Ο ΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ ΣΤΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ
Το κινηματογραφικό φεστιβάλ του δικτύου WIFT “50/50 Ισότητα και στον Κινηματογράφο” επιστρέφει. Τι θα δούμε.
Τι ορίζουμε ως οικογένεια; Είναι το ασφαλές καταφύγιό μας ή ένα σύστημα που γεννά καταπίεση και βία; Πώς δομούνται οι σύγχρονες οικογενειακές σχέσεις και ποιες οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν;
Γυναίκες κινηματογραφίστριες δίνουν τις δικές τους απαντήσεις σε κάθε ένα από αυτά (και αρκετά ακόμα) ερωτήματα στο “8ο Φεστιβάλ WIFT GR – 50/50 Ισότητα και στον Κινηματογράφο”, το οποίο έρχεται για όγδοη συνεχή χρονιά στην Ταινιοθήκη της Ελλάδας από την Πέμπτη 28 Νοεμβρίου μέχρι και την Κυριακή 1 Δεκεμβρίου 2024.
Σημειώνεται ότι η χρονική τοποθέτηση του φεστιβάλ, από τον πρώτο χρόνο έναρξής του μέχρι και σήμερα, στα τέλη Νοεμβρίου, δεν είναι τυχαία, αλλά έχει έναν συμβολικό χαρακτήρα, λόγω της εγγύτητας με την 25η Νοεμβρίου, η οποία έχει καθιερωθεί ως η παγκόσμια ημέρα κατά της έμφυλης βίας.
Το αφιέρωμα της φετινής διοργάνωσης έχει τίτλο “Είμαστε Μία Οικογένεια;” με την έμφαση να δίνεται στο ερωτηματικό, καθώς, μέσα από μεγάλου και μικρού μήκους ταινίες γυναικών δημιουργών, το κοινό καλείται να εξερευνήσει τις αντιφάσεις και την πολυπλοκότητα των οικογενειακών σχέσεων και να αναλογιστεί την οικογένεια ως μια διαρκώς μεταβαλλόμενη και δυναμική έννοια, που ξεπερνά τα στενά όρια του κυρίαρχου μοντέλου της πυρηνικής οικογένειας.
“Το ζήτημα της οικογένειας είναι κάτι που έχει απασχολήσει την κοινή γνώμη στην Ελλάδα και ο κινηματογράφος είναι ένας χώρος, όπου μπορούμε να μιλήσουμε για όλα αυτά τα ζητήματα χωρίς πολιτική και χωρίς λογοκρισία ενδεχομένως. Νομίζω ότι πλέον έχουν ωριμάσει οι συνθήκες για να συζητήσουμε για αυτό το θέμα και λίγο πιο βαθιά και είναι πολύ ενδιαφέρον η συζήτηση για την οικογένεια να ξεκινάει από τις γυναίκες” τονίζει στο NEWS 24/7, η σκηνοθέτιδα, καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ και γραμματέα του δικτύου WIFT, Μαίρη Κολώνια.
“Τα παιδιά παραμένουν πάντα παιδιά της μάνας τους”
Όπως επισημαίνει, ο θεσμός της οικογένειας ιδωμένος σαν ένας καμβάς που πάνω του υφαίνονται άλλοτε σχέσεις αγάπης και τρυφερότητας και άλλοτε σχέσεις δύναμης και εξουσίας, φαίνεται να απασχολεί τις Ελληνίδες γυναίκες δημιουργούς.
Στο φετινό φεστιβάλ, μέσα από τις 6 μεγάλου μήκους και 12 μικρού μήκους ταινίες τους, θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε “τον κατακερματισμό της ελληνικής οικογένειας, την υποχρέωση που βαραίνει διαχρονικά, ηθικά και κοινωνικά, τα μέλη της ελληνικής οικογένειας, και την αμφισβήτηση της ”αγιότητας” της οικογένειας.
Αυτό που φέρνουνε πολύ οι γυναίκες είναι σχέσεις ανάμεσα σε αδέρφια, σχέσεις ανάμεσα σε παιδιά και μητέρες και διαφορετικών ηλικιών μάλιστα, από μικρά παιδιά μέχρι μεγάλες γυναίκες, φαίνεται τα παιδιά να παραμένουν πάντα παιδιά της μάνας τους και αυτό φαίνεται πάρα πολύ ξεκάθαρα στις γυναικείες αφηγήσεις. Αλλά θα δούμε και οιονεί οικογένειες, δηλαδή οικογένειες, που δεν βασίζονται στους δεσμούς αίματος αλλά ορίζονται από διαφορετικά πλαίσια”.
Τι δηλώνει η “έμφαση στο ερωτηματικό”;
“Νομίζω ότι αυτή τη στιγμή η οικογένεια έχει λάβει μια τελείως διαφορετική δυναμική. Όταν η μονογονεϊκή οικογένεια είναι μία πραγματικότητα και δεν απαιτείται ένα σύστημα τριαδικό για την γέννηση ενός παιδιού ή όταν σχηματίζονται νέες μορφές οικογένειες ή όταν υπάρχουν ζευγάρια και γυναίκες που δεν επιθυμούν να αποκτήσουν παιδιά. Πλέον ο όρος της οικογένειας έχει διασταλεί, δίπλα από την πυρηνική οικογένεια έχει μπει ένα ερωτηματικό”, μας εξηγεί η σκηνοθέτιδα, Μαίρη Κολώνια.
“Και μας ενδιαφέρει να δούμε τι σημαίνει τελικά οικογένεια. Πόσο μας δεσμεύει, πόσο μας καταπιέζει, πόσο μας απελευθερώνει και πόση ασφάλεια μας παρέχει το οικογενειακό δίκτυο, γιατί πολλές φορές είναι τρομερά καταπιεστικό με πολλαπλούς τρόπους. Συνήθως, το “είμαστε μια οικογένεια” ενέχει μια παγίδα, στο όνομα της οποίας γίνοντας πολλά μικρά, καθημερινά, αναίμακτα εγκλήματα”, συμπληρώνει.
Οι 6 μεγάλου μήκους ταινίες του Φεστιβάλ
ΠΕΜΠΤΗ 28 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2024
- “Wishbone” (Προβολή στις 21:00, Q+A παρουσία συντελεστών) – Μυθοπλασία, Ελλάδα, Γαλλία, Γερμανία, Κύπρος, 2024, 123’ | DCP, Έγχρ., με ήχο | Σκηνοθεσία: Πέννυ Παναγιωτοπούλου | Σενάριο: Κάλλια Παπαδάκη, Πέννυ Παναγιωτοπούλου (βασισμένο στο διήγημα της Κάλλιας Παπαδάκη «40 μέρες» από την συλλογή «Ο ήχος του ακάλυπτου») | Παραγωγή: P.P Productions
Μία τραγική απώλεια αναγκάζει τον Κώστα, νεαρό σεκιουριτά σε δημόσιο νοσοκομείο ,να αναλάβει την φροντίδα της εξάχρονης ανιψιάς του Νίκης, αλλά και να βρει τα χρήματα για να σώσει το οικογενειακό σπίτι από τα χρέη. Έχοντας επιλέξει τη φόρμα του κοινωνικού ρεαλισμού, η ταινία αποτυπώνει με δύναμη και λεπτότητα, το πως διολισθαίνει μια κοινωνία όταν η βασική υποδομή καταρρέει και ο καθένας αναλαμβάνει την ευθύνη μόνο για ένα πράγμα: τον εαυτό του.
Η ταινία έλαβε το βραβείο Κοινού και το βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Ηθοποιού για τον Γιάννη Καράμπαμπα στο 65ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Τιμήθηκε επίσης με το Βραβείο Φωτογραφίας στο Φεστιβάλ Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου του Lecce, Ιταλία.
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 29 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2024
- “Aida Returns” – (Προβολή στις 20:00, Q&A με Αλεξία Τσούνη, Άλκι Παπασταθόπουλος, Κάρολ Σανσούρ) – Ντοκιμαντέρ, Λίβανος, 2023, 77’ | DCP, Έγχρ., με ήχο | Σκηνοθεσία – Σενάριο: Carol Mansour | Παραγωγή: Muna Khalidi
Κάποια συναισθήματα αναβλύζουν πηγαία από τις καρδιές των ανθρώπων, καμιά πολιτική δεν μπορεί να τα περιορίσει. Η ταινία αποτελεί έναν αποχαιρετισμό της σκηνοθέτριας στη μητέρα της Aida καταγράφοντας την επιστροφή της για να ταφεί στη γενέθλια γη στη Γιάφα, στην Παλαιστίνη.
- “Λεσβία” – (Προβολή στις 22:00, Q+A παρουσία σκηνοθέτριας) Ντοκιμαντέρ, Ελλάδα, 2023, 78’ | DCP, Έγχρ., με ήχο | Σκηνοθεσία – Σενάριο: Τζέλη Χατζηδημητρίου | Παραγωγή: Άνεμος Δημιουργίας | Διανομή: CINEDOC
Μπορεί ένας τόπος να γίνει σημείο αναφοράς για τις Λεσβίες; Πως η τοπική κοινότητα υποδέχτηκε το γεγονός; Η Λεσβία αποτελεί μια ταινία που ισόρροπα συνδυάζει το προσωπικό και το πολιτικό στοιχείο δημιουργώντας μια ατμόσφαιρα νοσταλγίας καθώς καταγράφει την ιστορία της λεσβιακής κοινότητας που δημιουργήθηκε στο νησί.
Η ταινία έκανε παγκόσμια πρεμιέρα στο φεστιβάλ ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης και μέχρι σήμερα έχει λάβει μέρος σε πολλά διεθνή φεστιβάλ, κερδίζοντας 6 βραβεία, τα 4 από το κοινό.
ΣΑΒΒΑΤΟ 30 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2024
- “Ζαχαρονήσι” (Προβολή στις 19:00) – Μυθοπλασία, Δομινικανή Δημοκρατία, Ισπανία, 2024, 91’ | DCP, Έγχρ., με ήχο| Σκηνοθεσία-Σενάριο: Γιοχανέ Γκόμες Τερέρο | Παραγωγή: Guasábara Cine
Μέσα από την ιστορία μιας έφηβης εγκύου, η σκηνοθέτρια διερευνά την κοινωνική ανισότητα, ζητήματα κληρονομιάς, ταυτότητας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αναδεικνύοντας τις επιπλέον προκλήσεις λόγω φύλου αλλά και την ενδυνάμωση της γυναίκας.
Η ταινία απέσπασε το WIFT GR βραβείο στο 65ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.
- “September Says” (Ειδική προβολή στις 21:00 – Q&A παρουσία σκηνοθέτριας) – Μυθοπλασία, Ιρλανδία, Ηνωμένο Βασίλειο, Γερμανία, 2024, 100’ | DCP, Έγχρ., με ήχο | Σκηνοθεσία: Αριάν Λαμπέντ | Σενάριο: Daisy Johnson, Ariane Labed Παραγωγή: ackville Film & TV Productions, Element Pictures
Η ταινία διερευνά τη δυναμική ανάμεσα σε μια ανύπαντρη μητέρα και τις δύο κόρες της. Χτίζοντας μια ατμόσφαιρα μυστηρίου που στοιχειώνει τον θεατή, η ταινία αφηγείται την ιστορία δύο δεμένων αδελφών που έχουν δημιουργήσει τον δικό τους κόσμο, ένα συναρπαστικό και σκοτεινό σύμπαν παράλληλα με την μητρική παρουσία.
Η συγκινητική και καθηλωτική εξερεύνηση της εφηβείας ζωντανεύει με τις ερμηνείες των πρωταγωνιστριών. Οι αντιθέσεις προκαλούν ένταση μεταξύ των τριών γυναικών που κλιμακώνεται όταν αυτές βρίσκουν καταφύγιο σε ένα παλιό εξοχικό σπίτι στην Ιρλανδία. Εκεί μια σειρά από σουρεαλιστικές συναντήσεις δοκιμάζουν τα όρια της οικογένειας.
Η ταινία έκανε πρεμιέρα στην ενότητα Un Certain Regard (Ένα Κάποιο Βλέμμα) στο πρόσφατο Φεστιβάλ Καννών.
Η Αριάν Λαμπέντ (Ariane Labed) είναι βραβευμένη ηθοποιός (Attenberg, Άλπεις, Αστακός, Μαρία Μαγδαληνή) και σκηνοθέτρια, με σημαντικό και πολυσχιδές έργο στην υπόθεση της έμφυλης ισότητας στον κινηματογράφο και τη διεκδίκηση ενός επαγγελματικού χώρου απαλλαγμένου από κακοποιητικές, σεξιστικές, ομοτρανσφοβικές συμπεριφορές.
ΚΥΡΙΑΚΗ 1 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2024
- Θολός Βυθός (Προβολή στις 21:00, Q&A παρουσία συντελεστών) – Μυθοπλασία, Ελλάδα, 2024, 90’ | DCP, Ασπρ., με ήχο | Σκηνοθεσία: Ελένη Αλεξανδράκη Σενάριο: Ελένη Αλεξανδράκη, Παναγιώτης Ευαγγελίδης | Παραγωγή: Pomegranate Films 2
Η προσωπική ιστορία του Γιάννη που είναι η αληθινή ιστορία του Γιάννη Ατζακά. Λίγο μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο συναντάμε τον Γιάννη στις Παιδουπόλεις της Φρειδερίκης. Μέσα από το τρομαγμένο βλέμμα του αποτυπώνεται ο ψυχισμός της παιδικής ηλικίας μπροστά στην καταπίεση και την έλλειψη τρυφερότητας. Ο εμφύλιος και οι επιπτώσεις του στην οικογένεια και την κοινωνία μέσα από μία ισορροπημένη και ταυτόχρονα αφαιρετική και συγκεκριμένη ασπρόμαυρη κινηματογραφική γραφή που δημιουργεί οικουμενικότητα και επίκληση στο συναίσθημα, δίνοντας στο θεατή την ευκαιρια να βιώσει με αυτόν τον τρόπο την Ιστορία.
Η ταινία έκανε πανελλήνια πρεμιέρα στο 65ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης
Όλο το πρόγραμμα του Φεστιβάλ εδώ:
Κατά τη διάρκεια του Φεστιβάλ και σε συνεργασία με την καλλιτεχνική διευθύντρια του Athens Palestinian Film Festival, Carol Sansour, θα υπάρχει ειδικό spotlight στη γυναικεία παλαιστινιακή κινηματογραφική παραγωγή.
Παράλληλα, φέτος συνεχίζεται για δεύτερη χρονιά το Διαγωνιστικό τμήμα, με τίτλο “Μικρές Γυναικείες Ιστορίες”, που αφορά ταινίες μικρού μήκους από γυναίκες δημιουργούς και θηλυκότητες, που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα και στοχεύει στην ανάδειξη της δυναμικής παρουσίας των γυναικών στον σύγχρονο ελληνικό κινηματογράφο.
Το πρόγραμμα των προβολών θα πλαισιωθεί από ανοιχτές συζητήσεις για το θέμα της οικογένειας αλλά και για την εποχή μετά το metoo στον κινηματογράφο, workshop με θέμα “Πρακτικές και εργαλεία συναίνεσης στην οπτικοακουστική παραγωγή” και Q&A με την παρουσία σκηνοθετριών, συντελεστριών και άλλων προσκεκλημένων.
Η είσοδος στις προβολές και τις εκδηλώσεις του Φεστιβάλ θα είναι ελεύθερη. Τα μηδενικά εισιτήρια θα είναι διαθέσιμα στο ταμείο της Ταινιοθήκης της Ελλάδος, την ημέρα της κάθε προβολής.
“Η ΙΣΟΤΗΤΑ ΣΤΟΝ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΔΕΔΟΜΕΝΗ”
Το WIFT GR (Women in Film and Television Greece) είναι ένα επαγγελματικό σωματείο γυναικών και εν γένει θηλυκοτήτων, που εργάζονται σε όλους τους τομείς των οπτικοακουστικών μέσων στην Ελλάδα. Αποτελεί μέρος ενός διεθνούς δικτύου με περισσότερα από 50 παραρτήματα σε έξι ηπείρους, που εκπροσωπούν περισσότερα από 15.000 μέλη και επιδιώκουν τον ίδιο σκοπό: Την έμφυλη ισότητα, την εξάλειψη των στερεοτύπων και των διακρίσεων στον κινηματογράφο και την τηλεόραση.
To τρίπτυχο του WIFT είναι “Εκπαίδευση-Δικτύωση-Ενημέρωση”, καθώς αναδεικνύει το έργο των γυναικών στον κινηματογράφο και την τηλεόραση, ενδυναμώνει τις γυναίκες φωτίζοντας τα επιτεύγματά τους, προσφέρει υπηρεσίες επιμόρφωσης και πρόσβαση σε μια υποστηρικτική κοινότητα ομοίων που δρα υπέρ των δικαιωμάτων των γυναικών.
“Διεκδικούμε το 50/50 και στον κινηματογράφο, δηλαδή της ίσης εκπροσώπησης γυναικών σε όλες τις θέσεις του χώρου, από το μοντάζ μέχρι τη σκηνοθεσία, γιατί δεν είναι καθόλου δεδομένο”, εξηγεί η Γραμματέας του δικτύου, Μαίρη Κολώνια.
“Σε παγκόσμιο επίπεδο οι γυναίκες στον χώρο του σινεμά αποτελούν μόλις το 20%. Αυτό κάτι λέει. Υπάρχει υποεκπροσώπηση της γυναικείας αφήγησης. Η τόσο απαραίτητη γυναικεία ματιά απουσιάζει. Άλλωστε, σε μεγάλο βαθμό έχουμε αντιληφθεί τον κόσμο μέσα από την οπτική αντρών σκηνοθετών” σημειώνει.
“Και γι’ αυτό θέλουμε να ενδυναμώσουμε τις γυναίκες δημιουργούς εδώ στην Ελλάδα. Να τους δώσουμε την εμπιστοσύνη και το κουράγιο να ασχοληθούν με το σινεμά και να το δουν όχι σαν χόμπι αλλά σαν μια επαγγελματική σταδιοδρομία”, καταλήγει, τονίζοντας βέβαια πως για να γίνει αυτό πράξη χρειάζεται και η απαραίτητη χρηματοδότηση και υποστήριξη από την πλευρά της Πολιτείας, η οποία αυτή τη στιγμή είναι περιορισμένη, ειδικά αν αναλογιστεί κανείς τον ολοένα αυξανόμενο αριθμό νέων γυναικών, που εισέρχονται στον χώρο του κινηματογράφου.
