ΚΑΝΕΙΣ ΔΕΝ ΞΕΡΕΙ ΤΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΦΕΤΟΣ ΜΕ ΤΑ ΟΣΚΑΡ

Είναι τέλη Σεπτέμβρη του 2023 και η εικόνα είναι ήδη συμπληρωμένη. Ξέρουμε πως το Οπενχάιμερ, μια δυσθεώρητη εμπορική επιτυχία πάνω σε ένα δύσκολο και αντι-εμπορικό θέμα, από έναν σταθερά επιτυχημένο στην κορυφαία στιγμή της καριέρας του, θα πάρει όλα τα μεγάλα Όσκαρ. Ταινία, Σκηνοθεσία, Β’ Ανδρικό, αρκετά τεχνικά.

Ξέρουμε πως το Barbie, η ταινία-φαινόμενο της χρονιάς, με στήριξη από την κριτική και το κοινό, θα είναι επίσης εκεί για να μαζέψει ένα τσουβάλι υποψηφιότητες και πιθανώς να πάρει και κάποια βραβεία.

Ξέρουμε πως το Poor Things έχει μόλις κάνει πρεμιέρα στη Βενετία, οι πάντες παραμιλούν για αυτό, κέρδισε Χρυσό Λιοντάρι, και θα πάει να πάρει κάποια τεχνικά Όσκαρ, πιθανώς και Α’ Γυναικείο Ρόλο.

Τα ξέραμε αυτά – μικροαλλαγές έγιναν, και κάποιες συμπληρωματικές ταινίες όπως το American Fiction ξεπετάχθηκαν τελευταία στιγμή, η Ανατομία Μιας Πτώσης είχε μια ακόμα πιο εντυπωσιακή εμφάνιση από ό,τι περιμέναμε, αλλά τελοσπάντων σε ένα πάρα πολύ μεγάλο ποσοστό, ξέραμε τι θα συνέβαινε. Ανάμεσα στον Σεπτέμβριο και τον Μάρτιο δεν άλλαξαν πάρα πολύ τα πράγματα – μια ένδειξη του πόσο ανούσια μεγάλη είναι η περίοδος της οσκαρικής ενασχόλησης, για να είμαστε ειλικρινείς.

Αλλά φέτος; Φέτος είναι η φάση. Φέτος δεν έχουμε ιδέα. Φέτος δεν υπάρχει φαβορί, δεν υπάρχουν σιγουράκια, κι όλοι κοιτάζονται μεταξύ τους απορημένοι. Κέφι!

DUNE, ΜΟΝΟΜΑΧΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΕΣ ΤΩΝ ΤΑΜΕΙΩΝ

Ας δούμε τι γίνεται πρώτα από την πλευρά των ταμείων, γιατί το γεγονός ότι πέρσι υπήρχαν μπλοκμπάστερ με κριτική αποδοχή και σημαντικούς σκηνοθέτες πίσω τους, βοήθησε την οσκαρική κούρσα να κλειδώσει πολύ νωρίς.

Φέτος έχουμε το Dune: Μέρος Δεύτερο του Ντενί Βιλνέβ, πολύ καλή ταινία με πάνω από $700 εκατομμύρια στο box office και μια αίσθηση πως υπάρχουν γενικώς κάποια χρωστούμενα μετά και την πολύ καλή αντίστοιχη απόδοση του πρώτου φιλμ πριν μερικά χρόνια. Εκείνη η ταινία είχε κερδίσει 6 Όσκαρ από 10 υποψηφιότητες, οπότε δεν υπάρχει λόγος να θεωρήσουμε πως το (καλύτερο και εμπορικότερο) δεύτερο μέρος δε θα κινηθεί αντίστοιχα. Μπορούμε να περιμένουμε παρουσία σε κάθε πιθανή τεχνική κατηγορία και στην Καλύτερη Ταινία, και ας μην εκπλαγούμε αν ο Βιλνέβ προταθεί και για Σκηνοθεσία.

Άλλο ένα σίκουελ οσκαρικά πετυχημένης ταινίας είναι το Τζόκερ: Τρέλα για Δύο που κυκλοφορεί σε λίγες μέρες. Εκείνο το φιλμ είχε κερδίσει 2 Όσκαρ, συν το Χρυσό Λιοντάρι στη Βενετία, μαζεύοντας πάνω από ένα δις δολάρια στο παγκόσμιο box office. Το σίκουελ όμως συνάντησε μια γενικότερα ψυχρή υποδοχή φέτος στη Βενετία και με δεδομένα κάποια αισθητικά (είναι μιούζικαλ!) και μοτίφ στοιχεία (είναι μια ταινία που τα βάζει και με τους φανς της, σε κάποιο βαθμό) δε θα περιμέναμε παρεμφερή εξέλιξη εδώ. Η παρουσία της Gaga είναι σημαντική φυσικά, και θα βρει τους φαν του το έργο, οπότε δε θα είναι απίθανο να πάρει κάποιες τεχνικές υποψηφιότητες.

Ερωτηματικό είναι το Μονομάχος II του Ρίντλεϊ Σκοτ, ένα σίκουελ 25 χρόνια μετά το ορίτζιναλ, με ιντερνετικά καυτούς σταρ (Πολ Μέσκαλ! Πέδρο Πασκάλ!), με έναν θρύλο να μας κοιτάζει ύφος από τα πόστερ (Ντένζελ Ουάσινγκτον, οριακά υποψήφιος για Όσκαρ από την αφίσα και μόνο), και με ένα πρώιμο hype αρκετά δυνατό. Τα πάντα μπορούν να συμβούν εδώ – από ένα α λα Ναπολέοντας μέτριο σουξέ με αρκετές τεχνικές υποψηφιότητες, μέχρι μια μεγάλη εμπορική επιτυχία και τον Ρίντλεϊ Σκοτ να κερδίζει επιτέλους το Όσκαρ Σκηνοθεσίας που πάντα του διέφευγε. Ποιος ξέρει.

Από τα υπόλοιπα μεγάλα εμπορικά χαρτιά, το Τα Μυαλά Που Κουβαλάς 2 δύσκολα θα ξεφύγει από την κατηγορία Animation (η οποία θα είναι και πολύ δυνατή φέτος μάλιστα και καθόλου σίγουρη δεν είναι η νίκη του εκεί), το Deadpool & Wolverine ξεκίνησε μια (άθελά του) ξεκαρδιστική οσκαρική καμπάνια που φυσικά δε θα οδηγήσει πουθενά, ενώ από φιλμ που βρίσκονται στον ορίζοντα το στοίχημα πολλών είναι το Wicked: Ένα μιούζικαλ βασισμένο σε τεράστια θεατρική επιτυχία, με την Αριάνα Γκράντε και τη Σύνθια Ερίβο να πρωταγωνιστούν. Προσωπικά, και βάσει των εικόνων από τα τρέιλερ, κρατώ πολύ μικρό καλάθι.

ΑΛΜΟΔΟΒΑΡ, ΧΡΥΣΟΣ ΦΟΙΝΙΚΑΣ ΚΑΙ ΦΕΣΤΙΒΑΛΙΚΑ ΦΑΒΟΡΙ

Όμως παρά το γεγονός ότι πέρσι τα μεγάλα Όσκαρ ήρθαν από τα ταμεία και το Οπενχάιμερ (υπενθυμίζοντας για μια ακόμα φορά πόσο μεγάλη ανοησία είναι η ιδέα πως τα Όσκαρ «σνομπάρουν τις εμπορικές ταινίες» που «βλέπει ο πραγματικός κόσμος»), αξίζει να θυμηθούμε πως οι αμέσως επόμενες επιτυχίες είχαν φεστιβαλική προέλευση: Η Ανατομίας Μιας Πτώσης, η Ζώνη Ενδιαφέροντος, το Αγόρι κι ο Ερωδιός, και φυσικά το Poor Things, όλα πέρασαν μέσα από το φεστιβαλικό οικοσύστημα ώστε να αναδειχθούν και φτάσουν να κερδίσουν μεγάλα Όσκαρ.

Στην αβέβαιη φετινή χρονιά, ποιοι είναι οι φεστιβαλικοί τίτλοι που έρχονται με φόρα;

Μια τέτοια συζήτηση πρέπει να ξεκινήσει από το Anora, το ανεξάρτητο διαμάντι του Σον Μπέικερ που κέρδισε το Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες και χωρίς να κρύβει μια μελαγχολική καρδιά και μια σκληρή οπτική του κόσμου, είναι στην ουσία του μια τρομερά διασκεδαστική μοντέρνα, πιο αιχμηρή παραλλαγή του Pretty Woman με πολλές σκρούμπολ επιρροές, γέλιο, δράση, σασπένς, ρυθμό. Δεν είναι μια ταινία που θα πρόσεχαν τα Όσκαρ από μόνα τους, αλλά με δεδομένο τον Χρυσό Φοίνικα, το θέμα (αφορά μια νεαρή σεξεργάτρια που παντρεύεται έναν νεόπλουτο Ρώσο γόνο) και την καλή θέληση απέναντι σε ένα σκηνοθέτη που εκπροσωπεί το αγνά ανεξάρτητο δημιουργικό όνειρο των περισσότερων ανθρώπων της βιομηχανίας, περιμένουμε το Anora να κάνει μια πολύ εντυπωσιακή διαδρομή στα βραβεία. Μπορεί να κερδίσει Καλύτερη Ταινία; Δε μοιάζει με φαβορί, αλλά φυσικά μπορεί.

Το Χρυσό Λιοντάρι του Αλμοδόβαρ δεν είναι κάποιο ξεσηκωτικό αριστούργημα, αλλά είναι μια θαυμάσια, χαμηλών τόνων ταινία, πολύ μεστή σε αυτό που λέει, σκεπτόμενη και ώριμη, που μένει μαζί σου. Το Room Next Door έχει σπουδαίες πρωταγωνίστριες (Τζούλιαν Μουρ, Τίλντα Σουίντον) κι έναν θρύλο του διεθνούς σινεμά στο αγγλόφωνο ντεμπούτο του, οπότε σίγουρα μπορεί να κάνει εμφάνιση σε μεγάλες κατηγορίες.

Κερδίζει πόντους το Κονκλάβιο, που άρεσε πολύ στο Τορόντο, αναφέρεται ως ένα τρομερά καλοφτιαγμένο και διασκεδαστικό κινηματογραφικό page turner, από τον Έντουαρντ Μπέργκερ που είχε κερδίσει Όσκαρ για το Ουδέν Νεότερο Από το Δυτικό Μέτωπο. Με τον Ρέιφ Φάινς κλειδωμένη υποψηφιότητα και πολύ πιθανό φαβορί στον Α’ Ανδρικό Ρόλο, αυτή είναι μια ταινία που σίγουρα θα παίξει σε πολλές κατηγορίες, από Ταινία μέχρι Σενάριο, κι από ερμηνείες μέχρι κάποια πιθανά τεχνικά όπως μοντάζ.

Αληθινός φεστιβαλικός ογκόλιθος είναι το The Brutalist του Μπρέιντι Κόρμπετ που κέρδισε το βραβείο Σκηνοθεσίας στη Βενετία. Ένα μεγαλόπνοο κινηματογραφικό έπος που έχει εντυπωσιάσει και καθηλώσει τους πάντες μέχρι τώρα, με ερμηνείες, με επίπεδο παραγωγής και γυρισμένο σε Vistavision, θα βρει στήριξη από την ακαδημαϊκή όσο και την πιο νεωτεριστική φράξια της Ακαδημίας και θα είναι μεγάλος οσκαρικός παίχτης.

Το Maria του Πάμπλο Λαραϊν θα παίξει λογικά στα αντίστοιχα πλαίσια των Τζάκι και Σπένσερ, δηλαδή υποψηφιότητα ερμηνείας για την Τζολί και κάποιο πιθανό συμπληρωματικό. Το Sing Sing αγαπήθηκε αρκετά από τα φεστιβαλικά κοινά, είναι μια χαμηλότονη ανεξάρτητη ταινία με πολύ κινηματογραφική στόφα, ανθρώπινο θέμα και προσέγγιση και μια υπέροχη ερμηνεία από τον Κόλμαν Ντομίνγκο που τα τελευταία χρόνια περιτριγυρίζει το Όσκαρ όλο και περισσότερο, κι είναι θέμα χρόνου να το πάρει – μπορεί φέτος να είναι η χρονιά του, και ίσως εξαρτηθεί από το κατά πόσο θα αγκαλιαστεί εξίσου θερμά όλη η ταινία.

Το Blitz του Στιβ Μακουίν είναι ένα έπος εποχής από έναν σπουδαίο σκηνοθέτη της εποχής μας που εδώ και δυο χρόνια αναμένεται ως σημαντικός οσκαρικός παράγοντας. Το γεγονός ότι κάνει πρεμιέρα “απλώς” στο φεστιβάλ του Λονδίνου πριν πάει μετά κατευθείαν για στριμάρισμα στο Apple TV+ έχει σίγουρα περιορίσει τον ενθουσιασμό γύρω από τον τίτλο, αλλά δεν το ξεγράφουμε με τίποτα.

Ιστορικό δράμα και το Nickel Boys που έκανε χαλασμό στο φετινό Τέλιουραϊντ κερδίζοντας εκθαμβωτικές κριτικές, βασίζεται σε βραβευμένο με Πούλιτζερ βιβλίο, άπτεται του συστημικού ρατσισμού στις ΗΠΑ, και είναι γυρισμένο, λένε, με έναν αληθινά εντυπωσιακό τρόπο. Αν όλα πάνε καλά εδώ, περιμένουμε αυτή την ταινία να παίξει σε όλες τις μεγάλες κατηγορίες.

ΤΑ ΜΕΓΑΛΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΑ

Δεν υπάρχει μεγαλύτερο από το Emilia Perez του Ζακ Οντιάρ, μια ταινία που δημιούργησε ακραία αντιφατικές αντιδράσεις στις Κάννες αλλά πήρε 2 μεγάλα βραβεία και απέκτησε ορκισμένους φανς. Είναι ένα μαφιόζικο τρανς μιούζικαλ, για έναν ναρκο-βαρώνο που αλλάζει φύλο και σκηνοθετεί το θάνατό του για να κάνει μια νέα αρχή στη ζωή, οπότε καταλαβαίνετε πως η συζήτηση γύρω από αυτή την ταινία θα είναι πάρα πολύ ήρεμη. Είναι η πρόταση της Γαλλίας για το Διεθνές Όσκαρ, αλλά πολλοί αναλυτές το βλέπουν ακόμα και Καλύτερη Ταινία.

Δεν είμαι καθόλου πεπεισμένος ακόμα για την βραβειακή προοπτική του φιλμ. Θα έχει σίγουρα πολλούς φανς στη γωνία του οπότε μπορεί όντως να βρεθεί υποψήφιο για Ταινία, αν και δεν κερδίζει με τίποτα γιατί εκεί θες ευρύτερη αποδοχή. Ο Οντιάρ που έχει το σεβασμό της διεθνούς κοινότητας μπορεί να πάρει θέση στην κατηγορία Σκηνοθεσίας που τα τελευταία χρόνια πάντα περιλαμβάνει 1-2 εξω-χολιγουντιανές επιλογές. Η Σοφία Κάρλα Γκασκόν είναι σιγουράκι για τον Α’ Γυναικείο, η Σελίνα Γκόμες κι η Ζόι Σαλντάνα παίζουν για τον Β΄. (Βραβεύτηκαν όλες στις Κάννες.) Μπορεί να συμβούν όλα αυτά – μπορεί και απολύτως τίποτα.

Το ιστορικό φιλμ September 5 παρουσιάζει την φονική επίθεση στους ισραηλινούς αθλητές στους Ολυμπιακούς του Μονάχου, από την οπτική των δημοσιογράφων του καναλιού ABC, και είναι μια ιδιαιτερότητα της φετινής οσκαρικής κούρσας: Λόγω θέματος και μόνο καταλαβαίνει κανείς γιατί οι πάντες το φοβούνται / φοβούνταν. Παίχτηκε στη Βενετία, αλλά εκτός συναγωνισμού, σε παράλληλο τμήμα, σα να θέλει και το φεστιβάλ και το στούντιο να το κρύψουν. Όσοι το είδαν, εντυπωσιάστηκαν. Κι όλα δείχνουν πως η Paramount αφού τεστάρισε λίγο τα νερά, θα το στηρίξει για οσκαρική διαδρομή – το ποια θα είναι η αντίδραση της βιομηχανίας, είναι παντελώς άγνωστο.

Αρέσει και συζητιέται το body horror φιλμ The Substance, που κέρδισε βραβείο Σεναρίου στις Κάννες ενθουσιάζοντας τον κόσμο. Δε θα ήταν απίθανο να δούμε μια γερή οσκαρική καμπάνια να στήνεται γύρω από την Ντέμι Μουρ σε ρόλο καριέρας – αλλά μπορεί άραγε αυτό να συμπαρασύρει μαζί του την ταινία και σε άλλες κατηγορίες;

Το ινδικό All We Imagine as Light είναι μια επίσης ιδιάζουσα περίπτωση καθώς η Ινδία φυσικά δεν το επέλεξε για την κατηγορία Διεθνούς Ταινίας, αλλά έχοντας κερδίσει το Μεγάλο Βραβείο στις Κάννες και μαγέψει κάθε άνθρωπο που το έχει δει, δε θα μας εξέπληττε αν με μια καλή οσκαρική καμπάνια μπορέσει να στριμωχτεί σε 1-2 μεγάλες κατηγορίες, α λα Ανατομίας Μιας Πτώσης πέρυσι (που επίσης δεν είχε επιλεγεί από τη Γαλλία για πολιτικούς λόγους).

Και να κλείσουμε με κάτι φαν; Οι πάντες περίμεναν το Queer να είναι το οσκαρικό play του Λούκα Γκουαντανίνο φέτος, αλλά μετά τη Βενετία και την μετριασμένη αντίδραση, δε φαίνεται πλέον πολύ ρεαλιστικό αυτό. Αλλά ξέρετε ότι ο Λούκα Γκουαντανίνο είχε ήδη φέτος μια τέλεια ταινία που μπορεί ακόμα να προταθεί για 10 Όσκαρ αν η Ακαδημία έχει όρεξη, μάτια, αυτιά και μεράκι; Ναι, το Challengers. Δεν είναι μες στις προβλέψεις αυτή τη στιγμή, αλλά αν πάει για μερικά τεχνικά (καθόλου απίθανο) και στην πορεία θυμηθούν όλοι πόσο καλά είχαν περάσει με αυτό…; Δεν ξέρω, εγώ απλά το ακουμπάω εδώ να υπάρχει.