ΣΤΟ ΗΡΩΔΕΙΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΘΑΝΟ ΜΙΚΡΟΥΤΣΙΚΟ – ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΤΡΑΓΟΥΔΗΣΑΝ “ΠΩΣ Η ΑΝΑΓΚΗ ΓΙΝΕΤΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑ”
Βρεθήκαμε στο Ηρώδειο στη συναυλία-αφιέρωμα στον Θάνο Μικρούτσικο, “Πώς η ανάγκη γίνεται ιστορία”, και σας μεταφέρουμε τις εντυπώσεις μας.
Με μία μικρή αναπάντεχη βροχούλα να καθυστερεί την είσοδο του κόσμου στο Ηρώδειο το βράδυ της Πέμπτης, η βραδιά αφιέρωμα στον Θάνο Μικρούτσικο και στην Ελλάδα των ποιητών ήταν τελικά μια μαγική εμπειρία.
Τέσσερις καλλιτέχνες που έχουν εντρυφήσει στο έργο του Θάνου Μικρούτσικου, ο Γιώργος Νταλάρας, ο Μίλτος Πασχαλίδης, ο Γιάννης Κότσιρας και η Ρίτα Αντωνοπούλου υπό την επιμέλεια του “βετεράνου” Θύμιου Παπαδόπουλου, μας ταξίδεψαν και μας συγκίνησαν με τραγούδια ερωτικά, λυρικά, λαϊκά, πολιτικά.
Ο Θάνος Μικρούτσικος αγάπησε πολύ την ποίηση και αυτή η αφιερωματική βραδιά ήταν η ιδανική ευκαιρία να ξαναθυμηθούμε τραγούδια-ύμνους, κομμάτια που συντρόφευσαν τρεις γενιές και σφράγισαν μια ολόκληρη εποχή.
Εμβληματικά “σύμπαντα” σε ποίηση του Γιάννη Ρίτσου, του Ναζίμ Χικμέτ, του Μπέρτολτ Μπρεχτ, του Νίκου Καββαδία, του Μάνου Ελευθερίου, του Άλκη Αλκαίου, του Κώστα Τριπολίτη, του Οδυσσέα Ιωάννου και της Λίνας Νικολακοπούλου ακούστηκαν με φόντο την Ακρόπολη σε ένα Ηρώδειο που δεν έπεφτε καρφίτσα.
Με πολύ σεβασμό – και σίγουρα πλημμυρίζοντας αναμνήσεις – οι τέσσερις ερμηνευτές μας χάρισαν πάνω από δύο ώρες γεμάτες ενσυναίσθηση και διαχρονικούς στίχους/ποιήματα που ταίριαξαν απόλυτα στα αδιέξοδα της Ελλάδας του 2024. Εξάλλου, όπως είχε δηλώσει ο ίδιος ο Μικρούτσικος, “όταν καταρρέουν οι άμυνές μας, στα ίσια μας φέρνουν οι ποιητές μας“.
Η βραδιά ξεκίνησε με τη φωνή και το πιάνο του Θάνου Μικρούτσικου
Ιδανική επιλογή για το άνοιγμα αυτής της αφιερωματικής βραδιάς ήταν το τραγούδι “Τους προβολείς στήσε” με τη φωνή του Μικρούτσικου και τον στίχο του Βλαδίμηρου Μαγιακόφσκι: “Η τέχνη δεν πρέπει ν’ αντανακλά σαν τον καθρέφτη μα σαν φακός να μεγεθύνει”.
Ένα τραγούδι με το οποίο ταυτίστηκε τόσο πολύ, που αποφάσισε να το ερμηνεύσει ο ίδιος στον δίσκο με τίτλο “Ο Θάνος Μικρούτσικος τραγουδά Θάνο Μικρούτσικο” που κυκλοφόρησε το 1998.
Ακολούθησαν διαδοχικά οι ερμηνευτές, με τον Νταλάρα να παίρνει πρώτος τη σκυτάλη με το “Ανεμολόγιο” (αγαπημένο του συνθέτη και συχνά πρώτο στις συναυλίες του) και το “Χαίρε φτώχεια” (στιχ. Κώστας Τριπολίτης).
Η Ρίτα Αντωνοπούλου μας ανατριχιάζει με τη φράση του Μπρεχτ “είναι ένας άνθρωπος που τον μποδίζουν να βαδίζει…ένας άνθρωπος που τον αλυσοδένουνε” στο “Άννα μην κλαις” και ο Μίλτος Πασχαλίδης προχωρά με το “Αυτούς τους έχω βαρεθεί” (όταν πίσω στο 1975 ο 28χρονος τότε Θάνος Μικρούτσικος κυκλοφορεί την πρώτη του δισκογραφική εργασία με τον τίτλο «Πολιτικά τραγούδια»).
Ακολουθούν “Η δίκοπη ζωή” και “Ο Άμλετ της σελήνης” σε στίχους Μάνου Ελευθερίου και ένα όπως πάντα δεμένο δίδυμο Πασχαλίδης- Κότσιρας να ξεσηκώνει τις κερκίδες (υπήρξε και… ζεϊμπέκικο).
Νταλάρας για Μικρούτσικο: “Τότε κατάλαβα ότι αυτό το παιδί θα φέρει μεγάλη ανακατωσούρα στο ελληνικό τραγούδι”
Ανώφελο να αναφέρουμε τα περίπου 33 τραγούδια που ακούσαμε, και τα οποία το κοινό στο Ηρώδειο τραγούδησε σιγά και δυνατά, ανταποκρινόμενο διαισθητικά σε κάθε παρακίνηση των τραγουδιστών.
Μετά από την “Μπαλάντα του ξεσηκωμού” ο Νταλάρας μας είπε μια σύντομη ιστορία για τον Θάνο Μικρούτσικο και την εποχή που τον πρωτοάκουσε στο θρυλικό μαγαζί που λεγόταν Διαγώνιος, την εποχή που ο Νταλάρας έλεγε ρεμπέτικα λαϊκά.
“Ξαφνικά ακούω αυτό το τραγούδι και μου χτύπησε αυτή τη λάτιν χορδή που είχα από μικρός και κατάλαβα ότι αυτό το παιδί θα φέρει μεγάλη ανακατωσούρα στο ελληνικό τραγούδι”. Μας θύμισε ότι το τραγούδι ακούστηκε στη θεατρική παράσταση που ανέβηκε στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος το 1976-77 και οι στίχοι είναι του Γιώργου Μιχαηλίδη (ο οποίος και το σκηνοθέτησε), βασισμένοι στο κείμενο του μεσαιωνικού Ισπανού συγγραφέα Lope de Vega.
Για τον Θάνο Μικρούτσικο με τον οποίο έχει συνεργαστεί μίλησε και η Ρίτα Αντωνοπούλου – που ήταν πραγματικά καταπληκτική και αποθεώθηκε στην “Ελένη” – λέγοντας ότι εκτός από σπουδαίος δημιουργός ήταν και ένας καλός άνθρωπος. Κάτι σπάνιο και σπουδαίο -ιδιαίτερα για την εποχή μας.
Μαγικές στιγμές της βραδιάς όταν ο Κότσιρας ερμήνευσε το “Αυτός ο Ήλιος” και ο Πασχαλίδης τις “Μικρές Νοθείες” – και τα δύο σε υπέροχους στίχους του Οδυσσέα Ιωάννου.
Η “σκιά” του Δημήτρη Μητροπάνου έπεσε πάνω μας μελαγχολικά στο “Σαν πλανόδιο τσίρκο”, στον “Τυμβωρύχο” και φυσικά στη “Ρόζα”, από την οποία προέρχεται και ο εμβληματικός τίτλος της βραδιάς “Πώς η ανάγκη γίνεται ιστορία”.
Μετά την τελική υπόκλιση των καλλιτεχνών, τη συζήτηση στην έξοδο μονοπώλησαν οι στίχοι της “Ελένης” και το πόσο ανατριχιαστικά επίκαιροι φαντάζουν ακόμα και σήμερα, ενώ η φράση από την Ντολόρες “Στα κρυφά και ταπεινά, ψάξε τα παντοτινά” έγραψε τον δικό μας μεταφυσικό ποιητικό επίλογο.