URBANUM: ΑΚΟΥΣΑΜΕ ΤΟ ΑΠΕΡΙΓΡΑΠΤΟ ΝΕΟ ΑΛΜΠΟΥΜ ΤΟΥ ΘΑΝΑΣΗ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ
Μερικές σκέψεις για το νέο άλμπουμ του Θανάση Παπακωνσταντίνου με τίτλο “Urbanun”.
Δώδεκα τραγούδια… απερίγραπτα. Δεν το λέμε εμείς, αλλά ο ίδιος ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου που χρησιμοποίησε αυτή τη λέξη για να προλογίσει τη νέα του δισκογραφική δουλειά με τίτλο “Urbanum”, την οποία μόλις ακούσαμε στο Spotify και λατρέψαμε.
Λίγο πριν αλλάξει η χρονιά, έτσι για δώρο μέσα στις γιορτές στο πλήθος των φανατικών θαυμαστών του, ο Θανάσης κυκλοφόρησε δώδεκα μικρές αυτοτελείς ιστορίες, που τις ακούς χωρίς αρχικά να πιστεύεις ότι είναι… δικές του. Το “Urbanum” είναι «ένα μουσικό υβρίδιο με στοιχεία ηλεκτρονικής αλλά και παραδοσιακής φόρμας, με λαούτα και λούπες, με λίγα λόγια και στριφνά και αρκετό οργανικό χώρο για να αναπτυχθούν νέα συναισθήματα».
Δεν θα μπορούσε να υπάρχει πιο ακριβής περιγραφή, καθώς μέσα στα νέα αυτά τραγούδια ακούσαμε όλα τα μουσικά είδη, σχεδόν όλα τα όργανα, μουσικά στιλ και εποχές. Κάποιοι ίσως τη χαρακτηρίσουν τολμηρή κίνηση, όμως ο γνωστός δημιουργός έχει αποδείξει ότι σπάνια ασχολείται με γενικόλογες γνώμες και κριτικές. Το “Urbanum” είναι ένας διαφορετικός Θανάσης Παπακωνσταντίνου, που επικοινωνεί οργανικά μέσα από πειραματικούς ήχους, λούπες και ελάχιστους στίχους.
Το νέο αυτό δισκογραφικό πόνημα κυκλοφόρησε ακριβώς 30 χρόνια μετά την “Αγία Νοσταλγία”, τον πρώτο του δίσκο μέσα από τον οποίο αγαπήσαμε το διαχρονικό “Στις χαραυγές ξεχνιέμαι”.
Όσοι γνωρίζουν καλά τη δισκογραφία του Θανάση παρέκαμψαν τη Νοσταλγία και μας παρέπεμψαν κατευθείαν στο 2006, όταν ο δημιουργός κυκλοφόρησε το άλμπουμ «Η Βροχή Από Κάτω», μια δουλειά που ελάχιστα θύμιζε οτιδήποτε είχε κάνει μέχρι τότε. Αντίστοιχα σήμερα στο “Urbanum” ακούμε πειραματικές φόρμες με ηλεκτρονικά στοιχεία, μουσικά σχήματα που περιπλέκουν όλα τα είδη και όργανα – όχι μόνο τη λαϊκή παραδοσιακή μουσική – και δημιουργούν ατμόσφαιρες άλλοτε απόκοσμες άλλοτε διασκεδαστικές. Πολύ εύστοχα μια θαυμάστρια του Θανάση σχολίασε ότι το Urbanum είναι: “Το χάος μας στις μουσικές του”!
Ακουσέ το εδώ…
Η ποίηση είναι βιωματική κι εγώ (αχ μάνα μου) φτιάχνω τον κόσμο που θέλω με τη σιωπή, με τις λέξεις, με το ανώνυμο φτερούγισμα των αποδημητικών πόθων…
Η αρχή έγινε με “Τρία Βασικά Ερωτήματα” και το τηλεφώνημα ενός.. αδερφού. Οι στίχοι στα τραγούδια του δίσκου είναι λίγοι και συγκεκριμένοι, γιατί οι ενορχηστρώσεις λένε την ιστορία. “Απ’ τον Βοσκόπουλο ως τις σονάτες του Biber” ακούγεται να λέει με τη γνωστή χροιά της φωνής του ο Θανάσης (και εννοεί, μάλλον, τον Μπίμπερ τον Αυστριακό συνθέτη και βιολιστή της μπαρόκ εποχής και ασφαλώς όχι τον Τζάστιν). “Αν ξέρατε τι δρόμο έκανα μέσα απ’ το βάλτο της κακοτυχίας” και συνεχίζει με τη φράση “ποιος θα με θυμάται… “ που μας θύμισε το παλαιότερο κομμάτι με τον Φώτη Σιώτα.
Το “Κουτσάθ’κα” ξεκινάει με πιάνο και αλλού πηγαίνει, όπως όλα τα τραγούδια του δίσκου. Παραδοσιακά όργανα, σύνθετες ενορχηστρώσεις που αναμειγνύουν ήχους τζαζ, ροκ, ρεμπέτικου και παραδοσιακού, λούπες και ιλέκτρο παλμοί. Ένα παιχνίδι του μέγα Ζηλωτίστα (τραγούδι “Ζηλωτής”) και του απέθαντου Κηπουρού που ποτίζει τα όνειρά μας (τραγούδι “Urbanun”).
Η feel-good τραγουδάρα του δίσκου, που θα την ακούσουμε σίγουρα στα live σε ανοικτούς χώρους, είναι η “Επανομή”, ένα ρεσιτάλ συνάντησης οργάνων και “γλωσσών”. 5:40 λεπτά σε έναν κήπο μουσικών οργάνων που οδηγούν σε παραλήρημα.
Στο “Urbanum” ο Θανάσης εξηγεί: “Η ποίηση είναι βιωματική, κι εγώ (αχ μάνα μου) φτιάχνω τον κόσμο που θέλω με τη σιωπή, με τις λέξεις, με το ανώνυμο φτερούγισμα των αποδημητικών πόθων”. Στο “Έρωτα Εσύ” κάπου ακούσαμε και μια… χορωδία, ενώ στο “Σουτάρει ο άνεμος” ένα αρχέγονο σπάραγμα, μια κραυγή, καταλήγει στη φράση “Τις νύχτες ξεχύνομαι στις ερημιές και προπονούμαι .. … σουτάρουν τ’ αστέρια, σουτάρει ο άνεμος και εγώ είμαι ο Στάθης Τσανακτσής” (ο πρώτος Ηπειρώτης που έπαιξε ποδόσφαιρο στην Εθνική ανδρών).
Και για εμάς τους ορεσίβιους, πάντως, ο καλύτερος επίλογος έγινε με το κλέφτικο “Σι Κλαιν Κι Τα Κλαδιά” και στη λούπα η φωνή του πατέρα του Θανάση, Αριστοτέλη Παπακωνσταντίνου, που τραγουδά απόσπασμα από παραδοσιακό άσμα για τον θρυλικό λήσταρχο Θωμά Γκαντάρα.
Τελικά τι σημαίνει Urbanum;
Για τον δημιουργό σίγουρα πολλά πράγματα. Για εμάς η έννοια του σύγχρονου “αστικού” ενσωματώνει την ιδέα της συμπερίληψης. Πολλά στοιχεία σαν μωσαϊκό, πολλές μουσικές, πολλές ψυχολογίες και “διαφορετικότητες” που παράγουν με οργανικό τρόπο, νέα συναισθήματα. Αυτό ακούσαμε στον νέο δίσκο του Θανάση Παπακωνσταντίνου, που δεν αναπαύεται και είναι ακόμη ανήσυχος – και με 64 χρόνια στην πλάτη.
