ΟΤΑΝ Η ΦΑΡΑΝΤΟΥΡΗ ΚΑΙ Η ΝΕΓΚΑ ΕΚΑΝΑΝ ΤΟ ΣΙΝΕΜΑ ΝΑ ΜΟΙΑΖΕΙ “ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΟ”

Τη σκηνή του Παλλάς την έχουμε δει και ξαναδεί να μεταμορφώνεται με πολλούς τρόπους στο πλαίσιο μουσικών και άλλων παραστάσεων τα τελευταία χρόνια.

Αυτή τη βραδιά, την τιμητική τους είχαν η Μαρία Φαραντούρη, η Γιώτα Νέγκα και το ελληνικό σινεμά. Μπαίνοντας στη μεγάλη σάλα του θεάτρου, τη ματιά μας τράβηξε στο βάθος του σκηνικού η λαμπερή αγέρωχη Μελίνα… και μαζί της η Τζένη Καρέζη, ο Δημήτρης Χορν, ο Μίκης Θεοδωράκης, η Μάρθα Καραγιάννη, η Ρένα Βλαχοπούλου και το θρυλικό Ρεμπέτικο του Σταύρου Ξαρχάκου.

Πώς ένα τόσο απλό κολάζ μπορεί να φέρει στη μνήμη τα θερινά τα σινεμά, άρωμα γιασεμί από τις παλιές γειτονιές της Αθήνας και ζεστές οικογενειακές βραδιές μπροστά από την τηλεόραση με ελληνική ταινία και αναψυκτικό;

Ίσως τέτοιες συγκινήσεις να ακούγονται πλέον μελό, όμως η βραδιά που ζήσαμε στο Παλλάς πριν λίγες μέρες με τη Μαρία Φαραντούρη και τη Γιώτα Νέγκα ήταν κάτι παραπάνω από μια βόλτα στα παλιά. Ήταν μία υπενθύμιση. Ότι αυτές οι πιο αθώες εποχές και τα τραγούδια τους, ζουν ακόμα, κόντρα στο ποτάμι της “ευκολίας” και του “ζαμανφού” που συχνά προβάλλει σαν πρότυπο η σύγχρονη εποχή.

Μαρία Φαραντούρη  και τα “διαμάντια” της μουσικής μας

Δεν είναι η πρώτη φορά που η Φαραντούρη ερμηνεύει τραγούδια από τον κινηματογράφο, τα οποία η ίδια έχει αποκαλέσει “διαμάντια της μουσικής μας”. Όπως θυμηθήκαμε εκ των υστέρων γνωστά κομμάτια από τον ελληνικό και τον ξένο κινηματογράφο έχει ξανατραγουδήσει στο Μέγαρο Μουσικής στην παράσταση “Σινέ Μαρία” (2006) καθώς και στο Ηρώδειο στη συναυλία “Πάμε σινεμά” (2019 ).

Τι έκανε τη βραδιά που παρακολουθήσαμε στο Παλλάς τόσο μοναδική; Αυτή τη φορά το focus ήταν αποκλειστικά στον ελληνικό κινηματογράφο, με περισσότερα από 30 τραγούδια που όλοι γνωρίζουμε και αγαπήσαμε μέσα από ελληνικές ταινίες – τις οποίες ακόμα και σήμερα βλέπουμε στην τηλεόραση. Η επιλογή ανάμεσα σε δεκάδες τραγούδια ήταν πολύ δύσκολη, όπως είπαν οι κυρίες επί σκηνής, αλλά άξιζε τον κόπο.

Σοβαρό ατού της παράστασης αυτής ήταν/είναι η Γιώτα Νέγκα, μια ερμηνεύτρια από τη νεότερη γενιά που όμως έχει αποδείξει ότι η φωνή της δεν γνωρίζει όρια. Με τη Φαραντούρη να τραγουδά τα λαϊκά- έντεχνα της βραδιάς και τη Νέγκα να αναλαμβάνει τα πιο λαϊκά (πχ ζεϊμπέκικα) η συνταγή πέτυχε απόλυτα. Σημαντικό ρόλο έπαιξαν φυσικά οι οκτώ εξαιρετικοί σολίστες, ανάμεσα στους οποίους ο David Lynch στα πνευστά.

Φαραντούρη – Νέγκα: Από τις “Θαλασσιές τις Χάντρες” μέχρι Ξαρχάκο και “Συννεφιασμένη Κυριακή” –

Στην αίθουσα δεν έπεφτε καρφίτσα και το χειροκρότημα στις δύο κυρίες που ανέβηκαν χαμογελαστές στη σκηνή μαζί με τους μουσικούς τους, ήταν πηγαίο και γεμάτο προσμονή.

“Σας ετοιμάσαμε ένα μικρό αφιέρωμα στα εμβληματικά τραγούδια του ελληνικού σινεμά, τραγούδια που έχουμε αγαπήσει, που έχουμε ονειρευτεί με αυτά, που τραγουδάμε και σιγο-τραγουδάμε ακόμα και σήμερα. Χαίρομαι που συνεργάζομαι με τη νεότερή μου και σπουδαία Ελληνίδα τραγουδίστρια και ερμηνεύτρια, που από την πρώτη στιγμή αγάπησα την ωραία της φωνή” είπε η Φαραντούρη στην έναρξη της βραδιάς με τη Γιώτα Νέγκα να συμπληρώνει: “Εύχομαι να ζεστάνουν τη δική σας ψυχή όπως ζέσταναν και τη δική μας”.

Από την πρώτη στιγμή ήταν φανερή η αλληλοεκτίμηση και ο σεβασμός ανάμεσα σε αυτές τις δύο ερμηνεύτριες που μπορεί να εκπροσωπούν άλλες γενιές, αλλά κομίζουν το ίδιο μήνυμα. “Να κρατήσουμε το κερί αναμμένο”.

Ακολούθησε ομοβροντία τραγουδιών και το ευχάριστο γεγονός ότι η Φαραντούρη -ή η Νέγκα με τη σειρά της- μας έλεγαν τον τίτλο τον συνθέτη και στιχουργό και τη χρονιά δημιουργίας του τραγουδιού, μας έκανε και ένα… μικρό καλοδεχούμενο “μάθημα” μουσικής ιστορίας.

“Η πρώτη μας νύχτα”, “Ποιος το ξέρει;” και “Ενας ουρανός με αστέρια” του Μίμη Πλέσσα, και “Επτά τραγούδια θα σου πω” του Χατζιδάκι από τη “Στέλλα” ξεκίνησαν δυνατά τη βραδιά για να ακολουθήσουν τα “Τι είναι αυτό που το λένε αγάπη”, “Μην τον ρωτάς τον ουρανό” και “Οι θαλάσσιες οι χάντρες”.

Όλοι μαζί τραγουδήσαμε το “Πες μου μια λέξη” (Χατζιδάκις, Χορν), ένα από τα ωραιότερα τραγούδια του παλιού ελληνικού κινηματογράφου, αλλά και το “Αγάπη που έγινες δίκοπο μαχαίρι”, που ξεσήκωσε χειροκροτήματα. Από την “Όμορφη πόλη” στους “Έραστές του Τερουέλ”, και με δωρικό τρόπο η Φαραντούρη πέρασε στο σύμπαν του Ξαρχάκου ερμηνεύοντας “Το Δίχτυ” μαζί με την Νέγκα και σύσσωμο το Παλλάς.

Στον ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Δ. Κουτσούμπα που καθόταν στις πρώτες σειρές η κα. Φαραντούρη αφιέρωσε Μίκη Θεοδωράκη, Της ξενιτιάς ( Φεγγάρι μάγια μου ‘κανες). 

Πέντε ήταν για εμάς οι ευχάριστες εκπλήξεις της βραδιάς, δηλαδή τραγούδια που ευτυχώς βρήκαν τον χώρο τους στο ρεπερτόριο, το οποίο επιμελήθηκε η ίδια η κυρία Φαραντούρη. Το υπέροχο “Ταξίδι στα Κύθηρα” της Ελένης Καραΐνδρου, το “Πέρα από τη θάλασσα” (Βίκυ Μοσχολιού, Γιάννης Μαρκόπουλος) με τη φωνή της Μ.Φαραντούρη, το “Καλντερίμι” του Ξαρχάκου από τα “Κόκκινα Φανάρια” με τη φωνή της Γ.Νέγκας, όπως και το “Δρόμοι Παλιοί” του Θεοδωράκη.

Ανατριχιαστική η ερμηνεία της Φαραντούρη στα “Λουστράκια” (Χατζιδάκις  “Λαϊκή Αγορά”, Γκάτσος), ένα τραγούδι που γράφτηκε για την ταινία του Elia Kazan, “America America” (1963). Το “Πρακτορείο” του Ξαρχάκου και τα  “Παιδιά του Πειραιά” με ένα δυνατό “έλα Μελίνα” να αντηχεί στο μικρόφωνο έφεραν ρίγη συγκίνησης λίγο πριν από το φινάλε.

Famagusta και όλα όσα σημαίνει το τραγούδι “Δεν ξεχνώ”

Η Μαρία Φαραντούρη καταχειροκροτήθηκε ερμηνεύοντας το τραγούδι της τηλεοπτικής σειράς “Famagusta” του συνθέτη Χρήστου Στυλιανού, σε στίχους της Ελένης Ζιώγα, με τίτλο “Δεν ξεχνώ”.

“Είναι ένα τραγούδι που εκφράζει αυτόν τον πόνο με μια τρυφερότητα και με μια ελπίδα και μια παραίνεση να μην ξεχάσουμε» έχει πει σε δηλώσεις της στο MEGA η σπουδαία μας ερμηνεύτρια.

Το τραγούδι έχει και μια άλλη διάσταση την οποία αποκάλυψε: “Με την Κύπρο αισθάνομαι δεμένη. Το πρώτο μου τραγούδι που μου έδωσε ο Μίκης, το Ματωμένο Φεγγάρι, σε στίχους του Νίκου Γκάτσου, είναι από το Νησί της Αφροδίτης (την ταινία) που αναφέρεται στην Κύπρο […]

Τα χρόνια της Χούντας ήμουν στο εξωτερικό, δεν μου επέτρεπαν να έρθω να δω τους γονείς μου και συναντηθήκαμε στην Κύπρο, στον Δαυλό, που τώρα ανήκει στα Κατεχόμενα. Δεν θα το ξεχάσω ποτέ, εκεί ήρθε ο πατερούλης μου, η μανούλα μου, τους είδα. Για τελευταία φορά τον είδα τον πατέρα μου εκεί, και αυτό δεν το ξεχνάω ποτέ».

Παίρνοντας τη σκυτάλη, στο Παλλάς, η Γιώτα Νέγκα ερμήνευσε το τραγούδι “Ανοιχτοί Λογαριασμοί” από την ταινία “Τζαμάικα” σε μουσική του Θέμη Καραμουρατίδη και στίχους του Οδυσσέα Ιωάννου.

Νιώθοντας κυριολεκτικά ότι έχουμε δει τριάντα και πλέον ελληνικές ταινίες μέσα σε δύο ώρες, έφτασε το τέλος με τη “Συννεφιασμένη Κυριακή”.

Το διαχρονικό ρεμπέτικο τραγούδι του 1948, σε μουσική του Βασίλη Τσιτσάνη έριξε την αυλαία σε μία βραδιά που το χαρακτηριστικό ηχόχρωμα της φωνής της Μ. Φαραντούρη έκανε ακόμα και τα τραγούδια του ελληνικού σινεμά να μοιάζουν πιο… επαναστατικά από ποτέ!

Συμπέρασμα

Μία μουσική βραδιά που θα ικανοποιήσει απόλυτα τους σινεφίλ, αλλά και τους πολυάριθμους φίλους του καλού ελληνικού τραγουδιού. Σίγουρα όλα αυτά τα τραγούδια τα έχουμε ακούσει και ξανακούσει. Όχι όμως με αυτό τον ιδιαίτερο τρόπο από δύο σπουδαίες ερμηνεύτριες, που με απόλυτο σεβασμό κρατήθηκαν χέρι χέρι και ένωσαν τις δυνάμεις τους στη σκηνή.

Και μας ξαναθύμησαν μια παλαιότερη φράση της Φαραντούρη (στην εφημερίδα Αυγή): “Κάποια τραγούδια είναι σαν ένας σπόρος που ξαναμπαίνει στο χώμα”.

Οι τυχεροί θα έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν τις δύο ερμηνεύτριες για δεύτερη φορά στη σκηνή στις 14 Μαρτίου σε ένα πρόγραμμα γεμάτο τραγούδια που ενώ τα μάθαμε από το σινεμά, τελικά απέκτησαν μια δική τους αυτόνομη πορεία, στον χώρο και τον χρόνο, έξω και πέρα από τις κινηματογραφικές αίθουσες.

Μουσικοί
Αχιλλέας Γουάστωρ: πιάνο
David Lynch: πνευστά
Ηρακλής Ζάκκας: μπουζούκι
Κωνσταντίνος Κωνσταντίνου: μπάσο
Μιχάλης Πορφύρης: τσέλο
Σπύρος Παναγιωτόπουλος: ντράμς
Ντίνος Χατζηιορδάνου: ακορντεόν