ΜΠΟΡΕΙ ΤΟ AI ΝΑ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΗΣΕΙ ΤΟΥΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥΣ;

Το αποτύπωμα της Τεχνητής Νοημοσύνης σε κάθε έκφανση της καθημερινότητας είναι ολοφάνερο. Από τις επιχειρήσεις και τη δημόσια διοίκηση μέχρι την καθημερινή ζωή, το AI αναδιαμορφώνει τον κόσμο – και δεν αποκλείται ο κλάδος της πολιτικής να είναι ο επόμενος.

Παρά το γεγονός ότι η ιδέα των AI πολιτικών μπορεί να προκαλεί ανησυχία, τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων δείχνουν μια διαφορετική εικόνα. Μια έρευνα που πραγματοποιήθηκε από το πανεπιστήμιό IE University Center το 2021, όταν μόλις είχε αρχίσει να υπάρχει ιδιαίτερη πρόοδος στον κλάδο της τεχνητής νοημοσύνης, έδειξε ευρεία υποστήριξη από το κοινό για την ενσωμάτωση του AI στην πολιτική.

Η πλειονότητα των Ευρωπαίων δήλωσε ότι θα ήθελε να δει τουλάχιστον κάποιους από τους πολιτικούς τους να αντικαθίστανται από ΑΙ. Οι Κινέζοι ερωτηθέντες ήταν ακόμη πιο θετικοί στην ιδέα να διαμορφώνει η τεχνητή νοημοσύνη τη δημόσια πολιτική, ενώ οι Αμερικανοί, αν και συνήθως φιλικοί προς την καινοτομία, φάνηκαν πιο επιφυλακτικοί.

Μια φιλόσοφος που μελετά τα ηθικά και πολιτικά ζητήματα που εγείρει η τεχνητή νοημοσύνη, χαρτογραφεί τρία βασικά μελλοντικά σενάρια για την ενσωμάτωσή της στην πολιτική.

ΜΠΟΡΟΥΝ ΤΑ CHATBOTS ΝΑ ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΟΥΝ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΑΞΙΩΜΑΤΑ;

Πριν από την εκρηκτική άφιξη του ChatGPT το 2022, οι προσπάθειες αντικατάστασης των πολιτικών με chatbots είχαν ήδη ξεκινήσει σε πολλές χώρες. Από το 2017, ένα chatbot με το όνομα Alisa προκάλεσε τον Βλαντίμιρ Πούτιν για την προεδρία της Ρωσίας, ενώ ένα chatbot με το όνομα Sam κατέβηκε για αξίωμα στη Νέα Ζηλανδία. Η Δανία και η Ιαπωνία έχουν επίσης πειραματιστεί με πολιτικές πρωτοβουλίες υπό την καθοδήγηση chatbots.

Αυτές οι προσπάθειες, αν και πειραματικές, αντανακλούν μια μακροχρόνια περιέργεια για τον ρόλο της Τεχνητής Νοημοσύνης στη διακυβέρνηση. Οι λόγοι που η ιδέα για την αντικατάσταση των πολιτικών με chatbots θεωρείται από πολλούς ελκυστική, είναι αρκετά σαφής. Τα chatbots δεν έχουν τα συνήθη προβλήματα που έχουν οι άνθρωποι στην πολιτική. Δεν δελεάζονται εύκολα από τις επιθυμίες για χρήματα, εξουσία ή δόξα, δεν χρειάζονται ξεκούραση, μπορούν να αλληλεπιδρούν ταυτόχρονα με όλους, και προσφέρουν εγκυκλοπαιδική γνώση μαζί με υπεράνθρωπη ικανότητα ανάλυσης.

Ωστόσο, οι chatbot πολιτικοί κληρονομούν επίσης τα ελαττώματα των σημερινών συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης. Αυτά τα chatbots, που βασίζονται σε μεγάλα γλωσσικά μοντέλα, είναι συχνά μαύρα κουτιά, γεγονός που λειτουργεί περιοριστικά στο να κάνουν την εμφάνισή τους στον χώρο της πολιτικής. Συχνά παράγουν ανακριβείς ή ακόμη και τεχνητές απαντήσεις. Αντιμετωπίζουν κινδύνους στον τομέα της κυβερνοασφάλειας, απαιτούν τεράστιους υπολογιστικούς πόρους και χρειάζονται συνεχή σύνδεση με το διαδίκτυο. Επίσης, επηρεάζονται από προκαταλήψεις που προκύπτουν από τα δεδομένα εκπαίδευσης, τις κοινωνικές ανισότητες και τις υποθέσεις των προγραμματιστών.

Επιπλέον, οι chatbot πολιτικοί δεν θα μπορούσαν να ανταποκριθούν στις προσδοκίες που έχουμε από τους εκλεγμένους αξιωματούχους. Οι θεσμοί μας έχουν δημιουργηθεί για πολιτικούς με ανθρώπινα χαρακτηριστικά και ηθική ευθύνη. Από τους πολιτικούς μας δεν περιμένουμε μόνο να απαντούν σε ερωτήσεις – θέλουμε να επιβλέπουν το προσωπικό, να συνεργάζονται με τους συναδέλφους τους, να νοιάζονται πραγματικά για τους πολίτες τους και να αναλαμβάνουν την ευθύνη για τις αποφάσεις και τις πράξεις τους.

Χωρίς σημαντικές βελτιώσεις στην τεχνολογία ή μια πιο ριζική επανεξέταση της ίδιας της πολιτικής, η ιδέα των chatbot πολιτικών παραμένει μια αβέβαιη προοπτική.

ΑΥΤΟΝΟΜΗ ΚΑΙ ΑΜΕΣΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΜΕ ΑΙ

Μια άλλη προσέγγιση επιδιώκει να εξαλείψει εντελώς τους πολιτικούς, τουλάχιστον όπως τους γνωρίζουμε. Ο φυσικός Σέσαρ Ιντάλγο πιστεύει ότι οι πολιτικοί είναι ενοχλητικοί μεσάζοντες και πως η Τεχνητή Νοημοσύνη μας επιτρέπει τελικά να τους εξαλείψουμε. Αντί να εκλέγουμε πολιτικούς, ο Ιντάλγο προτείνει κάθε πολίτης να μπορεί να προγραμματίσει έναν AI agent με τις δικές του πολιτικές προτιμήσεις. Αυτοί οι agents θα μπορούν στη συνέχεια να διαπραγματεύονται μεταξύ τους αυτόματα ούτως ώστε να καταλήξουν σε κοινό έδαφος, να επιλύσουν διαφωνίες και να γράψουν νομοθεσία.

Ο Ιντάλγο θεωρεί ότι αυτή η πρόταση θα είναι ικανή να απελευθερώσει την άμεση δημοκρατία, δίνοντας στους πολίτες συμμετοχή στην πολιτική, ενώ ταυτόχρονα θα ξεπεράσει τα παραδοσιακά εμπόδια του χρόνου και της νομοθετικής εξειδίκευσης. Η πρόταση φαίνεται ιδιαίτερα ελκυστική ενόψει της γενικευμένης δυσαρέσκειας με τους παραδοσιακούς αντιπροσωπευτικούς θεσμούς.

Ωστόσο, η εξάλειψη της αντιπροσώπευσης ίσως να είναι πιο δύσκολη από ό,τι φαίνεται. Στη «δημοκρατία avatar» του Ιντάλγο, οι πραγματικοί «εκλέκτορες» θα είναι οι ειδικοί που σχεδιάζουν τους αλγόριθμους. Δεδομένου ότι ο μόνος τρόπος για να εξουσιοδοτήσουμε νόμιμα την εξουσία τους θα ήταν πιθανώς μέσω ψηφοφορίας, μπορεί απλά να προχωρήσουμε σε μια αντικατάσταση μιας μορφής αντιπροσώπευσης με άλλη.

ΤΟ ΦΑΝΤΑΣΜΑ ΤΗΣ ΑΛΓΟΚΡΑΤΙΑΣ

Μια ακόμη πιο ριζοσπαστική ιδέα περιλαμβάνει την πλήρη απομάκρυνση των ανθρώπων από την πολιτική. Η λογική είναι η εξής: αν η τεχνολογία της Τεχνητής Νοημοσύνης προχωρήσει σε τέτοιο βαθμό ώστε να παίρνει πιο αξιόπιστες αποφάσεις από τους ανθρώπους, ποιο θα ήταν το νόημα της ανθρώπινης συμμετοχής;

Η αλγοκρατία είναι ένα πολιτικό καθεστώς που διευθύνεται από αλγόριθμους. Παρόλο που λίγοι έχουν υποστηρίξει ανοιχτά την πλήρη μεταβίβαση της πολιτικής εξουσίας στις μηχανές (και η τεχνολογία για κάτι τέτοιο απέχει ακόμη πολύ), το φάντασμα της αλγοκρατίας μας αναγκάζει να σκεφτούμε κριτικά τους λόγους που έχει σημασία η ανθρώπινη συμμετοχή στην πολιτική. Ποιες αξίες – όπως η αυτονομία, η ευθύνη ή η συζήτηση – θα μπορέσουμε να διατηρήσουμε στην εποχή της αυτοματοποίησης, και πώς;

 ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΟΥ ΑΙ ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ: ΕΝΙΣΧΥΣΗ Ή ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ;

Οι δραματικές δυνατότητες ενσωμάτωσης της Τεχνητής Νοημοσύνης στην πολιτική καθιστούν αυτή τη στιγμή κρίσιμη για την αποσαφήνιση των πολιτικών μας αξιών. Αντί να βιαστούμε να αντικαταστήσουμε τους πολιτικούς με AI, η φιλόσοφος προτείνει να επικεντρωθούμε σε εργαλεία που ενισχύουν την ανθρώπινη πολιτική κρίση και “κλείνουν τα δημοκρατικά κενά”.

Αν βασιστούμε στο παράδειγμα το “Habermas Machine”, ενός μεσολαβητής συζητήσεων με ΑΙ, που έχει βοηθήσει με επιτυχία ομάδες ανθρώπων να βρουν κοινό έδαφος κατά τη διάρκεια συζητήσεων σε θέματα που διχάζουν, αντιλαμβανόμαστε ότι υπάρχουν εργαλεία για να ενσωματωθεί το AI στην πολιτική με τρόπο που να βοηθήσει στην ενίσχυση της δημοκρατίες.

Αν και κάποιες από αυτές τις προτάσεις φαίνονται πιο εξωπραγματικές από άλλες, η αξιολόγησή τους καθιστά σαφές ένα πράγμα: η εμπλοκή του ΑΙ στην πολιτική θα μας αναγκάσει να αναλογιστούμε την αξία της ανθρώπινης συμμετοχής στην πολιτική και τη φύση της ίδιας της δημοκρατίας.