει τους θεσμούς ασφαλείας σε μια χώρα, μειώνοντας τις δυνατότητες δράσης τους. “Οι Τούρκοι στρατιώτες, για παράδειγμα, που έχουν αναπτυχθεί σε διάφορες περιοχές, από τη Σομαλία έως το Αφγανιστάν, χρειάζονται τον απαραίτητο προστατευτικό εξοπλισμό κατά της πανδημίας και η μεγαλύτερη πρόκληση εμφανίζεται σε ζώνες συγκρούσεων όπως η Συρία ή το Ιράκ. Η εμφάνιση της πανδημίας σε αυτές τις περιοχές προσθέτει έναν παίκτη που δεν είχε συνυπολογιστεί αρχικά,” λέει.

Μια άλλη διάσταση του προβλήματος της πανδημίας αφορά τη μετανάστευση. Ο τούρκος ειδικός αναφέρει ότι τα τελευταία χρόνια η μετανάστευση στην Τουρκία αυξήθηκε όχι μόνο από γειτονικές χώρες αλλά και από χώρες όπως το Πακιστάν, Αφγανιστάν και Αφρική. Η πανδημία, θεωρεί, θα προσθέσει μια επιπλέον πίεση στο πρόβλημα της μετανάστευσης και μπορεί να προκαλέσει ένα νέο μεταναστευτικό κύμα. Εν ολίγοις, η πανδημία μπορεί να έχει πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα σε ορισμένα προβλήματα, υποστηρίζει ο Οζντζάν και επικαλείται την ανάμειξη της Τουρκίας στο συριακό. “Στη Συρία, το πιο περίπλοκο ζήτημα είναι η κατάσταση στο Ιντλίμπ. Ο ρόλος της Τουρκίας στο Ιντλίμπ έχει μετατραπεί από ρόλο επιτήρησης της ειρήνης σε ρόλο επιβολής της ειρήνης για την προστασία του Ιντλίμπ. Επιπλέον, αυτή η περιοχή βρίσκεται στο επίκεντρο του ανταγωνισμού ΗΠΑ-Ρωσίας και Ιράν-Ισραήλ. Και τώρα προέκυψε και η πανδημία. Είναι άμεση ανάγκη να προστατευθούν οι τουρκικές μονάδες ασφαλείας στην περιοχή. Οι σχέσεις τους με την τοπική κοινότητα και η ευπάθεια της τοπικής κοινότητας απέναντι στην πανδημία, ενέχουν σοβαρούς κινδύνους για τις παραμεθόριες περιοχές της Τουρκίας.”

Αναφερόμενος στο Ιράκ, ο τούρκος καθηγητής παρατηρεί ότι η κατάσταση ασφάλειας επιδεινώνεται συνεχώς μαζί με την οικονομία λόγω της πτώσης των τιμών του πετρελαίου. “Η κεντρική κυβέρνηση είναι ανίκανη να ικανοποιήσει ακόμη και τις πιο βασικές ανάγκες. Τα σύνορα με το Ιράν είναι κλειστά, γεγονός που έχει επηρεάσει την οικονομία. Τα προβλήματα που μπορεί να προκύψουν εξαιτίας της πανδημίας μπορεί να λάβουν τέτοιες διαστάσει που ίσως χρειαστεί να παραμερίσουμε τη Συρία και να εστιάσουμε στο Ιράκ,” υποστηρίζει Ο Νιχάτ Αλί Οζτζάν θεωρεί ότι η πανδημία μπορεί να ωθήσει τους στρατούς των διαφόρων χωρών να επανασχεδιάσουν την πολιτική ως προς το προσωπικό τους. Πιστεύει ότι στο μέλλον θα δίδεται περισσότερη προσοχή στην πληροφορία, ειδικά στην ιατρική πληροφορία. Και οι ένοπλες δυνάμεις θα πρέπει να επανεξετάσουν τον εξοπλισμό τους, καθώς και τα συστήματα υγείας τους. Αυτό θα περιλαμβάνει όχι μόνο τις ένοπλες δυνάμεις αλλά και την αστυνομία, τη χωροφυλακή και τις υπηρεσίες πληροφοριών.

Εάν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι στρατιώτες οδηγούν σε δημόσιες συζητήσεις και κρίσεις, δημοκρατικές χώρες όπως η Γαλλία και η Γερμανία μπορεί να μειώσουν την στρατιωτική παρουσία τους σε απομακρυσμένες περιοχές επειδή μπορεί να θεωρούν ότι ο κίνδυνος από τον COVID-19 είναι πολύ μεγάλος, προβλέπει ο τούρκος ειδικός ο οποίος ωστόσο θεωρεί ότι, χώρες, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες πιστεύουν ότι η παρουσία τους είναι απαραίτητη για τα εθνικά τους συμφέροντα δεν θα μειώσουν τη στρατιωτική παρουσία τους εκτός των συνόρων τους. “Η πανδημία δεν θα αλλάξει τη θέση των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή ή τον Ειρηνικό,” λέει. Ο τούρκος ειδικός θεωρεί ότι μπορεί να δούμε πολέμους δι’ αντιπροσώπων, από χώρες που φοβούνται τις αντιδράσεις της κοινωνίας. Αυτές οι χώρες, λέει, “ενδέχεται να επιλέξουν να προσλάβουν επαγγελματικές εταιρείες που είναι διατεθειμένες να πολεμήσουν υπό οποιεσδήποτε συνθήκες. Αλλά θα δούμε επίσης περαιτέρω χρήση της τεχνολογίας, όπως drones, ρομπότ και τεχνητή νοημοσύνη”.

Και συνεχίζει: “Στον κόσμο της πληροφορίας βλέπουμε ήδη την πολιτικοποίηση των μυστικών πληροφοριών. Οι πολιτικοί θέλουν τις απόψεις τους να υποστηρίζονται από υπηρεσίες πληροφοριών ή θέλουν να τις θεωρούν υπεύθυνες σε περίπτωση αποτυχίας. Θα δούμε μια περαιτέρω πολιτικοποίηση των μυστικών υπηρεσιών στον δυτικό κόσμο, όπως έχουμε δει στην περίπτωση των ΗΠΑ. Θα δούμε μια αυξανόμενη επάρκεια πληροφοριών σχετικά με απειλές παρόμοιες με το COVID-19. Θα υπάρξει μια οργανωτική αναδιάρθρωση που θα περιλαμβάνει γιατρούς, βιολόγους, χημικούς και ειδικούς στη δημόσια υγεία. Είμαι βέβαιος ότι πολλές υπηρεσίες πληροφοριών είναι τώρα απασχολημένες με τη συμμετοχή τους στο COVID-19 και παρόμοιες απειλές για να προετοιμαστούν για το μέλλον”, καταλήγει ο τούρκος καθηγητής.