ΘΡΥΛΙΚΕΣ ΚΙΘΑΡΕΣ ΜΕ ΟΝΟΜΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑ

Η κιθάρα αποτελεί ένα από τα πλέον δημοφιλή όργανα, καθώς χρησιμοποιείται σε μια πληθώρα μουσικών ειδών σε όλο τον κόσμο. Μεταπολεμικά συνδέθηκε με όλα τα μουσικά κινήματα που βασίστηκαν στο blues και τα “παιδιά” του, την jazz, το R&B, το rock & roll, το rock κλπ. Η σχέση ανάμεσα στον κιθαρίστα και το όργανό του ήταν πάντοτε γεμάτη αγάπη και στοργή και δεν είναι λίγες οι φορές που οι κιθάρες απέκτησαν ονόματα και μαζί σχεδόν ανθρώπινη υπόσταση. Σήμερα στο Magazine θα ασχοληθούμε με τις επώνυμες κιθάρες μερικών από τους πιο γνωστούς κιθαρίστες της σύγχρονης μουσικής και θα μάθουμε τις ιστορίες που κρύβονται πίσω από αυτές.

B.B. KING – “LUCILLE”
(Ακουστική Gibson)

Ένα χειμωνιάτικο βράδυ του 1949 ο B.B. King έπαιζε σε ένα μπαρ στο Twist του Arkansas. Ένας καυγάς που προκλήθηκε από κάποιους μεθυσμένους τύπους στο μαγαζί, προκάλεσε την πτώση ενός βαρελιού γεμάτου με κηροζίνη που χρησίμευε για θέρμανση. Η κηροζίνη ανεφλέγη και το μπαρ τυλίχτηκε στις φλόγες με τους έντρομους θαμώνες να τρέχουν για να σωθούν. Μόλις ο B.B. King βρέθηκε έξω συνειδητοποίησε ότι είχε ξεχάσει την κιθάρα του, μια ακουστική Gibson αξίας 30 δολαρίων. Χωρίς δεύτερη σκέψη ξαναμπήκε μέσα, “έσωσε” το όργανό του και λίγο αργότερα έμαθε ότι ο καυγάς που προκάλεσε τη φωτιά, είχε αιτία μια γυναίκα που λεγόταν Lucille. Από τότε ονόμασε εκείνη την κιθάρα – αλλά και όλες τις επόμενες – Lucille, για να θυμάται την τραυματική εμπειρία του. Η πλέον γνωστή Lucille είναι η ηλεκτρική Gibson ES-355.

* Βίντεο: B.B. King – “Rock me baby”

ERIC CLAPTON – “BLACKIE”
(Fender Stratocaster)

Το 1970 ο Έρικ Κλάπτον επισκέφθηκε ένα μαγαζί μουσικών οργάνων στο Nashville του Tennessee. Σε ένα ράφι ανακάλυψε μερικές παλιές Fender και τελικά αγόρασε έξι από αυτές με 100 δολάρια το κομμάτι. Μόλις γύρισε στην Αγγλία, χάρισε τις τρεις στους φίλους του, Pete Townshend, Steve Winwood και George Harrison και κράτησε τις υπόλοιπες για τον εαυτό του. Ο Κλάπτον αποφάσισε να πειραματιστεί φτιάχνοντας μια σούπερ “Strat”. Έκανε φύλλο και φτερό τις τρεις παλιές Fender και παίρνοντας τα καλύτερα εξαρτήματα από καθεμιά, συναρμολόγησε μια καινούργια Fender, την οποία και ονόμασε “Blackie” λόγω του μαύρου χρώματός της. Έκτοτε είναι η πλέον αγαπημένη κιθάρα του μεγάλου Βρετανού βιρτουόζου του ροκ και του R&B.

* Βίντεο: Eric Clapton – “Tulsa time”

JIMI HENDRIX – “WOODSTOCK STRAT”
(Fender Stratocaster)

Ο Τζίμι Χέντριξ υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους κιθαρίστες των 60ties, πειραματιζόμενος όσο κανείς άλλος πάνω στις δυνατότητες του ηλεκτρικού ήχου, ανοίγοντας κυριολεκτικά σχεδόν όλους τους ανεξερεύνητους δρόμους της ροκ μουσικής στις επόμενες γενιές και επηρεάζοντας αναρίθμητους κιθαρίστες. Οι περισσότερες κιθάρες του καταστράφηκαν βραχυκυκλωμένες ή τελείως καμένες από τον ίδιο, η πιο θρυλική όλων όμως σώθηκε. Η λευκή Stratocaster με την οποία εμφανίστηκε την τρίτη και τελευταία μέρα του Woodstock παίζοντας παραμορφωμένο το “Star Spangled Banner” (τον εθνικό ύμνο των ΗΠΑ), υπήρξε για χρόνια φυλαγμένη και πουλήθηκε τελικά στον συνιδρυτή της Microsoft, Paul Allen έναντι 1.300.000 δολαρίων.

* Βίντεο: Jimi Hendrix – “Hey Joe”

KEITH RICHARDS – “MICAWBER”
(Fender Telecaster)

Πρόκειται για την αγαπημένη κιθάρα του Κιθ Ρίτσαρντς των Rolling Stones. Τον συνοδεύει από την ηχογράφηση του κορυφαίου άλμπουμ των Stones, “Exile on Main Street” (1972) και υποτίθεται ότι το όνομά της προέρχεται από έναν από τους χαρακτήρες του μυθιστορήματος του Κάρολου Ντίκενς, “David Copperfield”. Ο ίδιος ο Ρίτσαρντς υποστηρίζει ότι δεν υπάρχει κάποιος ιδιαίτερος λόγος που η κιθάρα λέγεται έτσι, εκτός από το ότι πρόκειται για τελείως ασυνήθιστο όνομα, οπότε κάθε φορά που φωνάζει “Micawber”, όλοι καταλαβαίνουν τι εννοεί! Η κιθάρα, μοντέλο του 1953, έχει μόνο πέντε χορδές και είναι κουρδισμένη στο Σολ, παίζοντας τα riffs σε μερικά από τα κλασικότερα κομμάτια των Stones, όπως το “Brown Sugar” και το “Honky Tonk Women”.

* Βίντεο: The Rolling Stones – “Honky Tonk Women”

GEORGE HARRISON – “LUCY”
(Gibson Les Paul)

Πρόκειται για μια Gibson Les Paul με χρώμα κερασιάς, την οποία χάρισε to 1968 ο Έρικ Κλάπτον στον Τζορτζ Χάρισον. Ο Χάρισον την ονόμασε “Lucy” από το κοκκινωπό χρώμα της που του θύμιζε την κοκκινομάλλα ηθοποιό Lucille Ball (η κωμική σειρά “Λούσυ” προβλήθηκε και στην ελληνική τηλεόραση τη δεκαετία του ’70). Εκείνον τον καιρό οι Beatles ηχογραφούσαν το “While my guitar gently weeps” για το “White Album” και ο Χάρισον παρακάλεσε τον Κλάπτον να παίξει το σόλο με την καινούργια Gibson. Παρά τις αρχικές αντιρρήσεις του, ο Κλάπτον πείστηκε τελικά και η “Lucy” κέρδισε την αθανασία σε ένα από τα ωραιότερα τραγούδια των “σκαθαριών”. Τη δεκαετία του ’70 η κιθάρα κλάπηκε και κατέληξε μέσω Καλιφόρνιας στα χέρια ενός Μεξικάνου μουσικού, ο οποίος την επέστρεψε στον Χάρισον με αντάλλαγμα μια Les Paul του ’58 και ένα μπάσο.

* Βίντεο: George Harrison – “While my guitar gently weeps” (ο Έρικ Κλάπτον παίζει τη “Lucy”)

WILLIE NELSON – “TRIGGER”
(C.F. Martin N-20)

Το 1969 ο θρύλος της country Γουίλι Νέλσον, έστειλε μια κιθάρα του σε ένα μαγαζί επιδιόρθωσης οργάνων στο Nashville του Tennessee. Ο ιδιοκτήτης του είπε ότι δεν μπορούσε να την φτιάξει και του πρότεινε να αγοράσει μια C. F. Martin που διέθετε προς πώληση. Ο Νέλσον συμφώνησε τηλεφωνικά να την πάρει για 750 δολάρια, χωρίς να έχει δει την κιθάρα. Μόλις έγινε η παράδοση, ο Νέλσον ξετρελάθηκε και την ονόμασε “Trigger”, όπως δηλαδή λεγόταν το άλογο του γνωστού εκείνη την εποχή Αμερικανού ηθοποιού Roy Rogers. Από την πολλή χρήση στα επόμενα χρόνια και τα συνεχόμενα “χτυπήματα” από την πένα, η κιθάρα απέκτησε μια τρύπα κοντά στο ηχείο, όμως ο Νέλσον αρνήθηκε να την επισκευάσει, ισχυριζόμενος ότι ο ήχος της ήταν μοναδικός ακόμα και έτσι.

* Βίντεο: Willie Nelson & Shania Twain – “Blue eyes crying in the rain”

NEIL YOUNG – “OLD BLACK”
(Gibson Les Paul)

Ο Nιλ Γιανγκ απέκτησε το 1968 την Gibson Les Paul του 1953 από τον Τεξανό μουσικό Jim Messina (μπασίστα των Buffalo Springfield). Η κιθάρα αρχικά ήταν χρυσού χρώματος, όμως όταν ο Young την έστειλε για επισκευή, ένας τσαπατσούλης τεχνίτης την έβαψε μαύρη και έτσι της έμεινε το παρατσούκλι “Old Black”. Η κιθάρα αποτελεί μέχρι σήμερα τον μεγαλύτερο εφιάλτη του υπεύθυνου για τις κιθάρες του Γιανγκ, Larry Cragg, αφού με τα χρόνια έχει σκεβρώσει και ξεκουρδίζεται συνεχώς. Όμως ο Γιανγκ αρνείται να την ξαναστείλει για επισκευή, λέγοντας ότι ο ήχος της είναι μοναδικός. “Η κιθάρα αυτή είναι έργο δαίμονα. Η Old Black δεν ηχεί σαν καμία άλλη κιθάρα”, είχε πει κάποτε σε μια συνέντευξή του ο Cragg. Τα τελευταία χρόνια, ο Γιανγκ έχει φτιάξει δυο πανομοιότυπες κιθάρες με την Old Black, τις οποίες ονομάζει “Black-ups”, καμία όμως δεν είναι μαύρη, αφού αμφότερες έχουν το αρχικό χρυσό φινίρισμα.

* Βίντεο: Neil Young – “Hey Hey, My My (Into the black)”

STEVIE RAY VAUGHAN – “LENNY”
(Fender Stratocaster)

Το 1980 ο Στίβι Ρέι Βον πέτυχε μια Fender Stratocaster του 1965 σε ένα ενεχυροδανειστήριο του Ώστιν στο Τέξας. Την ερωτεύτηκε με την πρώτη ματιά, όμως δεν μπόρεσε να την αγοράσει γιατί εκείνη την εποχή δεν διέθετε τα 350 δολάρια που κόστιζε η κιθάρα. Η σύζυγός του όμως, Lenora “Lenny” Vaughan, που ήταν μαζί του στο κατάστημα, δανείστηκε 50 δολάρια από κάθε έναν από τους επτά καλύτερους φίλους τους και συγκεντρώνοντας το ποσό των 350 δολαρίων, του την πήρε δώρο στα 26α γενέθλιά του. Συγκινημένος από τη χειρονομία της συζύγου του, ο Stevie έμεινε άγρυπνος εκείνο το βράδυ και συνέθεσε το τραγούδι “Lenny”, χαρισμένο στην ίδια. Από τότε και η κιθάρα απέκτησε το ίδιο όνομα. Μετά τον θάνατο του Στίβι το 1990 (πτώση ελικοπτέρου στο οποίο επέβαινε), η “Lenny” πέρασε στην κατοχή του επίσης κιθαρίστα αδερφού του, Τζίμι.

* Βίντεο: Stevie Ray Vaughan – “Voodoo Child”

BILLY GIBBONS – “MISS PEARLY GATES”
(Gibson Les Paul)

Ο γενειοφόρος κιθαρίστας των ZZ Top διαθέτει μια μεγάλη συλλογή από κιθάρες, όμως η αγαπημένη του είναι μια Les Paul του 1959, η οποία έφτασε στα χέρια του με αρκετή περιπέτεια. Από το 1966, ο Γκίμπονς έψαχνε μανιωδώς να αγοράσει μια Gibson Les Paul. Ένας φίλος του μουσικός, του είπε ότι ο ιδιοκτήτης ενός κοντινού ράντσου που παλιότερα έπαιζε σε μια country μπάντα, είχε στην κατοχή του μια τέτοια κιθάρα. Λίγες εβδομάδες νωρίτερα, μια φίλη του Γκίμπονς, η Renee Thomas, ήθελε να πάει από το Χιούστον στο L.A. για να περάσει από οντισιόν για έναν ρόλο. Ο Γκίμπονς και η παρέα του της δάνεισαν το κοινό τους αυτοκίνητο, μια σαραβαλιασμένη Packard, η οποία ονομάστηκε Pearly Gates επειδή κατάφερε να βγάλει το ταξίδι μέχρι το Λος Άντζελες. Εκεί η Renee πούλησε την Packard και έστειλε το μερίδιο του Γκίμπονς, 250 δολάρια, μια ημέρα πριν αυτός πληροφορηθεί από τον φίλο του για την ύπαρξη της Les Paul του 1959 στο ράντσο! Αμέσως πήγε εκεί, βρήκε τον ιδιοκτήτη, αγόρασε την κιθάρα και την ονόμασε “Miss Pearly Gates”.

* Βίντεο: Joe Walsh & Billy Gibbons – “Life in the fast lane”

EDDIE VAN HALEN – “FRANKENSTRAT”
(Gibson & Fender Stratocaster)

Ο Έντι Βαν Χέιλεν βρήκε τη λύση στην αιώνια κόντρα που υπάρχει για το ποια είναι η καλύτερη ηλεκτρική κιθάρα. Αντί να προτιμήσει μια Gibson ή μια Fender, αποφάσισε να κατασκευάσει μια δικής του έμπνευσης κιθάρα φτιαγμένη και από τις δυο μάρκες, γιατί όπως έχει πει ο ίδιος σε παλαιότερη συνέντευξή του, “ήθελε τον ήχο της Gibson και το συναίσθημα της Stratocaster”. Έτσι λοιπόν, στη δεκαετία του ’70 διέλυσε μερικές Gibson και άλλες τόσες Fender και στη συνέχεια κράτησε τα καλύτερα εξαρτήματα δημιουργώντας την περίφημη “Frankenstrat”. Για την κατασκευή της, ο Eddie χρησιμοποίησε υλικά όπως χρώμα για ποδήλατα, μονωτικές ταινίες, βινύλιο και κερί! Αρχικά το χρώμα της ήταν άσπρο και μαύρο, όμως όταν ο Έντι είδε αρκετούς άλλους κιθαρίστες να αντιγράφουν τον συνδυασμό στα δικά τους όργανα, αποφάσισε να προσθέσει και το κόκκινο για να ξεχωρίσει.

* Βίντεο: Van Halen – “Jump”

JERRY GARCIA – “TIGER”
(Doug Irwin)

Όταν το 1972 ο Τζέρι Γκαρσία πήρε από τον Αμερικανό κατασκευαστή έγχορδων οργάνων, Doug Irwin, την κιθάρα με το όνομα “Wolf”, του παράγγειλε μια καινούργια, που να ανταποκρίνεται ακόμα περισσότερο στις ηχητικές απαιτήσεις του. Ο Irwin στρώθηκε στη δουλειά και χρειάστηκαν έξι ολόκληρα χρόνια πειραματισμών μέχρι να καταλήξει στην περίφημη “Tiger”, την κιθάρα που χρησιμοποίησε περισσότερο από κάθε άλλη στη διάρκεια της καριέρας του ο αρχηγός των Grateful Dead, από το 1979 μέχρι και τον θάνατό του το 1995. Η κιθάρα πήρε το όνομά της από την τίγρη που απεικονίζεται πίσω από τη γέφυρα και κόστισε 5.800 δολάρια. Σε παλαιότερη συνέντευξή του, ο Γκαρσία είχε πει για την “Tiger”: “Υπάρχουν δώδεκα πιθανές διακριτικές φωνές που είναι όλες διαφορετικές, κάτι που μου δίνει ένα ευρύ λεξιλόγιο τόνων. Μπορώ να βγάλω σχεδόν όποιον ήχο θέλω από αυτή την κιθάρα”.

* Βίντεο: Grateful Dead – “Iko Iko”

BRIAN MAY – “RED SPECIAL”
(Brian May & Harold May)

Το 1963, όταν ο Μπράιαν Μέι ήταν 16 ετών, ο ίδιος και ο πατέρας του, Χάρολντ, κατασκεύασαν μόνοι τους την περίφημη “Red Special”. Χρησιμοποίησαν το ξύλο βελανιδιάς από το πλαίσιο ενός τζακιού του 18ου αιώνα, που είχε πετάξει στα σκουπίδια ένας γείτονάς τους. Η κιθάρα πήρε το όνομά της από το κοκκινωπό καφέ χρώμα της, ενώ ο ίδιος ο Μέι συχνά την αποκαλεί είτε “Fireplace”, είτε “Old Lady”. Η ιδέα να φτιάξουν μόνοι τους την κιθάρα, ξεκίνησε από το γεγονός ότι τότε οι Μέι δεν είχαν τα χρήματα για να αγοράσουν μια Gibson ή μια Fender. Χρειάστηκαν 14 μήνες δουλειάς μέχρι να ολοκληρωθεί και η κατασκευή αποδείχτηκε τόσο επιτυχημένη, ώστε ο Μπράιαν τη χρησιμοποίησε έκτοτε σχεδόν αποκλειστικά τόσο στις στούντιο ηχογραφήσεις των Queen, όσο και στις περιοδείες τους. Δυο φορές, το 1988 και το 2005, η κιθάρα δόθηκε για επισκευή και για μικρές αναβαθμίσεις, ενώ αρκετές εταιρείες όπως η αμερικανική Guild και η βρετανική Burns, κυκλοφόρησαν πιστά αντίγραφα της “Red Special”.

* Βίντεο: Queen – “Somebody to love”