ΑΠΟ ΠΑΣΧΑ, ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ: Ο ΟΔΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ

Η Νέα Δημοκρατία “άντεξε” πολιτικά τα τελευταία τρία χρόνια την πανδημία του κορονοϊού με τα περιοριστικά μέτρα και τις οικονομικές συνέπειες που επέφερε, ένα “θερμό καλοκαίρι” με την Τουρκία, μία μεταναστευτική κρίση στον Έβρο, φωτιές και κακοκαιρίες.

Αλλά η ακρίβεια επιφέρει πλέον σημαντικό πολιτικό πλήγμα στην κυβέρνηση, η οποία δρομολογεί σειρά παρεμβάσεων, ελπίζοντας να ανατρέψει το βαρύ κλίμα.

Ο οδικός χάρτης της κυβέρνησης από το Πάσχα μέχρι και το καλοκαίρι περιλαμβάνει λοιπόν συγκεκριμένους σταθμούς, στο πλαίσιο ενός σχεδιασμού που “καίει” το σενάριο πρόωρων εκλογών πριν το φθινόπωρο. Αν και πολλοί στη Νέα Δημοκρατία εξακολουθούν να πιστεύουν ότι ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θα έπρεπε να προχωρήσει σε εκλογικό αιφνιδιασμό πριν γίνουν χειρότερα τα πράγματα- αν όχι μέσα στο επόμενο δίμηνο, τότε το Σεπτέμβριο.

Το Μέγαρο Μαξίμου πάντως επιμένει ότι οι κάλπες θα στηθούν το 2023, αλλά ταυτόχρονα -υπό την πίεση της κοινωνίας και των δημοσκοπήσεων- προχωρά και μάλιστα επισπεύδει το σχεδιασμό του.

Οι ανακοινώσεις για τη νέα αύξηση του κατώτατου μισθού από 1η Μαϊου, που ήταν αρχικώς προγραμματισμένες για το υπουργικό συμβούλιο μετά το Πάσχα, έγιναν τελικώς Μεγάλη Τετάρτη, με μήνυμα του κ.Μητσοτάκη προς τους πολίτες.

Σημειωτέον πως ο πρωθυπουργός “θα πάρει πάνω του” τις ανακοινώσεις όλων των θετικών παρεμβάσεων του επόμενου διαστήματος, θέλοντας να ενισχύσει το κοινωνικό του προφίλ.

Η εξίσωση του κατώτατου μισθού

Στη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου μετά το Πάσχα βεβαίως ο κ.Μητσοτάκης θα εισηγηθεί και επισήμως την αύξηση του κατώτατου μισθού στα 713 ευρώ, δηλαδή κατά 50 ευρώ το μήνα, θέλοντας να διατηρήσει την όποια θετική δημοσιότητα.

Η κυβέρνηση θέλει με τη νέα αύξηση του κατώτατου μισθού να προβάλλει ότι μεριμνά για τους πλέον αδύναμους, αναμένεται όμως να επισημάνει και τη θετική επίδραση της αύξησης του κατώτατου στους μισθούς γενικότερα. Εκτιμάται ειδικότερα ότι και ο μέσος μισθός θα συμπαρασυρθεί προς τα πάνω κατά 50% του ποσοστού αύξησης του κατώτερου μισθού. Δηλαδή εάν ο κατώτατος αυξηθεί κατά 7%, ο μέσος μισθός θα αυξηθεί κατά 3,5%.

Το πρόβλημα βεβαίως είναι ότι το ράλι των ανατιμήσεων τρέχει τόσο γρήγορα, που η αύξηση αυτή έχει ήδη εξανεμιστεί πριν καν γίνει… Από την κυβέρνηση πάντως σημειώνουν ότι η αύξηση του κατώτατου μισθού το 2022 σε σχέση με τον κατώτατο του 2021 ανέρχεται αθροιστικά στο 9,7%, καθώς αυξάνεται από 1η Μαϊου 7,7% και είχε ήδη αυξηθεί από 1η Ιανουαρίου 2%. Και επικαλούνται ότι το 9,7% υπερκαλύπτει την αύξηση του πληθωρισμού, ο οποίος ήταν το Μάρτιο 8,9%.

Από την άλλη η κυβέρνηση έχει να αντιμετωπίσει και τη γκρίνια των επιχειρήσεων, ιδίως των μικρομεσαίων, ότι αυξάνεται το λειτουργικό κόστος. Υπενθυμίζεται ότι οι εργοδοτικές ενώσεις είχαν προτείνει αύξηση του κατώτατου μισθού το πολύ 3% με 4%. Σε αυτό η κυβέρνηση απαντά υπενθυμίζοντας τις μειώσεις φόρων και εργοδοτικών εισφορών την τελευταία τριετία, αλλά και το γενναίο πακέτο στήριξης των επιχειρήσεων κατά την περίοδο της πανδημίας. Άλλωστε, τον Ιούνιο η κυβέρνηση θα προχωρήσει και σε νέα μείωση των εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών κατά μισή μονάδα.

Από Τρίτη του Πάσχα αναμένεται εν τω μεταξύ να τεθεί επιτέλους σε λειτουργία και η πλατφόρμα επιδότησης καυσίμων, καθώς από αναβολή σε αναβολή έφτασε η Μεγάλη Πέμπτη και οι τραπεζικές αργίες του Πάσχα που θα καθιστούσαν την ενεργοποίηση της δώρο άδωρο, αφού δεν θα προλάβαιναν οι οδηγοί να τη λάβουν για την πασχαλινή έξοδο.

Η επιδότηση καυσίμων δεν αποκλείεται μάλιστα στη συνέχεια να επεκταθεί. Σημειωτέον επίσης ότι οι επιδοτήσεις στο ηλεκτρικό ρεύμα θα συνεχιστούν και το Μάιο.

Το συνέδριο της ΝΔ και το πρόγραμμα “φθηνή στέγη για νέους”

Ο δεύτερος μεγάλος πολιτικός και όχι μόνο σταθμός στον οδικό χάρτη της κυβέρνησης είναι βεβαίως το συνέδριο της ΝΔ στις 6, 7 και 8 Μαϊου.

Στην ομιλία του στο συνέδριο ο κ.Μητσοτάκης αναμένεται να υπερασπιστεί το κυβερνητικό έργο και να επιχειρήσει την επανασυσπείρωση των γαλάζιων, αλλά και να απευθυνθεί εκ νέου στους πασοκογενείς ψηφοφόρους που το 2019 είχαν ψηφίσει ΝΔ. Καθώς χρειάζεται όμως και μία ουσιαστική θετική είδηση, ενδεχομένως ο πρωθυπουργός να ανακοινώσει από το βήμα του συνεδρίου το πρόγραμμα “φθηνή στέγη για νέους”.

Ήδη ο κ.Μητσοτάκης έχει προαναγγείλει την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του ΟΑΕΔ, ύψους 1,5 δισ ευρώ, για την παροχή φθηνότερης στέγης σε νέους εργαζόμενους και νέα ζευγάρια.

Ο νέος ΟΑΕΔ θα αξιοποιεί για το σκοπό αυτό ακίνητα της ΕΤΑΔ, θα αγοράζει οικόπεδα για την ανέγερση κατοικιών και θα συνεργάζεται μέσω ΣΔΙΤ με ιδιώτες. Στους δικαιούχους θα παραχωρούνται διαμερίσματα με χαμηλό ενοίκιο και τη δυνατότητα αγοράς σε ευνοϊκή τιμή μετά από κάποια χρόνια. Θα υπάρχει επίσης η δυνατότητα επιδότησης ενοικίου ή επιδότησης για την αγορά πρώτης κατοικίας.

Η κυβέρνηση εξετάζει επίσης ένα νέο “Εξοικονομώ” με την παροχή άτοκων χρηματοδοτήσεων σε νέους για την αγορά κατοικίας ή την ανακαίνιση παλιών διαμερισμάτων.

Ένα συνέδριο κόμματος πάντα βέβαια μπορεί να σταθεί αφορμή και για εσωκομματική γκρίνια, αν και στη ΝΔ η κυριαρχία Μητσοτάκη παρά τη δημοσκοπική αποδρομή των τελευταίων μηνών εξακολουθεί να θεωρείται δεδομένη. Τα βλέμματα στρέφονται κυρίως στον πρώην πρωθυπουργό, Αντώνη Σαμαρά, που στο παρελθόν έχει αξιοποιήσει το βήμα του συνεδρίου για πολιτικές παρεμβάσεις. Εάν ο κ.Σαμαράς αφήσει στο συνέδριο αιχμές για την εξωτερική πολιτική, τη στάση της κυβέρνησης στον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά και την ιδεολογική φυσιογνωμία της ΝΔ, θα αποτελέσει οπωσδήποτε πολιτικό θέμα για την κυβέρνηση.

Από εκεί και πέρα, οι βουλευτές και τα γαλάζια στελέχη που νιώθουν την πίεση των ψηφοφόρων λόγω ακρίβειας, είναι αναμενόμενο να “γκρινιάξουν”, αλλά η ΝΔ από την άλλη δε συνηθίζει να λύνει τα θέματα της με συνεδριακές επίσημες διαδικασίες, ενώ όλοι περιμένουν τις εκλογές.

Η μάχη στην ΕΕ για το φυσικό αέριο

Εν τω μεταξύ, σε ευρωπαϊκό επίπεδο έχει ήδη ξεκινήσει και θα κορυφωθεί το Μάιο η μάχη νότου- βορρά για τη λήψη ευρωπαϊκών μέτρων κατά της ακρίβειας στο φυσικό αέριο. Πρώτος σταθμός είναι η 18η Μαϊου, όποτε και η επιστολή της Κομισιόν στα κράτη- μέλη εν όψει της Συνόδου Κορυφής της 30ης και 31ης Μαϊου θα δώσει το στίγμα.

Ήδη η Ελλάδα έχει προτείνει μηχανισμό διατίμησης στη χονδρεμπορική του φυσικού αερίου με επιστολή του υπουργού Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα, στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ο μηχανισμός αυτός προβλέπει ειδικότερα ότι το κράτος θα ορίζει ανώτατα όρια αμοιβής (ευρώ ανά μεγαβατώρα) ξεχωριστά για κάθε κατηγορία ηλεκτροπαραγωγής και θα υπολογίζει το κόστος καυσίμου για κάθε πόρο παραγωγής. Σε περίπτωση που το κόστος του καυσίμου είναι υψηλότερο από την ανώτατη αμοιβή, το κράτος θα αποζημιώνει τον ιδιοκτήτη για τη διαφορά.

Το σχέδιο αυτό έχει ορίζοντα έξι μηνών και κόστος περίπου 4 δισ ευρώ, με χρηματοδότηση από εθνικούς πόρους και κοινοτικά δάνεια.

Εάν όμως η ΕΕ δεν λάβει ούτε και τώρα αποφάσεις, ο κ. Μητσοτάκης έχει προαναγγείλει ότι η κυβέρνηση θα προχωρήσει σε εθνικό σχέδιο για την απορρόφηση των αυξήσεων στους λογαριασμούς της ΔΕΗ και των ιδιωτών παρόχων ηλεκτρικής ενέργειας.

Η ενεργειακή “συμμαχία του νότου” πάντως, δηλαδή η Ελλάδα, η Ιταλία, η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Γαλλία, θα επιμείνει μέχρι τέλους στη λήψη ευρωπαϊκών μέτρων. Κατά της λήψης πανευρωπαϊκών μέτρων στο ενεργειακό τάσσονται η Γερμανία, η Ολλανδία, η Δανία, η Εσθονία και η Φινλανδία.

Ο Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι προβάλλει πάντως το επιχείρημα ότι το πλαφόν στο φυσικό αέριο μειώνει ουσιαστικά τη χρηματοδότηση στη Ρωσία, από την οποία η Ευρώπη δεν μπορεί να απεξαρτηθεί από τη μία ημέρα στην άλλη. Ενώ ο αναπληρωτής πρωθυπουργός και υπουργός Ενέργειας της Ρωσίας. Αλεξάντρ Νόβακ, απειλεί ήδη ότι το φυσικό αέριο θα ακριβύνει κι άλλο, εάν η ΕΕ λάβει και νέα μέτρα.

Είτε πάντως κινηθεί η ΕΕ το Μάιο, είτε όχι, ο κ.Μητσοτάκης θα ανακοινώσει ο ίδιος το νέο πακέτο μέτρων στήριξης απέναντι στην ακρίβεια και την ενεργειακή κρίση, το οποίο αναμένεται να αρχίσει να εφαρμόζεται από τον Ιούνιο. Εξάλλου στην Ελλάδα το καλοκαίρι είναι ακόμη πιο ενεργοβόρο, λόγω των υψηλών θερμοκρασιών και της χρήσης κλιματιστικών. Ενώ είτε τελειώσει ο πόλεμος στην Ουκρανία είτε όχι (που είναι και το πιθανότερο), οι προβλέψεις για την τιμή του πετρελαίου και του φυσικού αερίου είναι δυσοίωνες για όλο το 2022.