ΜΠΗΚΑΜΕ ΣΤΑ ΓΥΡΙΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΤΑΙΝΙΑΣ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗ

«Ο Γιάννης θέλει να ξέρει πάρα πολύ καλά τι να περιμένει από το γύρισμα», μας λέει η Κλέλια Ρένεση σε ένα μικρό διάλειμμα ανάμεσα στα γυρίσματα των σκηνών της για τη νέα ταινία του Γιάννη Οικονομίδη, Σπασμένη Φλέβα.

Η νέα ταινία του αγαπημένου σκηνοθέτη έχει ξεκινήσει γυρίσματα εδώ και λίγες εβδομάδες, για αυτό που αναμένεται να είναι μια από τις πιο σκοτεινές στιγμές της φιλμογραφίας του. Μια ιστορία που «ξεδιπλώνεται μπροστά μας σαν αρχαία ελληνική τραγωδία» όπως εξηγεί ο ίδιος.

Είναι η ιστορία του Θωμά (στο ρόλο ο Βασίλης Μπισμπίκης, ξανά πρωταγωνιστής του Οικονομίδη μετά τη Μπαλάντα της Τρύπιας Καρδιάς), ενός μεσοαστού οικογενειάρχη και επιχειρηματία, που βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση. Στριμωγμένος στη δουλειά, και με θηλιά στο λαιμό του καθώς προσπαθεί να σώσει το σπίτι και την οικογένειά του, έχει πέντε μέρες να διορθώσει τα πάντα – πριν χάσει τα πάντα. Ο εγωισμός του δεν του επιτρέπει να μην τα καταφέρει, όμως η λύση που -νομίζεις ότι- βρίσκει, είναι κι αυτό τελικά το βαρίδι που θα τον πάρει μαζί του στον βυθό.

«Αυτή η ταινία είναι μια τραγωδία. Έχει πολύ σκοτάδι, πολύ βούρκο. Είναι σε ελεύθερη πτώση αυτός ο ήρωας. Έχει δαίμονες, έχει σκοτάδια. Προσπαθώντας να επιβιώσει κάνει πάρα πολλά λάθη», μας λέει ο Μπισμπίκης.

«Ο Θωμάς είναι ένας άνθρωπος που σε μικρότερη ή μεγαλύτερη κλίμακα τον συναντούμε στη ζωή μας. Είναι ένας άνθρωπος που προσπαθεί να επιβιώσει. Έχει κάνει λάθη και προσπαθεί να βρει την άκρη. Φτάνει στα άκρα», συνεχίζει συστήνοντάς μας τον ήρωά του. «Ήθελα να γίνω αυτός ο ήρωας για να αποτυπώσω το πόσο μάταιος είναι ο εγωισμός… όσο πιο εγωιστές γινόμαστε στη ζωή, τόσο πιο γελοίοι είμαστε σαν άνθρωποι», λέει. Κι είναι μια ιστορία στημένη σε μεγάλο βαθμό πάνω του. «Από τις 90 σκηνές, ο χαρακτήρας μου είναι μέσα στις 85. Οπότε έχει τεράστια διαδρομή».

Πρόκειται για μια ιστορία δύσκολη και μια ταινία διαφορετική για τον ίδιο τον Οικονομίδη, όπως εξομολογείται κι ο ίδιος στο NEWS 24/7, στην επίσκεψή μας στα γυρίσματα. Όμως τίποτα γύρω μας δεν προδίδει ανησυχία ή άγχος.

Ο Οικονομίδης φαίνεται να ξέρει πολύ καλά τι να περιμένει, πράγματι, και είναι εντυπωσιακή η υπομονή κι ο έλεγχος που επιδεικνύει – όχι μόνο κατά το γύρισμα, αλλά και σε όλη τη διάρκεια της προετοιμασίας, όπου είμαστε παρόντες.

Τα γυρίσματα απόψε είναι βραδινά, στην καφετέρια The Loft στον Άλιμο, που για τις ανάγκες της Σπασμένης Φλέβας μεταμορφώνεται σε ένα υποβλητικό νυχτερινό μπαρ γεμάτο κόκκινες αποχρώσεις. Στο σύμπαν της ταινίας, το μπαρ ανήκει στην Λουκία (ο χαρακτήρας της Κλέλιας Ρένεση) κι εκεί είναι που βρίσκει απόψε τον εαυτό του ο Θωμάς.

Το αποψινό γύρισμα είναι το πρώτο για την Ρένεση η οποία γελώντας μας λέει δεν έχει ιδέα πώς προέκυψε η συνεργασία με τον Οικονομίδη. «Με πήρε ο Γιάννης τηλέφωνο και μου είπε “Κλέλια, γουστάρω να παίξεις στην ταινία μου, θες να έρθεις να διαβάσεις;” Έτσι κι αλλιώς η συνεργασία με τον Γιάννη είναι ζητούμενο για κάθε ηθοποιό. Είναι φοβερός, είναι εμπνευσμένος σκηνοθέτης, ξέρει πολύ καλά τι θέλει, είσαι σε πολύ ασφαλή χέρια», εξηγεί η Ρένεση. Έχει ένα παράπονο βέβαια: «Περίμενα να βρίσω περισσότερο! Δεν βρίζω!», λέει γελώντας. «Και του το είπα! “Με παίρνεις τηλέφωνο να κάνω ταινία σου και δεν βρίζω;” Μου λέει, “Ρε Κλέλια συγγνώμη, στην επόμενη θα βρίζεις πολύ”», λέει και γελάμε μαζί.

Στην Σπασμένη Φλέβα παίζει τη Λουκία. «Είχαν κάποιο ρομάντζο στο παρελθόν [με τον Θωμά] και τώρα που αυτός βρίσκεται σε ένα ψυχικό τέλμα και μια απόγνωση, πάει να απαγκιστρωθεί και από αυτήν», μας περιγράφει. Και παρόλο που απόψε είναι η πρώτη της βραδιά γυρισμάτων, ξέρει ήδη καλά το έργο και τους συνεργάτες της, χάρη στις πολύμηνες πρόβες.

«Ο Γιάννης θέλει να ξέρει πάρα πολύ καλά τι να περιμένει από το γύρισμα. Οπότε θέλει να το έχει προετοιμάσει πάρα πολύ. Πρέπει να του το δώσεις στην πρόβα ώστε να ξέρει πώς να το χειριστεί στη λήψη, να το προετοιμάσει όπως θέλει για να φέρει το αποτέλεσμα που έχει φανταστεί», τονίζει η Ρένεση.

«Λειτουργεί με έναν τρόπο σαν τις πρόβες του θεάτρου», παραλληλίζει ο Μπισμπίκης. «Μαζευόμαστε στην ταινία σα να είμαστε ένας θίασος, γνωριζόμαστε μέσα από τις πρόβες και ζυμώνεται η κατάσταση.

Γνωρίζουμε τους υπόλοιπους ηθοποιούς, τους συνεργάτες… τους ηχολήπτες, τον διευθυντή φωτογραφίας, τον μακιγιέζ… έρχονται στις πρόβες και βλέπουν κι αυτοί και συνδημιουργούμε πάνω σε αυτό το όχημα που έχει γράψει ο Γιάννης».

«Οι πρόβες ήταν καθημερινές επί 5 μήνες πριν ξεκινήσουμε και μας έχουν φέρει όλους σε ένα επίπεδο που νιώθουμε πολύ καλά με τον χαρακτήρα. Έχουμε τη μνήμη του, το background του, τη διάνοιά του, και τώρα είμαστε έτοιμοι σε κάθε στιγμή, σε κάθε λήψη, σε κάθε τόπο και χρόνο, να αρπάξουμε το 100% από το σώμα της σκηνής», καταλήγει.

Πριν χτυπήσει η πρώτη κλακέτα, όλη η ομάδα ηθοποιών και τεχνικών του φιλμ δουλεύει σαν καλοκουρδισμένο ρολόι. Οι ηθοποιοί καταφθάνουν, μακιγιάρονται και χτενίζονται καταλλήλως, φορούν τα πιο ταιριαστά ρούχα.

Το συνεργείο του φιλμ, ανάμεσά τους η Δέσποινα Χειμώνα στα κουστούμια κι ο Γιάννης Παμούκης στο μακιγιάζ, δουλεύει με αυτό τον συνεχή και οργανωμένο τρόπο, που δεν καταλαβαίνεις καν πόσο απαιτητική είναι η δουλειά τους. Ο Οικονομίδης κινείται ανάμεσα στο υπό κατασκευή σετ και στον υπόγειο χώρο που θα αποτελεί το αρχηγείο της παραγωγής για τις επόμενες τρεις μέρες – εκεί που οι ηθοποιοί μετατρέπονται στους χαρακτήρες τους.

Μοιάζει να κοιτάζει και να λαμβάνει υπόψη του τα πάντα, ακόμα και στον σύντομο χρόνο που τον ξεκλέβουμε μια γρήγορη κουβέντα. Βοηθάει με γρήγορες και σαφείς γνώμες σε κάθε μικρό δίλημμα που προκύπτει.

«Το κρικάκι», λέει κατευθείαν όταν υπάρχει μια επιλογή για τα σκουλαρίκια που θα φοράει η Λουκία στην επερχόμενη σκηνή. «Τα πολλά χρυσά εμένα με ξενερώνουν», λέει, πριν επιστρέψει απνευστί στην κουβέντα μας χωρίς να χάσει τον ειρμό του.

Το ίδιο συμβαίνει κι επάνω, στον χώρο του γυρίσματος. Οι πάντες παίρνουν τις θέσεις τους, από τους ηχολήπτες μέχρι τους σερβιτόρους της σκηνής (με σαφείς οδηγίες για το πώς θα κινηθούν στον χώρο και πότε), κι από τους πρωταγωνιστές που κάθονται στη μπάρα με πλάτη στην κάμερα, μέχρι τους κομπάρσους της σκηνής, δηλαδή τους «θαμώνες» του μπαρ που κάθονται στα τραπέζια και πίνουν το ποτό τους, παραγγέλνουν, συζητάνε (ανάμεσα στους οποίους παρατηρούμε από τον συγγραφέα Δημοσθένη Παπαμάρκο μέχρι τον κομίστα Αντώνη Βαβαγιάννη). Ενθαρρύνει ο Οικονομίδης: «Ζωντάνια! Μιλάτε κανονικά, όχι για την ταινία, για άλλα, δικά σας. Παραγγέλνετε ποτά, δεν πίνετε μόνο νερά. Και δεν κοιτάτε την κάμερα.»

Η σκηνή γυρίζεται από διάφορες γωνίες λήψεις, ώστε να υπάρχει μετά η κατάλληλη κάλυψη και να συντεθεί στο δωμάτιο του μοντάζ. Η πρώτη λήψη που παρακολουθούμε είναι μια πιο γενική, εξ ου και φαίνονται τα άλλα τραπέζια του μπαρ. Στη δεύτερη, η κάμερα κινείται πιο κοντά στους κεντρικούς χαρακτήρες, εν προκειμένω στον Θωμά του Μπισμπίκη και στον Γιώργο Βερβέρη, έναν άντρα που τον αναγνωρίζει καθώς κάθονται τυχαία δίπλα-δίπλα στη μπάρα.

«Παίζω έναν άνθρωπο που έρχεται σε επαφή με τον πρωταγωνιστή γιατί υπήρχε μια παλιά γνωριμία. Ο Μπισμπίκης ήταν υποψήφιος στις δημοτικές εκλογές και τα έλεγε ωραία, τον είχα αξιολογήσει θετικά τότε. Και χαίρομαι που τον βλέπω από κοντά», μας λέει ο Γιώργος Βερβέρης, που επιστρέφει στον κόσμο του Οικονομίδη μετά από μια εμφάνιση στη Μπαλάντα.

Ο ίδιος δεν είχε καμία σχέση με την ερμηνεία, πέραν την αγάπης του για το σινεμά που αναπτύχθηκε καθώς, ως Θεσσαλονικιός, μας λέει πως μεγάλωσε μες στο φεστιβάλ. Γνωρίζονταν με τον Οικονομίδη κι ο σκηνοθέτης θέλησε να τον δοκιμάσει, όπως συχνά κάνει στις ταινίες του με ανθρώπους που δεν έχουν background στην ηθοποιία.

«Ο Γιάννης είναι άνθρωπος υψηλών απαιτήσεων. Υπάρχει φοβερός ποιοτικός έλεγχος, γιατί το θα βγει προς τα έξω. Αυτό που απαιτεί ο σκηνοθέτης, θα το πάρει», λέει ο Βερβέρης. «Έχει εικόνα στο μυαλό του και θέλει αυτή την εικόνα να την αποδώσεις με μια υποτιθέμενη άνεση. Θέλει αυτό που θέλει για τη σκηνή… Καλό είναι αυτό! Έχει ανεβασμένα στάνταρ».

Στο κάδρο βλέπουμε τις πλάτες του Μπισμπίκη και του Βερβέρη, να καταλαμβάνουν αντικρυστά άκρα, και στον ενδιάμεσο χώρο κυριαρχεί το κόκκινο της κάβας, κι ο μπάρμαν (του Στέλιου Τυριακίδη) να «κινείται ελεύθερα», όπως του δίνει οδηγία ο Οικονομίδης. «Κάνω έναν μπάρμαν στο μαγαζί της Λουκίας. Έχω μια μικρή συμμετοχή, αλλά έχω μεγάλη χαρά που συμμετέχω σε ταινία του Γιάννη για πρώτη φορά», μας λέει ο Τυριακίδης, που απόψε παίζει την πρώτη του σκηνή για τον σκηνοθέτη αλλά επιβεβαιώνει πως υπάρχει ένα σχεδόν οικογενειακό κλίμα που δημιουργείται ανάμεσα στους συντελεστές. «Ο Γιάννης μου αρέσει γιατί είναι ένας ήρεμος άνθρωπος. Έχει μια ησυχία, μια ηρεμία… ότι όλα θα γίνουν», εξηγεί.

Πίσω στη σκηνή, η κάμερα αρχίζει να γράφει και, ύστερα από λίγη προσμονή, ο Βερβέρης γυρνάει προς τον Μπισμπίκη: «Συγγνώμη, είστε ο κύριος Αλεξόπουλος;». Τα υπόλοιπα, είναι για τη μεγάλη οθόνη.

 

Το διάστημα της προετοιμασίας της σκηνής είναι αρκετό, καθώς τα πάντα και οι πάντες πρέπει να είναι στη θέση τους, και κάθε άνθρωπος που βρίσκεται στο σετ πρέπει να ξέρει τι να κάνει, και πώς, και σε ποια όρια.

Σκηνοθέτης, ηθοποιοί και συνεργείο σε μια αρμονία, μια μηχανή φροντισμένη όπου τα πάντα μοιάζουν να έχουν φροντιστεί στην πραγματικότητα από πριν ακουστεί το πρώτο «κλακ». Δεν μας εκπλήσσει όταν μαθαίνουμε πως τις προηγούμενες μέρες, μια σκηνή που φάνταζε τρομερά δύσκολη στα χαρτιά, βγήκε σε μία λήψη.

Όταν αρχίζει να ρολάρει η κάμερα, τα πάντα γίνονται σχεδόν αυτόματα. Ο Οικονομίδης παρακολουθεί μέσα από το μόνιτορ, με προσήλωση και ηρεμία. Τον παρατηρώ καθώς σημειώνει νοητικά διάφορα πράγματα.

Στο τέλος της λήψης δίνει τα εύσημα, αναφέρει 1-2 συγκεκριμένες οδηγίες, και ζητάει άλλη μια λήψη. Δεν υπάρχει νευρικότητα, δεν υπάρχουν διακοπές για το παραμικρό. 3-4 λήψεις, και προχωράμε.

Στο τέλος ο Οικονομίδης μοιάζει ικανοποιημένος. Κι όσο στήνεται η επόμενη λήψη, μετακινείται πάλι στον χώρο. Για να δώσει οδηγίες, για να ακούσει απορίες, ήρεμα και συγκροτημένα.

Ο Θωμάς Αλεξόπουλος της Σπασμένης Φλέβας είναι ένας άνθρωπος που χάνει την κυριαρχία του πάνω στην ίδια του την ζωή αλλά, πίσω από τις κάμερες της ταινίας, τα πάντα μοιάζουν να βρίσκονται σε απόλυτο έλεγχο.