ΟΙ ΚΑΛΥΤΕΡΕΣ ΣΕΙΡΕΣ ΤΗΣ 25ΕΤΙΑΣ

Η αυγή του 21ου αιώνα έφερε την άνοδο των δημιουργικών μέσων, των πόρων, αλλά και των ίδιων των καλλιτεχνών που δουλεύουν στην τηλεόραση, σε σημείο που χρονιά μετά τη χρονιά, κάποια παραλλαγή του ίδιου ερωτήματος/ζητήματος/ντιμπέιτ έκανε την αναπόφευκτη εμφάνισή της: «Η τηλεόραση είναι το νέο σινεμά». «Τηλεόραση ή σινεμά;». Κι άλλα σε αυτό το μήκος κύματος.

Οι ηθοποιοί πήγαιναν κι έρχονταν από το ένα μέσο στο άλλο (εκτός από τον Τομ Κρουζ), μεγάλοι σκηνοθέτες όλο και πιο άφοβα τολμούσαν να απλώσουν το όραμά τους στη μικρή οθόνη (ειδικά όταν η άνοδος του streaming έφερε μεγάλα μπάτζετ και ακόμα μεγαλύτερη ελευθερία για κάποια χρόνια), οι σειρές ήταν έτσι κι αλλιώς πιο εύκολα προσβάσιμες και τώρα γίνονταν όλο και περισσότερο, ε, κάπου καταλαβαίνεις και συγχωρείς την τάση.

Αλλά εδώ θέλουμε να τονίσουμε κάτι διαφορετικό.

Αυτά τα 25 χρόνια που άλλαξαν ολοκληρωτικά τη μορφή του μέσου – με την άνοδο των αντιηρωικών σόου της Χρυσής Εποχής του ΗΒΟ, την επάνοδο της πρεστίζ μίνι σειράς, την γέννηση και κυριαρχία της ριάλιτι τηλεόρασης, τη μετάβαση από τις σεζόν των 22 επεισοδίων στα τακτοποιημένα 13 της καλωδιακής και μετά στα περιέργως ξεχειλωμένα 8 του streaming, με την έλευση μεγάλων auteurs στη μικρή οθόνη, με σειρές-φαινόμενα που πάτησαν στην διάδοση του ίντερνετ και της message board κουλτούρας, και μετέπειτα στα social media.

Η τηλεόραση ως παλέτα δεν έχει την παραμικρή σχέση σήμερα με ό,τι ήταν 25 χρόνια πριν, αλλά είμαστε εδώ γιατί θέλουμε για μια ακόμα να υπερασπιστούμε την αξία της ως ξεχωριστό μέσο και ξεχωριστή φόρμα. Στις καλύτερές τους στιγμές, οι σπουδαιότερες σειρές του μέσου δεν «είναι καλύτερες από σινεμά», ούτε «μοιάζουν με λογοτεχνία». Τίποτα από όλα αυτά – στις καλύτερές τους στιγμές, οι σπουδαιότερες τηλεοπτικές σειρές είναι απλώς αυτό: εξαιρετική τηλεόραση.

Με ιστορίες που απλώνονται στη μικρή οθόνη (και στην «σε συνέχεια» δομή της) με τρόπο που δε θα μπορούσαν να απλωθούν πουθενά αλλού. Η τηλεόραση που αγαπήσαμε πιο πολύ αυτά τα 25 χρόνια έχτισε σχέσεις με τον θεατή, τέσταρε τα όρια του μέσου, και εκμεταλλεύτηκε την τηλεοπτική φόρμα για να πει καθηλωτικές ιστορίες βδομάδα μετά τη βδομάδα. Αυτές το έκαναν πιο αξέχαστα, πιο επιδραστικά, πιο συναρπαστικά, πιο τολμηρά.

(Ελήφθησαν υπόψη όσες σειρές ξεκίνησαν μετά το 2000, με λιγοστές εξαιρέσεις όπου η πρεμιέρα έγινε το ‘99 αλλά το συντριπτικό ποσοστό επεισοδίων της σειράς προβλήθηκε μετά την 1η Ιανουαρίου του 2000 – όπως το Sopranos και το Freaks and Geeks – άρα η εν λόγω σειρά θεωρείται πρακτικά μιλώντας, έργο των ‘00s.)

50. The Americans

Προσγειωμένο κατασκοπικό δράμα που έδωσε άπειρο υλικό στο πρωταγωνιστικό ζεύγος των Κέρι Ράσελ και Μάθιου Ρις να διασκεδάσουν αλλά και να κεντήσουν. Το φινάλε ακόμα μας ανατριχιάζει.

49. Insecure

Ρομαντική κομεντί για τη ζωή, τη δουλειά και τους έρωτες μιας νεαρής μαύρης γυναίκας (η δημιουργός Ίσα Ρέι), παραμένει μια από τις ομορφότερες, καλύτερα σκηνοθετημένες και φωτογραφημένες σειρές της περασμένης δεκαετίας.

48. 24

Για μια γενιά θεατών, ήταν η εισαγωγή σε μια νέα (τηλεοπτική) διάσταση. Πολιτικά ακραίο και συγχυσμένο, 100% παιδί ενός αντιδραστικού αμερικάνικου entertainment την επόμενη της 11ης Σεπτεμβρίου, το 24 υπήρξε παρολαυτά μια επανάσταση στην τηλεοπτική φόρμα και μια από τις καλύτερες αγνές περιπέτειες που μας έχει δώσει ποτέ το μέσο.

47. Veep

Ακόμα κι όταν ο δημιουργός Αρμάντο Ιανούτσι άφησε την πολιτική του σάτιρα σε άλλα χέρια, η σειρά δεν έχασε την αιχμή της, κλείνοντας με μια πολύ δυνατή τελευταία σεζόν

46. Nathan for You

Κάτι σαν κωμικά μυθοπλαστική αφήγηση της πραγματικότητας, η σειρά που μας σύστησε τον Νέιθαν Φίλντερ μας χάρισε υστερικά αστείες υποσημειώσεις για την εποχή της ανοησίας του ύστερου καπιταλισμού – κι ένα φινάλε που δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από τα κορυφαία ντοκιμαντέρ της 25ετίας.

45. UnREAL

Η άνοδος των ριάλιτι έφερε και την τέλεια μυθοπλαστική αντίδραση σε αυτά, ένα σκληρό σόου πάνω στην ικανότητα να χειραγωγείς, και στα προοδευτικά όπλα που χρησιμοποιείς κάνοντάς το.

44. Crazy Ex-Girlfriend

Αυτό που ξεκινά ως απολαυστικά χαρωπό μιούζικαλ γρήγορα αποκαλύπτεται ως ένα απίστευτα σκοτεινό και αιχμηρό πορτρέτο μιας γυναίκας στα όριά της.

43. The Daily Show

Η καθημερινή σάτιρα του Comedy Central με τον Τζον Στιούαρτ, τότε και τώρα, ουσιαστικά καθόρισε την εικόνα, τον ρυθμό και την αισθητική του πολιτικού σχολιασμού του 21ου αιώνα. Βγάζοντας παράλληλα περισσότερα κωμικά ταλέντα από όσα έχει βγάλει στο ίδιο διάστημα ακόμα και το Saturday Night Live.

42. Battlestar Galactica

Ριμέικ μιας sci-fi σειράς από τα ‘80s που μες στην ομολογουμένως χαοτική του προσέγγιση, τολμά –και καταφέρνει– να παρουσιάσει μια από τις πιο τολμηρές και ουσιώδεις πολιτικές αλληγορίες για την Αμερική ως villain της παγκόσμιας σκηνής.

41. Scandal & Parks and Recreation

Με τον τρόπο της η κάθε μία από τις δυο σειρές –το workplace comedy των Μάικλ Σουρ και Γκρεγκ Ντάνιελς και η πολιτική σαπουνόπερα της Σόντα Ράιμς– εκπροσωπούν όχι μόνο δύο μεγάλες σχολές της περιόδου (στην κωμωδία και στο δράμα αντίστοιχα) αλλά και δύο αληθινές χρονοκάψουλες της εποχής της πολιτικοκοινωνικής μετάβασης κατά τον απόηχο της περιόδου Ομπάμα.

40. Squid Game

Η σειρά-φαινόμενο του Netflix, που είχε πολύ καλό λόγο που ήταν φαινόμενο – μια σκληρά αντικαπιταλιστική αλληγορία γυρισμένη μέσα σε ένα εθιστικά gamified αφηγηματικό πακέτο. Το πλέον χαρακτηριστικό σόου των ‘20s;

39. Gravity Falls

Fantasy συνωμοσιολογία και αποκρυφισμός συναντιούνται σε ένα υπέροχο οικογενειακό dramedy γεμάτο αξέχαστους χαρακτήρες, πακεταρισμένο ως μια Twin Peaks επιρροών, monster-of-the-week περιπέτεια. Το καλύτερο εφηβικό σόου της 25ετίας;

38. Survivor (US & Australian)

Το πλέον καθοριστικό ριάλιτι σόου, μια ανίκητη φόρμουλα που ακόμα συνεχίζει δυνατά σε Αμερική – και εσχάτως, στην Αυστραλία. Η κλασική πια «rat and snake» ομιλία της Σου Χωκ στον πρώτο τελικό είναι χωρίς υπερβολική, θεμελιακό κείμενο για την κοινωνία-μέσα-από-τον-entertainment-φακό του 21ου αιώνα.

37. Game of Thrones

Ένα από τα μεγάλα φαινόμενα της εποχής μας. Τρομερά άνισο, με κακές ύστερες σεζόν, αλλά ακόμα και η ένταση ανάμεσα στη διασκευή-πριν-φτάσουν-τα-βιβλία και στη διασκευή-αφού-προσπέρασαν-τα-βιβλία κρύβει κάτι συναρπαστικό μέσα της. Κι εξάλλου, ως αγνό υπερθέαμα, ήταν συχνά undeniable.

36. The Knick

Ο Στίβεν Σόντερμπεργκ κεντάει γυρίζοντας εξ ολοκλήρου ένα ιστορικό δράμα για την αυγή του 20ου αιώνα. Από τις καλύτερα σκηνοθετημένες σειρές του αιώνα.

35. Sense8

Μια σειρά που εκμεταλλεύτηκε πλήρως τις δυνατότητες του streaming μέσου (από όλες τις σειρές που έχουν πει κατά καιρούς ότι κάνουν «σινεμά αλλά 10 ώρες», αυτή είναι που πραγματικά το φαντάστηκε και το έκανε έτσι), το fantasy έπος των Γουατσόφσκι, του Μάικλ Στραζίνσκι και του Τομ Τίκβερ απλώνεται σε κάθε άκρο του πλανήτη, αμφισβητεί τις συμβάσεις, και φαντάζεται έναν κόσμο δίχως το παραμικρό σύνορο.

34. True Detective

Αυτό κι αν είναι άνισο – αλλά το αρχικό δίδυμο ήταν iconic, η 2η σεζόν κρυφό σκοτεινό διαμάντι (με τρομερό καστ) και η σειρά εν γένει είναι περισσότερο από κάθε άλλη, υπεύθυνη για την αναγέννηση της πρεστίζ μίνι σειράς.

33. Irma Vep

Ο arthouse auteur Ολιβιέ Ασαγιάς διασκευάζει σε μίνι σειρά την άκρως προσωπική ομώνυμη ταινία του από τα ‘90s, remix-άροντάς τη με ένα κλασικό γαλλικό κινηματογραφικό σίριαλ των 1910s. Το αποτέλεσμα είναι ένα από τα πιο ιδιοσυγκρασιακά αφηγήματα σινεμά ή τηλεόρασης των ‘20s.

32. Person of Interest

Ξεκινά ως δύσκαμπτο procedural αλλά γρήγορα το high concept του (αν ένας αλγόριθμος μπορούσε να προβλέψει περιστατικά βίας) οδηγεί τη σειρά του Τζόναθαν Νόλαν σε ένα επικό κρεσέντο, καθώς φαντάζεται μια ουράνια μάχη αγγέλων και δαιμόνων μέσα από το φίλτρο της νέας tech πραγματικότητας – και ηθικής.

31. Fargo

Η άλλη πρεστίζ ανθολογία-σημείο αναφοράς των ‘10s. Είχε πάντα τις εκπλήξεις του, τις POV ανατροπές του και το εντυπωσιακό καστ του, ακόμα κι αν (όπως είναι λογικό) δεν είναι όλες οι σεζόν καλές.

30. Gilmore Girls

Επίσης βαθιά επηρεασμένο από το Twin Peaks (αλλά και τη Buffy, τον Νόρμαν Λιρ, τον Στίβεν Σόντχαϊμ, τον Γούντι Άλεν, την Ελέιν Μέι, τη σκρούμπολ κωμωδία, και, και, και…), το σόου της Έιμι Σέρμαν Παλαντίνο είναι ένα από τα ωραιότερα οικογενειακά dramedies που έχουν παιχτεί ποτέ στην τηλεόραση. Η σχέση ανάμεσα σε τρεις γενιές γυναικών, αποτυπωμένη με τρελούς διαλογικούς ρυθμούς, αφηγηματικές εκπλήξεις, ποπ και λογοτεχνικές αναφορές, και βαθύ συναισθηματισμό, δεν κινείται, δεν ακούγεται και δεν μοιάζει με οτιδήποτε άλλο αντίστοιχο έχει γυριστεί ποτέ.

29. Breaking Bad

Η σειρά του Βινς Γκίλιγκαν ήταν κι η ίδια παράγωγο της Χρυσής Εποχής των τηλεοπτικών αντι-ηρώων, αλλά η χρήση του έρημου σκηνικού και η κατάμαυρα κωμική της χροιά την έκαναν να ξεχωρίζει – και να αποκτήσει και τους δικούς της, ξεχωριστούς απογόνους.

28. Pose

Ό,τι καλύτερο μας έδωσε το τεράστιο εργοστάσιο παραγωγής Ράιαν Μέρφι: Ένα παθιασμένο έργο εποχής για την κουήρ κουλτούρα των ‘80s και των ‘90s, καταγράφει μια εποχή σκληρής αλλαγής με μεγάλη ευαισθησία.

27. Fleabag

Το μονόπρακτο της Φίμπι Γουόλερ-Μπριτζ γίνεται σειρά – ή τελοσπάντων ένα δίπτυχο 6 «επεισοδίων» το καθένα – και στοιχειώνει τη συνείδηση των μιλένιαλ θεατών. Χρόνια μετά, ακόμα περιμένουμε τεράστια πράγματα από αυτό το ταλέντο.

26. The Underground Railroad

Όταν από τους σημαντικότερους αμερικάνους σκηνοθέτες της τελευταίας 15ετίας δοκίμασε τις δυνάμεις του στην τηλεόραση και δημιούργησε ένα μεγαλεπίβολο, καθηλωτικό έπος που δίνει στο πολυβραβευμένο βιβλίο του Κόλσον Γουάιτχεντ τις διαστάσεις που αξίζει. Τελείως χαμένο κατά την καταστροφική κυκλοφορία του ένα απόγευμα Παρασκευής από το Amazon Prime (σε μια περίοδο που ακόμη όλα τα streamers ήθελαν να γίνουν Netflix ξεφορτώνοντας περιεχόμενο σα να μην έχει αξία), σήμερα έχει βρει τη θέση του στην συλλογή Criterion δίπλα στα μεγάλα αριστουργήματα του παγκόσμιου σινεμά.

25. The Shield

Η σπουδαιότερη αγνή αστυνομική περιπέτεια του αιώνα – ξεκινάει με έναν αριστουργηματικό πιλότο, καταλήγει σε ένα από τα καλύτερα φινάλε της τηλεόρασης, και στο ενδιάμεσο δεν παίρνει το πόδι από το γκάζι. Δεν παίρνεις ανάσα.

24. BoJack Horseman

Από τα αριστουργήματα της bummer αντι-ηρωικής τηλεόρασης, το BoJack Horseman ξεκίνησε ως αυτοσαρκαστική entertainment σάτιρα για να καταλήξει σε ένα τρομακτικό ψυχογράφημα από την οπτική ενός (αυτο)καταστροφικού ατόμου που αποκτά συναίσθηση του εαυτού του.

23. I May Destroy You

Ίσως το σημαντικότερο δείγμα της μετα-#MeToo τηλεόρασης, με ένα περιστατικό κακοποίησης να ανασυστήνεται ως εφιαλτικό παζλ μέσα από θραύσματα μνήμης και συνείδησης. Συνταρακτική δουλειά από την Μικέιλα Κόουλ, που γράφει και πρωταγωνιστεί.

22. Curb Your Enthusiasm

Η νιχιλιστικά αδρανής κωμωδία του Λάρι Ντέιβιντ βρήκε στέγη στο ΗΒΟ μετά το τέλος του Seinfeld και συνέχισε να μας διασκεδάζει με ένα χιουμοριστικό στυλ που αγνοεί εποχές και τάσεις.

21. Doctor Who

Η κλασική οικογενειακή sci-fi σειρά της αγγλικής τηλεόρασης του 20ου αιώνα αναγεννήθηκε στα ‘00s στα ικανά χέρια των Ράσελ Τ. Ντέιβις και Στίβεν Μόφατ και τρέχει δυναμικά ως σήμερα, παραμένοντας η πιο απρόσμενα ανοιχτόκαρδη και μαγικά παραμυθένια σειρά στην τηλεόραση. Ακραία άνιση φυσικά, αλλά πάντα γεμάτη ιδέες και πιθανότητα. Στην καρδιά του Doctor Who υπάρχει κάτι το αστείρευτο – κι αυτό δεν το βρίσκεις εύκολα.

20. Community

Το ριζοσπαστικό sitcom του Νταν Χάρμον παρουσιάστηκε αρχικά στους δέκτες μας ως μια κλασικής δομής και σύνθεσης κωμωδία καταστάσεων και έφτασε να εξελιχθεί σε κάτι ανεξέλεγκτο στα όρια του sci-fi. Απίστευτος όγκος ιδεών, επεισοδίων που δε μοιάζουν με απολύτως τίποτα άλλο, και χαρακτήρων που μοιάζουν να παίρνουν ζωή από μόνοι τους.

19. Mindhunter

Το κοινωνικό crime thriller του Ντέιβιντ Φίντσερ για το Netflix (με μοιρασμένες τις σκηνοθετικές αρμοδιότητες με δημιουργούς σαν τον οσκαρικό ντοκιμαντερίστα Ασίφ Καπάντια του Senna) έβαλε σε εκπληκτικό κόντρα ρόλο τον Τζόναθαν Γκροφ να ηγείται μιας αναζήτησης στις πιο στοιχειωμένες γωνιές του συλλογικού υποσυνείδητου. Η σκοτεινή καρδιά του true crime genre – η αρχή και το τέλος του.

18. RuPaul’s Drag Race

Ίσως το πλέον επιδραστικό talent reality show που έχει παραχθεί ποτέ, μας σύστησε δεκάδες αδιανόητα ταλέντα και έφερε στο mainstream την εικονογραφία, το λεξιλόγιο και την αισθητική της drag κουλτούρας με έναν τρόπο σαρωτικό μεν, φοβερά φροντισμένο δε.

17. Freaks & Geeks

Ίσως το κορυφαίο one-and-done σόου της αμερικάνικης τηλεόρασης, ένα εφηβικό δράμα που σύστησε πλειάδα νέων ονομάτων (μπροστά και πίσω από την κάμερα), βρήκε κάτι πολύ ουσιαστικό και πληγωμένο στο νοσταλγικό βλέμμα του, και κόπηκε πριν προλάβει να αναπτυχθεί – ήρθε πριν την εποχή του, αλλά σήμερα τα αποτυπώματά του είναι παντού.

16. Arrested Development

Η εμπρηστικά σουρεάλ κωμωδία που ακόμα δεν μπορούμε να πιστέψουμε πως παίχτηκε για 3 σεζόν στην συμβατική τηλεόραση. Τα πρώτα 2-3 επεισόδια περιλαμβάνουν τα περισσότερα διαχρονικά αστεία που έχουν γραφτεί σε κωμική σειρά, παιγμένα από ίσως το καλύτερο κωμικό ensemble που έχει συσταθεί ποτέ. Η δε, εντελώς διχαστική, 4η σεζόν είναι ένα από τα πιο περίεργα πειράματα στην ιστορία του μέσου.

15. The Good Wife & The Good Fight

Τα τελευταία πραγματικά σπουδαία procedurals του μέσου; Η τηλεόραση των Ρόμπερτ & Μισέλ Κινγκ είναι γενικότερα σπουδαία, αλλά ποτέ δεν ευστόχησαν πιο εντυπωσιακά από ό,τι με αυτό το δίπτυχο σειρών: Φτιαγμένες από τα πρωτοσέλιδα δικαστικών υποθέσεων αλλά με το βλέμμα τους πολύ ευρύτερα κοινωνικό και πολιτικό, και με χαρακτήρες και (διαπροσωπικές αλλά και ετιαρικές) ίντριγκες που δε σε αφήνουν να ηρεμήσεις.

14. Deadwood

Ποιητικός, τηλεοπτικός λυρισμός σε ένα μέγεθος που δεν ξανάγινε πια – και μάλλον δε θα ξαναγίνει. Ο καθηγητής Ντέιβιντ Μιλτς αφήνει τα αστυνομικά μελοδράματα (NYPD Blue) και μας πηγαίνει πίσω στην Άγρια Δύση, και τη γέννηση μιας Αμερικής πάνω στη βία, στο αίμα και, γουέλ, στα σκατά. Η γλώσσα και η θεατρικότητα αυτής της σειράς την τοποθετούν σε ένα διαφορετικό επίπεδο από οτιδήποτε άλλο παρόμοιο επιχειρήθηκε ποτέ – κι ο Ίαν ΜακΣέιν ως τοπικός κακός που καταπίνεται από τον επερχόμενο μπαμπούλα της βιομηχανικής βίας, είναι ένας από τους πιο συγκλονιστικούς τηλεοπτικούς villains που έχουμε δει ποτέ.

13. Lost

Η σειρά που άλλαξε την τηλεόραση – και το πώς βλέπουμε τηλεόραση. Η φήμη της υπονοεί πως ήταν κάτι που μπορείς να απολαύσεις μόνο «αν ήσουν εκεί». Κι ενώ πράγματι, η εμπειρία του να το βλέπεις ενώ συνέβαινε, χαμένος στα ιντερνετικά φόρουμ και μπλογκ ήταν κάτι που δεν ανασυστήνεται, η σειρά ως ένα αυτούσιο καλλιτεχνικό έργο είναι κι έτσι σπουδαία: Μια μίξη Twilight Zone και Survivor με εντυπωσιακά αινίγματα, βιβλικές αναφορές, και μια στοχαστική διάθεση που ταίριαξε απρόσμενα καλά με τις sci-fi b-movie ευαισθησίες της.

12. Small Axe

Ο Στιβ Μακουίν σκηνοθετεί μια ανθολογία πέντε ταινιών με κοινό άξονα την εμπειρία μεταναστών από την καραϊβική στην Μεγάλη Βρετανία. Γενιές δίχως γραπτή καταγραφή ιστορίας και κληρονομιάς εκπροσωπούνται με αυτή τη σειρά με ιστορίες σε διαφορετικές εποχές, διαφορετικά είδη και διαφορετικών διαθέσεων, δύο εκ των οποίων είχαν επιλεγεί να προβληθούν στο ίδιο Διαγωνιστικό των Καννών(!). Το συνολικό αποτέλεσμα είναι ένα από τα μεγάλα αριστουργήματα της τρέχουσας δεκαετίας – είτε το θεωρήσεις σινεμά, είτε τηλεόραση.

11. The Leftovers

Το έτερο δημιούργημα του Ντέιμον Λίντελοφ, πολύ περισσότερο πια εστιασμένο στις μεταφυσικές, θεολογικές και υπαρξιακές ανησυχίες του, μας μεταφέρει σε μια συλλογική (σχεδόν θρησκευτική) εμπειρία απώλειας και καταλήγει σε ένα από τα πιο συναισθηματικά σαρωτικά φινάλε που έχουν υπάρξει στο μέσο.

10. Succession

Η μιντιακή και οικογενειακή (σαπουν)όπερα που μας καθήλωσε την τελευταία 5ετία ήξερε πώς να διατηρήσει το ενδιαφέρον μας για αγωνιώδεις καταστάσεις εξερευνώντας την ιδέα της αληθινής ισχύος μέσα από μια αφηγηματική αισθητική που έκανε άτοπο τελικά το δίλημμα: δράμα ή κωμωδία;

9. Girls

Περιπετειώδες και άνισο από την πρώτη του στιγμή, ίσως γι’αυτό το σόου της Λίνα Ντάναμ να έχει γεράσει καλύτερα από άλλα σύγχρονά του: Μπορεί η προβληματική του να περιστρεφόταν γύρω από τις ζωές νέων γυναικών στη σύγχρονη μητρόπολη, αλλά η εκτέλεση διεύρυνε την παλέτα χωρίς να φοβάται με άκρως καλλιτεχνικούς όρους, να αναζητήσει σκοτεινές, δύσκολες αλήθειες ανάμεσα στην εικόνα μας, το (κοινωνικό) πρόσωπό μας και τις συχνά ακατανόητες βαθιές επιθυμίες μας.

8. Better Call Saul

Αυτό που θα μπορούσε να είναι ένα κυνικό cash-in στην επιτυχία του Breaking Bad (πρίκουελ;! για τον καρτουνίστικο δικηγόρο της συμφοράς Σολ Γκούντμαν;!;!) αποδείχθηκε ένα πανέμορφο, κατά πολύ ανώτερο του ορίτζιναλ, συνταρακτικό δράμα μιας αργόσυρτης, ψυχοφθόρας και αναπόφευκτης κολασμένης κατάβασης. Η καρδιά μας.

7. Skam

Από όλη την (συχνά πρωτοποριακή) εφηβική τηλεόραση του 21ου αιώνα, τίποτα δεν έπεσε σαν κεραυνός εν αιθρία όσο το νορβηγικό Skam: Μια σειρά για νέους, γραμμένης από νέους, παιγμένης από νέους, αναπτυγμένης σε μια επαναστατική φόρμα που δεν ακολουθούσε τα εβδομαδιαία στεγανά αλλά προβαλλόταν «ζωντανά», μέσω social media, τις ώρες και τις μέρες όπως τις «ζούσαν» οι χαρακτήρες της. Κάθε σεζόν εστιάζε σε ένα κεντρικό πρόσωπο και συνολικά κι οι 4 σκιαγράφησαν μια ολόκληρη παρέα – μια ολόκληρη γενιά. Ό,τι πιο αληθινό και άμεσο μας έδωσε η τηλεόραση των 2000s.

6. Mad Men

Όταν το μοντέλο της τηλεόρασης των γκρίζων αντι-ηρώων πήρε τη μορφή ενός στοχασμού πάνω στον κόσμο που αλλάζει – και στο αίσθημα του να σε αφήνει πίσω. Επίπεδα παραγωγής σε πρωτοφανή επίπεδα για μια σειρά που μας ταξίδεψε μέσα από δεκαετίες εξέλιξης βουτώντας βαθιά όσο πιο ψηλά έφτανε.

5. Rectify

Επειδή η τηλεόραση μπορούσε κάποτε να κάνει και αυτό: Σιωπηλή, υπομονετική, καταφέρνοντας να απλωθεί σε 4 σεζόν σχεδόν δίχως πλοκή, μέσα στο μυαλό και την ψυχή ενός ανθρώπου που –έχοντας μόλις αποφυλακιστεί, αθωωμένος 20 χρόνια μετά– αναζητά τη θέση του στον κόσμο. Ό,τι πιο κοντά σε πνευματική εμπειρία μας προσέφερε η τηλεόραση όλα αυτά τα χρόνια.

4. 30 Rock

Η καλύτερη, πιο αστεία, πιο επιδραστική και πιο προφητική κωμωδία του 21ου αιώνα, με τον πιο αδιανόητο μέσο όρο αστείων ανά λεπτό. Τίποτα δεν κατάφερε να πιάσει με τόση σοφία και ακρίβεια τον infotainment καπιταλιστικό παραλογισμό (από τότε που σταμάτησε να κάνει ταινίες στο Χόλιγουντ ο Πολ Βερχόφεν;;) όσο αυτή η άφοβα φρενήρης media σάτιρα της Τίνα Φέι. Απλά άφταστο.

3. The Sopranos

Τι να πει κανείς πια για το μαφιόζικο δράμα του Ντέιβιντ Τσέις σε αυτό το σημείο; Η σειρά πάνω στην οποία χτίστηκε η Χρυσή Εποχή της τηλεόρασης κι η οποία περπάτησε με εντυπωσιακή ισορροπία την αιχμή ανάμεσα στο όνειρο και τον ρεαλισμό, παραμένει ένα συναρπαστικό, ατελείωτα rewatchable αίνιγμα για το απότομα ξύπνημα μες στο Αμερικάνικο Όνειρο.

2. The Wire

Ο μέγας Ντέιβιντ Σάιμον δημιουργεί το απόλυτο σύγχρονο κοινωνικό λαβύρινθο. Κάθε σεζόν του αστυνομικού δράματος-θαύματος εστιάζει και σε ένα διαφορετικό επίπεδο διαφθοράς και δυσλειτουργίας της σύγχρονης κοινωνικής φρικωδίας μας, καταφέρνοντας μέσα από την ερευνητικής στόφας ματιά του, μέσα από το σκοτάδι και τη θλίψη, και την ανάλυση αδηφάγων συστημάτων που δεν έχουν ανάγκη καν τους χειριστές τους – μέσα από όλα αυτά, καταφέρνει με έναν μαγικό (και καθόλου φορσέ) τρόπο να μην χάνει τον ουσιαστικό ουμανισμό του.

1. Twin Peaks: The Return

Η εμβληματική σειρά των ‘90s που επηρέασε περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη, την εξέλιξη του μέσου, επέστρεψε για μια αναβίωση/θαύμα το 2017, με τους αρχικούς δημιουργούς να γράφουν το σενάριο και τον Ντέιβιντ Λιντς να σκηνοθετεί όλα τα επεισόδια στο τελευταίο μέχρι σήμερα έργο του.

Μακριά από την αναγνωρίσιμη δομή επεισοδίων και τα εγκάρδια quirks του παιχνιδιάρικοα σκοτεινού, σαπουνοπερατικού κόσμου μυστηρίου που κάποτε έχτισαν με την ορίτζιναλ σειρά των ‘90s, ο Ντέιβιντ Λιντς κι ο Μαρκ Φροστ φλερτάρουν εδώ εντονότερα με την αιχμηρή αγριάδα του (αριστουργηματικού, παρεξηγημένου στην εποχή του) Fire Walk With Me. Ενώνοντας στοιχεία μέσα σε έναν αβάν γκαρντ τυφώνα εξπρεσιονιστικών εικόνων και υφής κάποιου αληθινού εφιάλτη που ένας Ντέιλ Κούπερ κάποτε ονειρεύτηκε με την ψυχή του παγιδευμένη.

Μια ιστορία για νέες αρχές και την ανθρωπιά (και τη βία) του να μαθαίνεις τα πράγματα από την αρχή – για τη γέννηση και την αναγγένηση του Κακού μέσα από την ίδια μήτρα προέλευση του Καλού – για την κινούμενη άμμο της νοσταλγίας – για την Ισορροπία, κοσμικώς αλλά και προσωπικώς εννοούμενη – για τις εμμονές που μας προσγειώνουν σε νέες εκδοχές των ίδιων κόσμων – για τον Ντάγκι και για τα κοσμικά, υπαρξιακά ουρλιαχτά της Λόρα Πάλμερ.

Το Twin Peaks: The Return αδιαφορεί για τις συμβάσεις των άλλων σειρών αλλά και του ίδιου του παλιού του εαυτού καθώς, σαν τον κεντρικό του ήρωα, πετάει το δέρμα του και αναγεννιέται, σκηνή-σκηνή, επεισόδιο-επεισόδιο, σε κάτι εντελώς διαφορετικό, ασχημάτιστο, μαγνητιστικό. Το πιο αποστομωτικά αγνό σκηνοθετικό όραμα που απλώθηκε στις οθόνες μας τα τελευταία 25 χρόνια – είτε μικρές, είτε μεγάλες.