DON’T LOOK UP: ΚΟΙΤΑΤΕ ΠΑΝΩ ΓΙΑΤΙ ΟΝΤΩΣ ΠΕΡΝΑΝΕ ΑΣΤΕΡΟΕΙΔΕΙΣ
Πριν λίγες ημέρες πέρασε κοντά από τη γη αστεροειδής που έχει το μέγεθος του Πύργου του Άιφελ. Σε λίγες ημέρες θα περάσει άλλος "δυνητικά επικίνδυνος", ενώ το 2022 θα μπει με έναν "μεγέθους λεωφορείου". Τι έχει πάθει το σύμπαν;
Το “Don’t look up” έκανε πρεμιέρα στο Netflix και αμέσως -όπως φαίνεται από το ΤΟΡ10- κέρδισε την προτίμηση του κοινού, με τον Θοδωρή Δημητρόπουλο να έχει γράψει για την αγνή οργή των δημιουργών του.
Αν δεν έχει τύχει να πατήσεις ακόμα το play, ιδού η περίληψη της ταινίας από τον Θοδωρή.
“Δύο επιστήμονες ανακαλύπτουν έναν κομήτη σε τροχιά πρόσκρουσης προς τη Γη, με το αναμενόμενο αποτέλεσμα να είναι ο αφανισμός του πλανήτη. Όμως οι προειδοποιήσεις τους δεν βρίσκουν αντίκρυσμα: Πρώτα ο Λευκός Οίκος τους αγνοεί επειδή έρχονται εκλογές και μια επικείμενη καταστροφή του πλανήτη θα κόστιζε σε ψήφους(!), κι ύστερα το τηλεοπτικό κοινό ακούει τα λόγια τους σαν ένα ακόμη ανώδυνο θεματάκι της πρωινής ζώνης. Όσο όμως ο κομήτης πλησιάζει, η ανθρωπότητα θα πρέπει να λάβει κάποιες αποφάσεις”.
Το Magazine είχε προϋπαντήσει το “Μην κοιτάτε πάνω”, δίνοντας το μικρόφωνο σε έναν επικοινωνιολόγο (τον Παναγιώτη Παπαχατζή, διευθυντή της της Redwolf Advertising, με εμπειρία στην πολιτική επικοινωνία και την διαχείριση κρίσεων και καθηγητή στρατηγική επικοινωνίας και διαχείρισης κρίσεων σε μεταπτυχιακά τμήματα του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας και στο Digital and Social Media Marketing Diploma της Knowcrunch, στο Deree) για να απαντήσει στην ερώτηση “αν ερχόταν το τέλος του κόσμου θα υπήρχε σχετική ανακοίνωση;” Η απάντηση του ήταν το θέμα που βρίσκεται στο επίκεντρο του “Don’t look up”.
Γιατί τα λέμε όλα αυτά. Κάνω μια διακοπή για διαφημίσεις: το James Webb, δηλαδή πιο ισχυρό τηλεσκόπιο που έχει εκτοξευθεί ποτέ και έχει ως στόχο να αποικαλύψει από τι είμαστε φτιαγμένοι (πώς ξεκίνησε ο κόσμος) άρχισε το ταξίδι του.
Αστεροειδής μεγέθους του Eiffel Tower (λέγεται 4660 Nereus) πέρασε πολύ κοντά από τη γη δυο εβδομάδες πριν τα Χριστούγεννα. Έχει μήκος 330 μέτρων πλησίασε με ταχύτητα 6.58 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο. Η απόσταση που είχαμε μεταξύ μας ήταν 3.862.425 χιλιόμετρα. Είναι μικρότερη από τη μισή που έχουμε με τον ήλιο. “Γεγονός που σημαίνει πως η όποια μικρή απόκιση στην τροχιά θα μπορούσε να τον βάλει σε τροχιά συντριβής στη γη, στο μέλλον”, γράφει το National World. Πράγμα που σημαίνει πως φέτος ο 4660 Nereus δεν ήταν απειλητικός, εν τούτοις μπορεί να γίνει στο μέλλον -το 2060.
Το 2021 θα τελειώσει με έναν ‘δυνητικά επικίνδυνο’ αστεροειδή και το 2022 θα ξεκινήσει με έναν ‘μεγέθους λεωφορείου’ που θα περάσει από κοντά μας
Σαν να μην είχαμε αρκετούς λόγους να αγχωνόμαστε στη γη, πρέπει να έχουμε και εξωγήινους. Για να βοηθήσω την κατάσταση, σου έχω ετοιμάσει αυτά που ακολουθούν.
Το Matrix Resurrections έγινε λόγος να βρεθούμε αντιμέτωποι με το “και αν ζούμε σε προσομοίωση;”. Το ενδεχόμενο δηλαδή, να μην είμαστε ο μόνος πολιτισμός -ή οι πιο έξυπνοι που υπάρχουν εκεί έξω. Μάθαμε πως επιστήμονες, οι οποίοι μελετούν το φαινόμενο εδώ και 22 χρόνια δεν έχουν καταφέρει να αποκλείσουν αυτήν την πιθανότητα. Μέχρι να κληθούμε να επιλέξουμε αν θα πάρουμε το μπλε ή το κόκκινο χάπι ας δούμε κάποιες σχετικές εξελίξεις.
Το περασμένο καλοκαίρι η κυβέρνηση των ΗΠΑ δημοσίευσε την πρώτη έκθεση -σε πενήντα χρόνια- για τα αποτελέσματα έρευνας που έγινε ως προς τα 144 άγνωστα ιπτάμενα αντικείμενα, άγνωστης προέλευσης, από το 2004 μέχρι σήμερα. Διευκρινίστηκε πως οι καθ’ ύλην αρμόδιοι δεν βρήκαν ξεκάθαρα στοιχεία που να αποκλείουν κάθε επίγεια επεξήγηση. Που να αφήνουν υπόνοιες για τεχνολογική πρόοδο από ξένο αντίπαλο ή ότι τα αντικείμενα είναι εξωγήινης προέλευσης. Τονίστηκε ότι δεν βρέθηκαν και στοιχεία που να αποκλείουν -μετά πάσας βεβαιότητας- και κατέληξαν ότι θα χρειαστούν περαιτέρω συγκέντρωση στοιχείων και μελέτη. Μεταξύ όσων μελέτησαν ήταν και φαινόμενα που τα λες και φυσικά -σαν και αυτά για τα οποία συζητάμε σήμερα.
Το Politico εξασφάλισε όλο το περιεχόμενο της έκθεσης και αποκάλυψε πως τα φαινόμενα χωρίστηκαν σε πέντε κατηγορίες. Η μια αφορά 18 που παρουσίασαν “δυνητικά προηγμένη τεχνολογία που η κυβέρνηση των ΗΠΑ δεν κατανοεί πλήρως”. Έντεκα “αφορούν οχήματα που πλησίασαν επικίνδυνα σε αμερικανικό προσωπικό”.
Τον Νοέμβριο το US Department of Defense (το λέτε και αμερικανικό Πεντάγωνο) διέταξε τη σύσταση εξειδικευμένης ομάδας, για τον εντοπισμό αγνώστων αερομεταφερόμενων αντικειμένων (Airborne Object Identification and Management Synchronization Group -AOIMSG), που θα διαδεχθεί το Unidentified Aerial Phenomena Task Force του αμερικανικού πολεμικού ναυτικού.
Ο στόχος της νέας υπηρεσίας είναι τα μη αναγνωρισμένα εναέρια φαινόμενα που δεν λέγονται UFO (Unidentified Flying Objects -αγνώστων στοιχείων ιπτάμενα αντικείμενα), αλλά UPA (Unexplained Aerial Phenomena -ανεξήγητα εναέρια φαινόμενα).
H AOIMSG θα συντονίζει στο εξής τις προσπάθειες της κυβέρνησης των ΗΠΑ “για τον εντοπισμό, την αναγνώριση και τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα αντικειμένων ενδιαφέροντος, στον Special Use Airspace και για την αξιολόγηση και το μετριασμό τυχόν σχετικών απειλών, για την ασφάλεια πτήσεων και την εθνική ασφάλεια”. Μέλη θα είναι εκπρόσωποι της κοινότητας των πρακτορείων πληροφοριών, εμπειρογνώμονες του Υπουργείου Αμύνης των ΗΠΑ και ειδικούς από άλλες κυβερνητικές υπηρεσίες.
Το Πεντάγωνο κατέστησε σαφές ότι “λαμβάνουμε κάθε αναγνωρισμένο ή μη αναγνωρισμένο αερομεταφερόμενο αντικείμενο με τη δέουσα σοβαρότητα και διενεργούμε έρευνα για κάθε περίπτωση”, ώστε να κρατήσουν ασφαλή τα αεροσκάφη και το έθνος -όπως λένε.
Η NASA δουλεύει για εσένα -δηλαδή, για όλους μας
Την ίδια ώρα, η NASA έχει έτοιμη την άμυνα της γης και δίνει σε αυτήν 150 εκατομμύρια δολάρια το χρόνο, ώστε να παρακολουθεί ό,τι κινείται γύρω μας (μετεωρίτες, αστεροειδείς και κομήτες). Δεύτερη επένδυση αφορά την αποστολή που βρίσκεται ήδη στο διάστημα και έχει ως δουλειά να διαπιστώσει αν μπορεί να αλλάξει την τροχιά ενός φαινομένου που πλησιάζει επικίνδυνα στη γη (για παν ενδεχόμενο, όπως έγραψαν οι New York Times). Μετά κάθε ανακοίνωση, η NASA τονίζει ότι δεν υπάρχει φόβος για συντέλεια, εν τούτοις δεν είναι κακό να προετοιμάζεται για τα πάντα.
Μια στάση εδώ, να συνεννοηθούμε επί των βασικών.
(!) Μετεωρίτης είναι το μικρό διαστημικό θραύσμα (συνήθως από μεταλλικό υλικό) που κυκλοφορεί στο ηλιακό σύστημα και φτάνει στη γη, εφόσον δεν διαλυθεί πλήρως στην ατμόσφαιρα. Είναι σημαντικό μικρότερος του αστεροειδή και ποικίλλει σε μεγέθη (από κόκκος έως ένα μέτρο). Οι περισσότεροι μετεωρίτες είναι θραύσματα από κομήτες ή αστεροειδή, ενώ μπορεί να είναι και συντρίμμια πρόσκρουσης με εκτοξεύονται από φορείς όπως η Σελήνη ή ο Άρης.
(!) Αστεροειδής είναι το μικρό σώμα (σαν βράχος -αποτελείται από σκόνη, μέταλλο και πέτρωμα) του ηλιακού συστήματος, που είναι σε τροχιά γύρω από τον ήλιο. Θεωρείται κατάλοιπο από το σχηματισμό του ηλιακού συστήματος και υπάρχει εκατομμύρια χρόνια.
(!) Κομήτης είναι ουράνιο σώμα που εν αντιθέσει με τους πλανήτες, έχει νεφελώδη όψη και μοιάζει με σύννεφο. Επισήμως λέγεται κομήτης αστήρ. Δηλαδή, αστέρι με μακριά μαλλιά. Τα υλικά από τα οποία είναι φτιαγμένος επιμηκύνονται, όταν περνά κοντά από τον ήλιο -όπως μακραίνει η κόμη. Έχει τρία μέρη: τον πυρήνα από πάγο και σκόνη, την κόμη από αέριο και σκόνη και την ουρά, που εμφανίζεται κυρίως όταν ο κομήτης προσεγγίζει τον Ήλιο κι αυξάνεται η θερμοκρασία του.
Αν θες να δεις τι κινείται πάνω από το κεφάλι σου, σε real time κάνε μια είσοδο εδώ.
Τώρα που ξέρουμε για τι μιλάμε να σε ενημερώσω ότι το 2021 θα μας αφήσει με έναν τεράστιο αστεροειδή να πλησιάζει “επικίνδυνα” στη γη και το 2022 θα μπει με έναν “μεγέθους λεωφορείου” που επίσης, θα μας πλησιάσει πολύ.
Ας ξεκινήσουμε από εκείνον που θα ‘υποδεχθεί’ τη νέα χρονιά: σύμφωνα με τη NASA και το σύστημα αξιολόγησης της, η ύπαρξη του Asteroid 2014 YE15 ανακαλύφθηκε το 2014. Θα μας πλησιάσει στα 7.400.000 χιλιόμετρα, ανήμερα των Φώτων (6/1).
Κατά την αμερικανική διαστημική υπηρεσία, αντικείμενα μεγαλύτερα των 150 μέτρων που μας πλησιάζουν σε απόσταση μικρότερη των 7.5 εκατομμυρίων χιλιομέτρων είναι “δυνητικά επικίνδυνα.
Ο Asteroid 2014 YE15 είναι ‘μεγέθους λεωφορείου’ δηλαδή, έχει πλάτος επτά μέτρων. Έτσι, δεν θεωρείται πρόβλημα. Εκείνος που είναι 149 μέτρα και θα πλησιάσει στη γη, σε απόσταση 3.540.000 χιλιομέτρων την Τετάρτη 29/12 είναι στη λίστα με τους “δυνητικά επικίνδυνους”. Διάβασες και πριν πως αυτό σημαίνει ότι η παραμικρή απόκλιση μπορεί να τον ‘οδηγήσει’ στη γη.
Η NASA έχει εξηγήσει ότι αστεροειδείς εμφανίζονται σε σχετική εγγύτητα με τη γη κάθε δυο μέρες -τοποθέτηση που έκανε ώστε να μην αγχωνόμαστε, αλλά δεν είμαι ιδιαίτερα σίγουρη ότι τα κατάφερε- και μολονότι δεν αποτελούν κίνδυνο, δεν γίνεται να αγνοηθούν.
Είναι πρόχειρο το παράδειγμα του αστεροειδή των 20 μέτρων που εξερράγη πάνω από το Chelyabinsk της Ρωσίας (1500 χιλιόμετρα ανατολικά της Μόσχας), στις 16/10 του 2013. Ήταν 570 κιλά, μπήκε στην ατμόσφαιρα της γης με ταχύτητα 7402 χιλιόμετρα την ώρα και τα κρουστικά κύματα της πρόσκρουσης ανατίναξαν παράθυρα 900 σχολείων και νοσοκομείων, προκάλεσαν ζημιές σε 100.000 σπίτια και έστειλε 1.600 ανθρώπους στο νοσοκομείο. Απελευθέρωσε ενέργεια 30 φορές μεγαλύτερη από την έκρηξη ατομικής βόμβας στη Χιροσίμα.
Όπως θα δεις στο “Don’t look up” ό,τι έρχεται από το διάστημα, έχει εξωφρενική αξία. Χαρακτηριστικά, ό,τι απέμεινε από αυτό έπεσε στο Chelyabinsk είχε αξία 7.700 ευρώ -κάθε μικρό θραύσμα που λέγεται ‘διαστημική σκόνη’. Πόσο μικρό; Δες.
Θα μου πεις, πόσο συχνά γίνεται κάτι τέτοιο. Έχει υπολογιστεί ότι η συχνότητα εκρήξεων αντικειμένων πλάτους 20 μέτρων είναι μια κάθε 60 χρόνια. Αστεροειδής με διάμετρο 1 χιλιόμετρο προσκρούει στη γη κάθε 500.000 χρόνια, κατά μέσο όρο, ενώ συγκρούσεις με αντικείμενα 5 χιλιομέτρων συμβαίνουν μια φορά κάθε 20 εκατομμύρια χρόνια. Η τελευταία γνωστή πρόσκρουση αντικειμένου διαμέτρου τουλάχιστον 10 χιλιομέτρων έγινε στην εξαφάνιση της Κρητιδικής περιόδου (βλ. τρίτη και τελευταία γεωλογική περίοδος της Μεσοζωικής Εποχής), πριν 66 εκατομμύρια χρόνια –όταν αστεροειδής μεγέθους μιας πόλης που έπεσε στο Chicxulub του Μεξικού εξαφάνισε και τους δεινόσαυρους.
Οι πέτρινοι αστεροειδείς, διαμέτρου 4 μέτρων εισέρχονται στην ατμόσφαιρα της γης περίπου μια φορά το χρόνο. Με διάμετρο 7 μέτρων, κάθε 5 χρόνια -και έχουν κινητική ενέργεια ισάξια της ατομικής βόμβας που έπεσε στη Χιροσίμα. Αυτές οι διαστάσεις συνήθως εκρήγνυνται στην ανώτερη ατμόσφαιρα και εξατμίζονται τα περισσότερα -ή όλα- στερεά. Οι αστεροειδείς διαμέτρου 20 μέτρων που πέφτουν στη γη -δυο φορές κάθε αιώνα- παράγουν εκρήξεις αέρα. Πολύ μεγαλύτερα αντικείμενα μπορούν να προσκρούσουν στην στερεά γη και να δημιουργήσουν κρατήρα.
Τα αντικείμενα με διάμετρο μικρότερη από 1 μέτρο, λέγονται μετεωροειδή και σπάνια φτάνουν στο έδαφος για να γίνουν μετεωρίτες. Κάθε χρόνο φτάνουν στην επιφάνεια 500 μετεωρίτες. Από αυτούς μόνο 5 με έξι δημιουργούν συνθήκη που τους επιτρέπει να γίνουν γνωστοί από τους επιστήμονες. Γενικά, περνούν απαρατήρητα αφού το μεγαλύτερο μέρος της επιφάνειας της γης καλύπτεται από νερό και μεγάλο μέρος του εδάφους είναι ακατοίκητο. Οι εκρήξεις συμβαίνουν γενικά, σε σχετικά μεγάλο υψόμετρο και άρα βλέπουμε μια τεράστια λάμψη και κεραυνό -αλλά δεν υπάρχουν ζημιές.
Για όλους αυτούς τους λόγους η ΝΑSA επιμένει πως δεν έχουμε λόγο να ανησυχούμε για κάτι. Προς το παρόν. Αν αλλάξει οτιδήποτε στο μέλλον, θα μας ενημερώσει. Δηλαδή, μάλλον.