ΣΤΟ “ΣΕ ΦΙΛΩ, ΠΕΤΡΟΣ” ΕΙΔΑΜΕ ΜΙΑ ΑΓΝΩΡΙΣΤΗ ΚΑΙ ΤΡΥΦΕΡΗ ΛΕΝΑ ΚΙΤΣΟΠΟΥΛΟΥ

Ο σκηνοθέτης Βασίλης Βηλαράς συνεργάζεται με το “κακό κορίτσι” του ελληνικού θεάτρου Λένα Κιτσοπούλου φέρνοντας δύο μοναδικά ασυνήθιστους κόσμους κοντά, σε μια ξεχωριστή καλλιτεχνική και ιδεολογική σύμπραξη.

Το “Σε φιλώ, Πέτρος” είναι μία παράσταση που βασίζεται σε μια πραγματική ιστορία, αυτή του Πέτρου, όπως την κατέγραψε ο ίδιος και την έστειλε για δημοσίευση στο περιοδικό ΑΜΦΙ, το πρώτο περιοδικό στην Ελλάδα που ασχολήθηκε ανοιχτά με την ομοφυλόφιλη επιθυμία.

Το έργο

Το έργο, που εκτυλίσσεται στην Πάτρα του 1977, είναι μια τρυφερή, αλλά και γεμάτη ελπίδα αναμέτρηση ανάμεσα στην ανάγκη για αποδοχή και των περιορισμών που θέτει η κοινωνία. Ο Πέτρος, ένας νέος της δεκαετίας του ’70, αποφασίζει να σπάσει τη σιωπή και να αποκαλύψει στη μητέρα του την αλήθεια του: είναι gay. Γράφει έτσι ένα γράμμα γεμάτο θάρρος και ειλικρίνεια και βγαίνει από την “ντουλάπα”. Είναι η στιγμή που η σχέση μητέρας και γιου θα περάσει από μια δοκιμασία που κανείς τους δεν είχε προβλέψει. Η μητέρα αδυνατεί να αποδεχτεί αυτή την αλήθεια και αντιδρά αδέξια, αδιάκριτα, σχεδόν αγενώς. Στο γράμμα της διαφαίνεται η εσωτερική σύγκρουση που υφέρπει στην καρδιά της: η αγάπη για τον γιο της, αλλά και η αδυναμία να ξεπεράσει τα κοινωνικά και ψυχικά εμπόδια που την κάνουν να αντιδρά.

Η αλληλογραφία που ακολουθεί ανάμεσά τους μετουσιώνεται σε μια σταδιακή, συγκινητική διαδικασία ανακάλυψης. Και οι δύο προσπαθούν να υπερβούν τις προκαταλήψεις και να γεφυρώσουν την απόσταση που τους χωρίζει.

Ωστόσο, κάτω από αυτή την επιφανειακή αντίθεση, αναδύεται μια κοινή επιθυμία: η ανάγκη για μία αυθεντική σχέση και για αγάπη. Αυτή είναι που τελικά φωτίζει τον δρόμο προς την αληθινή αποδοχή.

Και ένα ξεκαθάρισμα για αυτή τη συνεργασία

Στη σκηνή του Δίπυλου δεσπόζει στο πίσω μέρος μία βαριά βελούδινη κουρτίνα. Ο Βασίλης Βηλαράς βγαίνει στη σκηνή και από τα πρώτα λεπτά της παράστασης ξεκαθαρίζει τα πράγματα: «Θα δυσαρεστήσω τους θεατές που ήρθαν σήμερα να δουν τη Λένα Κιτσοπούλου. Η παράσταση αυτή δεν είναι της Κιτσοπούλου, γράφω και σκηνοθετώ εγώ, ο Βασίλης. Δηλαδή, δεν θα ακούσετε βρισιές, ούτε η παράσταση θα έχει την ένταση που περιμένετε, ούτε ξύλο ούτε αίματα», είπε χαρακτηριστικά, καθορίζοντας τη διάθεση και το ύφος του έργου.

Οι δύο πρωταγωνιστές ντυμένοι στα κόκκινα αυτοσαρκάζονται επί σκηνής με αφοπλιστική ειλικρίνεια και χιούμορ. Χαρακτηριστικό το σημείο που η Λένα Κιτσοπούλου περιγράφει τη δουλειά και των δύο ο ένας τον άλλο: «Μου είπε ο Βασίλης ότι οι παραστάσεις του είναι σαν τη χύτρα που βράζει και ποτέ δεν πετάγεται το καπάκι», είπε αναφερόμενη στην αέναη ένταση που χαρακτηρίζει τη δουλειά της.

Η αλήθεια είναι πως η απόφαση τους να συνεργαστούν και ιδιαίτερα η επιλογή της Λένας Κιτσοπούλου να παίξει σαν ηθοποιός σε ένα έργο που γράφει και σκηνοθετεί άλλος, είχε προξενήσει την απορία μας. Και αυτό το λέμε γιατί το θέατρο που κάνουν οι δυο τους εκ πρώτης όψεως δεν παρουσιάζει καμία ομοιότητα.

Οι παραστάσεις της Λένας Κιτσοπούλου, με την αντισυμβατική της γραφή και την αφοπλιστική αμεσότητά της, είναι συνώνυμες του νατουραλισμού, της έντασης και της αυθόρμητης εκτόνωσης των συναισθημάτων.

Οι παραστάσεις του Βασίλη Βηλαρά κατακλύζονται από μία γλυκύτητα και τρυφερότητα, ενώ η σκηνοθετική του ματιά, αναδεικνύει τα δυναμικά της ανθρώπινης ψυχολογίας, εστιάζοντας στις προσωπικές και κοινωνικές συγκρούσεις, και φέρνοντας στην επιφάνεια τις αντιφάσεις της καθημερινότητας και την ανάγκη για αποδοχή.

Αυτή η αντίθεση των δύο εκ διαμέτρου αντίθετων σκηνικών αυτών κόσμων, δημιουργεί έναν μοναδικό διάλογο, που καταφέρνει να ακουμπήσει το κοινό στον πυρήνα της ανθρώπινης ανάγκης για αποδοχή και αγάπη.

Οι ερμηνείες…

Ο Βασίλης Βηλαράς ακολουθεί τη δική του υποκριτική πεπατημένη που είχαμε δει και στην τριλογία του που απαρτίζεται από τις παραστάσεις του “Λοιμός” (ΚΕΤ) μια μουσική παράσταση φτιαγμένη από τα υλικά που γεμίζουν καθημερινά τα newsfeed μας, “Σεισμός” (Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση) μια περφόρμανς που προκάλεσε τριγμούς σε αγαπημένα… κόκκαλα, φέρνοντας στη σκηνή τρανς θηλυκότητες, non binary άτομα, χοντρά σώματα, μετανάστριες και σεξεργάτες και τον “Καταποντισμό” (Πειραματική Σκηνή Εθνικού) όπου οι ήρωές της επισκέπτονται την gay Ελλάδα της Μεταπολίτευσης και μεταφέρουν τις αγωνίες των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων εκείνης της περιόδου, όπως τις αποτύπωσαν, σε πρώτο πρόσωπο, μέσα από τις επιστολές που έστελναν στο επαναστατικό περιοδικό Αμφί.

Το Σε Φιλώ Πέτρος, λοιπόν, βασίζεται και αυτό σε μια επιστολή που είχε αποσταλεί στο περιοδικό Αμφί, και επαναφέρει με μοναδικό τρόπο την ανάγκη για συναισθηματική εγγύτητα και αληθινές ανθρώπινες σχέσεις σε μια εποχή που συχνά παραβλέπουμε την αξία αυτών των θεμελιωδών συναισθημάτων.

Ο Βασίλης Βηλαράς καταφέρνει να δημιουργήσει ένα έργο που συνδυάζει την προσωπική συναισθηματική φόρτιση με μια κοινωνική κριτική, φέρνοντας στη σκηνή την ανάγκη για επικοινωνία και αποδοχή, αλλά και τον αγώνα για αληθινές σχέσεις, πέρα από τις κοινωνικές προκαταλήψεις. Στον ρόλο του γκέι γιου, προσφέρει μία γλυκιά και γεμάτη ανθρώπινη δύναμη απόδοση, καθώς προσπαθεί να εξηγήσει στη μητέρα του το τι σημαίνει “είμαι ομοφυλόφιλος” σε μια εποχή όπου η αποδοχή της διαφορετικότητας ήταν πολύ πιο δύσκολη.

Η Λένα Κιτσοπούλου, από την άλλη πλευρά, είναι συγκινητικά αγνώριστη. Αν και γνωστή για τις δυναμικές και συχνά προκλητικές της ερμηνείες, εδώ αναδεικνύει μια πιο τρυφερή, πιο ήπια πλευρά του εαυτού της, που μας αποκαλύπτει τη δύναμη της μητρικής αγάπης, αλλά και την αγωνία μιας γυναίκας που προσπαθεί να κατανοήσει και να αποδεχτεί τη διαφορετικότητα του παιδιού της παλεύοντας με τις αντιφάσεις που της επιβάλλει η κοινωνία του 1977. Το πρόσωπο της μητέρας που θέλει να υπερισχύσει η αγάπη πάνω από τις προκαταλήψεις είναι ένα από τα πιο τρυφερά και συγκινητικά στοιχεία της παράστασης.

Η συγκίνηση και η δύναμη της αγάπης που εκφράζεται μεταξύ των δύο χαρακτήρων είναι λυτρωτική, όχι μόνο για τους ήρωες του έργου, αλλά και για τους θεατές. Ιδιαίτερη είναι η ατμόσφαιρα που δημιουργούν τα τραγούδια της παράστασης που ερμηνεύουν οι δύο πρωταγωνιστές. Ανάμεσά τους και γνωστά “καψουροτράγουδα” της Άννας Βίσση, της Δέσποινας Βανδή και της Νατάσας Θεοδωρίδου ερμηνευμένα σε τελείως διαφορετικό και πολύ πιο προσωπικό ύφος που ενισχύουν τη συναισθηματική ένταση της παράστασης.

Η παράσταση δε χάνει στιγμή τον ρυθμό της, το γέλιο εναλλάσσεται με τη συγκίνηση, η θερμοκρασία “ανεβοκατεβαίνει” διαρκώς και τελικά επικρατεί η μαγεία της αγάπης, αφήνοντας τον θεατή με μία αίσθηση λυτρωτικής ανακούφισης και ελπίδας για το μέλλον.

Συμπέρασμα

Το “Σε φιλώ, Πέτρος” είναι μία από τις πιο τρυφερές και συγκινητικές παραστάσεις της φετινής σεζόν. Φρέσκια, δροσερή δεν προσφέρει μόνο μια ατμόσφαιρα γεμάτη συναισθηματική φόρτιση, αλλά συμβάλλει σε έναν τολμηρό και αυθεντικό καλλιτεχνικό διάλογο.