Η Έμιλι Γουίλσον είναι αναγνωρισμένη κλασική φιλόλογος και μεταφράστρια της Οδύσσειας του Ομήρου

EMILY WILSON: Η ΚΟΡΥΦΑΙΑ ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΡΙΑ ΤΟΥ ΟΜΗΡΟΥ ΣΤΟ NEWS 24/7

Η πρώτη γυναίκα που μετέφρασε την “Οδύσσεια” στα αγγλικά μάς μιλά για τους ήρωές της.

H Emily Wilson δεν είναι απλώς μία καλή μεταφράστρια αρχαίων κειμένων στην αγγλική γλώσσα, Είναι ίσως μία από τις κορυφαίες στον χώρο της κλασικές φιλολόγους και η πρώτη γυναίκα που μετέφρασε την “Οδύσσεια” του Ομήρου. Καθηγήτρια στο Τμήμα Κλασικών Σπουδών και Πρόεδρος του Προγράμματος Συγκριτικής Λογοτεχνίας και Θεωρίας της Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια, η Γουίλσον έχει μελετήσει τις βαθιές και ποικίλες επιρροές της αρχαίας ελληνικής και ρωμαϊκής γραμματείας σε μεταγενέστερους πολιτισμούς, προσεγγίζοντας τα έργα της αρχαίας ποίησης και φιλοσοφίας μέσα από νέες, απροσδόκητες οπτικές γωνίες και καθιστώντας τα πολύπλοκα αυτά κείμενα προσιτά στο σύγχρονο κόσμο.

Οι μελέτες της έχουν ρίξει νέο φως στα έργα των αρχαίων συγγραφέων και έχουν συμβάλλει καθοριστικά στο να αναδείξουν μια οπτική συμπερίληψης και ποικιλομορφίας στις κλασικές σπουδές. Τώρα έρχεται στην Ελλάδα για να δώσει τρεις πολύ ενδιαφέρουσες διαλέξεις στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα.
Οι τρεις διαλέξεις μου θα εξετάσουν τα θέματα του ηρωικού μεγαλείου, της μοίρας και της σοφίας τόσο στα ομηρικά έπη όσο και σε άλλα έργα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας”, εξήγησε η καθ. Γουίλσον. “Θα επανεκτιμήσω τις συνδέσεις, τα κενά και τις διαφορές μεταξύ της αρχαιότητας και των σύγχρονων πολιτισμών”.

Γεννάδειος Βιβλιοθήκη
Η Γεννάδειος Βιβλιοθήκη είναι μία από τις σημαντικότερες βιβλιοθήκες της Ελλάδας και μία από τις δύο βιβλιοθήκες της Αμερικάνικης Σχολής Κλασσικών Σπουδών στην Αθήνα.

“Μεγάλωσα με την Οδύσσεια”

Λίγο πριν από τις διαλέξεις της, η Δρ. Γουίλσον μάς μίλησε για όλα όσα τη συγκινούν στα κείμενα του Ομήρου και αποκάλυψε τους ήρωες που τη δονούν ακόμα και σήμερα, αν και τους “πρωτο-γνώρισε” στα πρώτα τρυφερά χρόνια της παιδικής της ηλικίας.

Είναι, ίσως, περισσότερο γνωστή για την εξαιρετική μετάφραση της Οδύσσειας στα αγγλικά (2017) σε ιαμβικό πεντάμετρο. Η Οδύσσεια της Γουίλσον χαρακτηρίστηκε από την εφημερίδα ‘The New York Times’ ως ένα από τα 100 αξιολογότερα βιβλία του 2018, ενώ προκρίθηκε και για το Εθνικό Βραβείο Μετάφρασης του ίδιου έτους. Το 2019, η Wilson έλαβε την υποτροφία MacArthur (γνωστή και ως “υποτροφία για ιδιοφυΐες”) για το σύνολο του έργου της που κάνει προσιτή την κλασική λογοτεχνία σε ένα ευρύτερο κοινό. Άμεσα αναμένουμε να κυκλοφορήσει η μετάφραση της Ιλιάδας από τον εκδοτικό οίκο W.W. Norton & Company.

Η ίδια έχει διηγηθεί σε συνεντεύξεις της ότι κυριολεκτικά μεγάλωσε με την Οδύσσεια. Όταν ήταν οκτώ ετών ζούσε με την οικογένειά της στην Οξφόρδη και χρειάστηκε να μετακινηθεί σε καινούριο σχολείο. Ήταν μία δύσκολη μετάβαση. Ένιωσε χαμένη, σαν να βρισκόταν σε ένα ξένο νησί ή στην ανοικτή θάλασσα κατά τη διάρκεια καταιγίδας (παρόλο που, στην πραγματικότητα, η σχολή ήταν μόλις τρία τετράγωνα μακριά από το σπίτι της). Μακράν το πιο συναρπαστικό πράγμα που της συνέβη εκείνη τη χρονιά ήταν μια σχολική παράσταση. Ήταν μια φιλόδοξη προσαρμογή της Οδύσσειας, παιγμένη από παιδιά, στην οποία η Γουίλσον ερμήνευσε τον ρόλο της θεάς Αθηνάς. Της πιο εντυπωσιακής και δυνατής από όλες τις θεές. Αφού υποδύθηκε την Αθηνά, ενθουσιάστηκε τόσο ώστε άρχισε να καταπιάνεται με τις αρχαίες ελληνικές ιστορίες και τους μύθους.

Οι γονείς της [η μητέρα της καθηγήτρια στην Οξφόρδη και ο πατέρας της συγγραφέας] ήταν απασχολημένοι και απόμακροι. Εκείνη και η αδερφή της – όπως έχει αναφέρει σε συνέντευξή της στο theparisreview – έμαθαν από νωρίς ότι η σιωπή είναι ο πιο εύκολος τρόπος για να αποφεύγουν τη δυσαρέσκεια των “μεγάλων”. Η Οδύσσεια την έκανε να σκεφτεί ότι κάποιος μπορεί να νοσταλγεί το σπίτι του χωρίς να θέλει πραγματικά να περάσει πολύ χρόνο εκεί. Κάπου αλλού, υπήρχε ένας κόσμος φαντασίας όπου ένα άτομο με υπομονή, αποφασιστικότητα, εξυπνάδα και το σωστό είδος θεϊκής βοήθειας μπορούσε να επιτύχει θαυμάσια πράγματα και να ανακαλύψει “προσωρινά” σπίτια – μια ιδέα που πάντα την ηρεμούσε.

Ένιωθε σαν στο σπίτι της στον κόσμο των περιπλανήσεων του Οδυσσέα. Μια ιστορία ενός ανθρώπου που επιστρέφει στο σπίτι του, και ανασυστήνει την ταυτότητά του από το μηδέν. Η Οδύσσεια μάς βοηθά να σκεφτούμε το “σπίτι” όχι τόσο ως ένα συγκεκριμένο μέρος, όσο ως μια κατάσταση του νου.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο τη ρωτάμε ποια είναι τα στοιχεία που την συναρπάζουν στα κείμενα του Ομήρου.
Λατρεύω τον ήχο των ομηρικών ποιημάτων στο πρωτότυπο – την όμορφη ρυθμική μουσική, την οποία προσπαθώ να απηχήσω στις μεταφράσεις μου. Αγαπώ όλους τους ζωντανούς χαρακτήρες, συμπεριλαμβανομένων των θηλυκών και αρσενικών θεών, καθώς και των αλόγων, των σκύλων (όπως ο Άργος, ο σκύλος του Οδυσσέα που αναγνώρισε τον αφέντη του κι ας ήταν ντυμένος ζητιάνος) και των θνητών. Λατρεύω την επίκληση έντονων συναισθημάτων, καθώς και τον έντεχνο λόγο. Κάθε φορά που ξαναδιαβάζω ένα απόσπασμα του Ομήρου, μαθαίνω κάτι καινούργιο.

Δρ. Emily Wilson
Η Δρ. Emily Wilson

Τι συμβολίζουν για εσάς οι περιπέτειες και η περιπλάνηση του Οδυσσέα;
Η Οδύσσεια αφηγείται την ιστορία του πιο εξαιρετικά περίπλοκου και δύσκολου ταξιδιού της επιστροφής από τον Τρωικό Πόλεμο (νόστος – η επιστροφή στην πατρίδα, ο επαναπατρισμός). Παρακολουθεί τους τρόπους με τους οποίους ένας επίλεκτος πολεμιστής, ο Οδυσσέας, καταφέρνει να επιστρέψει στην πατρίδα του, καθώς και τον αντίκτυπο αυτού του ταξιδιού σε πολυάριθμους άλλους χαρακτήρες – συμπεριλαμβανομένων όλων εκείνων που δεν επιστρέφουν (όπως οι άνδρες που έπλευσαν μαζί του στην Τροία, από τους οποίους κανένας δεν επέζησε) και όλους εκείνους που συναντά στην πορεία (όπως η πριγκίπισσα Ναυσικά ή ο Κύκλωπας Πολύφημος ή η θεά Καλυψώ), και εκείνους στην Ιθάκη – τη γυναίκα του, το γιο του, το σκύλο του, τους υπηρέτες στο σπίτι του και τους μνηστήρες που σφαγιάζει.

Το ποίημα αναδεικνύει την πολυπλοκότητα της έννοιας “επιστροφή” και το τι σημαίνει “σπίτι”. Δεν πρόκειται μόνο για έναν συγκεκριμένο προορισμό, γιατί ο Οδυσσέας βρίσκεται στην Ιθάκη στη μέση του ποιήματος, αλλά δεν είναι ακόμη σπίτι. Είναι σπίτι μόνο όταν έχει επιστρέψει σε κάθε μια από τις παλιές του ταυτότητες και όταν επαναφέρει κάθε μια από τις παλιές του σχέσεις (συμπεριλαμβανομένων των σχέσεών του με τον γιο του, τη γυναίκα του, τον πατέρα του). Και στο τέλος μένουμε με την εικόνα του Οδυσσέα που έχει γυρίσει στο σπίτι του, στο μέρος που φαινομενικά έχει αφήσει πίσω του και βρίσκεται σε ένα πεδίο μάχης, που τώρα είναι στην Ιθάκη όχι στην Τροία.

Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σας ήρωες από τα ομηρικά έπη;
Βρίσκω πιο συναρπαστικούς στην Ιλιάδα, τους θνητούς χαρακτήρες: τον Αχιλλέα, τον Έκτορα και τον Αγαμέμνονα. Και οι τρεις είναι ευάλωτοι, ο καθένας με διαφορετικό τρόπο. Μερικές φορές, τόσο στη μετάφραση όσο και στις επιστημονικές συζητήσεις, νομίζω ότι οι αναγνώστες και οι σχολιαστές υποτιμούν τη λεπτότητα, τη συμπόνια και το βάθος των ομηρικών χαρακτήρων. Για μένα, υπάρχει κάτι πολύ βαθύ στο πώς το απερίσκεπτο θάρρος του Έκτορα είναι στενά συνυφασμένο με το πόσο εύθραυστος είναι, και συνδέεται με τον φόβο της ντροπής και την απελπισμένη επιθυμία του να κάνει το σωστό. Και πώς η οργή του Αχιλλέα είναι τόσο στενά συνδεδεμένη με τη επίγνωση της θνητότητάς του, τη γνώση των ορίων του και την αδυναμία του να αντέξει ότι είναι τόσα πολλά και όμως δεν είναι τα πάντα. Και πώς το θρασύ, ασυνεπές ηγετικό στυλ του Αγαμέμνονα προκύπτει από τη γνώση του ότι δεν έχει την πολυτέλεια να φανεί ευάλωτος και ότι θα έχει όλη την ευθύνη αν η εκστρατεία αποτύχει. Νομίζω ότι οι μεταφραστές και οι αναγνώστες μερικές φορές επενδύουν τόσο πολύ στο μεγαλείο αυτών των σπουδαίων ανδρών, που δεν βλέπουν πόσα πράγματα μας δείχνει το ποίημα και για την ανθρωπιά τους.

Σε ψυχικό επίπεδο το αληθινό όραμα του Ομήρου έχει μια διάσταση βαθιάς κατανόησης και συμπόνιας προς όλους: γυναίκες και άνδρες, θνητούς και θεούς, ανθρώπους, ζώα, ακόμη και για τα άψυχα πράγματα (όπως τα πεινασμένα δόρατα ή τα θαυμάσια χρυσά ρομπότ Α.Ι. στο εργαστήριο του Ηφαίστου). Λατρεύω τα άλογα (ο φτωχός θνητός ιχνηλάτης Ίασπις που πεθαίνει, και το αθάνατο ζεύγος αλόγων, Ξάνθος και Βαλίος, που κλαίνε για τον Πάτροκλο και υπενθυμίζουν στον Αχιλλέα όταν ξαναμπαίνει στη μάχη, ότι θα πεθάνει). Μόλις τα έκανα τατουάζ στο χέρι μου – μου αρέσουν γιατί αποτελούν έμπνευση και υπενθύμιση των θνητών περιορισμών.

Λατρεύω όλους τους θεϊκούς χαρακτήρες. Ένας που αγαπώ ιδιαίτερα είναι η Θέτις, που παίζει πολύ ουσιαστικό ρόλο για όλη την εξέλιξη της πλοκής. Αγαπώ την προσευχή της για τον θνητό γιο της, που δεν έχει πολλή ζωή μπροστά του. Την προσευχή που θέτει σε κίνηση την απουσία του Αχιλλέα από το πεδίο της μάχης και τις τρομερές ελληνικές απώλειες, συμπεριλαμβανομένου του θανάτου του Πάτροκλου. Συγκινούμαι με την αθάνατη μητέρα που δεν μπορεί να σώσει τον θνητό γιο της και που η προσπάθειά της να τον τιμήσει περισσότερο, φέρνει το αντίθετο αποτέλεσμα – μεγαλώνει τον πόνο και φέρνει πιο κοντά τον επικείμενο θάνατό του. Δουλεύοντας πάνω στη μετάφραση, σκέφτηκα πολύ για το πώς θα διασφαλίσω ότι οι θεές και οι θεοί θα μοιάζουν να νιώθουν αληθινά συναισθήματα και θα έχουν αλληλεπιδράσεις σχεδόν ανθρώπινες. Και ότι οι κινήσεις τους μέσα στοn χώρο – αν και εντελώς διαφορετικές από τους ανθρώπους – θα είναι πλήρως αληθινές. Όπως ο τρόπος που η Θέτις αναδύεται από τη γκρίζα αλμυρή θάλασσα και στην αρχή μοιάζει με απαλή ομίχλη πάνω στο νερό, αλλά μετά ορθώνεται και γίνεται η μαγική αργυροπόδαρη θεά, αληθινή στον υπαρκτό κόσμο.

Γεννάδειος Βιβλιοθήκη
A 10377 Γεννάδειος Βιβλιοθήκη

Στο ποίημα “Ελένη” του σπουδαίου μας ποιητή, Γιώργου Σεφέρη ο πόλεμος στην Τροία έγινε “για ένα πουκάμισο αδειανό, για μια Ελένη”. Τι σημαίνει ο Πόλεμος της Τροίας στη σύγχρονη εποχή, για εσάς;
Υπάρχει ένας αρχαίος μύθος, πάνω στον οποίο ο Σιμωνίδης (ο Κείος) έγραψε ένα ποίημα, αναφέροντας ότι η Ελένη δεν πήγε ποτέ στην Τροία – ήταν ένα φάντασμα. Και ότι κατά τη διάρκεια του Τρωικού πολέμου η Ελένη βρισκόταν στην Αίγυπτο. Ο Σεφέρης βασίζεται στο υπέροχο θεατρικό έργο του Ευριπίδη με αυτόν τον μύθο, την Ελένη, του οποίου έχω κάνει μια μετάφραση στα αγγλικά. Είναι ένα σπουδαίο θεατρικό και ένας σπουδαίος ‘διαλογισμός’ για το φαίνεσθαι και την πραγματικότητα, τα ονόματα και τα σώματα, τον ηρωισμό, το πώς οι ιστορίες ανακυκλώνονται και ξαναφτιάχνονται, και τον πόλεμο – τόσο τον Τρωικό Πόλεμο όσο και τον συνεχιζόμενο, τότε, Πελοποννησιακό. Αυτό το έργο είναι πολύ πιο αστείο και κατά κάποιον τρόπο πιο χαρούμενο από ό,τι συχνά φανταζόμαστε ότι είναι η αρχαία τραγωδία.

Καταρχάς, έχει αίσιο τέλος γιατί ο Μενέλαος και η Ελένη δραπετεύουν από τον Αιγύπτιο τύραννο που προσπαθεί να την παντρευτεί. Βέβαια, σε αυτό το “αίσιο” τέλος υπάρχει ένας σαφής απόηχος της προηγούμενης απόδρασης της Ελένης, από τον Μενέλαο με τον Πάρη, που ξεκίνησε την όλη ιστορία. Είναι ένα πραγματικά διασκεδαστικό έργο – το συνιστώ ανεπιφύλακτα! Στον Ευριπίδη, όπως και στην Ιλιάδα, η Ελένη είναι ένας πλήρως συνειδητοποιημένος χαρακτήρας, με μια ολόκληρη σειρά από περίπλοκα συναισθήματα σχετικά με τις ιστορίες που λέγονται συνεχώς γι’ αυτήν. Είναι κάθε άλλο παρά ένα άδειο πουκάμισο.

εξώφυλλο μετάφρασης Οδύσσεια
Η Οδύσσεια της Έμιλι Γουίλσον

Ο Τρωικός Πόλεμος σήμαινε πολλά διαφορετικά πράγματα στην αρχαιότητα και μπορεί να σημαίνει πολλά διαφορετικά πράγματα και στη σύγχρονη εποχή! Λατρεύω τους τρόπους με τους οποίους η Ιλιάδα είναι τόσο ακριβής και τόσο αληθινή σχετικά με τις έννοιες του πολέμου. Ο Τρωικός Πόλεμος, όπως και οι σύγχρονοι πόλεμοι, διεξάγεται για τον πλούτο και την επικράτεια- αλλά επίσης, και πάλι όπως οι σύγχρονοι πόλεμοι, διεξάγεται για τα συναισθήματα, την αίσθηση του κύρους και τον φόβο της ντροπής εκ μέρους των ηγετών που αγωνιούν να διατηρήσουν τη θέση τους στην κοινωνία. Το ποίημα μας δείχνει με τέτοια σπαρακτική αλήθεια το κόστος του πολέμου στην ανθρωπότητα, τη διαπλοκή της οργής και της θλίψης.

Από στιγμή σε στιγμή θα κυκλοφορήσει και η μετάφραση της Ιλιάδας. Μελετώντας τα αρχαία κείμενα επί τόσα χρόνια και εμβαθύνοντας στους χαρακτήρες και τις ιστορίες έχετε καταλήξει πάνω στο θέμα της ύπαρξης του θεϊκού στοιχείου και του ρόλου της μοίρας στην ανθρώπινη ύπαρξη; Είμαστε αυτεξούσιοι ή υπάρχει ένα θεϊκό χέρι που κινεί τα νήματα;
Ένιωσα ότι ήταν απαραίτητο για μένα, ως μεταφράστρια, να μεταφέρω την απόλυτη πραγματικότητα των θεών μέσα στον κόσμο του ποιήματος. Ο αναγνώστης θα πρέπει να αισθάνεται δέος και τρόμο για την ευκολία της θεϊκής κίνησης μέσα στον κόσμο και το πόσο αιφνιδιαστικά οι θεοί επιφέρουν ριζικές αλλαγές για τους θνητούς, είτε πρόκειται για τον Απόλλωνα που κατεβαίνει σαν τη νύχτα, είτε για την Αθηνά που απομακρύνει ένα όπλο σαν μύγα. Όσο διαβάζετε ή ακούτε το ποίημα, θα πρέπει όλα αυτά να είναι απόλυτα αληθινά.

Η “μοίρα” δεν είναι ίδια έννοια με το “θείο”. Η Ιλιάδα επιμένει ότι ακόμη και ο Δίας δεν μπορεί να αλλάξει αυτό που έχει “υφανθεί” για τους θνητούς. Ο σύγχρονος όρος “μοίρα” τείνει επίσης να είναι λίγο παραπλανητικός, επειδή μπορεί να μεταφέρει χριστιανικές ιδέες για το “προ-αποφασισμένο”, οι οποίες δεν υπάρχουν στον Όμηρο. Στον Όμηρο, οι μεμονωμένοι θνητοί έχουν ο καθένας το δικό του ατομικό “μερίδιο” ζωής (μοίρα – μόρος) – αυτό περιγράφεται όπως μια μερίδα κρέας σε ένα συμπόσιο, όχι όπως η σύγχρονη μεταφορά της “μοίρας” ως κάτι προκαθορισμένο (μην ξεχνάτε ότι αυτά τα ποιήματα είναι προϊόν προφορικής παράδοσης).

Όσον αφορά τις προσωπικές μου πεποιθήσεις – δεν πιστεύω σε μία και μόνο ανθρωποποιημένη θεότητα ή οδηγό, αλλά δεν έχω κανένα πρόβλημα να φανταστώ τον κόσμο ως “γεμάτο θεούς”, όπως είπε ο Θαλής. Σίγουρα, δεν έχω μια στωική πίστη σε μια μοναδική καθοδηγητική θεότητα. Για μένα, κάποιο είδος πολυθεϊσμού δίνει περισσότερο νόημα στον παράξενο, ποικιλόμορφο, περίπλοκο κόσμο στον οποίο ζούμε.

Η ιδέα του να μην είσαι “μόνος” εξαιτίας μιας καθοδηγητικής θεότητας είναι αρκετά ασυνήθιστη στην αρχαιότητα, αν και θα μπορούσες να δεις το δαιμόνιο του Σωκράτη να του παρέχει ένα είδος παρέας, καθώς και καθοδήγηση σχετικά με τη συμπεριφορά. Εγώ δεν έχω ένα δαιμόνιο να με καθοδηγεί. Για μένα έχουν νόημα οι ιδέες που υπάρχουν μέσα στην Ιλιάδα για το τι σημαίνει να μην είσαι “μόνος”: οι άνθρωποι δεν είμαστε μόνοι επειδή κάνουμε πράγματα μαζί, είτε αυτό είναι να πολεμάμε και να σκοτώνουμε μαζί, είτε να τρώμε μαζί, είτε να συζητάμε μαζί, είτε να θρηνούμε μαζί για τις απώλειες που όλοι οι θνητοί βιώνουν.

Πότε ξεκινήσατε τη μελέτη των ελληνικών. Ποια μέθοδο μετάφρασης ακολουθήσατε και από ποια γλώσσα;
Άρχισα να μελετώ αρχαία ελληνικά στο λύκειο όταν ήμουν 15 ετών. Διαβάζω τον Όμηρο στα ελληνικά εδώ και αρκετές δεκαετίες. Μετέφρασα τον Όμηρο από την ελληνική γλώσσα, φυσικά! Γνωρίζω ότι ορισμένοι μεταφραστές μεταφράζουν από άλλες γλώσσες – στα αγγλικά, ο Αλεξάντερ Πόουπ χρησιμοποίησε τη γαλλική μετάφραση της Αν Ντασιέ, επειδή τα ελληνικά του δεν ήταν σπουδαία. Αλλά εγώ δεν το έκανα αυτό. Διάβασα τα ελληνικά. Συμβουλεύτηκα, επίσης, σχόλια και λεξικά.

βιβλίο Γεννάδειος Βιβλιοθήκη
Γεννάδειος Βιβλιοθήκη

Γιατί νιώσατε ότι τα κείμενα αυτά ήθελα μία νέα μετάφραση; Και ποιες ήταν οι προκλήσεις/δυσκολίες που αντιμετωπίσατε;
Ένιωσα ότι ήταν κρίμα που οι περισσότερες σύγχρονες μεταφράσεις στα αγγλικά δεν έχουν κανονικό μέτρο. Αυτή ήταν η κινητήριος ώθηση για μένα, να κάνω μια μετάφραση έμμετρη, που να απηχεί τη μουσικότητα των πρωτότυπων ποιημάτων και να προσκαλεί σε “δυνατή” ανάγνωση, στα χνάρια των προφορικών “αναγνώσεων” στις οποίες βασίστηκε ο Όμηρος στην αρχαιότητα. Ήθελα επίσης να τιμήσω την πολλαπλότητα των χαρακτήρων και τις ποικίλες οπτικές γωνίες, καθώς και τα συναισθηματικά και ψυχολογικά “βάθη”. Νομίζω ότι ορισμένες μεταφράσεις είναι πολύ επίπεδες, πολύ εκτεταμένες, πολύ αδέξια γραμμένες ή πολύ αργές για να αποδώσουν τη συγκλονιστική συναισθηματική δύναμη των πρωτότυπων ποιημάτων.

Πώς αντιμετωπίζετε τα άρθρα που σας αποκαλούν ‘την πρώτη γυναίκα μεταφράστρια της Οδύσσειας του Ομήρου”; Γιατί πιστεύετε ότι τα κείμενα αυτά δεν τα προσεγγίζουν πολύ συχνά γυναίκες μεταφράστριες;
Ήμουν η πρώτη γυναίκα που δημοσίευσε μια μετάφραση της Οδύσσειας στα αγγλικά, αλλά δεν σκέφτομαι σχεδόν ποτέ το φύλο όταν δουλεύω πάνω στις μεταφράσεις μου και νομίζω ότι τέτοιες αναφορές είναι απλοϊκές. Πολλές γυναίκες μελετήτριες έχουν ερευνήσει και γράψει για τα ομηρικά έπη, οπότε δεν είναι ότι οι γυναίκες δεν έχουν ασχοληθεί με τον Όμηρο στο παρελθόν. Υπάρχουν μεταφράσεις από γυναίκες σε άλλες γλώσσες, στα γαλλικά και στα ιταλικά. Νομίζω ότι πρόκειται για ένα ζήτημα σχετικά με τη θέση της μετάφρασης στην αγγλόφωνη ακαδημαϊκή κοινότητα. Οι μελετητές, γενικά, δεν προάγονται για τη δημοσίευση μεταφράσεων, ακόμη και αν οι μεταφράσεις είναι πρωτότυπες, επιδέξιες και πολύ μεγάλες. Έτσι, δεν υπάρχει μεγάλο κίνητρο για να ασχοληθεί κανείς με μεταφράσεις, πράγμα που σημαίνει ότι πολλές δημοσιεύονται από ανθρώπους εκτός ακαδημαϊκής κοινότητας ή (συνηθέστερα) από ηλικιωμένους συνταξιούχους, κυρίως άνδρες. Αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό (οι συνταξιούχοι μπορεί να είναι εξίσου καλοί στη μετάφραση με οποιαδήποτε άλλη δημογραφική κατηγορία), αλλά είναι ένας περιορισμός και σημαίνει ότι πολλές μεταφράσεις καταλήγουν να μοιάζουν τρομερά με παλαιότερες και υπάρχει επανάληψη. Επίσης, έχει να κάνει και με τους εκδότες και το ποιους θεωρούν ότι μπορούν να προσεγγίσουν για να κάνουν μεταφράσεις. Προσωπικά δε θα είχα δημοσιεύσει ποτέ κάποια μετάφραση, αν δεν με είχαν προσλάβει επί τούτου για να το κάνω.

Επόμενα σχέδια;
Ετοιμάζω μια σειρά μικρών διηγημάτων για ενήλικες, με βάση τους μύθους του Τρωικού Πολέμου. Είμαι πολύ ενθουσιασμένη γι’ αυτό! Είναι διασκεδαστικό να γράφεις σε ένα εντελώς διαφορετικό είδος.

2023–2024: Οι Μύθοι, η Μαγεία και το Μυστήριο των Αρχαίων Ελλήνων:
Εξερευνώντας τις Συνδέσεις με το Σύγχρονο Πολιτισμό

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ
Διάλεξη Α΄: Η Τρωτότητα του Ηρωισμού (The Vulnerability of Heroism)
Τρίτη, 3 Οκτωβρίου 2023
19:00 μμ (Ελλάδα) / 12:00 μμ EDT (ΗΠΑ)
Cotsen Hall, Αναπήρων Πολέμου 9, Κολωνάκι
Διάλεξη Β΄: Μοίρα, Παράδοση, Επιλογή (Destiny, Tradition, Choice)
Τετάρτη, 24 Ιανουαρίου 2024
18:00 μμ EDT (ΗΠΑ)
Georgetown University, Washington, D.C.
Διάλεξη Γ΄: Η Σοφία των Μύθων (The Wisdom of Stories)
Τετάρτη, 8 Μαΐου 2024
18:00 μμ EDT (ΗΠΑ)
St. Bartholomew’s Church, New York City

Ακολουθήστε το News24/7 στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Ροή Ειδήσεων

Περισσότερα