“ΤΟ ΝΥΧΤΟΣΠΙΤΟ”: ΟΤΑΝ Ο ΓΙΟ ΝΕΣΜΠΟ ΓΡΑΦΕΙ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΤΡΟΜΟΥ
Διαβάσαμε πρώτοι την απόπειρα του Νέσμπο να γράψει ένα πολυδαίδαλο μυθιστόρημα όπου βασιλεύει η φρίκη ανακατεμένη με πολύ λογοτεχνία και λίγη ποπ κουλτούρα. Το «Νυχτόσπιτο» κυκλοφορεί σήμερα Τρίτη από τις εκδόσεις Μεταίχμιο σε μετάφραση Γρηγόρη Κονδύλη (περιέχει spoiler).
Ο Ρίτσαρντ είναι ορφανός. Μένει σε μία κωμόπολη στο Μπάλανταιν με τους θείους του. Λατρεύει τα βιβλία. Λατρεύει όμως και να πουλάει νταηλίκι στους αδύναμους συμμαθητές του. Είναι ευαίσθητος αλλά το κρύβει καλά κάτω από μία πανοπλία θράσους. Η μόνη που τον νιώθει είναι μία συμμαθήτρια του η Κάρεν.
Ο τρόμος εμφανίζεται στις πρώτες κιόλας σελίδες. Το ακουστικό του τηλεφώνου, ενός τηλεφωνικού θαλάμου κάπου στην ερημιά, συνθλίβει και καταπίνει σαν πλαστικός βόας ένα παιδάκι. Ο μόνος μάρτυρας της αλλόκοτης δολοφονίας είναι ο Ρίτσαρντ. Άρα και ο μόνος υποψήφιος ένοχος.
Οι παράλογες εικόνες συνεχίζονται. Μπροστά στα έκπληκτα μάτια του Ρίτσαρντ ένας άλλος συμμαθητής του μεταμορφώνεται σε σκαθάρι. Ο μόνος μάρτυρας αυτής της καφκικής μεταμόρφωσης είναι πάλι ο Ρίτσαρντ. Ο σερίφης της πόλης, αγνοώντας τις απίθανες εξηγήσεις του, αδημονεί να τον κλείσει σε κάποιο άσυλο. Το FBI που καλείται για να συμμετάσχει στις έρευνες συμφωνεί και ο Ρίτσαρντ βρίσκεται πίσω από τα κάγκελα σε ένα είδος αναμορφωτηρίου.
Παρά την τραγική του θέση και υποβοηθούμενος από την Κάρεν, την μόνη που τον πιστεύει, είναι βέβαιος ότι η αλήθεια πισω από τις φρικαλέες εξαφανίσεις κρύβεται σε ένα παλιό ερειπωμένο ζοφερό σπίτι που κάποτε ανήκε σε έναν κατά συρροή δολοφόνο. Οπότε δραπετεύει με σκοπό να εξολοθρεύσει το κακό, χρησιμοποιώντας το μόνο κατάλληλο όπλο, τη φωτιά.
Μέχρι εδώ ο Νέσμπο μοιάζει λες και ανακυκλώνει σκόρπιες ιδέες. Λίγος Κάφκα, πολύ Στίβεν Κινγκ- τηλέφωνο, μαύρο σπίτι, άσυλο- και κάτι από σειρές ταινιών τρόμου με πρωταγωνιστές έφηβους, όπως το Scream.
Όλα αυτά ανατρέπονται στο δεύτερο μέρος όπου ο αναγνώστης ανακαλύπτει πως όλες οι προηγούμενες σελίδες είναι μία σύνοψη ενός πετυχημένου βιβλίου τρόμου. Και ο διάσημος συγγραφέας του είναι ο Ρίτσαρντ, ο κάποτε αποσυναγωγός που επιστρέφει στο Μπάλανταιν ως θριαμβευτής σε ένα reunion παλιών συμμαθητών.
Όλα λοιπόν τακτοποιούνται; Όχι ακριβώς, ο Νέσμπο έχει και άλλους άσσους στο μανίκι. Όταν ο πίνακας ηλεκτρικού του σχολείου χαλάει, το πάρτυ του reunion μεταφέρεται στο εφιαλτικό Νυχτόσπιτο που τώρα είναι μία εξαίσια έπαυλη, ιδιοκτησία ενός επιτυχημένου συμμαθητή του. Έκει ο Ρίτσαρντ συνειδητοποιεί ότι τίποτε δεν πάει καλά κι ότι τελικά δεν ήταν και το πιο δημοφιλές παιδί του σχολείου. Λογικό συμπέρασμα καθώς όλη η παλιά του τάξη επιδίδεται σε ένα ανηλεές κυνήγι με θήραμα τον ίδιο. «Η νύχτα των ζωντανών νεκρών» ή μάλλον το remake της, η τελευταία ταινία που είδε με την Κάρεν πριν εγκαταλείψει το Μπάλανταιν, επαναλαμβάνεται, ακόμα πιο αιματηρή.
Στο τρίτο μέρος ο Νέσμπο αποδεικνύεται, ακόμα πιο επινοητικός. Το φινάλε είναι μία έκπληξη αφού έχει καταφέρει ήδη να χωρέσει τρείς διαφορετικές ιστορίες σε ένα σύντομο, πέρα από τα συνηθισμένα γι’ αυτόν, μυθιστόρημα.
Το «Νυχτόσπιτο» γράφτηκε πέρσι. Ο Νέσμπο έκανε ένα σύντομο διάλειμμα από τις συνήθεις ενασχολήσεις του, σκληρά νουάρ και παιδικά βιβλία, οπότε ολοκλήρωσε ένα μυθιστόρημα τρόμου. Μία ιστορία που ξεκινάει με φρικαλέες εικόνες και μεταλλάσεται σε διήγηση μίας οικογενειακής τραγωδίας αφού πρώτα περάσει και από ένα αγχωτικό μεσοδιάστημα.
Προφανώς το έγραψε ως άσκηση σε ένα νέο πεδίο, αλλά δεν είναι καθόλου πρόχειρο. Έχει την ίδια ορμή και την ίδια βιαιότητα με τις ιστορίες του Χάρι Χόλε. Όσο για τον ίδιο τον τρόμο. Είναι παρών αλλά στην αρχή με μία καρτουνίστικη διάθεση. Μετά αρχίζει να χάνει αυτό το ύφος και να μεταμορφώνεται σε ένα σκληροπυρηνικό splatter, πριν οδηγηθεί σε ένα λυτρωτικό φινάλε, σαν ξύπνημα από εφιάλτη.
Το «Νυχτόσπιτο» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο σε μετάφραση Γρηγόρη Κονδύλη.