Βιετνάμ: Καταδικάστηκε σε θάνατο για μια από τις μεγαλύτερες τραπεζικές απάτες παγκοσμίως

Η μεγιστάνας των ακινήτων Truong My Lan καταδικάστηκε σήμερα, Πέμπτη (11/4), σε θάνατο από δικαστήριο στην πόλη Χο Τσι Μινχ στο νότιο Βιετνάμ για τη μεγαλύτερη υπόθεση οικονομικής απάτης στη χώρα, και μια από τις μεγαλύτερες παγκοσμίως.

Όπως αναφέρει το BBC, πρόκειται για μία σπάνια ετυμηγορία καθώς είναι μία από τις ελάχιστες γυναίκες στο Βιετνάμ που καταδικάστηκε σε θάνατο για οικονομικό έγκλημα. Η απόφαση είναι ανάλογη του μεγέθους της απάτης, καθώς τα ποσά που αφορούν στην υπόθεση προκαλούν σοκ.

Η Truong My Lan καταδικάστηκε για λήψη δανείων ύψους 44 δισεκατομμυρίων δολαρίων από την Saigon Commercial Bank. Η ετυμηγορία την υποχρεώνει να επιστρέψει 27 δισεκατομμύρια δολάρια, ένα ποσό που, σύμφωνα με τους εισαγγελείς, μπορεί να μην ανακτηθεί ποτέ. Μερικοί πιστεύουν ότι η θανατική ποινή είναι ο τρόπος του δικαστηρίου να την πιέσει να βοηθήσει στον εντοπισμό των χαμένων δισεκατομμυρίων.

Οι συνήθως μυστικοπαθείς κομμουνιστικές αρχές ήταν ασυνήθιστα ειλικρινείς για την υπόθεση αυτή, δίνοντας λεπτομερείς πληροφορίες στα μέσα ενημέρωσης.

Στη δίκη κλήθηκαν να καταθέσουν 2.700 άτομα, ενώ εμπλέκονταν 10 εισαγγελείς της πολιτείας και περίπου 200 δικηγόροι. Μαζί με την Truong My Lan, η οποία αρνήθηκε τις κατηγορίες, δικάστηκαν άλλοι 85 κατηγορούμενοι.

“Δεν νομίζω να έχει ξαναγίνει τέτοια δίκη επίδειξης κατά τη διάρκεια της κομμουνιστικής εποχής”, λέει ο David Brown, συνταξιούχος αξιωματούχος του αμερικανικού υπουργείου εξωτερικών με μακρά εμπειρία στο Βιετνάμ. “Σίγουρα δεν έχει γίνει ξανά κάτι τέτοιας κλίμακας”.

“Καμίνια που καίνε”

Η δίκη ήταν το πιο δραματικό κεφάλαιο μέχρι στιγμής στην εκστρατεία κατά της διαφθοράς «Καμίνια που καίνε» με επικεφαλής τον Γενικό Γραμματέα του Κομμουνιστικού Κόμματος, Nguyen Phu Trong.

Συντηρητικός ιδεολόγος, εμποτισμένος με τη μαρξιστική θεωρία, ο Nguyen Phu Trong πιστεύει ότι η λαϊκή οργή για την ανεξέλεγκτη διαφθορά αποτελεί υπαρξιακή απειλή για το μονοπώλιο του Κομμουνιστικού Κόμματος στην εξουσία.

Ξεκίνησε την εκστρατεία με ζήλο το 2016. Η εκστρατεία οδήγησε στην παραίτηση δύο προέδρων και δύο αντιπροέδρων της κυβέρνησης, ενώ εκατοντάδες αξιωματούχοι τιμωρήθηκαν ή φυλακίστηκαν. Τώρα, μία από τις πιο πλούσιες γυναίκες της χώρας προστέθηκε στις τάξεις τους.

Η απάτη με τις τράπεζες

Η Truong My Lan προέρχεται από μια σινο-βιετναμέζικη οικογένεια στην πόλη Χο Τσι Μινχ, πρώην Σαϊγκόν. Ξεκίνησε ως πωλήτρια σε πάγκο λαϊκής αγοράς, πουλώντας καλλυντικά με τη μητέρα της, αλλά άρχισε να αγοράζει γη και ακίνητα αφού το Κομμουνιστικό Κόμμα εγκαινίασε μια περίοδο οικονομικής μεταρρύθμισης, γνωστή ως Doi Moi, το 1986. Μέχρι τη δεκαετία του 1990, κατείχε ένα μεγάλο χαρτοφυλάκιο ξενοδοχείων και εστιατορίων.

Αν και το Βιετνάμ είναι περισσότερο γνωστό εκτός της χώρας για τον ταχέως αναπτυσσόμενο μεταποιητικό τομέα του, ως εναλλακτική αλυσίδα εφοδιασμού έναντι της Κίνας, οι περισσότεροι πλούσιοι Βιετναμέζοι έβγαλαν τα χρήματά τους αναπτύσσοντας και κερδοσκοπώντας σε ακίνητα. Όλη η γη ανήκει επισήμως στο κράτος. Η πρόσβαση σε αυτή εξαρτάται συχνά από προσωπικές σχέσεις με κρατικούς αξιωματούχους. Η διαφθορά κλιμακώθηκε καθώς η οικονομία μεγάλωσε.

Μέχρι το 2011, η Truong My Lan ήταν μια πολύ γνωστή επιχειρηματική προσωπικότητα στην πόλη Χο Τσι Μινχ και της επετράπη να οργανώσει τη συγχώνευση τριών μικρότερων τραπεζών με προβλήματα ρευστότητας σε μια μεγαλύτερη οντότητα: την Saigon Commercial Bank.

Ο βιετναμέζικος νόμος απαγορεύει σε κάθε άτομο να κατέχει πάνω από το 5% των μετοχών οποιασδήποτε τράπεζας. Όμως οι εισαγγελείς λένε ότι μέσω εκατοντάδων εταιρειών-βιτρίνα και ανθρώπων που ενεργούσαν ως πληρεξούσιοί της, η Truong My Lan κατείχε στην πραγματικότητα περισσότερο από το 90% της Saigon Commercial.

Την κατηγορούν ότι χρησιμοποίησε αυτή τη δύναμη για να διορίσει τους δικούς της ανθρώπους σε διευθυντικές θέσεις και στη συνέχεια τους διέταξε να εγκρίνουν εκατοντάδες δάνεια για το δίκτυο των εταιρειών-μαϊμού που έλεγχε. Τα ποσά που λήφθηκαν είναι συγκλονιστικά. Τα δάνειά της αποτελούσαν το 93% του συνολικού δανεισμού της τράπεζας.

Έκρυψε στο υπόγειό της 4 δισ. δολάρια

Σύμφωνα με τους εισαγγελείς, σε μια περίοδο τριών ετών, από τον Φεβρουάριο του 2019, διέταξε τον οδηγό της να αποσύρει 108 τρισεκατομμύρια βιετναμέζικα ντονγκ, περισσότερα από 4 δισ. δολάρια σε μετρητά από την τράπεζα και να τα αποθηκεύσει στο υπόγειό της. Τόσα πολλά μετρητά, ακόμη και αν όλα ήταν σε χαρτονομίσματα της μεγαλύτερης ονομαστικής αξίας του Βιετνάμ, θα ζύγιζαν δύο τόνους.

Κατηγορήθηκε, επίσης, ότι με τις γενναιόδωρες δωροδοκίες της διασφάλιζε ότι τα δάνειά της δεν θα ελέγχονταν ποτέ. Ένας από τους συγκατηγορούμενούς της είναι ένας πρώην επικεφαλής επιθεωρητής της κεντρικής τράπεζας και κατηγορείται για αποδοχή δωροδοκίας ύψους 5 εκατομμυρίων δολαρίων.

Η μαζική και επίσημα εγκεκριμένη δημοσιότητα της υπόθεσης πυροδότησε την οργή της κοινής γνώμης για τη διαφθορά εναντίον της Truong My Lan, της οποίας η καταβεβλημένη εμφάνιση στο δικαστήριο ήρθε σε πλήρη αντίθεση με τις λαμπερές διαφημιστικές φωτογραφίες της που έβλεπε ο κόσμος στο παρελθόν. Ωστόσο, τίθενται επίσης ερωτήματα σχετικά με το γιατί ήταν σε θέση να συνεχίσει την υποτιθέμενη απάτη για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα.