Σ’ ΑΥΤΟ ΤΟ ΛΕΩΦΟΡΕΙΟ ΥΠΑΡΧΕΙ ΘΕΣΗ ΜΟΝΟ ΓΙΑ ΠΟΘΟ ΚΑΙ ΜΑΓΕΙΑ

Ένα έργο που κουβαλά τη δική του “μυθολογία”, με εμβληματικούς ήρωες που έχουν γράψει τη δική τους ιστορία στο κινηματογραφικό πανί και στο θεατρικό σανίδι επέλεξε να σκηνοθετήσει ο Δημήτρης Καραντζάς. Ο λόγος για το «Λεωφορείο ο Πόθος» του Τενεσί Ούλιαμς που παίρνει σάρκα και οστά στη σκηνή του Θεάτρου Προσκήνιο με την Αλεξία Καλτσίκη στο ρόλο της Μπλανς Ντιμπουά, τον Άρη Μπαλή στον ρόλο του Στάνλεϊ και την Δήμητρα Βλαγκοπούλου ως Στέλλα.

Το “τρίγωνο” αυτό πλαισιώνουν ένα εξαιρετικό υποκριτικό ανσάμπλ με τους Βασίλη Μαγουλιώτη, Γιάννη Κόραβο και Ιωάννα Ραμπαούνη.

Η Μπλανς κατεβαίνει στον “τερματικό σταθμό” της ζωής της

Η υπόθεση του έργου είναι γνωστή: Η Μπλανς Ντιμπουά, μια ξεπεσμένη αριστοκράτισσα από τον Αμερικανικό Νότο, κατεβαίνει στον “τερματικό σταθμό” της ζωής της, εκεί όπου την αφήνει το λεωφορείο με το όνομα “Πόθος” και καλείται να αναμετρηθεί με τον ίδιο της τον εαυτό και τα ανεκπλήρωτα όνειρα της.

Απρόκλητη φτάνει στο σπίτι της αδερφής της, Στέλλα, και του συζύγου της, Στάνλεϊ Κοβάλσκι στη Νέα Ορλεάνη. Η συγκατοίκηση αυτών των τριών χαρακτήρων είναι εκρηκτική, καθώς δύο κόσμοι έρχονται αντιμέτωποι. Από τη μία, η Μπλανς, μια έκπτωτη γαιοκτήμονας, έχει χρεοκοπήσει και παραμένει εγκλωβισμένη στη φαντασίωση ενός ένδοξου παρελθόντος. Ενσαρκώνει την παλιά αριστοκρατία και τη νοσταλγία για έναν χαμένο, ρομαντικό κόσμο γεμάτο ψευδαισθήσεις.

Από την άλλη, ο Στάνλεϊ εκπροσωπεί τη σκληρή πραγματικότητα της επιβίωσης: τον ρεαλισμό και την αδυσώπητη ορμή της ανάπτυξης. Είναι ένας Πολωνός μετανάστης τραυματισμένος από την κοινωνική απόρριψη και τον ρατσισμό, αντιπροσωπεύει μια Αμερική που καλπάζει προς την οικονομική ανέλιξη.

Η σκηνοθεσία του Δημήτρη Καραντζά

Η παράσταση του Δημήτρη Καραντζά καταφέρνει να αναδείξει τη μοναδική ατμόσφαιρα που απαιτεί το έργο από γραφής. Ο ίδιος ο Τενεσί Ουίλιαμς άλλωστε, μέσα από τις σκηνικές του οδηγίες, δημιουργεί περιβάλλοντα που ξεπερνούν την απλή αναπαράσταση της πραγματικότητας.

Η Μαρία Πανουργιά έχει δημιουργήσει ένα ρεαλιστικό σκηνικό στο μπροστινό μέρος της σκηνής, που απεικονίζει το μικρό σπίτι της Στέλλας και του Στάνλεϊ με τους ήρωες να χωρούν οριακά σε αυτό. Τρία δωμάτια σαν κουτιά, η κρεβατοκάμαρα, το μπάνιο και η κουζίνα- καθιστικό, όπου το πρωταγωνιστικό τρίγωνο ίσα που χωρά. Εκεί μέσα, ο ρομαντισμός και η ποίηση “πνίγονται” από την αδυσώπητη πορεία της μάχης για επιβίωση. Μιας μάχης που δεν αφήνει χώρο για ευαισθησία, μαγεία και όραμα.

Ο Ουίλιαμς δεν γράφει απλώς μια ιστορία, στήνει μια χειρουργική εξερεύνηση της ανθρώπινης ψυχής. Κάθε του λέξη όχι μόνο εξυπηρετεί την πλοκή, αλλά και εκφράζει τις πιο κρυφές πτυχές των χαρακτήρων. Αυτή η ακρίβεια στη γραφή απαιτεί από τον ηθοποιό κάτι εξαιρετικά δύσκολο: να είναι ανοιχτός, να βουτήξει βαθιά μέσα στον κόσμο του έργου και στον δικό του ψυχισμό. Ο Δημήτρης Καραντζάς “ζητά” από το καστ του να βάλει στην άκρη τις άμυνες του και να παραδοθεί ολοκληρωτικά στις απαιτήσεις του έργου, επιτυγχάνοντας έτσι μια σκηνική εμπειρία που είναι ταυτόχρονα ενστικτώδης και βαθιά συναισθηματική.

Η σκηνοθεσία του εστιάζει στο εσωτερικό σύμπαν της Μπλανς και ουσιαστικά επιχειρεί μια βουτιά στον ψυχισμό της, τον χώρο όπου οι τραυματικές μνήμες και οι φαντασιώσεις διογκώνονται. Οι πραγματικότητες και οι ψευδαισθήσεις της ενώνονται σε ένα οδυνηρά ανθρώπινο αφήγημα. Μέσα από τη σύγκρουση, τον πόθο και την αποδόμηση, αποκαλύπτεται η τραγική ουσία της ανθρώπινης ύπαρξης, αφήνοντας τους θεατές με ένα αίσθημα βαθιάς συγκίνησης και προβληματισμού.

Παράλληλα, δε διστάζει να αγγίξει και να αναδείξει την ταξική διαφορά ανάμεσα στην Μπλανς και τον Στάνλεϊ φωτίζοντας με ιδιαίτερη ακρίβεια και ευαισθησία την ένταση που δημιουργείται από την κοινωνική απόσταση ανάμεσα στους δύο κεντρικούς χαρακτήρες, παρουσιάζοντας την Μπλανς ως ένα σύμβολο ενός παρηκμασμένου αριστοκρατικού κόσμου που παλεύει να διατηρήσει την ψευδαίσθηση της ανωτερότητας της. Από την άλλη, ο Στάνλεϊ εκπροσωπεί τη σκληρή, ωμή πραγματικότητα της εργατικής τάξης, που διεκδικεί τη θέση του χωρίς υποχωρήσεις.

Η αντίθεση αυτή δεν λειτουργεί μόνο ως κεντρικό σημείο της δραματουργίας, αλλά αποκτά σύγχρονη διάσταση μέσα από τη σκηνοθετική ματιά του Καραντζά υπενθυμίζοντας ότι οι κοινωνικές διαφορές παραμένουν ένας αναπόσπαστος παράγοντας ανθρώπινων συγκρούσεων.

Οι ερμηνείες

Η ερμηνεία της Αλεξίας Καλτσίκη στον κεντρικό ρόλο είναι πραγματικά καθηλωτική. Η έμπειρη ηθοποιός ενσαρκώνει με μοναδικό τρόπο τη Μπλανς, μια ξεπεσμένη αριστοκράτισσα, που εισβάλλει στην καθημερινότητα του ζεύγους Κοβάλσκι – Στέλλα σαν ξωτικό, αλλά και σαν χειροβομβίδα, έτοιμη να ανατρέψει τις ισορροπίες.

Η Μπλανς της είναι μια ευάλωτη, αλλά πολυδιάστατη ύπαρξη, ένα “λευκό χαρτί” που κουβαλά τα βάρη του παρελθόντος, αλλά προσαρμόζεται συνεχώς για να επιβιώσει. Η ηρωίδα που πλάθει μεταμορφώνεται, αλλάζει στάσεις και μορφές, σαν να προσπαθεί να βρει το κατάλληλο προσωπείο για να αντέξει τη σκληρή πραγματικότητα που την περιβάλλει. Τα ρούχα της και η επιμελημένη εμφάνισή της λειτουργούν ως πανοπλίες επιβίωσης, οι οποίες, όμως, δεν αντέχουν για πάντα. Όταν αυτές οι άμυνες καταρρέουν, καταρρέει και η ίδια, αποκαλύπτοντας μια βαθιά αδυναμία να ανταποκριθεί στη ζωή. “Δε θέλω ρεαλισμό, θέλω μαγεία” βροντοφωνάζει και αυτή τη μαγεία κανείς δεν πρόκειται να της την πάρει. Γι΄αυτό και στο τέλος σπάει τη θεατρική σύμβαση και επιλέγει τη δική της μαγεία. Σκίζει το αποπνικτικό σκηνικό και ανασαίνει σ΄ένα μέρος μαγικό…

Στον ρόλο του Κοβάλσκι, ο Άρης Μπαλής πραγματοποιεί μια εντυπωσιακή υπέρβαση, ξεφεύγοντας από τους πιο εύθραυστους χαρακτήρες που τον έχουμε συνηθίσει, όπως στον πρόσφατο “Αποτυχημένο“. Εδώ, μεταμορφώνεται σε έναν στιβαρό, χειμαρρώδη Στάνλεϊ, έναν Πολωνό μετανάστη που ακροβατεί ανάμεσα στη βιαιότητα και την επιβίωση. Ο Μπαλής προσφέρει μια σωματική, δυναμική ερμηνεία που υποστηρίζει απόλυτα τον ρόλο.

Η Δήμητρα Βλαγκοπούλου στον ρόλο της Στέλλας μας υπενθυμίζει ότι η σύζυγος του Στάνλεϊ δεν είναι μια παθητική φιγούρα, αλλά ένας ισότιμος και ουσιαστικός χαρακτήρας στο έργο. Η ερμηνεία της ισορροπεί ανάμεσα στην αφοσίωση και την εσωτερική της πάλη, φέρνοντας στη σκηνή μια Στέλλα που ενσαρκώνει τη διαρκή σύγκρουση μεταξύ του συζύγου και της αδελφής της.
Εξαιρετικός ως Μιτς ο Βασίλης Μαγουλιώτης, ως Στιβ ο Γιάννης Κόραβος και ως Ευνίκη η Ιωάννα Ραμπαούνη

Συμπέρασμα

Η παράσταση που o Δημήτρης Καραντζάς στήνει στο Θέατρο Προσκήνιο λειτουργεί με τρόπο που σε βυθίζει στον ψυχισμό των χαρακτήρων, ειδικά της Μπλανς, μεταφέροντας το κοινό σε ένα κόσμο που πάλλεται από επιθυμίες, συγκρούσεις και σπαρακτική ευθραυστότητα. Οι ερμηνείες, σε συνδυασμό με τη σκηνοθεσία, αναδεικνύουν την ένταση και το βάθος αυτού του αριστουργήματος, καθιστώντας το “Λεωφορείο ο Πόθος” μια από τις κορυφαίες θεατρικές εμπειρίες της χρονιάς.