24 ΒΙΒΛΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΟΙΞΗ

Αν μάθαμε κάτι τον τελευταίο δύσκολο χρόνο, είναι πως το διάβασμα δεν αποτελεί μόνο καλοκαιρινό άθλημα. Σε μία παράξενη στροφή της τύχης, η πανδημία έφερε πολύ κόσμο πιο κοντά στα βιβλία. Η ανάγνωση ξαφνικά έμοιαζε με ιδανική λύση σε ένα ατέλειωτο τοπίο βαρεμάρας και τρομερής επανάληψης. Άλλωστε, καμιά φορά, η φυγή μέσα από τις λέξεις είναι ο καλύτερος τρόπος να αντισταθμίσεις τη βαριά ατμόσφαιρα της καθημερινότητας.

Τι νέες εκδόσεις όμως έχουμε φέτος την άνοιξη; Η βιβλιοπαραγωγή δεν σταμάτησε σχεδόν ποτέ, πλην εξαιρέσεων, ενώ τον τελευταίο καιρό υπάρχει ένας μικρός καταιγισμός. Έτσι, δεν θα χρειαστεί να περιμένουμε μέχρι τις καλοκαιρινές διακοπές και τα summer reads.

Αστυνομικά, μελέτες, πολιτικά θρίλερ, οικονομικές αναλύσεις, αυτοβιογραφίες, ιστορικές αφηγήσεις – από όλα έχει το εκδοτικό καλάθι. Ποια είναι εκείνα όμως που ξεχωρίσαμε;

Οι non fiction εκδοσεις που μας αρεσαν

Τρεις πολιτικοί στέκονται πάνω από έναν χάρτη τον Φεβρουάριο του 1945. Πρέπει να χωρίσουν τον κόσμο μετά την καταστροφή που προκάλεσε η ναζιστική θηριωδία. Δεν έχουν μπροστά τους παρά μερικές μέρες. Κάπως έτσι, οι Winston Churchill, Franklin Roosevelt και Joseph Stalin άλλαξαν τον ρου της ιστορίας. Πώς όμως έγινε αυτό; Η διακεκριμένη ιστορικός Diana Preston μας μεταφέρει το κλίμα, τις πικάντικες λεπτομέρειες, και τις παρασκηνιακές συνεννοήσεις από τις Οκτώ μέρες στη Γιάλτα (εκδ. Μεταίχμιο), ένα βιβλίο που οι Times χαρακτήρισαν ως «ενδελεχή έρευνα, καθηλωτική αφήγηση».

Τότε, βέβαια, ο κόσμος ακόμα περιστρεφόταν γύρω από τη Μεγάλη Απόκλιση. Τη συνθήκη, δηλαδή, που έφεραν οι ατμομηχανές τον 19ο αιώνα: πριν τους δύο Μεγάλους Πολέμους τα αγαθά μεταφέρονταν πολλές φορές πιο εύκολα, οι πλουσιότερες χώρες του πλανήτη πήραν τη μερίδα του λέοντος όσον αφορά το παγκόσμιο εισόδημα (70%). Σήμερα, όμως, τα πράγματα αλλάζουν ξανά. Ο διεθνώς αναγνωρισμένος οικονομολόγος Richard Baldwin παρουσιάζει τη σύγχρονη πραγματικότητα στο Η μεγάλη σύγκλιση (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης). Ή αλλιώς το πώς η παγκοσμιοποίηση ανακατεύει ξανά την τράπουλα: η υψηλή τεχνολογία και οι χαμηλοί μισθοί οδηγούν τις αναπτυσσόμενες χώρες σε μία άνευ προηγουμένου οικονομική έκρηξη προς τα εμπρός. Τα αποτελέσματα είναι πρωτοφανή και οι επιπτώσεις απειλούν την παγκόσμια κοινωνική συνοχή.

Μιλώντας για την αόρατη κόλλα που κρατά τις ανθρώπινες κοινωνίες μαζί, ας δούμε κάτι που μπορεί να τις χωρίσει στα δύο: τους ιούς. Άλλωστε, από τα νεολιθικά χρόνια μέχρι την εποχή του Covid-19, οι ασθένειες πάντα μας απειλούσαν. Αν ο πρωτόγονος άνθρωπος έβρισκε θεραπείες στα παρασιτοκτόνα μανιτάρια, σήμερα οι φαρμακευτικοί όμιλοι ξοδεύουν δισεκατομμύρια δολάρια σε εργαστηριακά πειράματα και καινοτόμα σκευάσματα. Αυτήν, λοιπόν, τη μεγάλη περιπέτεια της φαρμακευτικής αφηγούνται γλαφυρά ο Δρ. Donald R. Kirsch και ο επιστημονικός συγγραφέας Ogi Glass στο Κυνηγοί Φαρμάκων. Η απίθανη αναζήτηση για την ανακάλυψη νέων γιατρικών (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης).

Μία κοπέλα με καταγωγή από την Τζαμάικα και την Ινδία μεγαλώνει στην Καλιφόρνια, στα πλαίσια μίας οικογένειας που ενδιαφέρεται πραγματικά για την κοινωνική δικαιοσύνη. Όταν μεγαλώσει θέλει να γίνει νομικός και ίσως να ασχοληθεί με την πολιτική. Πόσες πιθανότητες έχει να γίνει μία μέρα η πρώτη Αφροαμερικανή Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ; Όχι, δεν πρόκειται για κάποιο μυθιστόρημα αλλά για την αυτοβιογραφία της Kamala Harris που μόλις κυκλοφόρησε στα Ελληνικά με τίτλο Οι Αλήθειες μας (εκδ. Μίνωας). Ένα βιβλίο που συγκεντρώνει όλες τις απόψεις και επιδιώξεις του δεύτερου πιο ισχυρού ανθρώπου στον πλανήτη αυτή τη στιγμή.

Αφήνοντας στην άκρη τα μεγάλα προβλήματα του πλανήτη, ας ρίξουμε μία ματιά στο πιο δύσκολο από όλα τα πράγματα, τις ανθρώπινες σχέσεις δηλαδή. Πώς επιβιώνει μία γυναίκα με τρία παιδιά μετά από έναν χωρισμό; Δυστυχώς, τα κοινωνικά στερεότυπα θεωρούν ότι είναι κάτι το αδύνατο. Ευτυχώς, γυναίκες όπως η Amy Ransom το κάνουν πραγματικότητα. Μάλιστα, η τελευταία, αφού πρώτα έγινε γνωστή μέσα από το blog της με θέμα τις δυσκολίες της μητρότητας, αποφάσισε να πάει ένα βήμα παραπέρα: το τέλος του γάμου της ήταν η αφετηρία για το Οι αρετές του χωρισμού (εκδ. Κάκτος). Ένα εγχειρίδιο που βοηθά -χωρίς διδακτισμούς- τους αναγνώστες να κατανοήσουν, να δεχθούν, να αποδεχθούν την κατάσταση, και, τελικά, να προχωρήσουν μπροστά.

Φυσικά, τα βιβλία αυτοβοήθειας δεν είναι χρήσιμα μόνο για τους χωρισμένους. Πώς μπορεί κάποιος να είναι όχι απλά καλός αλλά αποτελεσματικός γονιός; Ο Thomas Gordon δίνει απαντήσεις στο καίριο ερώτημα, αφού πρώτα εκθέσει τις δυσκολίες και τα προβλήματα της πατρότητας/μητρότητας στο Τα μυστικά του αποτελεσματικού γονέα (εκδ. Κάκτος). Σε κάθε περίπτωση η τιμωρία δεν αποτελεί μονοδρόμο ενώ ο φόβος δεν βγάζει πουθενά, τα ζητούμενα είναι άλλα: ο σεβασμός, η έμπνευση και η ουσιαστική σχέση αγάπης με τα παιδιά.

ΟΚ, αφού βρήκαμε τρόπους για να ισορροπήσουμε τις οικογενειακές μας σχέσεις, μήπως να κοιτάξουμε και πώς εμείς οι ίδιοι θα αντέξουμε στους εξαντλητικούς ρυθμούς της σύγχρονης ζωής; Είναι ένας δύσκολος κόσμος εκεί έξω, ένα ανθρώπινο σύμπαν που θεωρεί πια την ευγένεια παρωχημένη και την ηρεμία αδυναμία. Το Δείξε γενναιότητά στα δύσκολα (εκδ. Κλειδάριθμος) της Bene Brown φιλοδοξεί να μας βγάλει από το αδιέξοδο. Τέσσερις πρακτικές για να φανούμε πιο δυνατοί στην καθημερινότητα, ένας δρόμος που μας οδηγεί μακριά από τον φόβο της απόρριψης, περνώντας μέσα από την «άγρια ερημιά». Το φαντασιακό μέρος, δηλαδή, που συναντά κανείς τον πραγματικό του εαυτό.

Τι έρχεται στο μυαλό όταν ακούμε το όνομα Νίκος Καζαντζάκης εκτός από έναν άνθρωπο που πάλεψε μια ολόκληρη ζωή να ξεφύγει από τα ανθρώπινα μέτρα; Μυθιστορηματογράφος, συγγραφέας ταξιδιωτικών κειμένων, φιλόσοφος, παγκόσμια αναγνωρισμένος λογοτέχνης. Αυτή είναι η βασική εικόνα που έχουμε για τον σπουδαίο Κρητικό. Ποια όμως ήταν η σχέση του με την ποίηση; Στο Ο Καζαντζάκης ως ποιητής (εκδ. Ελληνικά Γράμματα) του Δημήτρη Κόκκορη, ο αναγνώστης ανακαλύπτει αυτήν την όχι και τόσο φωτισμένη γωνιά του συγγραφέα. Μάλιστα, ο βασικός στόχος του βιβλίου είναι να μελετήσει το ποιητικό έργο του διαφωτίζοντας παράλληλα θέματα ρυθμού αλλά και φιλοσοφίας.

Κλείνοντας, ας δούμε ένα non fiction βιβλίο που θα μπορούσε εύκολα να ήταν αστικό παραμύθι. Ο Γιάννης Κόκκωνας ανέλαβε να επιμεληθεί και να παρέχει τις απαραίτητες επεξηγήσεις για Τα απομνημονεύματά μου(Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης) του Σωτήρη Σπαθάρη. Ποιος ήταν ο πρωταγωνιστής αυτής της απολαυστικής αυτοβιογραφίας; Ο πατέρας του Ευγένιου Σπαθάρη υπήρξε οικοδόμος και καραγκιοζοπαίχτης, κυρίως όμως ήταν ο πρώτος που τόλμησε να γράψει εκτενή κείμενα για μία λαϊκή τέχνη, η οποία σήμερα κινδυνεύει πια να ξεχαστεί. Μάλιστα, ο αφηγητής, σε αντίθεση με ότι συμβαίνει πολύ συχνά στα βιογραφικά κείμενα, δε διστάζει να αυτοσαρκαστεί ούτε να παραδεχτεί τα μεγάλα λάθη και τις κρίσιμες αστοχίες της ζωής του.

Ρεαλισμος και φαντασια σε fiction διαδρομες

Τι να πρωτογράψει κανείς για τον Stephen King σε μία από τις καλύτερες στιγμές του; Το Μίζερι (εκδ. Κλειδάριθμος) επανακυκλοφορεί και αποτελεί ιδανική ευκαιρία να θυμηθούν οι παλιοί αναγνώστες και να γνωρίσουν οι νεότεροι έναν από τους πιο σημαντικούς συγγραφείς της pulp λογοτεχνίας. Ναι, η ιστορία έχει μεταφερθεί με επιτυχία στο σινεμά, αλλά τίποτα δεν συγκρίνεται με το γραπτό σασπένς που γνωρίζει καλύτερα από κάθε άλλον να στήνει ο μετρ του τρόμου. Ποιο είναι το story; Ένα διάσημος συγγραφέας βρίσκεται δεμένος σε ένα κρεβάτι, ενώ η πιο φανατική του θαυμάστρια ζητά απεγνωσμένα εκδίκηση για την αγαπημένη της ηρωίδα – έναν χαρακτήρα που εκείνος «σκότωσε» στις σελίδες του.

Πάντα, άλλωστε, υπάρχουν αφορμές για να πάνε τα πράγματα πολύ καλύτερα ή πολύ χειρότερα από ότι περίμενες. Κάπως έτσι, ένα περιστατικό στον δρόμο αποτελεί αφορμή. Κάτι που ειπώθηκε λαθραία, αφορμή. Κάποιο αναπάντεχο συμβάν, ένα ξαφνικό τηλεφώνημα, μια είδηση στα ψιλά, τα λόγια ενός φίλου, μια προσφώνηση, μια φωτογραφία. Τα πάντα είναι αφορμές. Μόνο που στη συγκεκριμένη περίπτωση αποτελούν τη σπίθα που άναψε τις ιστορίες του Κοραή Δαμάτη για τη συλλογή διηγημάτων Αφορμές (εκδ. Βακχικόν).

«Όλα άλλαξαν ριζικά στη ζωή μου όταν το αυτοκίνητο της Αρχιεπισκοπής με σακάτεψε. Τότε αναδύθηκαν από μέσα μου εντάσεις και δυνατότητες πέραν της μεταφυσικής, που με απογείωσαν οριστικά στη σφαίρα του απόλυτα τραγικού». Αυτή είναι η κεντρική ιστορία πίσω από το Ο Μεγάλος Θανατικός (εκδ. Διόπτρα) που κυκλοφορεί ξανά. Ένα τραγικοκωμικό μυθιστόρημα ταχείας εξέλιξης και δραματικού υπόβαθρου το οποίο εισήγαγε τον Γιάννη Ξανθούλη στο corpus του νεοελληνικού μυθιστορήματος. Ακριβώς 40 χρόνια μετά, ο συγγραφέας θεωρείται -όχι άδικα- ένας από τους πλέον χαρακτηριστικούς εκπροσώπους του είδους στην Ελλάδα.

Μία θρυλική μάρκα τσιγάρων που θεωρείται πια ξεχασμένη και ένα ποτό το οποίο μόνο ως παλιομοδίτικο θα χαρακτήριζαν οι σύγχρονοι bartenders. Κάπως έτσι, όμως, η Ζαχάρω, η πρωταγωνίστρια του Σαντέ και λικέρ τριαντάφυλλο (εκδ. Διόπτρα) της Πασχαλίας Τραυλού, ξεκινά τη γεμάτη νοσταλγία αφήγησή της. Πώς ήταν άραγε τα πράγματα για μία γυναίκα που γεννήθηκε στην ορεινή Μακεδονία της δεκαετίας του ’30 και θέλησε –κόντρα στις επιταγές της εποχής- να αλλάξει πολλά φουστάνια, πολλές γνώμες και πολλούς άντρες κατά τη διάρκεια της περιπετειώδους ζωής της;

Αλλάζοντας τελείως ύφος, ας πέσουμε στα βαθιά νερά μίας εντυπωσιακής περιπέτειας. Ο Μαγικός Κύκλος(εκδ. Ελληνικά Γράμματα) της Katherine Neville αποτελεί ιδανικό ανάγνωσμα για όσους λάτρεψαν τα βιβλία του Dan Brown. Αρχαίοι γρίφοι, σκοτεινά οικογενειακά μυστικά, μυστηριώδεις κρύπτες, αποκρυφισμός και ανατριχιαστικές αλήθειες σε ένα θρίλερ που διατρέχει τους αιώνες – από τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία μέχρι την πτώση του τείχους του Βερολίνου.

Σε αντίστοιχα σκοτεινά αλλά κατασκοπικά μονοπάτια κινείται το βιβλίο του Ομότιμου Καθηγητή Γενετικής Σταμάτη Ν. Αλαχιώτη. Στο Και οι Θεοί λαθεύουν! (εκδ. Ελληνικά Γράμματα) μία παθιασμένη πανεπιστημιακή καθηγήτρια προσπαθεί, κατασκευάζοντας ένα πρωτόγνωρο βιολογικό όπλο, να «καθαρίσει» τον πλανήτη από όλους όσους τον εκμεταλλεύονται. Πέφτοντας όμως στα δίχτυα του FBI και καθώς διάφοροι υψηλά ιστάμενοι του κόσμου χάνουν τη ζωή τους, εκείνη θα βρεθεί αντιμέτωπη με έναν παράξενο διεθνή οργανισμό. Ένα Διεθνές Δικαστήριο Δεοντολογίας, το οποίο όμως δείχνει να έχει πολύ διαφορετική άποψη για τα πράγματα.

Ποιος μπορεί να σταματήσει τον Χάρη Λουκά; Στο Μακροβίπερα (εκδ. Βακχικόν) του Τάκη Νταλάκου, ο ερευνητής που «πληρώνεται και για να στενοχωριέται», επανακάμπτει. Καταδύεται στα βάθη της ανθρώπινης φύσης και αναδύεται μέσα σε πολυκατοικίες, ουρανοξύστες και ιατρεία ερπετών, αλλάζοντας με μαεστρία πτήσεις, μεταξύ Αθηνών, Σικάγου και Μήλου, λύνοντας μυστηριώδεις γρίφους, γύρω από δυο φόνους σε δυο παράλληλους κόσμους. Sci-Fi και αστυνομικό; Ναι, γιατί όχι;

Ας μείνουμε, όμως, λίγο ακόμη στη λογοτεχνία που μπλέκει τη φαντασία με τον ρεαλισμό, ξεφυλλίζοντας το O δρόμος με τα χίλια χρώματα (εκδ. Βακχικόν) της Έλενας Γιοβανάκη. Τι συναντάμε στις σελίδες του; Τον Παύλο που αναρωτιέται τι συνέβη και, κάποια νύχτα, τον πλάκωσε το ταβάνι της μικρής του γκαρσονιέρας. Την Σοφία που ψάχνει να βρει τι απέγινε η κολλητή της και γιατί έπαψε να της μιλά. Αλλά και την ίδια στιγμή, μια πανέμορφη πριγκίπισσα, δύο δίδυμους μισθοφόρους, έναν γενναίο πολεμιστή και έναν ερωτευμένο νεαρό οι οποίοι αναζητούν το Ιλ-Ναχίρ, το μαγικό πετράδι που έχει τη δύναμη να πραγματοποιεί τους ανεκπλήρωτους πόθους.

Από το όνειρο στην πραγματικότητα, και από το σήμερα στο χθες, αφού το παρελθόν επιστρέφει πάντα για να τυραννήσει τους ανθρώπους. Έτσι, στο νέο μυθιστόρημα του Τάσου Παπαναστασίου Η σιωπή δεν σε κρατά ζωντανό (εκδ. Μεταίχμιο), ο ιδιόρρυθμος αστυνόμος Απτόσογλου αδυνατεί να κρατηθεί μακριά από την ενεργό δράση. Το καθήκον τον καλεί και εκείνος δε θα πει όχι. Τι ανακαλύπτει στην έρευνά του; Τα καλά κρυμμένα μυστικά της Θεσσαλονίκης. Πικρές αλήθειες, δηλαδή, πλεγμένες σε έναν απάνθρωπο κουβάρι, το οποίο οδηγεί μέχρι τον Ελληνικό Εμφύλιο και το Ολοκαύτωμα.

Το τέλος του Β’ Παγκοσμίου ήταν μία λύτρωση για την Ελλάδα, τη Μεσόγειο, ολόκληρο τον πλανήτη. Τι συνέβη όμως εκείνα τα σκοτεινά χρόνια και πώς επηρέασε ο πόλεμος τις μελλοντικές ζωές των ανθρώπων; Στο νέο της μυθιστόρημα Το Πανδοχείο (εκδ. Μίνωας) η Δέσποινα Χατζή στήνει μία οικογενειακή ιστορία που διατρέχει τις δεκαετίες, ταξιδεύοντας από την κατοχική Ελλάδα στη μεταπολεμική Ιταλία και από την αντίσταση ενάντια στους Ναζί στη φτώχεια και την ανέχεια που άφησε πίσω της το καθεστώς του Benito Mussolini. Όταν το κείμενο αγγίζει τη δεκαετία του ’90 το ζητούμενο παραμένει το ίδιο: η ανάγκη για λύτρωση.

Παραμένοντας στο χώρο των εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας, ας μιλήσουμε για τη διαχρονική εκμετάλλευση του γυναικείου σώματος. Η Φιόρη Ζαφειροπούλου είναι γνωστή από το ακτιβιστικό της έργο στο θέμα των γυναικείων δικαιωμάτων. Μέσα από το Η άχρονη παραλία (εκδ. Κάκτος) συστήνεται στο κοινό με ένα μυθιστόρημα που καταπιάνεται με το μείζον πρόβλημα του trafficking. Τι χωρίζει μία δυναμική γυναίκα που διεκδικεί όλα όσα της αναλογούν -στην καριέρα, στον έρωτα, στη ζωή- με τα κορίτσια που βρίσκονται παγιδευμένα σε κυκλώματα σωματεμπορίας; Κυρίως, όμως, τι μπορεί να τις ενώσει; Είναι σημαντικό να αναφερθεί πως το βιβλίο βασίζεται σε αληθινά γεγονότα.

Με ένα τραγικό ναυτικό ατύχημα καταπιάνεται Το Ναυάγιο (εκδ. Μίνωας) του Σπύρου Πετρουλάκη, ο οποίος μας δίνει από το 2014 και έπειτα ένα τουλάχιστον βιβλίο κάθε χρόνο, σημειώνοντας παράλληλα εντυπωσιακές πωλήσεις. Το νέο του μυθιστόρημα, πλασμένο με πραγματικά γεγονότα και μυθοπλασία, μας μεταφέρει αρχικά στο 1966 και τη Φαλκονέρα – εκεί, δηλαδή, όπου το πλόιο «Ηράκλειον» βυθίστηκε παίρνοντας μαζί του περισσότερος από 200 ψυχές. Από εκεί και πέρα, η ιστορία απλώνεται στον χρόνο και στον τόπο καθώς οι ήρωες συνεχίζουν ένα ταξίδι που δεν τελείωσε ποτέ.

Ας δούμε, τώρα, ένα εμβληματικό μυθιστόρημα ενηλικίωσης, το πιο κείμενο διάσημο ενός Νομπελίστα συγγραφέα, και ένα βιβλίο στο οποίο το τηλεοπτικό Lost χρωστά πάρα πολλά. Τι συμβαίνει άραγε όταν μία ομάδα αγοριών ναυαγήσει σε ένα έρημο νησί στη μέση του πουθενά, χωρίς κανένα κηδεμόνα να τα επιβλέπει; Μήπως η ανθρώπινη φύση εξοκείλει προς την αγριότητα πολύ πιο γρήγορα από όσο πιστεύουμε; Αυτά και άλλα πολλά συνταρακτικά, συναρπαστικά, συγκινητικά, εφιαλτικά στον Άρχοντα των Μυγών (εκδ. Διόπτρα) του Βρετανού William Golding. Τελικά, μήπως το θηρίο είναι ο ίδιος μας ο εαυτός;

Είναι ποτέ δυνατόν 15 λεπτά διαφημιστικού χρόνου να βάλουν τέλος σε δεκαπέντε χρόνια μία αιματοβαμμένης δικτατορίας; Οι μέρες του ουράνιο τόξου (εκδ. Κλειδάριθμος) παρακολουθούν την πτώση του Augusto Pinochet από κάτι που δεν είχε υπολογίσει εκείνος καλά: την τηλεόραση. Για να συμβούν όμως κοσμοϊστορικές αλλαγές δεν φτάνει μόνο ένα μέσο επικοινωνίας, χρειάζονται και άνθρωποι. Γιοι και πατέρες, δάσκαλοι και μαθητές, πολίτες που πίστεψαν στο αδύνατο. Αυτούς τους χαρακτήρες ακολουθεί με την εξαιρετική του πένα ο Χιλιανός Antonio Skarmeta, ένας συγγραφέας που έγινε γνωστός στο ευρύ κοινό όταν ένα δικό του κείμενο μεταφέρθηκε στο σινεμά παίρνοντας τον τίτλο Il Postino.

Κλείνοντας, ας δούμε ένα μυθιστόρημα που οι New York Times θεώρησαν έναν από τα κορυφαία για το 2019. Η Γη που χάνεται (εκδ. Μεταίχμιο) της Julia Phillips είναι ένα βαθιά συγκινητικό και ανθρώπινο βιβλίο, το οποίο μας παρουσιάζει τις πιο απομακρυσμένες περιοχές της Ρωσίας έτσι όπως δεν τις έχουμε δει ούτε φανταστεί ποτέ. Πώς το καταφέρνει; Περιγράφοντας ένα αποτρόπαιο έγκλημα στη χερσόνησο της Καμτσάτκα που έχει ως αφετηρία την εξαφάνιση δύο ανήλικων κοριτσιών.