ΤΟ TRUE DETECTIVE ΕΙΝΑΙ ΞΑΝΑ ΚΑΘΗΛΩΤΙΚΟ
Η νέα σεζόν της θρυλικής σειράς, οι λόγοι για τους οποίους μας κέρδισε, και το backstage των γυρισμάτων – όπως το μάθαμε από την ίδια την δημιουργό Ίσα Λόπεζ και την πρωταγωνίστρια Τζόντι Φόστερ.
Μέσα σε μια ατέλειωτη νύχτα, κάπου στην άκρη του κόσμου, το βαθύ σκοτάδι ξεσκεπάζει τα παγωμένα, ανατριχιαστικά του μυστικά. Τι γίνεται όμως όταν αυτά οδηγούν σε ακόμα πιο τρομακτικά, ακόμα πιο αρχέγονα μυστήρια;
Στην 4η σεζόν του True Detective, που επιστρέφει ύστερα από μια παύση 5 χρόνων, το DNA της διάσημης σειράς επιβιώνει όμως το σκηνικό και η ευαισθησία του μοιάζει αρκετά διαφορετική. Η γοτθική americana έχει δώσει τη θέση της σε ένα περιβάλλον απόμακρο, που μοιάζει απλώς να υπομένει τους ανθρώπους που το κατοικούν. Είναι ένας χώρος που μοιάζει άδειος, στοιχειωμένος, και όπου τα πάντα είναι παγωμένα, ανάμεσά τους κι οι σχέσεις των κεντρικών ηρώων – ακόμα κι όσο δεν γνωρίζουμε ακριβώς τι είναι τα όσα τους κρατάν μακριά.
Υπό αυτή την έννοια, η δημιουργός της νέας σειράς, μεξικάνα σκηνοθέτης Ίσα Λόπεζ, έχει τοποθετήσει το νέο αυτό σκοτεινό, κατάψυχρο νεο-νουάρ σε ένα ιδανικό πεδίο δράσης, το οποίο εκφράζει εξαρχής όλα όσα απαιτούνται από τον θεατή να νιώσει, κι όλα τα μοτίβα που πρέπει να παρατηρήσει. (Και σε μια ενδιαφέρουσα κίνηση στα credits, αναφέρεται όντως ως «δημιουργός» της σειράς, με το Night Country άρα να λογίζεται τεχνικά από το ΗΒΟ ως αυτόνομη σειρά από το προϋπάρχον True Detective.)
TRUE DETECTIVE ΟΠΩΣ ΠΑΛΙΑ… ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΟΧΙ;
Η ιστορία, τιμώντας τη βασικότερη ίσως παράδοση του σόου που είχε δημιουργία μια δεκαετία πίσω ο Νικ Πιτσολάτο, ακολουθεί και πάλι 2-3 αστυνομικούς στη διαδικασία μιας έρευνας που αποκαλύπτει πολύ περισσότερα και πιο φρικιαστικά από όσα θα φαντάζονταν αρχικά. Συμπεριλαμβανομένου, ενδεχομένως, κάποιου μεταφυσικού twist, ένα σημείο όπου ο υλικός με τον πνευματικό κόσμο συναντιούνται με τρόπο υπαρξιακό, σκληρό, βίαιο.
Είναι η ιστορία, αρχικά, της Ελίζαμπεθ Ντάνβερς (Τζόντι Φόστερ σε μια πολύ μεγάλη επιστροφή), μιας σκληροτράχηλης, απότομης αστυνομικού της κοινότητας Έννις και της πολύμηνης νύχτας της (και μέρας της, αλλά αυτό είναι σεζόν κάποιας άλλης σειράς), η οποία δεν ήθελε ακριβώς να είναι εκεί. Θα εξετάσει τη σκηνή όχι ακριβώς ενός εγκλήματος, αλλά μιας απουσίας: Ένα μάτσο επιστήμονες από ένα κέντρο ερευνών εξαφανίζονται μυστηριωδώς πολλές μέρες πριν γίνει αντιληπτή η απουσία τους.
Τι ερευνούν εδώ;, αναρωτιέται η Ντάνβερς αγγίζοντας τα παγωμένα αποθηκευμένα έγγραφα και δείγματα. Την προέλευση της ζωής, λαμβάνει ως απάντηση. «Α, αυτό.»
Νωρίτερα στο επεισόδιο, στη διάρκεια του απολαυστικού cold open των 3-4 διαφορετικών προλόγων, βλέπουμε τις στιγμές πριν την εξαφάνιση – ανατριχιαστικές, απόκοσμες, δείχνουν προς μια έντονη μεταφυσική παρουσία και την συνάντηση με κάποιο ενδεχομένως αρχέγονο κακό. Είναι κάτι που ξύπνησαν; Κάτι που ελλοχεύει; Κάτι που θέλει να πάρει εκδίκηση;
ΕΝΑ ΕΓΚΛΗΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝΕΙ ΑΚΟΜΑ
Η σύνδεση πάντως με το (βαθύ) παρελθόν είναι κάτι που τονίζεται διαμέσου της νέας σειράς. Οι σχέσεις της Ντάνβερς με τα διάφορα άτομα της περιοχής υπονοούνται πριν αρχίσουν να ξεδιπλώνονται, σχηματίζοντας έτσι έναν συναρπαστικό χάρτη γεμάτο περσόνες, γεμάτο καταπιεσμένα συναισθήματα, αλλά και γεμάτο απώλεια και πόνο. Μια τέτοια σχέση είναι και με την Εβάντζελιν Ναβάρο (η πρώην μποξέρ Κάλι Ρέις είναι ωμή δύναμη στο ρόλο, δεν μπορείς να κοιτάξεις αλλού), μια πρώην συνάδελφο που τώρα βρίσκεται σε άλλο τμήμα.
Η σχέση τους είναι τεταμένη, κι ήταν από τότε που η Ναβάρο έφυγε, πιθανότατα χάρη στην εξέλιξη μιας άλυτης υπόθεσης, για μια γυναίκα που βρέθηκε νεκρή χωρίς τη γλώσσα της, ως αποτέλεσμα εντάσεων στην περιοχή ανάμεσα στους ιθαγενείς και τους ντόπιους εργάτες. Η υπόθεση δε λύθηκε ποτέ κι έγινε εμμονή για τη Ναβάρο, έχοντας πιθανότατα αποτελέσει μοναδικό κίνητρο για την ωμότητά της έκτοτε – η εισαγωγή του χαρακτήρα γίνεται με μια εκπληκτική σκηνή όπου η Ναβάρο συλλαμβάνει έναν τραυματισμένο άντρα επειδή εκείνος είχε πρώτος επιτεθεί σε μια γυναίκα, και για την ίδια δεν υπάρχει αμφιβολία ποιο άτομο εκεί πρέπει να τιμωρηθεί.
Στο, σαν στοιχειωμένο πια, κέντρο ερευνών που είναι πια άδειο (η ταινία που έβλεπαν οι επιστήμονες τρεις μέρες πριν παίζει ακόμα, σε λούπα, σα να έχει καταλάβει το χώρο), η Ντάνβερς θα βρει μια γλώσσα που η Ναβάρο κατευθείαν υποπτεύεται πως σχετίζεται με εκείνη την υπόθεση. Αλλά πώς; Κι επίσης: Ποιοι χρηματοδοτούν τις έρευνες; Με τι σκοπό; Πώς σχετίζονται με μια προ ετών υπόθεση;
Και, πιο σημαντικά, τι κάνουν τα παγωμένα πτώματα εκεί που βρίσκονται – και επίσης, πώς ανακαλύπτονται εκεί;
Το νέο True Detective, σκηνοθετημένο από την Ίσα Λόπεζ, δίνει τεράστια έμφαση στα αχανή, άδεια τοπία του, σε ένα κρύο κι ένα σκοτάδι που μπορείς σχεδόν να τα δεις μπροστά σου απτά, αιχμηρά και βίαια. Όμως κρατά μια εξαιρετική ρυθμική ισορροπία, ξετυλίγοντας τον χάρτη της περιοχής και των συνδέσεων, τόσο λέγοντας όσο και δείχνοντας, και μην επιτρέποντας σε κανένα σημείο της αφήγησης να γείρει ολοκληρωτικά προς τις πυκνές επεξηγήσεις, ούτε στον αφαιρετικό στοχασμό. Παραδίδει όμως μια μίξη που μας παρασύρει μαζί της.
ΕΝΑ ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΚΟ ΚΑΣΤ ΜΕ ΠΡΩΤΗ ΤΗΝ ΣΠΟΥΔΑΙΑ ΤΖΟΝΤΙ ΦΟΣΤΕΡ
Μέσα σε αυτό το μυστήριο και την τοποθεσία, ξεχωρίζουν και πολλά μέλη του καστ, μιας και κάθε τέτοια σειρά που θέλει να καθηλώσει τον θεατή πρέπει να έχει τέτοιους περιφερειακούς MVP. Όπως τη Φιόνα Σο, που εδώ παίζει μια λιγομίλητη γυναίκα της μεθορίου για την οποία ο υμένας που χωρίζει τη δική μας πραγματικότητα από το ό,τι-υπάρχει-εκεί-έξω μοιάζει ιδιαίτερα λεπτός. Τον Τζον Χωκς του Deadwood, έναν από τους καρατερίστες της αμερικάνικης τηλεόρασης που δε θα σταματήσουμε ποτέ να πανηγυρίζουμε όταν τον βλέπουμε μπροστά μας. (Παίζει έναν σερίφη που ξεκάθαρα κρύβει κομμάτια του παρελθόντος του.) Τον πάντα φανταστικό Κρίστοφερ Έκλεστον.
Μα πρωτίστως, με την Φόστερ και την Ρέις να παίζουν δύο τελείως διαφορετικές ηρωίδες με τρόπο όμως αληθινά ανισόπεδο, δίχως λειάνσεις, δίχως να ακολουθούν απαραίτητα την ευκολία της γιν-και-γιανγκ αντίθεσης. Η Ντάνβερς κι η Ναβάρο δεν είναι ούτε ίδιες ούτε αντίθετες, είναι δύο σκληρές, περίπλοκες γυναίκες σε έναν κόσμο σκοτεινό και εχθρικό, που έχουν μάθει να επιβιώνουν. Αυτό δεν τις κάνει χολιγουντιανά #δυναμικές, τις κάνει απλά αληθινές και γι’αυτό συναρπαστικές.
Η Φόστερ ειδικά μοιάζει εδώ αναγεννημένη, σαν για πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες κάποιος άνθρωπος να είδε στα αλήθεια για πόσα είναι ικανή ως ηθοποιός. Όσο για την Κάλι Ρέις, αποτυπώνει την ηρωίδα της με μια αλήθεια και άρνηση να μπει σε οποιοδήποτε κουτάκι. Με τεράστια δύναμη, αλλά και με ψυχή. Θες να μάθεις τα πάντα για αυτές τις δύο– όχι επειδή το απαιτεί η πλοκή, αλλά επειδή το απαιτούν οι ίδιες, υπό μία έννοια.
Πού αφήνουν όλα αυτά το Night Country σε σχέση με το legacy της σειράς, μιας που στη Λόπεζ αρέσει να εξερευνά τη σχέση των ανθρώπων με την περιπλοκότητα του παρελθόντος τους; Θα λέγαμε πως είναι μια εξαιρετική επαναπροσέγγιση των δομικών στοιχείων του True Detective, τα οποία έτσι κι αλλιώς ποτέ δεν επρόκειτο να γεννήσουν το ίδιο πράγμα ξανά και ξανά. Η μισητή από την πλειονότητα του κόσμου (και ναι, πολύ στρυφνή αλλά και πολύ παρεξηγημένη, θα ψελλίσσουμε εμείς) 2η σεζόν αν μη τι άλλο το αποδεικνύει, αλλάζοντας τελείως το λουκ, το μέγεθος και το φόντο του True Detective σε σχέση με την κλασική 1η σεζόν.
Τι είχαν όλες, όπως κι η καινούρια; Ένα βαθύ, πυκνό σκοτάδι που αραιώνει μόνο όταν άνθρωποι καταφέρουν να ενώσουν τις διαδρομές τους και να προχωρήσουν μαζί – ακόμα κι αν είναι στα τυφλά. Υπάρχουν πλέγματα σχέσεων και ανθρωπογεωγραφίας, και μια διακριτική ή μη σύνδεση με το μεταφυσικό, το τι μπορεί αυτό να εκφράζει (τον θεό; το παρελθόν; το άπειρο που αντικρύζουμε όταν καταφέρνουμε να κοιτάξουμε έξω από την ασφυκτική μας καθημερινότητα;) και το πώς αυτό καθορίζει την δική μας κυριολεκτική ύπαρξη.
Θα τολμήσουμε μάλιστα μια πρόβλεψη – η Ίσα Λόπεζ πιστεύει έντονα στην μεταφυσική επεξήγηση της 1ης σεζόν, όπως μπορείτε να διαβάσετε στην παρακάτω συνέντευξη. Ίσως γι’αυτό το Night Country να μας θυμίζει τελικά κάτι από την υπαρξιακή απομόνωση του πανταχού παρόντα μεταφυσικού τρόμου του The Thing του Κάρπεντερ. Ίσως αυτή τη φορά, τα φαντάσματα να είναι πραγματικά. Αλλά από την άλλη – πάντα δεν είναι;
Τζόντι Φόστερ και Ίσα Λόπεζ μας αποκαλύπτουν το παρασκήνιο του νέου True Detective
Το Magazine ήταν καλεσμένο σε μια διεθνή συνέντευξη τύπου όπου η δημιουργός Ίσα Λόπεζ κι η πρωταγωνίστρια Τζόντι Φόστερ μίλησαν ανοιχτά για το backstage της νέας σεζόν της σειράς. Αυτά είναι όσα είπαν.
Τζόντι, πώς ήταν η συνεργασία με την Ίσα Λόπεζ;
Φόστερ: Είναι η αγαπημένη μου σκηνοθέτης που έχουμε δουλέψει ποτέ μαζί. Κι έχω δουλέψει με πολλούς ανθρώπους. Είναι κισμέτ, βρίσκεις ένα άτομο που καταλαβαίνει πώς μπορείς να κάνεις το καλύτερό σου. Και μου το έβγαλε αυτό. Ήταν έτσι από την αρχή. Βέβαια, όταν πρωτογνωριστήκαμε, είχα δει μια ταινία της και δεν ήμουν ακριβώς πεπεισμένη, συναντηθήκαμε και νομίζω είπα κάποια τρομακτικά πράματα.
Λόπεζ: Ήσουν τρομακτική, ήσουν.
Φόστερ: Ναι. Είπα κάποια πράγματα όπως «δεν μου αρέσει αυτό» ή «τι θα γίνει με αυτό, γκρρρρ». Κι ύστερα έφυγα ταξίδι. Κι ήταν απίστευτο να βλέπω μετά έναν ολοκαίνουριο χαρακτήρα να γεννιέται που ήταν περισσότερα κι από όσα ήλπιζα αρχικά.
Άρα ξαναγράφτηκε ο χαρακτήρας βάσει της αρχικής συζήτησης;
Λόπεζ: Είχα γράψει αρχικά δυο χαρακτήρες που η μία ήταν απόλυτη badass κι η άλλη ήταν στα πρόθυρα νευρικής κρίσης. Ήταν τέλεια αντίθετα. Η Τζόντι αγάπησε το σενάριο και είπε όμορφα πράγματα, αλλά ήταν και ειλικρινής. Δε θα σου πει μαλακίες. Κάτι που έμαθα γρήγορα. Γιατί η επόμενή της ερώτηση ήταν, Δεν βλέπω τον εαυτό μου εδώ μέσα. Γιατί;, λέω.
Κι είπε, μου αρέσουν οι δυνατές γυναίκες. Αρχίσαμε να συζητάμε ποια μπορούσε να είναι αυτή η γυναίκα, γιατί δεν ήθελα να αλλάξω το σενάριό μου. Πίστευα στους χαρακτήρες που είχα. Αλλά άρχισε να μιλά για μια ηρωίδα γεμάτη ατέλειες. Κι όταν σταμάτησε να μιλάει της λέω, Άρα θες να την κάνω να είναι μαλάκας; Και γέλασε και είπε ναι. Κι είπα ότι μπορώ να το κάνω αυτό. Μου αρέσει. Το καταλαβαίνω. Και πήγα και την έκανα μαλάκα. Την έκανα έναν όμορφο μαλάκα με πολλή ελπίδα στην καρδιά.
Οπότε με τη σειρά της, έπρεπε να αλλάξει κι η Ναβάρο για να γίνει βαθύτερη, με περισσότερη ψυχή. Το σενάριο, απλά, έγινε καλύτερο.
Η σειρά εμπνέεται από συγγραφείς όπως ο Λάβκραφτ, πώς προσέγγισες τα σημεία αναφοράς;
Λόπεζ: Ως geek, ως αληθινή geek. Ένα από τα πράγματα που λάτρεψα στην 1η σεζόν True Detective ήταν πώς άγγιξε διακριτικά αυτή τη μυθολογία. Υπήρχε η Καρκόσα. υπήρχε ο Yellow King. Όταν ήμουν παιδί δε τα χόρταινα αυτά. Και Έντγκαρ Άλαν Πόε, όλα τα κλασικά τρόμου. Οπότε το προσέγγισα ως whodunnit με αυτή την πολύ μικρή εσάνς κοσμικού τρόμου. Όταν με ρώτησε το ΗΒΟ τι θα έκανα με τη σειρά, είπα θα έφερνα πίσω το στοιχείο του τρόμου. Πως θέλω να υπάρχουν αυτά τα πράγματα που είναι γηραιότερα από τα αστέρια, πράγματα που κρύβονται στον πάγο και περιμένουν στο σκοτάδι. Αν θες να τα πιστέψεις όλα αυτά. Αν δεν θες, είναι απλά ένα whodunnit στον πάγο.
Στην 1η σεζόν πολλοί αναρωτιόμασταν αν θα υπήρχε μεταφυσική ανατροπή στο τέλος.
Λόπεζ: Και υπήρχε. Υπήρχε.
Τζόντι, τι έχεις κατά νου όταν σκέφτεσαι να δουλέψεις σε ένα νέο πρότζεκτ;
Φόστερ: Έχω δουλέψει 58 χρόνια στην κινηματογραφική βιομηχανία. Και υπάρχουν πράγματα που δε θέλω να επαναλάβω που έχω κάνει ήδη. Κάποιες ιστορίες τις έχω ήδη πει. Είμαι έκπληκτη που είμαι στα 60 είμαι πιο ευτυχισμένη από όσο έχω υπάρξει, νομίζω. Ίσως έχει να κάνει με την αναγνώριση ότι είναι κάποιου άλλου ο χρόνος κι εγώ είμαι εκεί για υποστηρίξω και να φέρω όση γνώση έχω, σοφία που έχω μαζέψει όλα αυτά τα χρόνια, και να μπορώ να βοηθήσω την ομάδα. Κι είμαι τόσο περήφανη να είμαι μέλος μιας ομάδας και να βλέπω ηθοποιούς γύρω μου που έχουν διαφορετικές δυνάμεις από ό,τι εγώ.
Ως σκηνοθέτης κι η ίδια, υπάρχουν στιγμές που δίνεις τη γνώμη σου στην Ίσα Λόπεζ;
Λόπεζ: Το κάνει.
Φόστερ: Ε, οι συμβουλές αυτές δεν είναι δουλειά μου συνήθως. Αλλά είναι αλήθεια. Συνήθως είναι πράγματα που δεν έχουν να κάνουν με τον χαρακτήρα μου ή την ερμηνεία μου, μα άλλα πράγματα. Ελπίζω να μην ήταν εντελώς κουραστικό.
Υπάρχουν νομίζω στιγμές που έπινα τον καπουτσίνο μου κι απλά παρατηρούσα κι έλεγα, «αυτό δεν θα λειτουργήσει». Τέτοια πράγματα. Μπορεί να είναι πολύ ενοχλητικό, γιατί οι άνθρωποι θα πρέπει να μπορούν να είναι δημιουργικοί και να ερευνούν νέους τρόπους να κάνουν πράγματα που δεν είναι ο Παλιός Τρόπος. Και πάντα το τονίζω αυτό – αυτό που μοιράζομαι είναι απλώς η εμπειρία μου. Κι ίσως έχεις έναν νέο τρόπο να κάνεις κάτι, αλλά άσε με απλά να σου πω τις τελευταίες 35 φορές που έχω δει να το επιχειρούν αυτό, να τι συνέβη.
Λόπεζ: Ήταν υπέροχο. Εντελώς τρομακτικό στην αρχή όταν είμαστε στην πρώτη εβδομάδα και μου λέει, Ίσως αυτός δεν είναι ο καλύτερος τρόπος να το κάνεις. Γιατί πολλές φορές έχει δίκιο.
Φόστερ: Αλλά κάποιες φορές είμαι λάθος.
Το True Detective: Night Country προβάλλεται αποκλειστικά στην Ελλάδα από τη Nova κάθε Τρίτη.