ΤΗΝ ΠΡΟΦΗΤΕΙΑ ΤΟΥ ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΟΥ DUNE ΤΗΝ ΕΧΟΥΜΕ ΑΚΟΥΣΕΙ ΞΑΝΑ

Η εμμονή στην κουλτούρα μας με ‘ιστορίες προέλευσης’, με λεπτομέρειες για το πώς το κάθε τι έφτασε εκεί που το γνωρίσαμε, έχει σαν αποτέλεσμα έναν ωκεανό από πρίκουελ κι από orin stories: Ταινίες ή, ακόμα χειρότερα, σειρές ολόκληρες αφοσιωμένες στο πώς έγινε κακιά η Κρουέλα, πώς πήρε το όνομά του ο Χαν Σόλο, πώς εξαφανίστηκε η μαγεία κι οι δράκοι από το Γουέστερος, κλπ κλπ.

Όταν το Dune: Prophecy ξεκινά, ένα από τα πρώτα πράγματα που θέλει να μας θυμίσει ώστε να τοποθετήσει την ιστορία του στο χώρο και τον χρόνο είναι το «10.148 πριν τον Πολ Ατρείδη». Αυτό δεν είναι απλώς ένας χρονικός προσδιορισμός, αλλά είναι ένας στόχος κι ένα μέτρο σύγκρισης. Σα να σου λέει: Τα γεγονότα που θα παρακολουθήσει θα πρέπει να τα παρακολουθείς σε συνάρτηση με τα όσα ήδη ξέρεις για την άνοδο στην εξουσία του Πολ – όπως το είδαμε να συμβαίνει στη διλογία του Ντενί Βιλνέβ, με τον Τίμοθι Σαλαμέ στον ρόλο.

Μέσα λοιπόν σε ένα έτσι κι αλλιώς δημιουργικά και αφηγηματικά οριοθετημένο κόσμο (δημιουργικά επειδή είσαι εκ των πραγμάτων σκλάβος στο στυλ ενός άλλου σκηνοθέτη που έχει ήδη γυρίσει δύο εξαιρετικά πετυχημένες ταινίες, και αφηγηματικά επειδή… εμ, ξέρεις πώς τελειώνουν όλα) το Dune: Prophecy έχει πολλά να πει ώστε να δικαιολογήσει την ύπαρξή του. Κι όταν λέμε πολλά, το εννοούμε!

Ήδη από τον πρόλογο του πρώτου επεισοδίου, παρουσιάζεται ένα τρομερά πυκνό exposition που κάνει τη σειρά από το πρώτο της τέταρτο να μοιάζει με μελέτη για το σπίτι. Ένας πρόλογος δίνει στα γρήγορα το background, για έναν πόλεμο με τις σκεπτόμενες μηχανές που κερδήθηκε, κάτι που μοιάζει υπερβολικά μεγάλο ως ιδέα για να υπάρχει απλά ως φόντο και οπωσδήποτε θα εξερευνηθεί παρακάτω με φλάσμπακ και άλλες εξιστορήσεις.

(Η σειρά αντλεί υλικό από την τριλογία Great Schools of Dune που έχει συν-γράψει ο γιος του Φρανκ Χέρμπερτ, Μπράιαν, αλλά διαδραματίζεται μετά το τέλος της – και πριν, φυσικά, το αρχικό Dune του Φρανκ.)

Την αφήγηση κάνει η Βάλια Χάρκονεν της ανατριχιαστικά ψυχρής Έμιλι Γουότσον –την οποία αξίζει να παρακολουθήσετε στις αίθουσες αυτές τις μέρες στο Μικρά Πράγματα Σαν κι Αυτά με τον Κίλιαν Μέρφι– η οποία μας παρουσιάζει την ιστορία του πώς πήρε και πώς διατήρησε τον έλεγχο της αδελφότητας που θα εξελιχθεί στις Bene Gesserit. Την παντοδύναμη δηλαδή πολιτική και θρησκευτική σέκτα που γνωρίσαμε στο Dune.

Η Βάλια θέλει φανατικά να συνεχίσει το έργο της ηγέτιδας που πεθαίνει στην αρχή του επεισοδίου, ένα πρότζεκτ που εκμεταλλεύεται και ελέγχει γενετικά χαρακτηριστικά προκειμένου να χτιστεί έτσι ένα τέλειο μέλλον υπό τον έλεγχό τους. Η Βάλια στην αφήγησή της νομίζει πως τα ξέρει όλα, αλλά δεν έχει δει το Dune όπως εμείς, για να ξέρει πώς θα καταλήξει αυτό το πρότζεκτ (μέτρια εξέλιξη). Προκειμένου να πάρει τον έλεγχο της αδελφότητας, θα χρησιμοποιήσει τη Φωνή για να δολοφονήσει τη, αδερφή Ρακέλα, επικρατέστερη για την ηγεσία και τεχνο-σκεπτικίστρια.

Όμως είναι μια αντι-ηρωίδα που τρέχει ταυτόχρονα να ξεφύγει και από το παρελθόν και από το μέλλον, ακόμα κι αν δεν το συνειδητοποιεί. Την κινεί το παρελθόν, καθώς είναι αποφασισμένη να αποκαταστήσει την τιμή της οικογένειάς της που ντροπιάστηκε στον Μεγάλο Πόλεμο. Και ταυτόχρονα την απειλεί το μέλλον, τόσο αυτό που εμείς ξέρουμε πως θα έρθει, όσο και ένα όραμα που ανοίγει και κλείνει το πρώτο επεισόδιο: Λίγο πριν η Ρακέλα κόψει το λαιμό της ακολουθώντας την διαταγή της Φωνής της Βάλια, θα δει το όραμα ενός φλεγόμενου πτώματος – μια εικόνα που κλείνει το επεισόδιο συνταράζοντας την ηγέτιδα.

Γύρω της αναπτύσσεται ένας κύκλος σχέσεων, δεσμών, αντιπάλων και αποφάσεων, σα να βάζεις τα χρώματα μέσα εικόνες εν μέρει ήδη σχεδιασμένες. Η Βάλια κανονίζει έναν γάμο συμφέροντος, με την πριγκίπισσα Ινέζ να πρόκειται να παντρευτεί ένα 9χρονο αγόρι ώστε να ισχυροποιηθεί η βασιλική γραμμή σε μια εποχή εύθραυστων ισορροπιών στην αυτοκρατορία. Πατέρας της Ιζέν είναι ο αυτοκράτορας Τζαβίκο Κορίνο (Μαρκ Στρονγκ, πάντα μια αβίαστα στιβαρή παρουσία) o οποίος σταδιακά συνειδητοποιεί πως αυτός ο γάμος ίσως δεν είναι προς το συμφέρον του.

Ο στρατιώτης Ντέσμοντ Χαρτ εμφανίζεται στο παλάτι όντας ο μόνος επιζώντας από μια επίθεση στο τάγμα του κάτω στον Αράκις, ένα γεγονός που φαίνεται να έχει δώσει στον Ντέσμοντ την αύρα ενός αναγεννημένου πιστού. Ενώ όμως ο Αυτοκράτορας θεωρεί δεδομένο πως οι ντόπιοι ήταν πίσω από την επίθεση, ο Ντέσμοντ ξέρει πως στην πραγματικότητα επρόκειτο για κρυφές δυνάμεις εντός της αυτοκρατορίας, με σκοπό να οδηγηθούν τα πράγματα ακριβώς σε αυτό το γάμο συμφέροντος. Ο στρατιώτης θα πάρει την κατάσταση στα χέρια του, με τρόπο ομολογουμένως ακραίο.

Μέσα σε όλα αυτά τα εντελώς «βάλε και λίγο House of the Dragon να δέσει το γλυκό», υπάρχει ένα κομμάτι της σειράς που μοιάζει σαν απομεινάρι κάποιου πρώιμου draft όπου η βασική επιρροή δεν ήταν το Γουέστερος, αλλά κάποια young adult ιστορία με τις περιπέτειες νεαρών εκπαιδευόμενων ηρωίδων σε κάποια σχολή… όχι μαγείας, ΟΚ, αλλά κάτι παρεμφερές τελοσπάντων. Τις εκπαιδευμόμενες κοπέλες μέσα στην αδελφότητα έχει αναλάβει η αδελφή της Βάλιας, η Τούλα (στο ρόλο η Ολίβια Γουίλιαμς), σε μια γωνιά της σειράς που θα περίμενε κανείς να έχει μεγαλύτερη παρουσία στα επόμενα επεισόδια, αλλά κάτι τέτοιο δεν ισχύει.

Πρόκειται για έναν αμήχανο και άτσαλο καταμερισμό πλοκής, χαρακτήρων και μυθολογίας. Σχεδόν τίποτα δεν έχει χώρο να αναπνεύσει (η 1η αυτή σεζόν θα τρέξει για μόλις 6 επεισόδια), και τα πάντα μοιάζουν μπουκωμένα και μελετημένα με έναν τρόπο ούτε οργανικό, ούτε ευχάριστο – σε κάποια σημεία νιώθεις πως η σειρά θα σου βάλει και ασκήσεις για να λύσεις στο σπίτι.

Είναι ωραίο να το βλέπεις πάντως, ομολογουμένως: Είναι μια μεγάλη παραγωγή που δεν κρύβει το μέγεθός της, με καλούς ηθοποιούς να δίνουν καλές ερμηνείες μέσα σε ένα σύμπαν που αναγνωρίζεται ως κοινό με εκείνο του κινηματογραφικού ξαδέλφου του. Δεν αρκεί απαραίτητα αυτό όμως – μια μεγάλη νίκη του Ντενί Βιλνέβ είναι ο τρόπος που (ειδικά στο εξαιρετικό δεύτερο μέρος του Dune του) χτίζει τον κόσμο και αφηγείται τον μύθο του πάντα σε σχέση με το περιβάλλον που χτίζει. Είναι οι κατασκευές που ορίζουν τον κόσμο του. Οι πόλεις, οι πλανήτες, οι κατασκευές, το πώς οι χαρακτήρες κινούνται και συχνά χάνονται μέσα σε αυτές.

Στο Dune: Prophecy υπάρχουν οι επιφανειακές αισθητικές αναφορές, αλλά η έμφαση σαφώς και πέφτει περισσότερο στο κείμενο, στις επεξηγήσεις, στα «γιατί» ανάμεσα στις εικόνες. Την ώρα που το Dune κατάφερνε με έναν εντυπωσιακό τρόπο να αφήνει τις εικόνες να μιλούν, ακόμα κι όταν είχε πολλά να πει.

Και τελικά όσο κι αν παρουσιάζει ενδιαφέροντα επιμέρους στοιχεία και ιδέες (ο γενετικός προγραμματισμός του μέλλοντος, η σύγκρουση με άξονα την ηθική προσέγγιση της τεχνολογίας), στο τέλος της μέρας μοιάζει υπερβολικά με μια κατασκευή φτιαγμένη από κομμάτια-αντίγραφα άλλων σειρών. Όχι πως δεν υπάρχει απόλαυση στο γνώριμο, όταν είναι καλά εκτελεσμένος – αλλά το Dune: Prophecy δεν μοιάζει να είναι ακόμα απόλυτα σίγουρο για το πώς θέλει να πει την ιστορία του.