Δεν φταις εσύ, η εξυπνάδα σου τα φταίει. Όλα όσα σας στερεί η ευφυΐα (ακόμη και τον έρωτα)

Αν και τα λαμπερά μυαλά δεν είναι ακριβώς το “επίκεντρο” του σύγχρονου ανθρώπου, σε ότι έχει να κάνει με το πρότυπο του ιδανικού, πάντα η κοινωνία μας θαύμαζε και χειροκροτούσε (έστω και για τους τύπους) την ευφυΐα. Θα έχετε όμως παρατηρήσει πως αρκετοί ξεχωριστοί άνθρωποι, με ιδιαίτερα ανεπτυγμένο IQ, μοιάζουν να καταλήγουν μόνοι σε αυτή τη ζωή ή ακόμη και να δείχνουν πιο κουρασμένοι, παραγκωνισμένοι ή και αβοήθητοι από τους υπόλοιπους. Τώρα θα σκεφτείτε, η κατάρα της εξυπνάδας; Είναι πολύ πιθανό…

Στις παρακάτω περιπτώσεις, η ευφυΐα μπορεί να εκληφθεί και ως… κατάρα.

1. Η εμπειρία σκοτώνει τον έρωτα

Αν έχετε περάσει τα 30, κάντε ένα μικρό τεστ. Καθίστε και θυμηθείτε τον τρόπο που λειτουργούσατε στις διαπροσωπικές σας σχέσεις όταν ήσασταν 18, ακόμη και 25. Πόσο πιο εύκολα σας πλημμύριζε το συναίσθημα, νιώθατε συνδεδεμένοι με τον έτερον ήμισυ. Όσο περνούν τα χρόνια, αυτό δεν συμβαίνει με την ίδια ευκολία. Γιατί; Επειδή μεγαλώνουμε και αποκτούμε εμπειρία και γνώσεις, που όσο κι αν ακούγεται παράδοξο, σκοτώνουν τον έρωτα στα πρώτα του κιόλας βήματα.

Ακούγεται μοιρολατρικό, όμως έχει μια λογική: Όσο περνούν τα χρόνια, ο άνθρωπος χάνει τον ενθουσιασμό του, δεν παρασύρεται εύκολα από το κάθετι, είναι πιο επιφυλακτικός με τους ανθρώπους και… last but not least, έχει περισσότερες υποχρεώσεις, λιγότερο ελεύθερο χρόνο και λιγότερες αντοχές. Αν σε αυτό το μείγμα προσθέσεις μία με δύο ερωτικές απογοητεύσεις, που κάνουν και τον πιο ενθουσιώδη επιφυλακτικό με νέα ρομάντζα, καταλαβαίνει κανείς γιατί δυσκολεύει τόσο να ανάψει η σπίθα.

2. Οι ευφυείς άνθρωποι δεν βρίσκουν την αγάπη

Το παραπάνω όμως που περιγράψαμε, δεν είναι απαραίτητο να συμβεί σε έξυπνους ανθρώπους. Ίσως αρκεί να είναι απλώς έμπειροι. Οι ευφυείς βρίσκονται σε ακόμη πιο δεινή θέση. Γιατί; Ας υποθέσουμε πως ένας άνθρωπος διακρίνεται για το IQ του. Αν αυτό θέλει να το… καλλιεργήσει, να το εξελίξει, τότε ως τα 25 (τουλάχιστον) χρόνια του πρέπει να βρίσκεται προσηλωμένος στο στόχο του, τις σπουδές του. Αυτό σημαίνει πως είναι πιο πιθανό να τρυπηθούν από τα βέλη του έρωτα σε μεγαλύτερη ηλικία, με ότι αυτό συνεπάγεται για την αντίδρασή τους, όπως είδαμε και παραπάνω.

Από την άλλη, μόλις η επίδραση των συναισθημάτων αυτών αρχίσει να τους κατακλύζει, ως παρατηρητικοί και ανήσυχοι, θα αναζητήσουν να εξηγήσουν όλο αυτό που τους συμβαίνει. Όσο περισσότερο προσπαθεί κανείς τι είναι αυτό που τον ελκύει στον ερωτικό του σύντροφο, πώς γίνεται και δύο τόσο διαφορετικοί  άνθρωποι μπορούν να νιώθουν έτσι ο ένας για τον άλλο; Κι όσο αναζητούν απαντήσεις, τόσο θα στροβιλίζονται στο άγνωστο, θα αποκόπτονται και θα απομακρύνονται. Όταν “κολλήσει” κανείς στην προσπάθεια να λύσει τον γρίφο του έρωτα, τότε μπορεί να καταλήξει τρελός.

3. Όσο πιο έξυπνος είσαι, τόσο πιο αργά κοιμάσαι

Εντάξει, οι επιστήμονες παρατηρούν πως αυτό είναι καλό τελικά. Όχι να μην κοιμάσαι, αλλά να μην κοιμάσαι με τις… κότες. Φαίνεται πως όσο πιο έξυπνος είναι κανείς, τόσο πιο αργά κοιμάται τα βράδια. Ναι, ναι… ξεχάστε τις παραινέσεις της μαμάς. Τα καλά παιδιά πάνε για ύπνο νωρίς, οι νοικοκυραίοι ξεκινούν την ημέρα τους “πουρνό, πουρνό”, αλλά οι πραγματικά ευφυείς εξερευνούν τις απεριόριστες δυνατότητες της νύχτας.

Ψυχολόγος από το LSE, παρατήρησε πως ο δείκτης νοημοσύνης (IQ) και οι συνήθειες ύπνου συνδέονται άρρηκτα. Συγκεκριμένα έρευνα ανέδειξε πως άτομα με υψηλό IQ, τείνουν να κοιμούνται πιο αργά το βράδυ από άλλα που το IQ τους είναι αισθητά πιο χαμηλό.

4. Όσο πιο τετραπέρατος, τόσο πιο κοντά στην σχιζοφρένεια

Δεν είναι η πρώτη φορά που διατυπώνεται αυτή η θέση. Πολλές φορές στο παρελθόν, άνθρωποι με εξαιρετικά κοφτερό μυαλό κατέληγαν να θεωρούνται “τρελοί” και αυτό οφείλεται σε δύο λόγους. Ο πρώτος, το στερεότυπο και η προκατάληψη. Όταν μια κοινωνική ομάδα ή μια ολόκληρη κοινωνία δεν καταλαβαίνει κάτι (ή στην προκειμένη περίπτωση κάποιον) συνηθίζει να τον δαιμονοποιεί, να τον παρουσιάζει ως διαταραγμένο. Από την άλλη, άνθρωποι με ιδιαίτερη δημιουργικότητα και ευφυΐα, παρουσιάζουν τάσεις διπολικής διαταραχής ή ακόμη και σχιζοφρένειας.

Έρευνα στη Σουηδία, διαπίστωσε πως άτομα με σχιζοφρενικές τάσεις ή διπολική διαταραχή είναι πιο πιθανό να εργάζονται σε δημιουργικές δουλειές που απαιτούν υψηλά επίπεδα IQ. Επιπλέον, οι επιστήμονες έχουν βρει ενδείξεις πως όσο πιο υψηλές είναι οι επιδόσεις ενός μαθητή ή φοιτητή στην περίοδο της εκπαίδευσής της, τόσο πιο πιθανό είναι να αναπτύξουν διπολική διαταραχή στην ενήλικη ζωή τους.

5. Ένας έξυπνος άνθρωπος, χάνει την αίσθηση της “κοινής λογικής”

Οι επιστήμονες αποκαλούν αυτούς τους ανθρώπους “ιδιοφυείς ηλίθιους”, αφού όσο υψηλότερο είναι το IQ τους, τόσο πιο ανόητη φαίνεται πως είναι η αντίδρασή τους σε απλά καθημερινά ζητήματα και ειδικά όταν πρόκειται για αλληλεπίδραση με άλλους ανθρώπους γύρω τους. Η έρευνα εξηγεί πως η “γενική ευφυΐα” δεν αφορά μόνο τις γνώσεις. Οι άνθρωποι που διαπιστωμένα σημειώνουν υψηλό σκορ στο τεστ IQ, συνήθως είναι “ανοιχτή σε νέες εμπειρίες”, προοδευτικοί με πολιτική τάση προς τα αριστερά και άθεοι.

Που όμως προκύπτει το πρόβλημα; Οι ερευνητές αναφέρουν πως όσο πιο αναπτυγμένο είναι το κομμάτι αυτό, τόσο πιο πολύ καταπιέζεται η ενστικτώδης και αυθόρμητη πλευρά του χαρακτήρα ενός ανθρώπου. Η αντίδραση εκείνη που οι περισσότεροι από εμάς επιστρατεύουμε χωρίς ουσιαστικά να την επεξεργαστούμε, γιατί είναι απλά αυτό που θα έκανε κάθε μέσος άνθρωπος της κοινωνίας μας. Αυτό που με δύο λέξεις αποκαλούμε κοινή λογική. Αυτή η κοινή λογική είναι όμως που παράγει και τις σωστές αντιδράσεις, κατά κανόνα, όταν πρόκειται για κοινωνικά ζητήματα. Οι επιστήμονες ισχυρίζονται λοιπόν πως έτσι εξηγείται πως, ευφυείς άνθρωποι διατυπώνουν ιδιαίτερα λαμπρές, καινοτόμες ιδέες, που όμως στα μάτια των πολλών μοιάζουν ηλίθιες και στην πράξη είναι όντως “χαζές”, αφού δεν είναι εύκολο (αν όχι ακατόρθωτο) να εφαρμοστούν.

6. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής, διασπά την ευφυΐα σου

Υπάρχει όμως και εκείνη η περίπτωση που κάποιος είναι ιδιαίτερα ικανός και ευφυής και καταλήγει να φέρνει αποτελέσματα όμοια ή και κατώτερα από εκείνα των ικανοτήτων του. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής έχει το μοναδικό “χάρισμα” να γεμίζει το μυαλό μας με άχρηστες πληροφορίες, να υπερφορτώνει τη μνήμη με ανούσια ζητήματα και τελικά να κατορθώνει να θολώσει τη συγκέντρωση. Παρατηρείται συχνά σε άτομα καταρτισμένα και έξυπνα, το φαινόμενο της έλλειψης συγκέντρωσης.

Ένας άνθρωπος που ξέρει πως μπορεί να τα βγάλει πέρα με όσα καταπιάνεται, όταν παρατηρεί πως δυσκολεύεται ή ότι είναι λιγότερο αποτελεσματικό από όσο θα περίμενε, παγώνει. Κάπου εκεί αρχίζουν οι τύψεις, οι ενοχές και ο φαύλος κύκλος συνεχίζει αδιάκοπα ώσπου “διαιρώντας” τις γνωστικές μας ικανότητες να μας κάνει να αισθανόμαστε ανήμποροι.