ΜΕ ΤΟΝ ΛΕΟΝΙΝΤ ΚΟΓΚΑΝ ΚΑΠΟΤΕ “ΕΚΛΑΨΑΝ ΤΑ ΜΑΡΜΑΡΑ” ΤΟΥ ΗΡΩΔΕΙΟΥ. ΦΕΤΟΣ, ΤΟΝ ΤΙΜΑ ΤΟ ΜΕΓΑΡΟ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

«Ήταν ο αγαπημένος του πατέρα μου. Στην τελευταία του περιοδεία πριν πεθάνει, το 1982, ήρθε Ελλάδα. Έπαιξε στο Ηρώδειο στην Αθήνα, κι εδώ στο Θέατρο Δάσους με την κόρη του και την κρατική Θεσσαλονίκης – πρώτο βιολί ήταν ο πατέρας μου. Την φωτογραφία τους την έχω μες στη θήκη του βιολιού μου. Ήταν άρρωστος, καταβεβλημένος, αλλά το παίξιμο του συγκλονιστικό».

Η φωνή του καλλιτεχνικού διευθυντή του ΟΜΜΘ, Χρίστου Γαλιλαία, σπάει στιγμιαία καθώς το προσωπικό μπλέκεται με το επαγγελματικό ενώ χρησιμοποιεί αυτές τις λέξεις για μιλήσει για τον Λέονιντ Κόγκαν, τον θρυλικό ουκρανό βιολονίστα που συμπληρώνονται φέτος 100 χρόνια από τη γέννησή του. Και το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης θα τον τιμήσει με συναυλίες κι εκδηλώσεις στις οποίες έχουν κληθεί να συμμετάσχουν κορυφαία σύγχρονα ονόματα όπως οι Λεωνίδας Καβάκος, Βικτόρια Μουλόβα και Όγκουστιν Χάντελιχ. 

«Φαντάσου τώρα ο Καβάκος όταν τον πήρα τηλέφωνο και τον ρώτησα “είσαι ελεύθερος;”, μου απάντησε “αρχές Οκτώβρη, ούτε με σφαίρες – έχω δύο μέρες ξεκούραση ανάμεσα σε περιοδείες”. Και μόλις του είπα περί τίνος πρόκειται, μου λέει “τότε θα έρθω”», διηγείται λίγο αργότερα ο Χρίστος Γαλιλαίας λιγότερο συγκινημένος αλλά το ίδιο περήφανος για ένα από τα σημαντικότερα κομμάτια του προγράμματος με το οποίο το ΟΜΜΘ θα αποχαιρετήσει το 2024. «Η Μουλόβα, να φανταστείτε, ήταν μαθήτριά του, ενώ ο Κωνσταντίνος Καβάκος, πατέρας του Λεωνίδα κι επίσης βιολονίστας,  μου είχε πει για εκείνη την εμφάνιση στο Ηρώδειο το χαρακτηριστικό: “έκλαψαν και τα μάρμαρα”. Πέρασαν δύσκολα χρόνια αυτοί οι καλλιτέχνες, το έβλεπες στα πρόσωπά τους, αν μπεις στο ίντερνετ και δεις βίντεο υπάρχει μια μελαγχολία η οποία έβγαινε και στο παίξιμο. Από την άλλη, αυτό το καθεστώς, μαζί με όλους τους περιορισμούς που επέβαλλε στο άτομο, έδινε βαρύτητα στις τέχνες και την προσωπική καλλιέργεια».

Συζητάμε στο περιθώριο μιας σεμνής εκδήλωσης με την οποία το Μέγαρο παρουσίασε όσα θα φιλοξενήσει από τον Σεπτέμβριο ως τον Δεκέμβριο της χρονιάς που διανύουμε. Βρισκόμαστε στο καφέ-εστιατόριο του 5ου ορόφου, κοιτάμε τον απέραντο ορίζοντα τον Θερμαϊκού, προσπαθώντας να ξεχάσουμε τον καύσωνα (που στη Θεσσαλονίκη, λόγω της υγρασίας, είναι σαν ένα τζελ που κολλάει πάνω σου, σε αντίθεση με την Αθήνα που παίρνει τη μορφή φλογοβόλου που σε σημαδεύει και συνέχεια σε πετυχαίνει). 

 

Στον χαιρετισμό της, η πρόεδρος του ΔΣ του Μεγάρου, καθ. Ευγενία Αλεξανδροπούλου-Αιγυπτιάδου σημείωσε ότι: «Πιστεύουμε ακράδαντα ότι ένας πολιτιστικός φορέας όπως το Μέγαρο Μουσικής της Θεσσαλονίκης απευθύνεται στους πολίτες όλης της χώρας, οφείλει να το κάνει. Η σεζόν Σεπτεμβρίου-Δεκεμβρίου θα ξεκινήσει δυναμικά. Το πρόγραμμα χαρακτηρίζουν σημαντικές διεθνείς παραγωγές, συναυλίες μουσικών παγκοσμίου φήμης, όπερα, χορός, ενώ συνεχίζονται εκδηλώσεις – θεσμοί, όπως το Διεθνές Φεστιβάλ Μουσικής Δωματίου, το Φεστιβάλ Μπαρόκ και οι εμφανίσεις της Ορχήστρας Νέων του ΟΜΜΘ “MOYSA”.  

Λίγο αργότερα, ο Χρίστος Γαλιλαίας υπερθεματίζει. «Ναι, η εξωστρέφεια είναι η λέξη-κλειδί», συμφωνεί και ο διευθυντής μάρκετινγκ Πρόδρομος Μοναστηρίδης που κάθεται μαζί μας. «Τα Μέγαρα, στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, ίσως φτιάχτηκαν με το σκεπτικό να είναι τα αντίστοιχα Carnegie Hall της Ελλάδας. Κατάλαβα όμως ότι στη Θεσσαλονίκη, επειδή είναι ο μοναδικός ολοκληρωμένος χώρος πολιτισμού, πρέπει να ενσωματώσουμε κι άλλες δραστηριότητες π.χ. των παραστατικών τεχνών», συμπληρώνει ο κύριος Γαλιλαίας. 

Στο πρόγραμμα Σεπτεμβρίου-Δεκεμβρίου ξεχωρίζει και η όπερα ‘La Traviata’ που θα ανέβει τον Οκτώβριο στο Μέγαρο στο πλαίσιο των Δημητρίων. Πρόκειται για μια τετραπλή συνεργασία: Εθνική Λυρική Σκηνή, Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης, Δημήτρια και Μέγαρο Μουσικής για πρώτη φορά στην βόρεια Ελλάδα, σε συνθήκες καθολικής προσβασιμότητας. 

Πλησιάζοντας προς τα Χριστούγεννα, το Μέγαρο θα φιλοξενήσει επίσης τις παραστάσεις Καρυοθραύστης από το Ballet Arabesque και Μικρός Πρίγκηπας σε παραγωγή του Broadway Entertainment Group, ενώ ειδική μνεία αξίζει αξίζει και στη σειρά Συναντήσεις με Συγγραφείς απ’ όλο τον Κόσμο που θα καλέσει μέχρι το τέλος του 2024 τους σπουδαίους Γιο Νέσμπο, Γκιόργκι Γκοσποντίνοφ, Πίτερ Μπαλακιάν και τον, ιδιαίτερα δημοφιλή στη χώρα μας και νέο enfant terrible της γαλλικής λογοτεχνίας, Εντουάρ Λουί. «Είναι μια εξαιρετική σειρά αυτή. Είπαμε, δε θα ταν ωραίο να φέρνουμε συγγραφείς σπουδαίους από όλο τον κόσμο να συνομιλούν εδώ χωρίς να υπάρχει εισιτήριο; Είναι δωρεάν με δελτία εισόδου και τις έχει αγκαλιάσει πλήρως ο κόσμος», προσθέτει ο Χρίστος Γαλιλαίας. 

 

Ο Χρίστος Γαλιλαίας που είναι από μόνος του μια πολύ ωραία ιστορία. Ένας άνθρωπος που, στον καιρό του πολυσυζητημένου brain drain, επέστρεψε τστη Θεσσαλονίκη μετά από 27 χρόνια ακαδημαϊκής και καλλιτεχνικής καριέρας στις ΗΠΑ. Οχαιο, Νέα Υόρκη, Ατλάντα, ανατολική ακτή – τώρα θα βρίσκεται και πιο κοντά και στον αγαπημένο του Άρη, έχει υπάρξει στο παρελθόν μέλος των διοικήσεων κι αντιπρόεδρος της ΚΑΕ. «Νομίζω είναι παρεξηγημένη πόλη η Θεσσαλονίκη. Πέρασα μια ζωή στο εξωτερικό κι όποτε γυρνούσα εδώ ενώ εγώ ένιωθα νοσταλγία, άκουγα γκρίνια. Γιατι ισχύει το ότι θέλεις πάντα αυτό που δεν έχεις. Από την άλλη, δε χρειάζεται να μένουμε στάσιμοι. Ακούω ότι η πόλη είναι πολύ συντηρητική, είναι οπισθοδρομική κτλ. Και σκέφτομαι, μπορεί να είναι ρε φίλε αλλά άσε τους άλλους και κοίτα τον εαυτό σου. Ο Βιτγκενστάιν λέει: “Ο μόνος τρόπος να βελτιώσεις τον κόσμο είναι να βελτιώσεις τον εαυτό σου”. Γιατί λοιπόν να βάζουμε ταμπέλες; Πράγματα που ίσως δεν το περίμενε κανείς, η μουσική δωματίου και το μπαρόκ, έχουν αποκτήσει φανατικό κοινό, έρχονται τόσα νέα παιδιά και τα βλέπουν. Σπάει επίσης κι ο φόβος, ο δισταγμός ότι αυτά είναι δήθεν κουλτουριάρικα. Εκμηδενίζεται έτσι η απόσταση ανάμεσα στην τέχνη και το κοινό».

Και τώρα που έχει πάρει φόρα, συνεχίζει: «Δεν μπορούμε να τα κρίνουμε όλα με νούμερα. Προσπαθώ να πείσω ότι δεν πρέπει να ασχολούμαστε με αυτόν που δεν ήρθε στις εκδηλώσεις. ΑΛλά με αυτόν που βγαίνει από την αίθουσα. Τι έχει να σου πει; Πώς του φάνηκε; Αν δω εγώ τον άλλον να βγαίνει δακρυσμένος, τότε σημαίνει ότι έχουμε πετύχει τον σκοπό μας. Ή έστω ένα μέρος του. Ο σκοπός, στο τέλος της ημέρας, είναι να γίνει η Θεσσαλονίκη καλλιτεχνικός πόλος έλξης για όλα τα Βαλκάνια».

Το 2025 είναι μια σημαντική χρονιά για το ΟΜΜΘ, συμπληρώνονται 25 χρόνια Μεγάρου στη Θεσσαλονίκη. «Είναι ιδιαίτερη χρονιά, θα γίνει χαμός. Αλλά είναι και μεγάλο το άγχος, τόσο μέχρι να σου στείλουν υπογεγραμμένο ένα συμβόλαιο, αλλά και μέχρι να γίνει το event». Επιφυλάσσεται να αποκαλύψει περισσότερα προς τον Νοέμβριο και κλείνουμε με το όνειρό του: «Θα ήθελα να φέρω τους Depeche Mode στη Θεσσαλονίκη. Να σταματήσουμε να μιλάμε μόνο για τους U2 που είχαν έρθει τότε (σ.σ.1997) στην Πολιτιστική Πρωτεύουσα».

Έτσι είναι και τα όνειρα. Everything counts in large amounts…