“ΑΓΡΙΕΣ ΠΛΗΓΕΣ”: ΠΩΣ ΓΥΡΙΖΟΤΑΝ ΕΠΙ 22 ΧΡΟΝΙΑ ΜΙΑ ΤΑΙΝΙΑ-ΑΡΧΕΙΟ ΓΙΑ ΤΟΝ 21Ο ΑΙΩΝΑ

Στις Άγριες Πληγές νιώθεις πραγματικά το κύμα της ιστορίας να κινείται στη μεγάλη οθόνη με μια ήρεμη ορμή – σαν να καβαλάς ένα τεράστιο κύμα στον ωκεανό έχοντας ισορροπία πάνω στη σανίδα σου. Υπάρχει κάτι σαρωτικό δηλαδή εκεί, κάτι επικίνδυνο και γιγάντια, αλλά την ίδια στιγμή υπάρχει και μια ποιητική αρμονία, κάτι που δε μπορείς να βάλεις σε λέξεις.

Αυτό καταφέρνει κι ο Ζία Ζάνγκ-κε στην ταινία Άγριες Πληγές (που κυκλοφορεί στην Ελλάδα την ερχόμενη Πέμπτη 13 Μαρτίου), με αγγλικό τίτλο Caught by the Tides και με τον ορίτζιναλ κινέζικο να αποδίδεται ως Ρομαντική Γενιά. Είναι κάπως δίκαιο που σε τρεις γλώσσες η ταινία έχει βαφτιστεί με τρεις τελείως διαφορετικούς τρόπους, αλλά είναι περιέρτως κι οι τρεις ακριβείς ως προς την αίσθηση που σου αφήνει το φιλμ. Είπαμε, κάποιες μπροστά μπροστά στο δέος της φυσικής ποίησης, είναι δύσκολο να βρεις τις ακριβείς λέξεις.

Τι είναι αυτό που κάνει τόσο μοναδική αυτή την ταινία; Ίσως το ότι γυρίστηκε – χωρίς απόλυτα συνειδητό τρόπο – στην πορεία 22 χρόνων. Όχι στο πλαίσιο κάποιου πρότζεκτ όπως το Boyhood του Ρίτσαρντ Λινκλέιτερ ή τη σειρά ντοκιμαντέρ Up του Μάικλ Άπτεντ, αλλά ως μια ιμπρεσιονιστική σύνθεση πλάνων και κομμένων σκηνών που είχε ο σκηνοθέτης στο συρτάρι του τα τελευταία 22 χρόνια.

Το σινεμά του έχει καταβολές τόσο από τον νεορεαλισμό όσο κι από το ποιητικό slow cinema σκηνοθετών της Ταϊβάν των ‘80s – ένα σινεμά που χτίζει πυκνούς κόσμους και αφήνει τον θεατή να ζήσει μέσα τους χωρίς να τον παίρνει από το χέρι. Με μεγάλο ενδιαφέρον πάνω στην σύγχρονη αστική αποξένωση, και στην επίδραση της παγκοσμιοποίησης στον κοινωνικό ιστό και στο αστικό τοπίο, ο Ζία εξελίχθηκε γρήγορα στις αρχές των ‘00s στον σημαντικότερο κινηματογραφικό χρονογράφο των ραγδαίων αλλαγών της Κίνας.

Τα πρώτα του φιλμ γυρίστηκαν underground, εκτός του κεντρικού συστήματος της χώρας του, και βρήκαν μεγάλη επιτυχία στα φεστιβάλ όλου του κόσμου, οπότε με το status του ανεβασμένο, γύρισε το 2004 την πρώτη του «εγκεκριμένη» από το καθεστώς ταινία, το αριστούργημα The World – ένα φιλμ και πάλι μελαγχολικό και στοχαστικό πάνω στην ραγδαία παγκόσμια αλλαγή.

Τις δεκαετίες που ακολούθησαν γύρισε από κοινωνικά δράματα μέχρι επικά γκανγκστερικά ρομάντζα, έχοντας πάντα μια μοναδική, καθηλωτική ματιά στο φόντο πάνω στους κόσμους (του) καθώς αλλάζουν. Στη σπονδυλωτή Αίσθηση Αμαρτίας μεταπηδά ανάμεσα στα είδη και στις περιοχές της επαρχιακής Κίνας, καταγράφοντας τις συγκρούσεις βίας και ηθικής στο εσωτερικό της χώρας. Στις πιο πρόσφατες Στάχτες Μιας Αγάπης, μια γυναίκα αποφυλακίζεται ύστερα από 5 χρόνια και επιστρέφει στον μαφιόζο σύντροφό της, όμως τα πάντα γύρω της έχουν αλλάξει ριζικά.

Αυτές οι ιδέες και τα μοτίβα επανέρχονται διαρκώς στο σινεμά του Ζία, όμως πέρα από την δεδομένη εξέλιξη της τεχνικής του, οι ταινίες του συνέχισαν να παραμένουν συναρπαστικές και για έναν άλλο πολύ απλό λόγο: Η αλλαγή δεν σταματά ποτέ, κι έτσι η καταγραφή της δεν παραμένει ποτέ μα ποτέ στάσιμη.

Κάτι που μας φέρνει στις Άγριες Πληγές, ένα είδος κορύφωσης του έργου του. Πρωταγωνιστεί η θρυλική Ζάο Τάο – σύντροφος του σκηνοθέτη και πρωταγωνίστρια όλου του έργου του, μια από τις πλέον εμβληματικές παρουσίες του κινέζικου σινεμά. Παίζει μια γυναίκα που ξεκινάει, στις αρχές των ‘00s, ένα ταξίδι αναζήτησης του συντρόφου της που την άφησε πίσω για να πάει σε άλλη επαρχία να κάνει την τύχη του. Αυτό το ταξίδι διαρκεί χρόνια, και γύρω από την αναζήτηση, είναι σα να παρακολουθούμε τον 21ο αιώνα να μαίνεται σε fast-forward.

Είναι μια ταινία ελάχιστων διαλόγων και ισχνής πλοκής, που όμως βασίζεται ακριβώς σε αυτή την καταγραφή του περάσματος του χρόνου. (Συχνά μέσω μουσικής ή χορού.) Με τρόπο μάλιστα, απολύτως οργανικό: Εδώ και δύο δεκαετίες, ο σκηνοθέτης γύριζε πλάνα από τους χώρους γύρω του. Άνθρωποι, τοπόσημα, δρόμοι – τα πάντα. Όχι με συγκεκριμένο στόχο απαραιτήτως, αλλά έχοντας στην άκρη του μυαλού του πως μια μέρα ίσως τα χρησιμοποιήσει για κάτι.

Αυτό το «κάτι» ήρθε όταν χτύπησε ο Covid, κι ο Ζία ένιωσε πως φτάσαμε σε ένα κάποιο «τέλος της Ιστορίας». Έτσι, αποφάσισε να συγκεντρώσει όλα αυτά τα αποσπάσματα, που είχε τραβήξει επί 22 χρόνια με διαφορετικές κάμερες και σε διαφορετικές περιόδους, και να τα συνθέσει μαζί με πλάνα και κομμένες σκηνές από τις παλαιότερες ταινίες του (όπου επίσης βλέπουμε την Ζάο Τάο, δεκαετίες νεότερη), προσθέτοντας σύγχρονες σκηνές γυρισμένες επί πανδημίας στην σημερινή Κίνα.

Το αποτέλεσμα δεν είναι απλώς ένα στοιχειωμένο love story όπου τα πρόσωπα γερνάνε στα αλήθεια μπροστά στα μάτια μας – είναι και το απόλυτο κινηματογραφικό χρονικό της Κίνας διαμέσου του 21ου αιώνα και των ραγδαίων αλλαγών στην τοπογεωγραφία (και άρα, εκ των πραγμάτων, στη συλλογική κοινωνική αντίληψη) της χώρας. Στο πώς η Κίνα ανοίγεται στον κόσμο –και με τι όρους– και τι σημαίνει αυτό για τη δική της ταυτότητα.

Ξέρεις πώς είναι όταν γνωρίζεις καλά ένα σημείο της πόλης αλλά δεν το επισκεφθείς για χρόνια, αν τύχει να βρεθείς ξανά εκεί μετά από καιρό τα πάντα μοιάζουν σοκαριστικά διαφορετικά, με όλες τις συνεπαγωγές που αυτό φέρνει – γιατί έκλεισε εκείνο το οικογενειακό κατάστημα; γιατί το σινεμά έγινε σούπερ μάρκετ; γιατί μπαζώθηκε το ρέμα; γιατί εγκαταλείφθηκε εκείνη η οικοδομή; Οι Άγριες Πληγές είναι η μια τέτοια διαπίστωση μετά την άλλη. Είναι ο Χρόνος, κινηματογραφημένος. Είναι το πέρασμά του, ως μεγάλος γλύπτης.

Η ταινία Άγριες Πληγές προβλήθηκε στο περασμένο φεστιβάλ Καννών (στο οποίο ο Ζία Ζάνγκ-κε έχει κερδίσει βραβείο Σεναρίου στο παρελθόν), όπου ήταν μακράν ό,τι πιο φορμαλιστικά επιδέξιο και πειραματικό είδαμε. Μαγεμένοι, συναντήσαμε τον σκηνοθέτη μετά την προβολή της ταινίας για να εξερευνήσουμε το πώς συνέθεσε μια ταινία από διάσπαρτες εικόνες δεκαετιών, για να μιλήσουμε για τη νοσταλγία, τη μουσική, και το «τέλος του Ιστορίας».

Η ταινία έχει ένα πολύ έντονο στοιχείο νοσταλγίας. Νιώθετε ότι είστε νοσταλγικός άνθρωπος;

Δεν μπορώ να πω ότι είμαι νοσταλγικό άτομο, αλλά πιστεύω ότι για μένα το πιο σημαντικό πράγμα είναι πώς θα βγάλω νόημα από τη ζωή που ζω αυτή τη στιγμή. Διότι η Κίνα βίωσε δραματικές μεταμορφώσεις τα τελευταία 20 περίπου χρόνια, και πραγματικά μερικές φορές αισθάνομαι χαμένος μέσα στην κοινωνία στην οποία έχουμε μετατραπεί, αλλά και στη ζωή που ζω τώρα.

Αν δείτε πολλά πράγματα στην κοινωνία της Κίνας αυτή τη στιγμή, με τα ρομπότ, με την τεχνητή νοημοσύνη, αυτά είναι μόνο ένα από τα πολλά πράγματα που με κάνουν να αισθάνομαι χαμένος. Και πρέπει πραγματικά να βρω έναν τρόπο να αγκυροβολήσω τον εαυτό μου. Ένας από τους τρόπους που μπορώ να το κάνω αυτό είναι να χρησιμοποιήσω τον χρόνο ως στοιχείο για να βρω πραγματικά αυτή την ιστορική προοπτική, να εξετάσω πώς ξεκινήσαμε αρχικά. Και τότε μπορώ να καταλάβω αργά αλλά ξεκάθαρα πώς φτάσαμε εδώ που είμαστε τώρα. Οπότε αυτός είναι για μένα απλώς ένας τρόπος να βλέπω τα πράγματα πιο καθαρά, ώστε να μην αισθάνομαι τόσο χαμένος όσο αισθάνομαι μερικές φορές.

Αυτή η ταινία έχει σχεδιαστεί και εκτελεστεί κατά τη διάρκεια του Covid. Παρόλο που πολλά από τα πλάνα τα είχα ήδη συλλέξει πολύ παλιά. Αλλά νομίζω ότι έχει να κάνει πολύ με την αντίθεση που πηγάζει από το πώς ξεκινήσαμε, δηλαδή την αρχή της ταινίας. Αυτές οι εικόνες τραβήχτηκαν το 2001. Εκείνη ήταν η εποχή που ήμασταν γεμάτοι ελπίδα, γεμάτοι ενθουσιασμό, γνωρίζοντας ότι ερχόταν η νέα χιλιετία και το άνοιγμα προς τον έξω κόσμο. Είχαμε τόσα πολλά διαφορετικά νέα πράγματα που έρχονταν και ήμασταν πολύ αισιόδοξοι.

Και μετά από εκεί, σε έντονη αντίθεση με την εποχή του Covid, όλα ξαφνικά σταμάτησαν. Δεν μπορείτε να ταξιδέψετε, δεν μπορείτε να εργαστείτε, και είστε απλά εντελώς αλλαγμένοι από το πώς συνηθίζατε να αντιμετωπίζετε τις αλλαγές στη ζωή. Κάθε πληροφορία που ερχόταν συνεχώς για χρόνια, ξαφνικά απλά σταμάτησε.

Οπότε για μένα αυτό είναι πολύ σημαντικό να αντιπαραβάλλω με κάποιο τρόπο αυτά τα δύο διαφορετικά χρονικά στοιχεία όσον αφορά την αρχή της νέας χιλιετίας με το σημείο του Covid, για να δω πραγματικά πώς έχουν αλλάξει τα πράγματα και πώς περνάμε από τον ενθουσιασμό για το άνοιγμα για να φτάσουμε ξαφνικά σε μια κατάσταση που ξαφνικά παγώνουμε, χωρίς καμία αλληλεπίδραση με άλλα ανθρώπινα όντα, και βρισκόμαστε σε απομόνωση. Αυτό ήταν πολύ σκόπιμο.

Η μουσική και τα τραγούδια για τον καθένα από εμάς ορίζουν μια στιγμή στη ζωή μας, αυτό που βιώσαμε και ζήσαμε εκείνη τη στιγμή. Θα ήθελα να σας ρωτήσω, ποια είναι η σχέση σας με τη μουσική και τα τραγούδια και πώς τα επιλέγετε για αυτή την ταινία και τις ταινίες σας γενικότερα;

Όσον αφορά την επιλογή της μουσικής ή των τραγουδιών, υπάρχουν τρία διαφορετικά είδη ή τύποι μουσικής που χρησιμοποιώ. Φυσικά το πρώτο είναι η μουσική από το υλικό που έχω συλλέξει τα τελευταία 20 περίπου χρόνια και τα τραγούδια ή τους χορούς που είδατε. Αυτά είναι είτε στη ντίσκο που έκανα γύρισμα, στα νυχτερινά κέντρα που γύριζα πλάνα τα τελευταία 20 περίπου χρόνια, και κάποια από αυτά είναι απλά τραγούδια, άνθρωποι που τραγουδούν και χορεύουν στο δρόμο. Αυτό είναι το πρώτο είδος μουσικής που σκόπιμα ενσωμάτωσα και πρόσθεσα στην ταινία.

Το δεύτερο έχει να κάνει με το πώς πρέπει να εκφράσει η ταινία την αφήγηση, οπότε επέλεξα ως επί το πλείστον όλες ροκ μουσική. Όπου με κάποιο τρόπο είτε η μουσική είτε οι στίχοι ταιριάζουν με αυτό που προσπαθώ να εκφράσω με την αφηγηματική δομή που έχω δημιουργήσει και επίσης με τις ιστορίες που έχω δημιουργήσει.

Και η τρίτη είναι η ηλεκτρονική μουσική που συνέθεσε ο Ταϊβανέζος μουσικός Λιν Κιούνγκ, και τη χρησιμοποίησε ως έναν τρόπο να συνδυάσει και να κάνει όλα τα προαναφερθέντα είδη και τύπους μουσικής να έχουν συνοχή, σε κάτι που θα μεταβαίνει απρόσκοπτα από το ένα στο άλλο χωρίς να αισθάνεσαι ότι οι αλλαγές είναι απότομες. Αυτά είναι όσα επέλεξα σκόπιμα.

Είναι πολλοί ήχοι και εικόνες που έχουν αποτυπωθεί σε διαφορετικές εποχές, σε διαφορετικά χρόνια των τελευταίων 20 περίπου ετών. Διότι επίσης χρησιμοποιούμε διαφορετικές κάμερες, διαφορετικές συσκευές προκειμένου να καταγράψουμε αυτές τις εικόνες. Και ως εκ τούτου, έχετε πολλούς διαφορετικούς τύπους ποιότητας, διαφορετικούς τύπους υφών που καταγράφονται, αλλά και ήχων στο υλικό που θέλω να χρησιμοποιήσω. Μπορείτε να δείτε τη διαφορά στις αναλογίες διαστάσεων λόγω των συσκευών που χρησιμοποιώ και των ετών που καταγράφω το υλικό.

Έτσι, κατά τη διάρκεια της διαδικασίας μοντάζ, σκεφτόμουν σκόπιμα το πώς θα δημιουργήσω μια συνεκτική γραμμή που θα έχει συνέχεια. Ταυτόχρονα, θέλω επίσης να δημιουργήσω σκόπιμα όχι μόνο εικόνες και ήχους που θα συνυπάρχουν αρμονικά. Αλλά θέλω επίσης να τα χρησιμοποιήσω ως έναν τρόπο να δημιουργήσω ένα είδος παραφωνίας με σκοπό. Προσπαθώ να το σκέφτομαι σχεδόν σαν ένα οπτικό ηχητικό κολάζ που θέλω να συναρμολογήσω, σχεδόν σαν να βάζω όλα τα κομμάτια των Lego για να χτίσω κάτι που θέλω να χτίσω.

Αυτό το υλικό που συλλέγετε τόσα χρόνια, τα συλλέγετε επειδή σκεφτόσασταν μια ταινία ή απλά σας άρεσε να καταγράφετε; Και μετά απλά ίσως το χρησιμοποιούσατε ως αρχείο για διάφορα έργα;

Σίγουρα συγκέντρωνα το υλικό με σκοπό από την αρχή. Το 2001, είχα αυτόν τον τίτλο εργασίας για τη συγκεκριμένη ιδέα και την ταινία που ήθελα να κάνω. Ονομάζεται Man with a Digital Camera, επειδή φυσικά μεγάλος θαυμαστής του Τζίγκα Βερτόφ και του αποτίω φόρο τιμής. [σσ. ο τίτλος είναι αναφορά στο σημαδιακό πειραματικό φιλμ Man with a Movie Camera του Τζίγκα Βερτόφ από το 1929]. Την ίδια στιγμή, το 2001, βρισκόμαστε στο νηπιακό στάδιο της ψηφιακής κινηματογράφησης.

Έτσι, χρησιμοποιώ μια ψηφιακή κάμερα, προσπαθώντας απλώς να αποτυπώσω αυθόρμητα την πραγματικότητά μου με τέτοιο τρόπο ώστε να αλληλεπιδρώ με τους χώρους, να αλληλεπιδρώ με τα θέματα, όπως κάνω και άλλες ταινίες.

Αυτή είναι μια συνεχής διαδικασία που κάνω τα τελευταία 20 περίπου χρόνια, και το κάνω αυτό εδώ και πολύ καιρό χωρίς να βλέπω κάποιο τέλος. Δεν βρήκα πραγματικά την ανάγκη και το κίνητρο να το ολοκληρώσω και να το κάνω ταινία, επειδή πιστεύω ότι αυτό είναι κάτι που έχει μεγάλη κλίμακα. Είναι κάτι μη γραμμικό, που θέλω πραγματικά να αφιερώσω χρόνο για να αποτυπώσω όσο το δυνατόν ευρύτερα.

Τώρα, αφού το έκανα αυτό για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα, πάνω από 20 χρόνια, ξαφνικά συνέβη ο Covid. Και τότε ήταν που όλα σταμάτησαν. Όλα τέθηκαν σε παύση και ξαφνικά είχα την αίσθηση ότι είμαστε σχεδόν στο τέλος της Ιστορίας, ότι αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό σημείο για μένα να αρχίσω να κοιτάζω πίσω στο υλικό που έχω συλλέξει τα τελευταία 20 χρόνια και να βρω έναν τρόπο να πω την ιστορία μου.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο δεν προσπαθώ μόνο να μοντάρω όλο το υλικό που έχω συγκεντρώσει, αλλά θέλω επίσης να το ενσωματώσω στο εδώ και τώρα. Αυτό που συμβαίνει σύγχρονα κατά τη διάρκεια της πανδημίας, και αμέσως μετά την πανδημία, και να τα κάνω με κάποιο τρόπο να λειτουργήσουν αρμονικά όλα μαζί – ή να έχουν σκόπιμα κάποια παραφωνία.

Η πρωταγωνίστρια της ταινίας είναι σιωπηλή, μιλάει ελάχιστα. Βλέπουμε μόνο μηνύματα κειμένου, και φυσικά χορό και τραγούδι. Γιατί επιλέξατε την προσέγγιση να μην έχετε σχεδόν καθόλου διάλογο;

Στην πραγματικότητα, ως χαρακτήρας, μιλούσε. Αλλά κατά τη διάρκεια της διαδικασίας μοντάζ, αποφάσισα να κόψω κατά κάποιον τρόπο αυτά τα ομιλόντα μέρη, επειδή προσέγγισα την ταινία με όρους ζωγραφικής. Ήθελα να μετατρέψω την ταινία σε κάτι παραστατικό σαν τη ζωγραφική, αυτό ήθελα να εκφράσω με τη συγκεκριμένη ταινία.

Ήθελα να είναι ένας αφηρημένος πίνακας ζωγραφικής που θα τον κοιτάζει το κοινό και θα μπορεί να ερμηνεύσει τα συμφραζόμενα στοιχεία, είτε θα είναι εικόνες είτε ήχος. Αλλά με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορεί να γίνει μέρος του ταξιδιού, να ερμηνεύσει τις λεπτομέρειες όπως πραγματικά θέλει, μέσα από τις εκφράσεις του προσώπου, μέσα από τις κινήσεις του χαρακτήρα και όχι από τις λέξεις που βγαίνουν από το στόμα της.

Οπότε είναι αυτό το ταξίδι της, στο οποίο βρισκόμαστε μαζί της, για να δούμε τις αλλαγές και τις μεταμορφώσεις των τοπίων και των ανθρώπων που συναντάμε στην πορεία, των κοινωνικών και πολιτικών πλαισίων ή συνθηκών μέσα στα τελευταία 20 περίπου χρόνια. Αυτή είναι η πρόθεσή μου σχεδιάζοντας ειδικά αυτόν τον χαρακτήρα ως κάποιο άτομο χωρίς λόγια, αλλά με πολλές σκέψεις. Είναι μια σκόπιμη απόφαση να δώσω με κάποιο τρόπο στο κοινό την ευκαιρία να παρατηρήσει κάτι σαν αφηρημένη ζωγραφική γύρω από από αυτόν τον συγκεκριμένο γυναικείο χαρακτήρα.

Επίσης σκόπιμα συμπεριέλαβα μια σκηνή με το τραγούδι της, επειδή θέλω οι άνθρωποι να ξέρουν ότι μπορεί να μιλήσει, αλλά αποφάσισε να μην πει τίποτα. Ήταν λοιπόν μια σκόπιμη απόφαση από την πλευρά της ηρωίδας το να έχει πολλά να πει, αλλά να μην τα λέει με λόγια, αλλά με την έκφραση του προσώπου της, με τα μάτια της, με την κίνησή της, με τον ρυθμό της.

Και τώρα λοιπόν, που ξέρετε ότι ο Covid δεν ήταν το τέλος της Ιστορίας, όπως είπατε, πώς νιώθετε ότι σας άλλαξε αυτή η περίοδος; Πόσο διαφορετικός άνθρωπος είστε από ό,τι ήσασταν;

Νομίζω ότι ο Covid είχε τεράστιο αντίκτυπο σε μένα. Κι όχι μόνο. Καθώς παρατηρώ τι συμβαίνει γύρω μου κατά τη διάρκεια του Covid, φαινομενικά επιφανειακά όλα βρίσκονται σε παύση. Αλλά την ίδια στιγμή, πιστεύω ότι βαθιά μέσα μας υπάρχουν πολλές αλλαγές που έχουν επιταχυνθεί καθώς βρισκόμαστε σε παύση. Και αν κοιτάξετε τι συμβαίνει αυτή τη στιγμή, έχουμε πολέμους, άρχισαν να συμβαίνουν ξανά. Πολλές πόρτες που είχαν ανοίξει στο παρελθόν άρχισαν να κλείνουν. Και πιστεύω ότι λόγω του Covid δημιουργήθηκε αυτό το είδος της νέας δυναμικής.

Αυτή η εξέλιξη της Ιστορίας είναι κάτι που εμείς ως κινηματογραφιστές πρέπει με κάποιο τρόπο να ακολουθήσουμε και να αποτυπώσουμε. Είναι κάτι που θεωρώ καθήκον μου να το κάνω. Και επίσης, η άλλη πτυχή αυτού του θέματος είναι ότι βλέπω ότι υπάρχουν πολλές πόρτες που κλείνουν, αλλά ταυτόχρονα μπορούμε να ελπίζουμε για το καλύτερο: Ότι μπορούμε να κάνουμε τη δουλειά μας και να παίξουμε το ρόλο μας για να τις ανοίξουμε ξανά.

Το άνοιγμα της ταινίας είναι στην πραγματικότητα ένα ροκ τραγούδι, που χρησιμοποιεί τους στίχους από ένα αρχαίο ποίημα που μιλάει για τα αγριόχορτα που καίγονται από τις πυρκαγιές. Αλλά την επόμενη άνοιξη που έρχεται με το ανοιξιάτικο αεράκι, αυτές οι ρίζες θα ξαναφυτρώσουν.