CARLO VOGELE: ΑΠΟ ΤΗΝ PIXAR ΣΤΟΥΣ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥΣ ΙΚΑΡΟΥΣ ΠΟΥ ΠΝΙΓΟΝΤΑΙ ΣΤΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ

Ένα αγόρι κατάφερε να βάλει φτερά και να πετάξει ψηλά στον ουρανό, προτού γκρεμιστεί από τη δύναμη του Ήλιου. Η ιστορία του Ίκαρου είναι από εκείνους τους θρύλους της ελληνικής μυθολογίας που θα συναρπάζει εσαεί λόγω της επιθυμίας του καθενός μας να ξεπεράσουμε ανά στιγμές τα όρια. Ο μύθος υπογραμμίζει την έννοια της ύβρεως, της βασικής κοσμοθεωρίας των αρχαίων Ελλήνων περί άγραφου θεϊκού νόμου και σκληρής τιμωρίας όλων όσων υπερεκτιμούν τις ικανότητές και τη δύναμή τους. Όμως ο Ίκαρος δεν είναι από τους ήρωες εκείνους που εγκλημάτησαν προς χάριν της εξουσίας: Είναι ο ονειροπόλος νέος που άγγιξε από τους πρώτους την υπέρβαση του αιθέρα και για αυτό το όνομά του ταυτίζεται μέχρι σήμερα με όλους όσους… πετούν.

Δεν προκαλεί αίσθηση που ο Βέλγος σκηνοθέτης Carlo Vogele γοητεύτηκε από την ιστορία του τραγικού αγοριού (άλλωστε οι αρχαιοελληνικοί μύθοι δίνουν συνεχώς έμπνευση σε δημιουργούς όλων των μορφών Τέχνης). Σίγουρα όμως το αποτέλεσμα της δουλειάς του είναι το λιγότερο πανέμορφο: Ο λόγος για την πρώτη ανεξάρτητη μεγάλου μήκους animation ταινία του με τίτλο «Ίκαρος και Δαίδαλος» (ICARE) η οποία κυκλοφορεί από τις 26 Μαΐου στους κινηματογράφους και έχει ήδη χτίσει το hype της στο ελληνικό κοινό.

Ο Vogele, ένας από τους πιο ταλαντούχους σχεδιαστές της Pixar ο οποίος πλέον δουλεύει ως ανεξάρτητος animator, βασίζει την ιστορία του στον αρχαιοελληνικό θρύλο, έχει όμως επιλέξει μια διαφορετική προσέγγιση, λιγότερο “αυστηρή” και ηθικοπλαστική: Στο επίκεντρο θέτει τη φιλία που αναπτύσσεται μεταξύ δύο αγοριών, του Ίκαρου και του Μινώταυρου (κατά κόσμον Αστέριου), που εδώ παρουσιάζεται όχι σαν ένα αιμοδιψές τέρας που καραδοκεί αλλά σαν ένα αγόρι που γεννήθηκε διαφορετικό, προκαλώντας την οργή του πατέρα του και τη φυλάκισή του στον Λαβύρινθο. Η σχέση των δύο αγοριών είναι η κεντρομόλος δύναμη της ταινίας που στοχεύει να πει μια φωτεινή ιστορία για τη ζωή, τη φιλία και την ελπίδα…

Για να ζωντανέψει την αρχαία Κρήτη ο Vogele ταξίδεψε πίσω στα δείγματα της αρχαίας μινωϊκής τέχνης και “επιστράτευσε” τα σχέδια του κομίστα Edouard Cour (σ.σ.: Ο Cour έχει σχεδιάσει μια σειρά κόμικ με ήρωα τον Ηρακλή). Κατέληξε σε έναν συνδυασμό 2D animation στο χέρι με 3D animation, πήρε στοιχεία από το ευρωπαϊκό και το αμερικάνικο στυλ σχεδιασμού (βάζοντας και μια “νότα” manga) και κατάφερε να αποδώσει έναν κόσμο γεμάτο χρώμα και μυστήριο που σε μαγεύει από το πρώτο λεπτό.

Δείτε το Making of της ταινίας “Ίκαρος και Δαίδαλος” αποκλειστικά στο MAGAZINE:

Για τους σύγχρονους και για τους αρχαίους “Ίκαρους”, η ελευθερία έρχεται μαζί με τον κίνδυνο να πνιγούν στη θάλασσα της Μεσογείου

Πρωτοήρθα σε επαφή με το πρότζεκτ βλέποντας το trailer και κυνήγησα να μιλήσω με τον Βέλγο δημιουργό, να μάθω πώς ο Ίκαρος έδωσε «φτερά» στην τόσο ζωηρή φαντασία του: «Ήμουν animator στην Pixar όταν είχα για πρώτη φορά την ιδέα να αφηγηθώ έναν αρχαιοελληνικό θρύλο σε κινούμενα σχέδια. Ήθελα ένα διάλειμμα από το mainstream εμπορικό κινούμενο σχέδιο και λαχταρούσα την προσωπική μου περιπέτεια στον κόσμο του indie animation της Ευρώπης. Με έκπληξη διαπίστωσα ότι ελάχιστες ταινίες κινουμένων σχεδίων είχαν εμπνευστεί από την ελληνική μυθολογία. Είναι ένας κόσμος που μου φαίνεται συναρπαστικός, ίσως λίγο τρομακτικός; Με ιντριγκάρουν οι ελληνικοί μύθοι από όταν ήμουν παιδί. Αυτές οι άγριες ιστορίες με έκαναν να αμφισβητήσω όλα όσα ήξερα για τους ήρωες, τους θεούς και τον θάνατο» μου αποκάλυψε.

Τον ρώτησα γιατί επέλεξε τον Ίκαρο και γιατί θεωρεί αφορά η ιστορία του στο σήμερα: «Ο Ίκαρος είναι ο αγαπημένος μου ήρωας γιατί είναι ονειροπόλος, ιδεαλιστής. Ακολουθεί την καρδιά του ανεξάρτητα από το κόστος. Δυστυχώς, σήμερα υπάρχουν πολλοί “Ίκαροι”, πολλοί νέοι που δεν αντέχουν άλλο την τυραννία και την αδικία γύρω τους και αποφασίζουν να εγκαταλείψουν τη χώρα τους προς αναζήτηση ενός καλύτερου κόσμου. Για τους σύγχρονους και για τους αρχαίους Ίκαρους, η ελευθερία έρχεται μαζί με τον κίνδυνο να πνιγούν στη θάλασσα της Μεσογείου.»

Όσον αφορά στο εικαστικό κομμάτι, ο Vogele ήξερε από την αρχή πώς να προσεγγίσει την ταινία: «Ήθελα μια αισθητική “χειροποίητη”, να θυμίζει σκίτσα που σχεδιάστηκαν στο χέρι. Όλα τα σχέδια έγιναν από τον κομίστα Edouard Cour. Για τους χαρακτήρες χρησιμοποιήσαμε τρισδιάστατα μοντέλα σε απλή απόδοση. Ζωγραφίσαμε όλα τα φόντα στο Photoshop, ωστόσο υπάρχουν αρκετές σεκάνς στην ταινία όπως η μάχη στον Λαβύρινθο που είναι ζωγραφισμένες εξ ολοκλήρου με το χέρι.»

Τα αμερικανικά στούντιο animation “παίζουν” με ασφάλεια και δίνουν στο κοινό αυτό που περιμένει

Ως προς το πώς θεωρεί ότι διαφοροποιείται το αμερικανικό animation από το ευρωπαϊκό, ο Βέλγος σκηνοθέτης εστιάζει στο safe storytelling: «Τα αμερικανικά στούντιο animation παράγουν πολύ διασκεδαστικές ταινίες, αλλά τείνουν να “παίζουν” με ασφάλεια και να δίνουν στο κοινό αυτό που ήδη του αρέσει και περιμένει (από ομιλούντα παιχνίδια στην καλύτερη περίπτωση μέχρι fart jokes στη χειρότερη). Αυτά τα crowdpleasers κινούμενα σχέδια κοστίζουν 200 εκατομμύρια δολάρια για την παραγωγή και την προώθησή τους. Στην Ευρώπη, μια ανεξάρτητη ταινία κινουμένων σχεδίων θα κοστίσει λιγότερο από 10 εκατομμύρια ευρώ και χρηματοδοτείται κυρίως με κρατικά κονδύλια. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει μια μικρή πίεση η ταινία να είναι κερδοφόρα. Έτσι στο ευρωπαϊκό animation, ο στόχος είναι το περιεχόμενο να είναι πρωτότυπο και εικαστικό.»

Τον ρωτώ τέλος αν έχει κρατήσει κάποιο αγαπημένο ενθύμιο από την πορεία του στην Pixar και ποιος είναι ο αγαπημένος του χαρακτήρας animation: «Έχω μια αληθινή κούκλα του Woody από το Toy Story. Αν τραβήξεις το σχοινί στην πλάτη του μιλά με τη φωνή του Tom Hanks: “Howdy Partner!. Αγαπημένος μου ήρωας είναι σίγουρα ο Remi, ο γνωστός αρουραίος από το “Ratatouille” ίσως την πιο ασυνήθιστη ταινία της Pixar. Η θεματική της από μόνη της είναι τρελή και ιδιοφυής: Ένας αρουραίος θέλει να γίνει σεφ στο πιο διάσημο εστιατόριο του Παρισιού».

O Carlo Vogele

O Carlo Vogele είναι κινηματογραφιστής και δηλώνει παθιασμένος με τα βιβλία, το θέατρο, τη μουσική μπαρόκ και την ελληνική μυθολογία. Γεννημένος στο Λουξεμβούργο, μεγάλωσε ακούγοντας μουσική σε walkman, παίζοντας Donkey Kong και διαβάζοντας γερμανική λογοτεχνία. Από μικρός του άρεσαν οι μαριονέτες και κάθε τι έχει να κάνει με stop motion. Τα φοιτητικά του χρόνια τα πέρασε στο Βερολίνο και στο Παρίσι, όπου σπούδασε animation στη σχολή Gobelins. Έκανε την πρακτική του σε Λονδίνο και Μπρίστολ. Οι εμπειρίες του σε αυτές τις πόλεις σε συνδυασμό με τη γαστρονομία, τα video games και τα κλασικά επιτραπέζια παιχνίδια έχουν έχουν διαμορφώσει τον καλλιτεχνικό του κόσμο. Συνέχισε τις σπουδές του στη Σχολή Καλών Τεχνών της Καλιφόρνια. Εκεί γύρισε την ταινία του “For Sock’s Sake” που βραβεύτηκε και του άνοιξε την πόρτα για το στούντιο της Pixar. Εργάστηκε επί επτά χρόνια (από το 2008 έως το 2015) ως animator στην Pixar στην Καλιφόρνια και σήμερα σχεδιάζει τις δικές του ανεξάρτητες παραγωγές animation. Έχει εργαστεί στις ταινίες “Toy Story 3”, “Brave”, “The Good Dinosaur”, “Monsters University”, “The Blue Umbrella” και “Hawaiian Vacation”. Παράλληλα έχει δημιουργήσει πολλές μικρού μήκους ταινίες βασισμένες στην τεχνική του stop motion, οι οποίες έχουν βραβευτεί σε γνωστά κινηματογραφικά φεστιβάλ.

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΣ CARLO VOGELE EΔΩ

Ο μύθος του Ίκαρου και του Δαίδαλου

O Ίκαρος ήταν γιος του τεχνίτη Δαιδάλου και της Ναυκράτης. Ο τραγικός θάνατός του συνδέεται άρρηκτα με τις πράξεις και τα παραπτώματα του πατέρα του. Ο Δαίδαλος εργαζόταν ως τεχνίτης στην Αθήνα και είχε μαζί του έναν ταλαντούχο μαθητευόμενο, τον Τάλω. Σε μια έκρηξη οργής και ζήλιας ο Δαίδαλος επιχείρησε να δολοφονήσει τον Τάλω, σπρώχνοντάς τον από τον λόφο της Ακρόπολης. Καταδικάστηκε από τον Άρειο Πάγο και κατέφυγε στην Κρήτη. Εκεί κατασκεύασε τον Λαβύρινθο για να ζει μέσα ο Μινώταυρος, ο γιος της βασίλισσας Πασιφάης, κόρης του Ήλιου και συζύγου του Μίνωα. Ο Μινώταυρος ήταν η τιμωρία του Ποσειδώνα στον Μίνωα, για τον εμπαιγμό του: Ο θεός είχε στείλει στον βασιλιά της Κρήτης έναν πανέμορφο λευκό ταύρο για να τον θυσιάσει, ο Μίνωας ωστόσο τον λυπήθηκε και θυσίασε άλλον ταύρο στη θέση του. Ο Ποσειδώνας τότε ενέβαλε στην Πασιφάη ερωτική μανία ώστε να ερωτευθεί παράφορα τον ταύρο. Ο Καρλ Κερένυϊ στο βιβλίο του «Μυθολογία των Ελλήνων» αναφέρει ότι η Πασιφάη ζήτησε τη βοήθεια του Δαίδαλου για να της φτιάξει μια ψεύτικη αγελάδα, μέσα στην οποία κρύφτηκε. Ο ταύρος εξαπατήθηκε και έκανε με τη βασίλισσα τον Μινώταυρο, τον “ταύρο” του Μίνωος που ονομάστηκε Αστέριος, ένα παιδί με κεφάλι ταύρου, το οποίο ο βασιλιάς της Κρήτης αποφάσισε ότι έπρεπε να κρύψει από τον κόσμο.

Ο Μίνωας φυλάκισε μέσα στον Λαβύρινθο και τον ίδιο τον Δαίδαλο με τον γιο του Ίκαρο για να τον τιμωρήσει που βοήθησε την Πασιφάη. Πατέρας και γιος κατάφεραν να δραπετεύσουν με τη βοήθεια των φτερών που είχε κατασκευάσει και για τους δύο ο Δαίδαλος, χρησιμοποιώντας πούπουλα και κερί. Τα φτερά αυτά τα προσάρτησαν στους ώμους τους και πέταξαν στον ουρανό.

Ο Ίκαρος όμως, γοητευμένος από την πτήση, παράκουσε την εντολή του πατέρα του να μην πετάει πολύ ψηλά για να μη λιώσει από τη ζέστη του ήλιου το κερί των φτερών, ούτε και πολύ χαμηλά για να μην λυθούν τα φτερά από την υγρασία της θάλασσας: Πέταξε ψηλά με αποτέλεσμα να λιώσει το κερί και να αποκολληθούν τα φτερά, να πέσει στη θάλασσα και να πνιγεί. Η θαλάσσια περιοχή όπου ο Ίκαρος βρήκε τον θάνατο ονομάστηκε έκτοτε Ικάρια θάλασσα όπως μας λέει ο Απολλόδωρος στην Βιβλιοθήκη του και σήμερα Ικάριο Πέλαγος. Ο Ηρακλής επίσης αναφέρει ο Απολλόδωρος πως τον καιρό που εργαζόταν στην Ομφάλη και καθώς βρέθηκε στην Δολίχη, είδε το σώμα του Ίκαρου στον γιαλό, το οποίο έθαψε με τιμές και το νησί από Δολίχη, το ονόμασε Ικαρία.

“ΙΚΑΡΟΣ ΚΑΙ ΔΑΙΔΑΛΟΣ” (ICARE), Λουξεμβούργο, Γαλλία, Βέλγιο, 2022
Σύνοψη: Κάθε γωνιά της Κρήτης αποτελεί παιδική χαρά για τον Ίκαρο, τον γιο του μεγάλου εφευρέτη Δαίδαλου. Μία μέρα, κατά τη διάρκεια μιας εξερεύνησης κοντά στο παλάτι της Κνωσού, ο Ίκαρος κάνει μια περίεργη ανακάλυψη: ένα παιδί με κεφάλι ταύρου είναι κλειδωμένο σε μια αυλή, με εντολή του βασιλιά. Κρυφά, ακόμα και από τον πατέρα του, ο Ίκαρος θα γίνει φίλος με τον νεαρό Μινώταυρο. Όμως, η μοίρα παίρνει άλλη τροπή όταν ο Θησέας φτάνει στην Κρήτη και ο Μινώταυρος οδηγείται στον μυστικό λαβύρινθο που κατασκεύασε ο Δαίδαλος. Θα μπορέσει ο Ίκαρος να σώσει τον φίλο του και να αλλάξει την πορεία μιας ιστορίας γραμμένης από τους θεούς;

Παραγωγή: Jean-Michel Rey, Nicolas Steil
Σκηνοθεσία: Carlo Vogele
Σενάριο: Carlo Vogele
Μουσική: André Dziezuk
Με τις φωνές των: (στα ελληνικά) Ντίνου Σούτη, Χριστίνας Τσιπιανίτη, Βασίλη Παπαστάθη, Ακίνδυνου Γκίκα, Νικολέτας Κουνενιδάκη, Γιώργου Ματαράγκα, Κατερίνας Χρηστάκη, Κωνσταντίνου Κλαυδιανού, Δανάης Μουτσοπούλου.
Διάρκεια: 76 λεπτά
Διανομή: NEO Films

Η ταινία κυκλοφορεί στους ελληνικούς κινηματογράφους από τις 26 Μαΐου από τη ΝΕΟ Films