6 ΓΛΩΣΣΕΣ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΞΑΦΑΝΙΣΤΟΥΝ

Περνούν πολλά από το μυαλό μας όταν πάμε να μάθουμε μία γλώσσα -κυρίως ότι μπορεί να πετάξουμε τα λεφτά μας, χωρίς να μάθουμε ούτε μισή λέξη. Αυτό που σίγουρα δεν φανταζόμαστε πάντως είναι ότι μπορεί η γλώσσα που θα μελετάμε για χρόνια, ότι μπορεί μια μέρα να εξαφανιστεί.

Όσο τρελό και αν ακούγεται αυτό, δεν είναι κάτι που βρίσκεται εντελώς εκτός πιθανοτήτων. Υπάρχουν γλώσσες που αυτήν τη στιγμή τις μιλάνε χιλιάδες άνθρωποι και σύμφωνα με ειδικούς, υπάρχει περίπτωση σε μερικές δεκαετίες να εξαφανιστούν μια και για πάντα.

Ακολουθούν έξι από αυτές:

Ισλανδικά

Τα ισλανδικά είναι μια γλώσσα που παλεύει με τον κίνδυνο της εξαφάνισης εδώ και δεκαετίες. Χάρη στην ψηφιακή εποχή, πολλοί νέοι Ισλανδοί μεγαλώνουν μαθαίνοντας αγγλικά από τηλεοπτικές εκπομπές, φόρουμ στο ίντερνετ και βιντεοπαιχνίδια. Επιπλέον, πολλοί από αυτούς ενσωματώνουν όλο και περισσότερες αγγλικές λέξεις στην ομιλία τους, εξαλείφοντας εντελώς τη χρήση των κάποτε δημοφιλών ισλανδικών λέξεων. Επιπλέον, καθώς η σύγχρονη εποχή προκαλεί την εμφάνιση νέων λέξεων όπως “υπολογιστής” ή “κινητό”, οι Ισλανδοί ενσωματώνουν αυτές τις αγγλικές λέξεις στις καθημερινή τους ομιλία αντί να χρησιμοποιούν τις αντίστοιχες ισλανδικές τους.

Τώρα, παρόλο που υπάρχει η Ισλανδική Επιτροπή Γλώσσας που βοηθά στη δημιουργία νέων ισλανδικών λέξεων για τις σύγχρονες έννοιες που εμφανίζονται, το πρόβλημα είναι ότι οι άνθρωποι απλώς δεν τις χρησιμοποιούν. Επιπλέον, ο πληθυσμός των μεταναστών στην Ισλανδία έχει αυξηθεί πέντε φορές από αυτόν που ήταν το 2008, πράγμα που σημαίνει ότι υπάρχουν περισσότεροι άνθρωποι που είτε δεν μιλούν καθόλου ισλανδικά είτε τα μιλούν πολύ λίγο.

Μόνο ο χρόνος θα δείξει αν οι προσπάθειες της κυβέρνησης θα πιάσουν τόπο ή αν οι περίπου 350.000 άνθρωποι της χώρας θα στραφούν σιγά σιγά στο να μιλούν αγγλικά αποκλειστικά.

Γροιλανδικά

Από τη στιγμή που τα ισλανδικά είναι σε παρακμή, δεν προκαλεί καμία έκπληξη και το γεγονός ότι και η γλώσσα της Γροιλανδίας ακολουθεί την ίδια τύχη. Αυτή η γλώσσα είναι στην πραγματικότητα ένας συνδυασμός 20 διαφορετικών διαλέκτων, αν και η “καλααλισούτ” είναι η κύρια.

Παρά το τι μπορεί να πιστεύουν πολλοί, στην πραγματικότητα η γροιλανδική ομιλείται σε κάποια μέρη. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι αποτελεί μία από τις γλώσσες των φυλών των Εσκιμώων, των Ινουίτ, οι οποίοι ζουν στην Αλάσκα, τον Καναδά και τη Δανία. Παρόλο που η γλώσσα είναι -έστω και λίγο- διαδεδομένη κι έξω από τα σύνορα της Γροιλανδίας, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν κινδυνεύει και με εξαφάνιση. Με μόνο περίπου 57.000 ανθρώπους να ζουν στη Γροιλανδία και να μην μιλούν όλοι τη γλώσσα, τα γροιλανδικά θα μπορούσαν να εξαφανιστούν σύντομα εάν οι ίδιοι οι ομιλητές της δεν παλέψουν να την κρατήσουν ζωντανή.

Τζέτζου

Πολύ συχνά, το νησί Τζέτζου αποκαλείται ως η “Χαβάη της Κορέας”. Πρόκειται για ένα μικρό νησί στη νότια ακτή της Νότιας Κορέας και είναι ένας αρκετά συνηθισμένος προορισμός για τα ζευγάρια που ψάχνουν που να περάσουν τον μήνα του μέλιτος. Και παρότι οι περισσότεροι Κορεάτες που ζουν εκεί -ή επισκέπτονται το νησί- μιλούν κορεάτικα, το νησί έχει στην πραγματικότητα τη δική του γλώσσα, τα τζέτζουο.

Όπως μάλλον θα έχεις ήδη μαντέψει, αυτή η γλώσσα δεν ομιλείται και πολύ. Υπολογίζεται ότι υπάρχουν μόνο περίπου 5.000 άνθρωποι που τη χρησιμοποιούν. Αυτό που είναι ενδιαφέρον είναι ότι μοιράζεται το ίδιο αλφάβητο με τα τυπικά κορεατικά, αλλά είναι εντελώς ακατανόητα σε όποιον γνωρίζει ακόμη και κορεάτικα.

Αυτή η γλώσσα βρίσκεται σε παρακμή για διάφορους λόγους, αλλά κυρίως λόγω της εξέγερσης των Τζέτζου και των πολέμων της Κορέας στα μέσα του 1900. Έκτοτε, εκτιμάται ότι μόνο ένα μικρό ποσοστό του ηλικιωμένου πληθυσμού στο νησί και μια μικρή κοινότητα στην Ιαπωνία μιλάει τη γλώσσα. Ωστόσο, με τις προσπάθειες αναζωογόνησης που γίνονται επί του παρόντος, πρέπει να περιμένουμε να δούμε αν αυτή η γλώσσα θα καταφέρει να επιστρέψει ή αν θα χαθεί για πάντα.

Βαυαρικά

Υπάρχουν πολλές διαφορετικές διάλεκτοι που ομιλούνται στη Γερμανία, με μια από τις πιο γνωστές να είναι η βαυαρική. Πρόκειται για μια γλώσσα που ομιλείται στην περιοχή της Βαυαρίας, η οποία “φιλοξενεί” μεγάλες πόλεις όπως το Μόναχο, τη Νυρεμβέργη, το Ρέγκενσμπουργκ, το Ίνγκολσταντ και το Άουγκσμπουργκ.

Παρά το γεγονός ότι έχει βαθιές ρίζες σε όλες αυτές τις πόλεις, στις οποίες μένουν περίπου 12 εκατομμύρια άνθρωποι, στην πραγματικότητα σχεδόν μόνο οι μισοί από αυτούς μιλούν τη γλώσσα. Αντίθετα, η γλώσσα που μαθαίνουν οι περισσότεροι νεαροί Γερμανοί στη Βαυαρία είναι η “Hochdeutsch”, δηλαδή τα συνηθισμένα γερμανικά. Το γεγονός αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στα σχολεία και την τηλεόραση, που προτιμούν να χρησιμοποιούν αυτήν τη διάλεκτο.

Όπως συμβαίνει και με πολλές άλλες αυτόχθονες γλώσσες και τοπικές διαλέκτους ανά τον κόσμο, έτσι και στους ντόπιους Βαυαρούς βλέπουμε ότι αυτή η πολιτική δεν έχει και τόση πέραση. Γι’ αυτόν τον λόγο, οι ίδιοι έχουν αρχίσει να αντιτάσσονται σε αυτό. Ίσως αν συνεχίσουν να τη μιλούν μέσα στο σπίτι τους και στις οικογένειες τους, να σωθεί, ποιος ξέρει.

Ιρλανδικά

Παρόλο που τα ιρλανδικά έγιναν η επίσημη γλώσσα της Ιρλανδίας το 2007, στην πραγματικότητα βρίσκονται λίγο πριν την πόρτα της εξόδου. Σήμερα, υπολογίζεται ότι υπάρχουν μόνο κάπου μεταξύ 20.000 και 40.000 ομιλητές “γαελικών”, κάτι που δεν είναι και πολύ μεγάλος αριθμός αν σκεφτεί κανείς το μέγεθος του πληθυσμού της Ιρλανδίας.

Όπως συμβαίνει και με πολλές άλλες γλώσσες που πεθαίνουν, αυτή η παρακμή έχει να κάνει με τη νομοθεσία που ισχύει εδώ και χρόνια στο νησί.

Ήδη από το 1300, το Ηνωμένο Βασίλειο απαγόρευσε τη χρήση των ιρλανδικών μεταξύ των Άγγλων αποίκων στην περιοχή ή μεταξύ των ιθαγενών Ιρλανδών που έρχονταν σε αλληλεπίδραση με Άγγλους. Αργότερα, στη δεκαετία του 1500, το Ηνωμένο Βασίλειο προχώρησε ένα βήμα παραπέρα, θέτοντας εκτός νόμου την ιρλανδική γλώσσα μέσα στο Κοινοβούλιο. Στην πραγματικότητα, μόνο στα τέλη του 20ού και στις αρχές του 21ου αιώνα τα ιρλανδικά άρχισαν όντως να επιστρέφουν.

Σήμερα, διδάσκεται στα σχολεία ως μέρος του 20ετούς σχεδίου της κυβέρνησης να επαναφέρει αυτό το βασικό κομμάτι της ιρλανδικής κληρονομιάς.

Ουαλικά

Τα ουαλικά είναι ακόμη μία γλώσσα της οποίας οι γνώστες μειώνονται ραγδαία στο Ηνωμένο Βασίλειο και αυτό συμβαίνει επίσης χάρη στη νομοθεσία της χώρας.

Παρότι το Ηνωμένο Βασίλειο δεν άρχισε να περιορίζει τη χρήση των ουαλικών από πολύ νωρίς όπως τα ιρλανδικά, ωστόσο ήδη από το 1500, η κυβέρνηση είχε θεσπίσει νόμους που απαγόρευσαν τα Ουαλικά απ’ το να ακούγονται στη Βουλή.

Σχεδόν 200 χρόνια αργότερα, χειροτέρεψαν ακόμη περισσότερο τα πράγματα, όταν η κυβέρνηση απαγόρευσε οποιαδήποτε γλώσσα εκτός από τα αγγλικά να ακούγονται στα δικαστήρια. Ευτυχώς, το 1967, η κυβέρνηση αναγνώρισε τη γλώσσα μέσω ειδικού νόμου, ο οποίος το 1993 τροποποιήθηκε ακόμη περισσότερο προς αυτήν την κατεύθυνση της στήριξης των ουαλικών.

Σήμερα, περίπου το 19% του ουαλικού πληθυσμού είναι ικανό να μιλήσει τη γλώσσα των προγόνων του. Ωστόσο, με τη γλώσσα και πάλι σε παρακμή, αυτή η μοναδική γλώσσα θα μπορούσε να εξαφανιστεί μέσα σε μερικές δεκαετίες.

Πηγή: Listverse.com