ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η CHAPPELL ROAN ΚΑΙ ΠΩΣ ΕΚΤΙΝΑΧΘΗΚΕ ΣΤΗΝ ΚΟΡΥΦΗ ΤΗΣ ΠΟΠ ΣΕ ΕΝΑ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ;

Σε ένα καλοκαίρι που μοιάζει να έχει γεννήσει αληθινά ενθουσιώδη ποπ, από τα δροσιστικά χιτ της Σαμπρίνα Κάρπεντερ μέχρι το οργανικό φαινόμενο του brat της Charli xcx (μια ποπ σταρ που πάντα έμοιαζε μερικά χρόνια μπροστά από την εποχή της), το πιο απίθανο success story όλων είναι αυτό της Chappell Roan.

Πρακτικά άγνωστη πέρσι τέτοιο καιρό, φέτος έχει ήδη παίξει Coachella και Gov Ball στη Νέα Υόρκη μπροστά σε τόσο απροσδόκητα μεγάλο κοινό που χρειάστηκαν ρυθμίσεις τελευταίας στιγμής. Το άλμπουμ της κυκλοφόρησε τον Σεπτέμβριο του ‘23 χωρίς πολλή φανφάρα και έφτασε στο τοπ-10 του Billboard μόλις τον Ιούνιο του ‘24(!), σκαρφαλώνοντας στο ενδιάμεσο αργά και μεθοδικά. Και οργανικά!

Με κομμάτια πηγαίας χαράς και ηδονής, εθιστικά όσο και λεπτοδουλεμένα.

Στη διάρκεια αυτού μάλιστα του Ιουνίου, προσκαλέστηκε στον Λευκό Οίκο στο πλαίσιο του pride (πρόσκληση την οποία αρνήθηκε), λίγες μέρες πριν παίξει το μεγαλύτερο λάιβ της μέχρι σήμερα.

Πώς έφτασε ως εκεί; Κι επίσης – ποια είναι;

ΑΠΟ ΤΟ ΜΙΖΟΥΡΙ ΣΤΟ WEST HOLLYWOOD

Γεννημένη ως Κέιλι Ρόουζ Άμστατς τον Φεβρουάριο του ‘98 σε μια μικρή πόλη 6.000 κατοίκων του Μιζούρι. Έζησε σε trailer park και μεγάλωσε μέσα σε ένα συντηρητικό, χριστιανικό περιβάλλον, πηγαίνοντας στην εκκλησία κάθε βδομάδα – κάτι δηλαδή όσο πιο μακρινό μπορεί να βάλει το μυαλό μας από τον αστραφτερό και κατασκευασμένο κόσμο του entertainment.

Άρχισε να παίζει πιάνο στα 10 και η αγάπη της για τη μουσική τη βοήθησε να κάνει πράξη την επιθυμία για απόδραση που από μικρή λέει πως είχε. Ανέβαζε διασκευές στο YouTube μέχρι και πριν λίγα χρόνια. Κατάφερε να βρει δισκογραφική και να κυκλοφορήσει κάποια τραγούδια αλλά η φάση δεν έμοιαζε να προχωράει πολύ γενικά.

Το 2020 άρχισαν να αλλάζουν τα πράγματα: Μια επίσκεψή της στο Abbey, ένα γκέι μπάρ στο West Hollywood, της έδωσε την έμπνευση για το κομμάτι Pink Pony Club, στο οποίο εκφράζει ανοιχτά επιθυμίες πάνω στην εικόνα της και τις επιθυμίες της, μακριά από το συντηρητικό μεγάλωμά της.

«Άκουσα πως υπάρχει ένα μέρος όπου αγόρια και κορίτσια μπορούν να είναι queens κάθε μέρα», λέει στο κομμάτι. «Έχω άγρια όνειρα πως αφήνω το Τενεσί, ακούω τη Σάντα Μόνικα ορκίζομαι πως με καλεί, δε θα κάνω τη μητέρα μου περήφανη, θα προκαλέσω σκηνή», συνεχίζει, πριν εκφράσει την επιθυμία της να χορέψει με τακούνια στη σκηνή του Pink Pony Club, «εκεί όπου ανήκω». Είναι ένα κομμάτι που με κάποιο τρόπο συνδυάζει την έκσταση της ελευθερίας με έναν λυγμό ενοχής για αυτά που αφήνει πίσω, παιγμένο πάνω σε μια φωνή που μοιάζει έτοιμη να ερμηνεύσει κάθε πιθανό ρόλο και συναίσθημα.

Μια σταρ γεννιέται; Αυτό θα ήταν το λογικό, αλλά όχι ακόμα ακριβώς. Η επαφή της ωστόσο με την κουήρ κουλτούρα αποβαίνει καθοριστική και για το μέλλον (η ίδια είναι κουήρ), και το Pink Pony Club είναι μόνο η αρχή. Η συνέχεια όμως θα αργούσε λίγο να έρθει.

Η ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΑΡΑΓΩΓΟ ΤΗΣ ΟΛΙΒΙΑ ΡΟΝΤΡΙΓΚΟ

Το Pink Pony Club έχει γραφτεί από την Roan μαζί με τον Νταν Νάιγκρο, έναν φοβερά καυτό αυτή τη στιγμή παραγωγό που είχε εμφανιστεί στο μουσικό στερέωμα ως μέλος της ίντι ροκ μπάντας As Tall As Lions – που μάλιστα είχαν σχηματιστεί το 1998, τη χρονιά γέννησης της Roan. Μετά τη διάλυση της μπάντας το 2010, ο Νάιγκρο ακολούθησε καριέρα songwriter και παραγωγού, συμμετέχοντας μάλιστα σε ένα από τα καλύτερα άλμπουμ των ‘10s, το Night Time, My Time της Sky Ferreira. (Συν-γράφοντας ας πούμε το σπουδαίο You’re Not the One.)

Τα επόμενα χρόνια έγραφε κομμάτια εδώ κι εκεί, δουλεύοντας με σταρ από την Κάιλι Μινόγκ μέχρι τον Billy Idol(!) και την Κάρλι Ρέι Τζέπσεν, γράφοντας κι αρκετά από τα κομμάτια του φοβερού άλμπουμ Pang της Κάρολαϊν Πόλατσεκ με αποκορύφωμα το So Hot You’re Hurting My Feelings. Κάπου εκεί γνωρίζεται με την Chappell Roan και γράφουν το Pink Pony Club, όμως παρά την αναγνώριση για το κομμάτι (το Vulture το ανακηρύσσει ως τραγούδι του καλοκαιριού για το 2021) η συνεργασία τους παγώνει προς στιγμήν. Διότι ο Νάιγκρο έχει την σαρωτική επιτυχία της καριέρας του εκείνη ακριβώς τη στιγμή: Είναι ο βασικός παραγωγός και songwriter του άλμπουμ-φαινομένου Sour της Ολίβια Ροντρίγκο.

Η Roan είχε δουλέψει καλά μαζί του και δεν ενδιαφερόταν στα αλήθεια να αναζητήσει άλλο συνεργάτη, οπότε περίμενε. Για ένα σύντομο διάστημα μάλιστα επέστρεψε πίσω στο Μιζούρι, όπου και δούλευε πάνω στη μουσική της ενώ εργαζόταν σε ένα drive-through καφέ, σύμφωνα με το Vanity Fair.

Κάποιες φορές, αξίζει τον κόπο να κυνηγάς το σωστό timing.

NAKED IN MANHATTAN ΚΑΙ ΚΟΥΗΡ ΟΝΕΙΡΑ

Το 2022 δουλεύει ξανά με τον Νάιγκρο και βγάζει την ντίσκο φαντασίωση του υπέροχου Naked in Manhattan, στο οποίο εκφράζει για πρώτη φορά την ερωτική έλξη απέναντι σε άλλη γυναίκα. «Τα αγόρια είναι χάλια και κορίτσια δεν έχω δοκιμάσει, και ξέρουμε κι οι δύο πως απόψε θα μεθύσω», τραγουδάει με μια βαθιά φωνή που στην πορεία του κομματιού μοιάζει κι η ίδια να γίνεται πιο ψηλή, σα να αφήνει πίσω βάρη και να πετάει.

«Ακούμπα τα χείλη σου στα δικά μου, μπορεί να πάμε στην κόλαση απόψε αλλά μάλλον θα είμαστε μια χαρά», συνεχίζει φτάνοντας σε μια iconic αναφορά: «δεν το έχω κάνει ποτέ, ας το κάνουμε κινηματογραφικό, σαν εκείνη τη μία σκηνή σεξ στο Mulholland Drive». Η ειλικρίνεια και το άνοιγμα προς τα έξω είναι και πάλι κλειδί, όμως η φωνή της φαίνεται πως είναι ικανή για μεταμορφώσεις και η μουσική γραφή παίζει με σεβασμό αλλά και ανάλαφρη διάθεση απέναντι στα είδη.

Αυτές όλες οι διαθέσεις κι οι ικανότητες γίνονται ακόμα πιο εμφανείς στο επόμενο single, το απολαυστικό Femininomenon που κυκλοφορεί ως ανεξάρτητο πριν δύο καλοκαίρια (και το οποίο θα γινόταν εναρκτήριο κομμάτι του άλμπουμ της αργότερα). Σε αυτό το σημείο η Roan βρίσκεται σε ένα ενδιαφέρον σταυροδρόμι: από τη μία, η δισκογραφική της την έχει παρατήσει, από την άλλη έχει βρεθεί να παίζει στα σόου της Ολίβια Ροντρίγκο ως support.

Το κομμάτι παίρνει επιρροές και τις ενώνει με ενθουσιασμό και σιγουριά, με τη Roan να μοιάζει πλέον σα να αποτελεί δέκα διαφορετικές περσόνες που μαλώνουν με χαρά μεταξύ τους για το ποια θα κυριαρχήσει και τελικά καταλαβαίνουν πως, απλώς, αλληλοσυμπληρώνονται. Είναι εντυπωσιακή άσκηση ισορροπίας και χαρακτηριστικό δείγμα γραφής για μια μουσική σταρ εν τη γενέσει της η οποία αποτελεί κι η ίδια ένα σύνολο αντιφάσεων – είναι αν μη τι άλλο ένα απλό κορίτσι από το Μιζούρι με αστραφτερά κουήρ χολιγουντιανά όνειρα.

Το Pitchfork γράφει για το κομμάτι πως είναι ένα «τέρας του Φρανκενστάιν που συνδέει στοιβαγμένα φωνητικά α λα Lorde με ad libs α λα Kesha κι ένα synth που ακούγεται σαν “σωλήνα που αναστενάζει”». Με την καλή έννοια!

Αυτό που έχουμε εδώ σε αυτό το σημείο είναι μια εκκολαπτόμενη σταρ με διάσπαρτα τραγούδια που αρχίζουν να βρίσκουν οργανικά το κοινό τους σε κλαμπς κι από στόμα σε στόμα, όσο το άλμπουμ ακόμα ετοιμάζεται. Και παράλληλα, η ίδια αρχίζει όλο και πιο έντονα να βρίσκει τον εαυτό της, επηρεασμένη από drag αισθητική και αναφορές και σπουδαία κουήρ κλάσικς όπως τη φιλμογραφία του Τζον Γουότερς ή το υποτιμημένο ‘90s καλτ But I’m a Cheerleader.

Η ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗΣ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΜΕΝΗΣ ΣΟΥ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗ

Η φήμη που είχε αρχίσει να αναπτύσσει ήταν αρκετή για να κάνει το πρώτο της tour στις αρχές του ‘23, πριν καν την κυκλοφορία του πρώτου της άλμπουμ, το οποίο ήρθε τελικά τον Σεπτέμβριο. Με τον απόλυτα αντιπροσωπευτικό τίτλο The Rise and Fall of a Midwest Princess, λίγο camp, λίγο μελόδραμα, μπόλικες αντιφάσεις (άνοδος και πτώση, η εικόνα της βαθιάς midwest Αμερικής και το γκλίτερ παραμύθι μιας πριγκίπισσας), ο τίτλος αντιπροσωπεύει την ταυτότητα και την διαδρομή της Roan.

Με στοιχεία ντίσκο, synth-pop, new wave και φολκ σε μια κουήρ συμφωνία αναζήτησης και ενθουσιασμού, με ευρηματική γραφή από το δημιουργικό δίδυμο και ασφαλές χέρι στην παραγωγή από τον έμπειρο πια Νάιγκρο, το άλμπουμ δεν γίνεται ποτέ ο αχταρμάς που θα μπορούσε εύκολα να είναι. Κερδίζει θετικές κριτικές στην αρχή, αλλά η αληθινή προσοχή που λαμβάνει έρχεται σταδιακά μες στον επόμενο χρόνο. Όπως χτίστηκε η αρχική φήμη της Roan, έτσι συνέχισε και το άλμπουμ, χωρίς να αποτελέσει εξαρχής φαινόμενο ή μπλοκμπάστερ, παρά κερδίζοντας το κοινό σιγά σιγά. (Αδιανόητα σιγά, για τα σημερινά δεδομένα!)

Ενδεικτικό του πώς χτίζεται η φήμη της Roan: Αν γκουγκλάρεις το όνομά της, το κλασικό «μήπως εννοούσες αυτό;» prompt της μηχανής αναζήτησης, αναφέρει «η αγαπημένη καλλιτέχνης της αγαπημένης σου καλλιτέχνη».

Και το άλμπουμ; «Το πλήρες ντεμπούτο της ποπ τραγουδίστριας είναι μια τολμηρή και θορυβώδης εισαγωγή, που τροφοδοτείται από στιβαρά τραγούδια και μια ατσάλινη αδιαφορία για το καλό γούστο», γράφει το Pitchfork δίνοντας 7.2 στα 10. «Είναι ένα απίστευτο tour-de-force για ντεμπούτο. Καταπιάνεται με κάθε γωνιά της ανθρώπινης σεξουαλικότητας, ψυχολογίας, επιθυμίας και λαγνείας, όλα σε μερικά από τα πιο εντυπωσιακά ρεφρέν της χρονιάς», γράφει το χιπ λονδρέζικο μουσικό σάιτ The Line of Best Fit συνοψίζοντας πολλά από όσα κάνουν τη μουσική της αδύνατον να της αντισταθείς.

Σταδιακά αρχίζει να συμβαίνει ένα ενδιαφέρον φαινόμενο, όπου η Roan απασχολεί πλέον για λόγους που φτάνουν από τα φορέματα που φοράει στις (όλο και πιο γεμάτες κόσμο) περιοδείες της, μέχρι την κατασκευή των κομματιών της. Το marie claire αναλύει εδώ τα outfits που έχει φορέσει κατά καιρούς σε συναυλίες, γεμάτα αναφορές σε κουήρ σινεμά (Divine!), drag επιρροές (στο Coachella δανείστηκε από τις RuPaul’s Drag Race θεότητες Violet Chachki και Gottmik) και τολμηρή εικονογραφία (το λουκ της ως άγαλμα της ελευθερίας είναι άμεσα iconic).

Από την άλλη, είναι απολαυστικό να διαβάζεις αναλύσεις πάνω στις τεχνικές του songwriting που κάνουν τα κομμάτια της τόσο διαφορετικά και ενθουσιώδη. Στο ακαδημαϊκό Music Radar αναλύεται το πώς οι μουσικές λούπες στα κομμάτια της αψηφούν συμβατικές αρμονίες της δυτικής μουσικής, εκπαιδεύοντας το αυτί του ακροατή σε αρμονικές εκπλήξεις, μέχρι που όταν τα κομμάτια καταλήγουν στο συνηθισμένο να το έχουν κάνει να ακούγεται πλέον ως έκπληξη.

Σε μια στιχουργική ανάλυση στο Harvard Advocate διαβάζουμε για το πώς μηδαμινές αλλαγές στην επανάληψη των στίχων των ρεφρέν δημιουργούν μια αίσθηση κίνησης και μετάβασης. Στο υπερ-σουξέ HOT TO GO (που είναι το ένατο single αυτού του άλμπουμ, αυτά κι αν είναι αδιανόητα πράγματα) λέει “Baby, do you like this beat / I made it so you’d dance with me” κι αργότερα στο τραγούδι ο στίχος γίνεται “And baby, do you like this beat / I made it so you’d sleep with me”, σαν η νύχτα να προχώρησε κι ο χορός στο κλαμπ να έδωσε τη θέση του στο σεξ.

Στο ρεφρέν του After Midnight το “I’m feeling kinda freaky, maybe it’s the club lights / I kinda wanna kiss your girlfriend if you don’t mind” γίνεται αργότερα “I’m feeling kinda freaky, maybe it’s the moonlight / I kinda wanna kiss your boyfriend if you don’t mind” όπου υπάρχει και μετακίνηση (και πάλι ξεκινάμε από το κλαμπ αλλά αργότερα είμαστε πια έξω, στο σεληνόφως, άρα έχουμε φύγει, πάμε κάπου) αλλά και διαφορετικό φύλο στο αντικείμενο του πόθου, από κοπέλα σε αγόρι, υπογραμμίζοντας έτσι μια bisexual διάθεση.

Όλα μαζί δημιουργούν μια όμορφα άγρια, ενθουσιώδη σεξουαλική διάθεση την οποία η Roan ως αφηγήτρια αυτών των σκέψεων μοιάζει τώρα να ανακαλύπτει, να εξερευνά, να αγκαλιάζει. Τόσο μουσικά όσο και στιχουργικά, δημιουργεί μια αίσθηση κίνησης, περιπέτειας και ανακάλυψης μες στα τραγούδια της που αντανακλά την διαδρομή και την ιστορία της. Τα πάντα δεν είναι ακριβώς αυτό που περιμένεις – κι αυτό είναι καλό.

O Guardian συμπεριλαμβάνει το ανθεμικό Good Luck, Babe! στα τραγούδια του καλοκαιριού (του φετινού πια, του 2024, το άλμπουμ δε φρενάρει με τίποτα) και γράφει πως «τα πιο ενδιαφέροντα hot girl summers πηγάζουν από συντριπτικά χτυποκάρδια. Τίποτα δεν παρακινεί μια γυναίκα να πει «γάμα το» και να απολαύσει μια ανενόχλητη, ηδονιστική φάση, όσο κάποιο σκοτεινό lore από την πρόσφατη ιστορία της. Κάθε μέρα στην παραλία ή κάθε selfie με μπικίνι πρέπει να κρύβει μια βαθιά, αλλά λαμπερή, θλίψη», αναφέρεται για το κομμάτι. «Στο προσωπείο του είναι είναι μελωδική ποπ που ευχαριστεί τους πάντες, με synths στο χρωματισμό της Στίβι Νικς και πλούσια ενορχήστρωση. Αλλά μετά έρχονται οι στίχοι και σε χτυπούν σαν ένα παραπάνω White Claw κοκτέιλ από όσα έπρεπε, σε ένα πνιγηρό απόγευμα». Όλα, μαζί.

ΕΚΤΟΞΕΥΣΗ ΣΤΑ CHARTS ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ

Την άνοιξη του ‘24, με την Roan να έχει αρχίσει να γίνεται γνωστή και έξω από τους niche κύκλους που ήδη την λάτρευαν, και με τον αλγόριθμο του Spotify να έχει αρχίσει πλέον να την προσφέρει ως πρόταση ό,τι παρεμφερές κι αν ακούς, κάνει την πρώτη της διεθνή περιοδεία. Δωρίζει $1 από κάθε εισιτήριο στην μη κερδοσκοπική οργάνωση For the Gworls που στηρίζει μαύρες transgender γυναίκες.

Στο Coachella ο κόσμος συρρέει, ενώ από τον Φεβρουάριο στον Απρίλιο τα streams της στο Spotify εκτοξεύονται κατά 500%(!). Τεράστιο ονλάιν σουξέ δημιουργεί το πολυσυζητημένο λάιβ της στο Tiny Desk του NPR, όπου εμφανίζεται με μια μπάντα αποκλειστικά γυναικών οργανοπαιχτών ντυμένων στα ροζ με δραματικό μακιγιάζ και παρουσιάζει ένα σετ που μοιάζει ταυτόχρονα stripped down και θεατρικά καμπ. Είναι από τα πιο όμορφα πράγματα που έχουν συμβεί φέτος στο ίντερνετ:

Τον Ιούνιο του Pride έρχεται η πρόσκληση για περφόρμανς από τον Λευκό Οίκο, την οποία η Roan απέρριψε. Παίζοντας μπροστά σε μια λαοθάλασσα στη Νέα Υόρκη για το Governors Ball Music Festival, δηλώνει από τη σκηνή, βαμμένη άγαλμα της ελευθερίας, πως «θέλουμε ελευθερία και δικαιοσύνη για όλους, και τότε θα έρθω».

Νωρίτερα στη συναυλία είχε επεκταθεί, εξηγώντας πως «αυτό σημαίνει ελευθερία στα τρανς δικαιώματα, σημαίνει ελευθερία στα δικαιώματα των γυναικών, και σημαίνει ιδιαιτέρως ελευθερία για όλους τους καταπιεσμένους ανθρώπους σε κατεχόμενες περιοχές», αρνούμενη έτσι να παίξει το PR παιχνίδι μιας κυβέρνησης που χρηματοδοτεί την γενοκτονία στην Παλαιστίνη.

Την επόμενη μέρα τουητάρει: «είπα αυτό που εννοούσα και εννοούσα αυτό που είπα στη σκηνή», μαζί με μερικές εκπληκτικές φωτογραφίες μιας συναυλίας που έμοιαζε, πολύ απλά, με στέψη.

Με το άλμπουμ πλέον στην δεκάδα του Billboard, δέκα μήνες μετά την κυκλοφορία του, και με κομμάτια της στα charts και στην δημόσια σφαίρα, με το Good Luck, Babe! να αυξάνει τις πωλήσεις του κατά 342% (!!) από την προηγούμενη εβδομάδα σε αυτήν (έχοντας μάλιστα τριπλάσιες physical από ό,τι ψηφιακές πωλήσεις), νιώθει κανείς πως αυτό που έχουμε δει αυτούς τους τελευταίους μήνες είναι την πρώτη ποπ σταρ των ‘20s να γεννιέται μπροστά στα μάτια μας. Οργανικά!

Είναι σπάνιο, και συχνά ξεχνάμε πως μπορεί όντως να συμβεί. Αλλά αυτό το ταξίδι αντιφάσεων και εξερεύνησης της Chappell Roan αποτυπώθηκε στη μουσική της και τώρα αποτυπώνεται και στη δημόσια σφαίρα. Είναι ένα υπέροχο θέαμα να βλέπεις – και να ακούς.