ΟΙ 9 ΚΑΛΥΤΕΡΕΣ “ΚΡΥΦΕΣ” ΔΙΑΣΚΕΥΕΣ ΣΑΙΞΠΗΡ ΣΤΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΣΙΝΕΜΑ

Έχει ειπωθεί πως αν ο Σαίξπηρ ζούσε σήμερα, θα έγραφε τηλεοπτικά σενάρια για το Gossip Girl, κι αν αυτή είναι μια ομολογουμένως προβοκατόρικη δήλωση, τότε ας μας εξηγήσει κανείς γιατί οι σαιξπηρικές πλοκές ταιριάζουν τόσο ιδανικά σε rom com και εφηβικά δράματα;;

Ο βάρδος μπορούσε να γράψει δράμα ο άνθρωπος – κι αυτό είναι κάτι που διαπερνά τα όρια στον χρόνο και στα είδη των ιστοριών. Καλό δράμα είναι, απλώς, καλό δράμα. Κι οι ιστορίες του Σαίξπηρ, που διδάσκονται σε σχολεία και θεωρούνται κάτι τόσο δεδομένο όσο ένα βιβλίο Η Γλώσσα Μου, ήταν πάντα πολύ πιο συναρπαστικές από ό,τι αυτή η ακαδημαϊκή τους διάσταση αφήνει να φανεί.

Κι αυτό το έχουν καταλάβει κατά καιρούς οι πάντες, από τον Ακίρα Κουροσάβα ως την Disney, κι από τον Τζούλια Στάιλς μέχρι τη Σίντνεϊ Σουίνι. Τα έργα του Σαίξπηρ έχουν γίνει αντικείμενο αμέτρητων διασκευών, από ακαδημαϊκά πιστές ανασυστάσεις μέχρι αντισυμβατικές εκδοχές (όπως το κλασικό προαναφερθέν Romeo + Juliet του Μπαζ Λούρμαν).

Όμως με αφορμή τη φρέσκια –και φοβερά πετυχημένη– ρομαντική κομεντί Λατρεύω να σε Μισώ (Anyone but You) που μόλις κυκλοφόρησε στα σινεμά, θυμόμαστε εκείνες τις ταινίες που πολύ πιστά διασκευάζουν Σαίξπηρ, ακόμα κι αν τίπορα σε πρώτη ματιά δεν το μαρτυρά.

Ran (1985)

Διασκευάζει: Βασιλιά Ληρ

Τι είναι: Η ακριβότερη τότε ιαπωνική παραγωγή αποτελεί μια ακόμα σαιξπηρική μεταφορά από τον Ακίρα Κουροσάβα σε ένα από τα μεγαλύτερα έπη του παγκόσμιου σινεμά του 20ου αιώνα. Στην Ιαπωνία του 16ου αιώνα, ένας γερασμένος πολέμαρχος επιχειρεί να αφήσει την ιδιοκτησία του στα τρία παιδιά του και το αποτέλεσμα θα είναι, φυσικά, ο εμφύλιος πόλεμος.

10 Things I Hate About You (1999)

Διασκευάζει: Το Ημέρωμα της Στρίγγλας

Τι είναι: Μια από τις ωραιότερες νεανικές κομεντί του αμερικάνικου σινεμά, αποτελεί εκμοντερνισμό της σαιξπηρικής κωμωδίας, με μπόλικες οπτικές και λεκτικές αναφορές στον Σαίξπηρ εντός του φιλμ αλλά κυρίως, μια πλοκή που έξυπνα ακολουθεί εκείνη του πρωτότυπου. Στην ταινία, ο Τζόζεφ Γκόρντον-Λέβιτ ερωτεύεται μια κοπέλα στο νέο του σχολείο και προκειμένου να παρακάμψει τους αυστηρούς κανόνες του πατέρα της, θα πείσει την γοητευτικά επαναστατική φιγούρα του σχολείου (Χιθ Λέτζερ σε μια απογειωτικά υπέροχη ερμηνεία) να ξελογιάσει τη μεγαλύτερη αδερφή της κοπέλας (στο ρόλο η Τζούλια Στάιλς). Απόλυτα κλασική η σκηνή του τραγουδιού στις εξέδρες – αδύνατον να την δεις σήμερα χωρίς να συγκινηθείς για τον Λέτζερ.

Ο (2001)

Διασκευάζει: Οθέλλο

Τι είναι: Να παραμείνουμε λίγο στην μοντέρνα σαιξπηρική μούσα Τζούλια Στάιλς και να θυμηθούμε αυτό το δυνατό εφηβικό δράμα, μια μεγάλη στιγμή στα βιντεάδικα της εποχής. Στην ταινία ο Όντιν (Μέκι Φάιφερ) είναι σταρ μπασκετμπολίστας της σχολικής ομάδας με μια όμορφη κοπέλα (η Ντέσι της Στάιλς) και με το θαυμασμό του κόουτς (Μάρτιν Σιν εποχής Τζεντ Μπάρτλετ). Ο Χιούγκο (Τζος Χάρτνετ, άλλη μια τεράστια παρουσία της περιόδου) είναι όμως κάπως ζηλιάρης και έξαλλος και μανιπουλάρει τον Όντιν με τρόπο που τελικά οδηγεί στην (αυτο)καταστροφή.

West Side Story (1961)

Διασκευάζει: Ρωμαίο και Ιουλιέτα

Τι είναι: Το κλασικό οσκαρικό μιούζικαλ αποτελεί μια από τις αρχετυπικές διασκευές του ‘ρωμαίος και ιουλιέτα’ μοτίβου, ένα από τα κλασικότερα είδη αφήγησης που μπορεί να συναντήσει κανείς στο σύγχρονο αισθηματικό δράμα. Η δράση μεταφέρεται στη Νέα Υόρκη και το ζευγάρι των εραστών, η Μαρία κι ο Τόνι, ανήκουν σε αντίπαλες συμμορίες. Η τραγωδία ξεδιπλώνεται σε εντυπωσιακό technicolor, μέσω μουσικής και χορού, καθώς η κλασική αυτή η ερωτική ιστορία εμπλουτίζεται με διαφυλετικές και ταξικές εντάσεις της σύγχρονης Δύσης. Εντυπωσιακά, ήταν οι β’ ρόλοι που τιμήθηκαν με ερμηνευτικά Όσκαρ: Ρίτα Μορένο και Τζορτζ Τσακίρης.

Warm Bodies (2013)

Διασκευάζει: Ρωμαίο και Ιουλιέτα

Τι είναι: Ας μείνουμε λίγο στο κλασικό στόρι, γιατί το ‘60s μιούζικαλ δεν είναι η πιο περίεργη προσέγγιση σε αυτό: Τα σκήπτρα παίρνει μάλλον η ζόμπι ρομαντική κωμωδία με τον Νίκολας Χουλτ (του The Great και του Mad Max: Fury Road) και την Τερέσα Πάλμερ. Εκείνος είναι ο Αρ («Αρ» όπως λέμε «R» δηλαδή «Romeo», αλλά και όπως λέμε «αρρργκ») κι εκείνη είναι η Τζούλι. Για την Τζούλι, η καρδιά του Αρ θα αρχίσει να χτυπά και πάλι – παρότι είναι νεκρός. Καλτ, και δικαιολογημένα.

She’s the Man (2006)

Διασκευάζει: Δωδέκατη Νύχτα

Τι είναι: Άλλη μια εξαιρετικά πετυχημένη νεανική κομεντί από την χρυσή περίοδο τέλη ‘90s / αρχές ‘00s, με την Αμάντα Μπάινς (κι όχι την Τζούλια Στάιλς!) δίπλα στον πρώιμο Τσάνινγκ Τέιτουμ να παίζουν κομμάτι μετά το κομμάτι, όλη τη σαιξπηρική κωμωδία για δύο αδέρφια που χωρίστηκαν από ένα ναυάγιο. Στη δική μας αυτή διασκευή βέβαια δεν κόλλαγε κάτι τέτοιο, οπότε τα αδέρφια χωρίζονται επειδή πάνε σε διαφορετικά σχολεία. Η Μπάινς παίζει τη Βάιολετ, η οποία υποδύεται τον αδερφό της προκειμένου να παίξει στην ποδοσφαιρική ομάδα του αντίπαλου σχολείου. Τα πράγματα περιπλέκονται όταν ερωτεύεται τον Τέιτουμ, ο οποίος όμως αγαπάει μια κοπέλα η οποία γλυκοκοιτάζει την Βάιολετ (χωρίς να ξέρει ότι είναι η Βάιολετ, καθώς εκείνη παριστάνει τον Σεμπάστιαν). ΟΚ, το πιάσαμε όλοι; Μεγάλη επιτυχία στην εποχή της, και για πολύ σωστό λόγο, εν τέλει.

My Own Private Idaho (1991)

Διασκευάζει: Ερρίκος ο Δ’

Τι είναι: Από τις σημαδιακές ταινίες για την γένεση και την εξέλιξη του ανεξάρτητου αμερικάνικου σινεμά, και κινούμενο στα όρια του πειραματικού (από τον Γκας βαν Σαντ στην τρίτη του μόλις ταινία), το Idaho ακολουθεί δύο αγόρια (ένα ναρκοληπτικό κι έναν αντισυμβατικό νέο) σε μια καθοριστική διαδρομή στην αναζήτηση μιας χαμένης μητέρας. Ρίβερ Φοίνιξ και Κιάνου Ριβς δίνουν μαθήματα κινηματογραφικής χημείας σε ένα φιλμικό μνημείο του νέου queer κινηματογράφου, και μια επαναπροσέγγιση του σαιξπηρικού ιστορικού έπους, κατασκευασμένου ως συναισθηματικό, αβάν γκαρντ road movie.

Anyone But You (2023)

Διασκευάζει: Πολύ Κακό για το Τίποτα

Τι είναι: Από τις κλασικότερες κωμωδίες του Σαίξπηρ, με ένα κεντρικό ζευγάρι που όλο ξεροκεφαλιά δεν αφήνεται με τίποτα στην εμφανή τους έλξη – παρά μόνο όταν όλοι ο παρατρεχάμενοι (φίλοι τους και μη) μηχανορραφούν για να τους φέρουν κοντά. Ευτράπελα, παρεξηγήσεις και ανατροπές σε μια ιστορία που έρχεται ξανά στη ζωή χάρη στην ήδη εξαιρετικά πετυχημένη rom com του Γουίλ Γκλάκ (σκηνοθέτη του φανταστικού Easy A – άμα έχει λογοτεχνικό μάτι ο άνθρωπος) και στο φλογερό πρωταγωνιστικό δίδυμο των Σίντνεϊ Σουίνι και Γκλεν Πάουελ. Οι δυο τους γνωρίζονται, περνάνε μια τέλεια νύχτα μαζί, ανασφάλειες και παρεξηγήσεις τους απομακρύνουν μέχρι που η μοίρα του φέρνει ξανά μαζί στην μακρινή Αυστραλία για ένα γάμο – θα τα βρουν μεταξύ τους πριν η έντασή τους καταστρέφει την τελετή; (Μεγάλη αγωνία!)

The Lion King (1994)

Διασκευάζει: Άμλετ

Τι είναι: Το βαρύ πυροβολικό για το τέλος. Όπου ο Σίμπα είναι ο νεαρός πρίγκιπας που πρέπει να κυβερνήσει το βασίλειο και να εκδικηθεί την προδοσία του θείου του, Σκαρ, ο οποίος δολοφόνησε τον αδερφό του, βασιλιά Μουφάσα, για να πάρει όλη την ισχύ στο πρόσωπό του. Ο Τζέρεμι Άιρονς είναι εμβληματικός villain ακόμα και μόνο με τη φωνή του, ο Τζέιμς Ερλ Τζόουνς δημιουργεί σεισμούς με το βάθος της χροιάς του ως Μουφάσα, ο Έλτον Τζον κι ο Χανς Ζίμερ κεντάνε στο κλασικό σάουντρακ, και κάπως έτσι το ντισνεϊκό animation αποκτά το αδιαπραγμάτευτο διαχρονικό του χιτ. Ένα οσκαρικό μπλοκμπάστερ που καθηλώνει εξίσου όλα τα μέλη της οικογένειας, όποια κι αν είναι η ηλικία τους.